Acts 2
1 And on the day of Pentecost they were all together in one place.
Авиля Пандэшахкоро диво, и всавэрэ вонэ сле їтханэ.
2 And suddenly there came out of heaven a sound, as of a rushing mighty wind; and it filled the whole house where they were sitting;
Екхатар болыбнастар шундапэ фоно, саво сджялпэ, сар пхурдэл фартэ бари балвал, и саво пхэрдиля всаворо цэр, тев вонэ бэшле.
3 and there appeared to them tongues as of fire, distributing themselves; and one sat upon each of them.
Сиклярнэ дыкхле сось, со поджило пэ ягунэ чиба, савэ розджилепэ и ачиле по екхэ пэ кожно лэндар.
4 And they were all filled with the Holy Spirit, and began to speak with other tongues, even as the Spirit gave them utterance.
Всавэрэ вонэ пхэрдиле Свэнтонэ Фаноґа и ачиле тэ дэдумэ аврэ чибэнца, сар дэлас лэнди Фано.
5 Now there were dwelling at Jerusalem Jews, devout men, from every nation under heaven.
Дэ кадыя вряма дэ Ерусалимо сле дэвликунэ иудея всавэрэ тханэндар, савэ исин дэ люмля.
6 And when this sound took place, the multitude came together, and were confounded, because every one heard them speaking in his own language.
Пэ кадэва фоно стидэнепэ бут манушэн, тай на полэнас, со катэ терэлпэ, колэсти со кожно лэндар шунда, сар кодэла дэдумане пав лэхкири чячи чиб.
7 And they were amazed, and marveled, saying, Behold, are not all these who speak Galilaeans?
Вонэ фартэ дэнас дыво тай пхученас: — Чи всавэрэ кадэла мануша, савэ дэдумэн, на галилеянуря?
8 and how is it that we every one hear them in our own language, wherein we were born?
Сар же када кожно амэндар шунэл, сар вонэ дэдумэн пав амари чячи чиб?
9 Parthians and Medes and Elamites, and those who inhabit Mesopotamia, Judaea and Cappadocia, Pontus and Asia,
Машкар амэн исин кацавэ иудея: парфянуря, мидянуря, еламитуря, кодэла, ко джювэн дэ Месопотамия, Иудея тай Каппадокия, дэ Понто и дэ Цыкни Азия,
10 Phrygia and Pamphylia, Egypt and the parts of Libya about Cyrene, and Romans who sojourn here, both Jews and Proselytes,
дэ Фригия тай Памфилия, дэ Египто, дэ котор Ливийско пхув, саво паша Кирена, и кодэла, ко джювэн дэ Римо,
11 Cretans and Arabians—how is it that we hear them speaking in our tongues the wonderful works of God?
иудея и кодэла, савэ прылиле иудееенгоро сикляримо, критянуря тай арабуря. И всавэрэ амэ шунах, сар вонэ дэдумэн пала барэ рындуря Дэвлэхкэрэ пэ амарэн чибэн!
12 And they were all amazed and were in doubt, saying one to another, What can this mean?
Вонэ дэнас дыво, на джянгле, сар кода тэ полэ, тай пхученас екх екхэстар: — Со када исин?
13 Others making sport of it, said, They are full of new wine.
А койсавэ подасанаспэ: — Вонэ пиле тэрно мол тай матиле!
14 But Peter, standing up with the eleven, lifted up his voice, and said to them, Men of Judea, and all that dwell at Jerusalem, be this known to you, and hearken to my words.
Пётро вщиля їтханэ аврэнца дэшуекхэнца, ачиля тэ дэдумэ манушэндэ, ваздэня пэхкоро ґласо тай пхэнда: — Мурша иудея и всавэрэ, ко джювэн дэ Ерусалимо! Соб тумэ тэ полэн вса, шунэн тай чувэн сама, со мэ пхэнав.
15 For these are not drunken, as ye suppose; for it is the third hour of the day;
Кадэла мануша на матэ, сар тумэ думисарэн: екхатар енякоро чясо дэ дэнзор.
16 but this is what was spoken through the prophet Joel,
Нэ када терэлпэ пав лавэн, савэ пхэнда англунари Иоили:
17 “It shall be in the last days, saith God, that I will pour out of my Spirit upon all flesh; and your sons and your daughters will prophesy, and your young men will see visions, and your old men will dream dreams;
«Дэ кодэлэн дивэн, — пхэнэл Дэвэл, — Мэ чувава Фано пэ всавэрэн манушэн. Тумарэ чявэ и чея авэна тэ дэдумэ сар англунаря, тумарэ тэрнэ чявэ дыкхэна сунэ англунарехкэрэ дивэсэґа, А тумарэ пуранэ — рятяґа.
