Job 38
1 Then spake Jehovah to Job out of the whirlwind, and said:
| یەزدانیش لە گەردەلوولەکەوە وەڵامی ئەیوبی دایەوە و فەرمووی: |
2 Who is this that darkeneth counsel by words without knowledge?
| «ئەمە کێیە، بێ زانیاری قسە دەکات و ڕاوێژی من تێک دەدات؟ |
3 Gird up thy loins like a man! I will ask thee, and answer thou me!
| ئێستا وەک پیاو پشتێنەکەی خۆت توند بکە، پرسیارت لێ دەکەم و وەڵامم بدەوە. |
4 Where wast thou when I laid the foundations of the earth? Declare, if thou hast understanding!
| «کاتێک زەویم دامەزراند لەکوێ بوویت؟ ئەگەر تێگەیشتنت هەیە پێم بڵێ. |
5 Who fixed its dimensions, that thou shouldst know it! Or who stretched out the line upon it?
| کێ پێوانەکانی دانا؟ بێگومان تۆ دەزانیت! یان کێ گوریسی پێوانەی بەسەردا هێنا؟ |
6 Upon what were its foundations fixed? And who laid its corner-stone,
| بناغەکانی لەسەر چی چەسپاند، یان کێ بەردی بناغەکەی دانا، |
7 When the morning stars sang together, And all the sons of God shouted for joy?
| کاتێک ئەستێرەکانی بەرەبەیان پێکەوە هاواری خۆشییان دەکرد و هەموو فریشتەکان هوتافیان دەکێشا؟ |
8 And who shut up the sea with doors, When it burst forth as from the womb?
| «کێ بە دەروازەکان دەریای بەندکرد، کاتێک بە پاڵەپەستۆ لە منداڵدان هاتە دەرەوە، |
9 When I made the clouds its mantle, And thick darkness its swaddling-band;
| کە هەورم کردە بەرگی و هەوری تاریکم کرد بە قۆنداغی، |
10 When I appointed for it my bound, And fixed for it bars and doors;
| کە فەرزی خۆم بەسەریدا سەپاند و دەروازە و شمشیرەم بۆ دانا، |
11 And said, Thus far shalt thou come, and no farther, And here shall thy proud waves be stayed!
| فەرمووم:”هەتا ئێرە دێیت و تێناپەڕیت؛ لێرە شەپۆلەکانی لووتبەرزیت دەشکێن“؟ |
12 Hast thou, in thy life, given charge to the morning, Or caused the day-spring to know its place,
| «ئایا لە هیچ ڕۆژێک لە ڕۆژانی ژیانتدا فەرمانت بە بەرەبەیان کردووە، هەتا زەردەی خۆر هەڵنەیێت، |
13 That it should lay hold of the ends of the earth, And shake the wicked out of it?
| هەتا ڕۆخەکانی زەوی بگرێت و بەدکارانی لێ بتەکێنێت؟ |
14 It is changed as clay by the seal; And all things stand forth as in rich apparel.
| وەکو مۆرێک کە لە قوڕی دەدەیت، دەوەستێت هەروەکو بەرگی پۆشیبێت. |
15 But from the wicked their light is withheld, And the high-raised arm is broken.
| ڕووناکی لە بەدکاران قەدەغە دەکرێت و دەستی بەرزکراوەیان دەشکێنرێت. |
16 Hast thou visited the springs of the sea, And walked through the recesses of the deep?
| «ئایا گەیشتیتە سەرچاوەکانی دەریا و بەناو کون و کەلەبەرەکانی قووڵاییدا هاتوچۆت کرد؟ |
