Daniel 3
1 Nebuchadnezzar the king made an image of gold, whose height was sixty cubits, and whose breadth was six cubits. He set it up in the plain of Dura, in the province of Babylon.
Si Nabucodonosor ang hari nagbuhat usa ka larawan nga bulawan, nga may gitas-on nga kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana unom ka maniko: kini iyang gipahaluna sa kapatagan sa Dura, sa lalawigan sa Babilonia.
2 Then Nebuchadnezzar the king sent to gather together the satraps, the prefects, and the deputy governors, the chief judges, the treasurers, the judges, the counsellors, and all the rulers of the provinces, to come to the dedication of the image which Nebuchadnezzar the king had set up.
Unya si Nabucodonosor ang hari nagsugo sa pagpatigum sa mga kadagkuan, sa mga tinugyanan, ug sa mga gobernador, sa mga maghuhukom, sa mga mamahandi, sa mga magtatambag, sa mga presidente ug sa tanang mga punoan sa mga lalawigan, aron motambong sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.
3 Then the satraps, prefects, and deputy governors, the chief judges, treasurers, judges, counsellors, and all the rulers of the provinces were gathered together to the dedication of the image which Nebuchadnezzar the king had set up; and they stood before the image which Nebuchadnezzar the king had set up.
Unya ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ang mga maghuhukom, ang mga mamahandi, ang mga magtatambag, ang mga presidente, ug ang tanang mga punoan sa mga lalawigan, nanagkatigum didto sa dedicacion sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari; ug sila mingtindog sa atubangan sa larawan nga gipatindog ni Nabucodonosor.
4 Then a herald cried aloud: To you it is commanded, O people, nations, and languages,
Unya ang magpapahibalo misinggit sa makusog: Kaninyo ginasugo, Oh mga katawohan, mga nasud ug mga pinulongan,
5 that at the time ye hear the sound of the horn, the pipe, the harp, the sambuck, the psaltery, the bagpipe, and all kinds of music, ye fall down and worship the golden image which Nebuchadnezzar the king hath set up.
Nga sa takna kamo makadungog sa tingog sa trompeta, flauta, alpa, sacabuche, salterio, dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, humapa kamo ug simbaha ang larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari;
6 And whoso doth not fall down and worship shall the same hour be cast into the midst of a burning fiery furnace.
Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba igatambog sa mao nga takna sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.
7 Therefore at the time when all the people heard the sound of the horn, the pipe, the harp, the sambuck, the psaltery, and all kinds of music, all the people, the nations, and the languages fell down and worshipped the golden image which Nebuchadnezzar the king had set up.
Busa niadtong taknaa sa pagkabati sa tanang mga katawohan sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, ang tanang mga katawohan, mga nasud, ug mga pinulongan, minghapa ug mingsimba sa larawan nga bulawan nga gipatindog ni Nabucodonosor nga hari.
8 Wherefore at that time certain Chaldaeans came near, and accused the Jews.
Tungod niini niadtong panahona may pipila ka mga Caldeahanon nga mingduol, ug mingpasaka sa sumbong batok sa mga Judio.
9 They spake and said to King Nebuchadnezzar, O king, live forever!
Sila mingtubag ug ming-ingon kang Nabucodonosor nga hari: Oh hari, mabuhi ka sa walay katapusan.
10 Thou, O king, hast made a decree, that every man that shall hear the sound of the horn, the pipe, the harp, the sambuck, the psaltery, the bagpipe, and all kinds of music, shall fall down and worship the golden image;
Ikaw, Oh hari, naghimo usa ka sugo, nga ang tagsatagsa ka tawo nga makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele, ug sa tanang matang sa tulonggon, mohapa ug mosimba sa larawan nga bulawan;
11 and that whoso doth not fall down and worship shall be cast into the midst of a burning fiery furnace.
Ug bisan kinsa kadto nga dili mohapa ug dili mosimba, igatambog sa taliwala sa usa ka hudno nga nagadilaab sa kalayo.
12 Now there are certain Jews whom thou hast set over the affairs of the province of Babylon, Shadrach, Meshach, and Abednego, these men, O king, have not regarded thee; they serve not thy gods, nor worship the golden image which thou hast set up.