18 and even on my servants, and on my handmaids, I will pour out of my Spirit in those days, and they will prophesy.
Пэ Мурэн копылен, муршэн тай джювлен, Мэ дэ кодэлэн дивэн чувава Фано тай авэна тэ дэдумэ сар англунаря.
19 And I will show wonders in heaven above, and signs on the earth beneath, blood, and fire, and vapor of smoke;
Мэ сикавава дывуря упрэ дэ болыбэн и барэ рындуря тэлэ пэ пхув: рат, яг и тхува.
20 the sun will be turned into darkness and the moon into blood, before the day of the Lord cometh, the great and notable day.
Кхам калёла, а чён лолёла, сар рат англа кода, сар авэла баро и чудно диво Дэвлэхкоро.
21 And it shall be that every one that calleth on the name of the Lord shall be saved.”
Тай кожно, ко прыакхарэла Раехкоро Лав, авэла фирисардо».
22 Men of Israel, hear these words! Jesus the Nazarene, a man approved of God to you by miracles, and wonders, and signs, which God wrought by him in the midst of you, as ye yourselves know, —
Мурша израильтянуря, вышунэн, со мэ пхэнава! Бари бути, зоралэ рындуря и допхэнимо Дэвэл стерда чэрэз Исусо англа амарэн якхэн, и тумэ джянэн пала кода. Кадэлэґа Дэвэл сикавда, со Мурш Исусо Назаретостар авиля Лэстар.
23 this man, being delivered up by the settled purpose and foreknowledge of God, ye, by the hand of godless men, crucified and slew.
Пав воля Дэвлэхкири и пав кода, со Лэстэ сля пэ годя майанглал, тумэ умардэ Лэ, кала отдэне дэ вастэн кодэлэнди, ко на джювэн пав Упхэнима, соб вонэ тэ прымарэн Лэ пэ трушул карфинэнца.
24 But God raised him up, having loosed the pains of death, because it was not possible that he should be held by it.
Нэ Дэвэл отджювдярда Лэ, фирисарда мэримахкиря грыжатар, и мэримастэ на сля зор Лэ тэ урицарэ.
25 For David saith concerning him, “I saw the Lord always before me; because he is on my right hand, that I should not be moved.
Давидо дэдумэл пала Лэ: «Всавири вряма мэ дыкхлём Рае англа пэ: Вов пав чячё васт мандар — тэ на зджяв дромэстар.
26 Therefore my heart rejoiced, and my tongue exulted; moreover also, my flesh shall dwell in hope;
Колэсти цэлэл їло муро, тай лошавэл чиб, и трупо муро авэла тэ джювэ дэ надия.
27 because thou wilt not abandon my soul to the underworld, nor wilt thou suffer thy holy one to see corruption. (Hadēs g86)
Ту ж на ачявэґа муро води дэ адо тай на дэґа, соб свэнто Тиро тэ лэлпэ прахоґа. (Hadēs g86)
28 Thou didst make known to me the ways of life; thou wilt make me full of joy with thy countenance.”
Ту сикавдан манди дрома джювимахкэрэ, Ту дэґа манди лош англа муй Тиро».
29 Brethren, I may speak to you with freedom of the patriarch David, that he both died and was buried, and his tomb is among us to this day.
Пхралалэ, дэн манди тэ пхэнэ тумэнди ворта, со пропапо Давидо муля и сля загаравдо. Тай лэхкоро склепо ачел амэндэ и авдивэ.
30 Being then a prophet, and knowing that God had sworn to him with an oath that he would set one sprung from his loins upon his throne,
Вов сля англунари и джянгля, со Дэвэл дэня лэсти солах тэ тховэ пэ лэхкоро троно манушэ, лэхкэрэ родостар.
31 he foresaw and spoke of the resurrection of Christ, that neither was he abandoned to the underworld, nor did his flesh see corruption. (Hadēs g86)
Вов дыкхля англуни вряма и дэдумэлас пала Христохкоро отджюндивимо, со Вов на авэла ачявдо дэ адо, и со Лэхкоро трупо на лэлапэ прахоґа. (Hadēs g86)
32 This Jesus God raised up, whereof we all are witnesses.
Тай акэ, Дэвэл отджювдярда Кадэлэ Исусо, и амэ всавэрэ допхэнимаря кадэлэсти!