17 Have the gates of death been disclosed to thee, And hast thou seen the gates of the shadow of death?
| ئایا دەروازەکانی مردنت بۆ ئاشکرا بوون یان دەروازەکانی سێبەری مەرگت بینی؟ |
18 Hast thou surveyed the breadth of the earth? Declare, if thou knowest it all!
| ئایا پانوبەرینی زەوی دەزانیت؟ ئەگەر هەموو ئەم شتانە دەزانیت، پێم بڵێ. |
19 Where is the way to the abode of light? And darkness—where is its dwelling-place?
| «کام ڕێگایە دەچێتە نشینگەی ڕووناکی؟ ئەی شوێنی نیشتەجێبوونی تاریکی لەکوێیە؟ |
20 That thou shouldst lead it to its boundary, And that thou shouldst know the paths to its mansion!
| ئایا دەتوانیت هەریەکەیان بۆ سنووری خۆی ببەیت و ڕێگای ماڵەکانیان شارەزابیت؟ |
21 Surely thou knowest; for thou wast then born! And the number of thy years is great!
| لەبەر ئەوەی تۆ لەپێش ئەمانەوە لەدایک ببوویت! بە دڵنیاییەوە تۆ زۆر تەمەن درێژیت! |
22 Hast thou visited the storehouses of the snow, Or seen the treasuries of the hail,
| «ئایا چووی بۆ ناو ئەمبارەکانی بەفر یان کۆگاکانی تەرزەت بینیوە، |
23 Which I have reserved against the time of trouble, —Against the day of battle and war?
| ئەوەی هەڵمگرتووە بۆ کاتی تەنگانە، بۆ ڕۆژانی نەهامەتی و جەنگ؟ |
24 What is the way to where light is distributed, And the east wind spread abroad upon the earth?
| لە چ ڕێگایەکەوە بروسکە دابەش دەبێت و بای ڕۆژهەڵات لەسەر زەوی بڵاو دەبێتەوە؟ |
25 Who hath prepared channels for the rain, And a path for the thunder-flash,
| کێ لێکی جیا کردەوە جۆگەکان بۆ بارانی بە لێشاو و ڕێچکە بۆ باوبۆران؟ |
26 To give rain to the land without an inhabitant, To the wilderness wherein is no man;
| بۆ ئاودانی خاکێک کە مرۆڤی تێدا نییە، بەسەر چۆڵەوانییەک کە ئادەمیزادی تێدا نییە، |
27 To satisfy the desolate and waste ground, And cause the tender herb to spring forth?
| بۆ ئەوەی خاکی کاول و وێران تێر بکات، وا بکات گیای لێ بڕووێت. |
28 Hath the rain a father? Or who hath begotten the drops of the dew?
| ئایا باران باوکی هەیە؟ ئەی کێ دڵۆپەکانی شەونم دەخاتەوە؟ |
29 Out of whose womb came the ice? And who hath gendered the hoar-frost of heaven?
| بەستەڵەک لە سکی کێ دێتە دەرەوە؟ شەختەی ئاسمان بۆ کێ لەدایک دەبێت، |
30 The waters are hid as under stone, And the face of the deep becometh solid.
| کاتێک ئاوەکان وەک بەردیان لێ دێت و ڕووی قووڵاییەکان دەیبەستێت؟ |
31 Canst thou fasten the bands of the Pleiades, Or loosen the chains of Orion?
| «ئایا تۆ دەتوانیت گرێیەکانی حەوتەوانە ببەستیت یان گرێ بەستراوەکانی ڕاوچی بکەیتەوە؟ |
32 Canst thou lead forth the Signs in their season, Or guide the Bear with her sons?
| ئایا تۆ دەتوانیت کەلووەکان لە کاتی خۆی دەربخەیت، یان ڕێنمایی کەلووی ورچ بکەیت لەگەڵ بەچکەکانی؟ |
33 Knowest thou the ordinances of the heavens? Hast thou appointed their dominion over the earth?
| ئایا یاساکانی ئاسمان دەزانیت، یاخود تۆ بڕیاری دەسەڵاتی ئەو بەسەر زەویدا دەچەسپێنیت؟ |
34 Canst thou lift up thy voice to the clouds, So that abundance of waters will cover thee?
| «ئایا دەتوانیت دەنگت بۆ هەورەکان بەرز بکەیتەوە هەتا بە لێشاوی ئاو داتبپۆشێت؟ |
35 Canst thou send forth lightnings, so that they will go, And say to thee, “Here we are”?
| ئایا توانای ئەوەت هەیە بروسکەکان بنێریت، جا بڕۆن و بڵێن:”ئەوەتاین ئێمە“؟ |
36 Who hath put understanding in the reins, And given intelligence to the mind?
| کێ دانایی دەبەخشێت یان تێگەیشتن بە مێشک دەدات؟ |
37 Who numbereth the clouds in wisdom? And who poureth out the bottles of heaven,
| کێ بە داناییەوە هەورەکان دەژمێرێت یان مەشکەکانی ئاسمان دەڕژێنێت، |
38 When the dust floweth into a molten mass, And the clods cleave fast together?
| کاتێک تێکەڵ بە خۆڵ دەبێت یەکدەگرن و دەبنە قوڕ؟ |
39 Canst thou hunt prey for the lioness, Or satisfy the hunger of the young lions,
| «ئایا تۆ نێچیر بۆ شێرە مێ ڕاو دەکەیت یان هەڵپەی بەچکە شێرەکان ئارام دەکەیتەوە، |
40 When they couch in their dens, And lie in wait in the thicket?
| کاتێک لەناو بێشەکەیان خۆیان دەکێشنەوە و خۆیان مەڵاس دەدەن بۆ بۆسە؟ |
41 Who provideth for the raven his food, When his young ones cry unto God, While they wander about without food?
| کێ ڕاو بۆ قەلەڕەش ئامادە دەکات کە بەچکەکانی دەقیڕێنن بۆ خودا و لەبەر نەبوونی خواردن پەرتەوازە بوون؟ |