Adunay pipila ka mga Judio nga imong gitudlo ibabaw sa mga bulohaton sa lalawigan sa Babilonia: si Sadrach, Mesach, ug Abed-nego; kining mga tawohana, Oh hari, wala magtagad kanimo: sila wala moalagad sa imong mga dios, ni mosimba sila sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.
13 Then Nebuchadnezzar in rage and fury commanded to bring Shadrach, Meshach, and Abednego. Then they brought these men before the king.
Unya si Nabucodonosor, sa iyang kapungot ug kasuko, nagsugo sa pagpakuha kang Sadrach, Mesach, ug Abed-nego. Nan ilang gidala kining mga tawohana sa atubangan sa hari.
14 Nebuchadnezzar spake and said to them, Was it by design, O Shadrach, Meshach, and Abednego? Do ye not serve my gods, nor worship the golden image which I have set up?
Si Nabucodonosor mitubag ug miingon kanila: Tinuyo ba sa kabubut-on nga kamo, Oh Sadrach, Mesach, ug Abed-nego, nga kamo dili moalagad sa akong dios, ni mosimba sa larawan nga bulawan nga akong gipatindog?
15 Now if ye be ready that at the time ye hear the sound of the horn, the pipe, the harp, the sambuck, the psaltery, the bagpipe, and all kinds of music, ye fall down and worship the image which I have set up, well! but if ye worship not, ye shall be cast the same hour into the midst of a burning fiery furnace; and who is the God that shall deliver you out of my hands?
Karon, kong kamo andam, nga sa bisan unsang taknaa nga kamo makabati sa tingog sa trompeta, sa flauta, sa alpa, sa sacabuche, sa salterio, sa dulcemele ug sa tanang matang sa tulonggon, manghapa ug manimba sa larawan nga akong gibuhat: apan kong kamo dili mosimba, sa maong takna igatambog kamo sa taliwala sa hudno nga nagadilaab sa kalayo: ug kinsa ba kana nga dios nga makaluwas kaninyo gikan sa akong mga kamot?
16 Shadrach, Meshach, and Abednego answered and said to the king, O Nebuchadnezzar, we have no need to answer thee in this matter.
Si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego mingtubag ug ming-ingon sa hari: Oh Nabucodonosor, kami dili kinahanglan nga motubag kanimo niining butanga.
17 Behold, our God, whom we serve, is able to deliver us from the burning fiery furnace, and he will deliver us out of thy hand, O king!
Kong mao kana, ang among Dios nga among ginaalagaran makahimo sa pagluwas kanamo gikan sa hudno nga nagadilaab sa kalayo; ug siya magaluwas kanamo gikan sa imong kamot, Oh hari.
18 But if not, be it known to thee, O king, that we will not serve thy gods, nor worship the golden image which thou hast set up.
Apan kong dili ugaling, angay mo nga hisayran, Oh hari, nga kami dili gayud moalagad sa imong mga dios, ni mosimba kami sa larawan nga bulawan nga imong gipatindog.
19 Then was Nebuchadnezzar full of fury, and the form of his visage was changed against Shadrach, Meshach, and Abednego. And he spake and commanded that they should heat the furnace seven times more than it was wont to be heated.
Unya si Nabucodonosor napuno sa mapintas nga kasuko, ug ang dagway sa iyang nawong nausab batok kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego: busa misulti siya ug nagsugo nga ilang initon ang hudno sa pito ka pilo labaw sa naandan nga kainit.
20 And he commanded the mightiest men in his army to bind Shadrach, Meshach, and Abednego, and to cast them into the burning fiery furnace.
Ug nagsugo pa siya sa pipila ka mga tawo nga kusganon nga diha sa iyang kasundalohan sa pagpagapus kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego, ug sa paghulog kanila ngadto sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
21 Then these men were bound in their trousers, their under-garments, their mantles, and their other clothing, and were cast into the midst of the burning fiery furnace.
Nan kining mga tawohana gipanaggapus nga sinul-oban sa ilang mga kalsones, sa ilang mga sinina, sa ilang mga kupo, ug sa uban pa nilang mga bisti, ug gipanaghulog ngadto sa taliwala sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
22 And because the command of the king was urgent, and the furnace exceeding hot, the flame of the fire killed those men that took up Shadrach, Meshach, and Abednego.