33 Being therefore exalted by the right hand of God, and having received from the Father the promised Holy Spirit, he hath poured forth this, which ye both see and hear.
Исусо сля ваздэно чяче Дэвлэхкэрэ вастэґа, прылиля Дадэстар, кода, со сля пхэндо — Свэнто Фано, тай чута Лэ пэ амэн, сар тумэ екхатар и дыкхэн и шунэн.
34 For David did not ascend into the heavens; but he himself saith, The Lord said to my lord, “Sit thou on my right hand,
Давидо на ваздэласпэ пэ болыбэн, нэ дэдуманя: «Пхэнда Рай Дэвэл мурэ Раести: Бэш пав чяче вастэ Мандар,
35 until I make thine enemies thy footstool.”
Ды коя вряма, сар Мэ чувава Тирэ врыжымашэн Тути тала пурэн».
36 Therefore let all the house of Israel know assuredly that God hath made him both Lord and Christ, this Jesus whom ye crucified.
Колэсти, мэк всаворо цэр Израилёхкоро джянэл, со Кадэлэ Исусо, Савэ тумэ прымардэ пэ трушул, Дэвэл терда и Раеґа и Христоґа!
37 And when they heard this, they were pierced to the heart, and said to Peter and the rest of the apostles, Brethren, what must we do?
Кала мануша шундэ када, вонэ вса прылиле пашэ їлэстэ, и лэнди ачиля ладжяво. Вонэ пхученас Петро тай аврэн апостолонэн: — Пхралалэ, со амэнди тэ терэ?
38 But Peter said to them, Repent, and let every one of you be baptized to the name of Jesus Christ for forgiveness of sins, and ye will receive the gift of the Holy Spirit.
Пётро пхэнда: — Ачявэн тумаро бэзимо, и мэк кожно тумэндар авэла болдо пала лав Исусо Христохкоро, соб тэ отмукэнпэ тумарэ бэзима, тай тумэ прылэна бициминакоро даро — Свэнто Фано.
39 For the promise is to you and to your children, and to all that are afar off, as many as the Lord our God shall call.
Колэсти со кади сля пхэндо тумэнди, тумарэ чяворэнди и всавэрэнди, ко дурал тумэндар: всавэрэнди, ко авэла прыакхардо Раеґа, амарэ Дэвлэґа.
40 And with many other words did he testify and exhort, saying, Save yourselves from this perverse generation.
Тай бутэ аврэ лавэнца Пётро прыакхарэлас лэн, тай дэдумэлас: — Фирисарэнпэ кадэлэ хасютнэ родостар.
41 They therefore received his word, and were baptized; and there were added on that day about three thousand souls.
Кодэла, савэ прылиле лэхкири дума, болдэнепэ. Дэ кодэва диво прыачиля лэндэ пашэ трин пхангля мануш.
42 And they were constantly attending on the teaching of the apostles, and the imparting [[of their substance]], the breaking of bread, and the prayers.
Вонэ рицарэнаспэ апостолонэнгэрэ сикляримастэ, всавири вряма сле їтханэ, прэпхагэнас мандро и мангэнаспэ.
43 And fear came upon every soul; and many wonders and signs were wrought through the apostles.
Всавэрэ даранас Дэвлэстар и апостолуря терэнас баро допхэнимо тай барэ дывуря.
44 And all that believed were together, and had all things common;
Всавэрэ патякунэ мануша сле їтханэ, и вса лэндэ сля екх.
45 and they sold their possessions and goods, and divided them among all, as any one had need.
Вонэ битинэнас вса, со лэндэ сля, и всаворо пэхкоро хулаимо, и роздэнас всавэрэнди, касти скаци трэбуни.
46 And attending daily with one accord in the temple, and breaking bread in a private house, they partook of their food with gladness and singleness of heart,
Кожно диво вонэ стидэнаспэ дэ храмо, тай пав цэрэн прэпхагэнас мандро и ханас лошаґа и жужэ їлэґа,
47 praising God, and having favor with all the people. And the Lord added to the church daily those who were in the way of salvation.
ашарэнас Дэвлэ и сле дэ лачима всавэрэ манушэндэ. И кожно диво Рай прытховэлас лэндэ фирисардэн.