Busa tungod sa pagkadinalian sa sugo sa hari, ug ang hudno mainit uyamut, ang siga sa kalayo nakamatay niadtong mga tawo nga nagsakwat kang Sadrach, kang Mesach, ug kang Abed-nego.
23 And these three men, Shadrach, Meshach, and Abednego, fell down bound into the midst of the burning fiery furnace.
Ug kining totolo ka mga tawo, si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nangahulog nga mga ginapus ngadto sa sulod sa hudno sa kalayo nga nagadilaab.
24 Then Nebuchadnezzar, the king, was astonished, and rose up in haste, and spake, and said to his counsellors, Did we not cast three men bound into the midst of the fire? They answered and said to the king, True, O king!
Unya si Nabucodonosor ang hari, nahibulong ug midali sa pagbangon: siya misulti ug miingon sa iyang mga magtatambag: Dili ba totolo ka mga tawo nga ginapus ang atong gipanghulog sa taliwala sa kalayo? Sila mingtubag ug ming-ingon sa hari: Matuod, Oh hari.
25 He answered and said, Behold, I see four men loose, walking in the midst of the fire, and they have no hurt, and the appearance of the fourth is like a son of the gods.
Siya mitubag ug miingon: Ania karon, nakita ko nga upat na ka tawo nga dili ginapus, nga nanlakaw sa taliwala sa kalayo, ug sila wala maunsa; ug ang dagway sa ikaupat sama sa usa ka anak nga lalake sa mga dios.
26 Then Nebuchadnezzar came near to the mouth of the burning fiery furnace, and spake and said, Shadrach, Meshach, and Abednego, ye servants of the Most High God, come forth! Then Shadrach, Meshach, and Abednego came forth out of the midst of the fire.
Unya si Nabucodonosor miduol sa baba sa hudno sa kalayo nga nagadilaab: misulti siya ug miingon: Sadrach, Mesach ug Abed-nego, kamo nga mga alagad sa Halangdon Uyamut nga Dios, gumula kamo ug umari. Unya si Sadrach, si Mesach, ug si Abed-nego nanggula gikan sa kinataliwad-an sa kalayo.
27 And the satraps, prefects, and deputy governors, and the counsellors of the king, being gathered together, saw these men, upon whose bodies the fire had no power, nor was a hair of their head singed, nor were their trousers changed, nor had the smell of fire passed on them.
Ug ang mga kadagkuan, ang mga tinugyanan, ug ang mga gobernador, ug ang mga magtatambag sa hari, nga nanagkatapok didto, nanagpakakita niining mga tawohana, nga ang kalayo walay gahum sa ilang mga lawas, ni masilaub ang buhok sa ilang ulo, ni mausab ang ilang saput, ni mahatapot kanila ang baho sa kalayo.
28 Then Nebuchadnezzar spake and said, Blessed be the God of Shadrach, Meshach, and Abednego, who hath sent his angel, and delivered his servants, that trusted in him, and disobeyed the command of the king, and gave up their bodies, that they might not serve nor worship any god except their own God!
Si Nabucodonosor misulti ug miingon: Bulahan ang Dios ni Sadrach, ni Mesach ug ni Abed-nego, nga nagpadala sa iyang manulonda, ug nagluwas sa iyang mga alagad nga mingsalig diha kaniya, ug ming-usab sa pulong sa hari, ug mingtugyan sa ilang mga lawas, aron sila dili makaalagad ug dili makasimba sa lain nga dios, gawas lamang sa ilang kaugalingon nga Dios.
29 Therefore I make a decree, that every people, nation, and language which speaks anything reproachful against the God of Shadrach, Meshach, and Abednego, shall be cut in pieces, and its houses shall be made a dunghill; because there is no other God that can deliver in this manner.
Busa ako nagabuhat usa ka sugo nga ang tanang katawohan, nasud ug pinulongan nga makasulti sa dautan batok sa Dios ni Sadrach, ni Mesach, ug ni Abed-nego, pagawatas-watason, ug ang ilang mga balay pagahimoon nga tinapok sa kinalibang; tungod kay walay laing dios nga makahimo sa pagluwas sa ingon niining paagiha.
30 Then the king promoted Shadrach, Meshach, and Abednego in the province of Babylon.
Unya si Sadrach, si Mesach ug si Abed-nego gituboy sa hari sa lalawigan sa Babilonia.
