Proverbs 18
1 An unfriendly man pursues selfishness, and defies all sound judgment.
Ang humihiwalay ay humahanap ng sarili niyang nasa, at nakikipagtalo laban sa lahat na magaling na karunungan.
2 A fool has no delight in understanding, but only in revealing his own opinion.
Ang mangmang ay walang kaluguran sa paguunawa, kundi maihayag lamang ang kaniyang puso.
3 When wickedness comes, contempt also comes, and with shame comes disgrace.
Pagka ang masama ay dumarating, dumarating din naman ang paghamak, at kasama ng kutya ang pagkaduwahagi.
4 The words of a man's mouth are like deep waters. The fountain of wisdom is like a flowing brook.
Ang mga salita ng bibig ng tao ay parang malalim na tubig; ang bukal ng karunungan ay parang umaagos na batis.
5 To be partial to the faces of the wicked is not good, nor to deprive the innocent of justice.
Igalang ang pagkatao ng masama ay hindi mabuti, ni iligaw man ang matuwid sa kahatulan.
6 A fool's lips come into strife, and his mouth invites beatings.
Ang mga labi ng mangmang ay nanasok sa pagkakaalit, at tinatawag ng kaniyang bibig ang mga hampas.
7 A fool's mouth is his destruction, and his lips are a snare to his soul.
Ang bibig ng mangmang ay kaniyang kapahamakan, at ang kaniyang mga labi ay silo ng kaniyang kaluluwa.
8 The words of a gossip are like tasty morsels, and they go down into a person's innermost parts.
Ang mga salita ng mga mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa pinakaloob ng tiyan.
9 One who is slack in his work is brother to him who is a master of destruction.
Siya mang walang bahala sa kaniyang gawain ay kapatid siya ng maninira.
10 The name of YHWH is a strong tower; the righteous run into it and are safe.
Ang pangalan ng Panginoon ay matibay na moog: tinatakbuhan ng matuwid at naliligtas.
11 The rich man's wealth is his strong city, like an unscalable wall in his own imagination.
Ang yaman ng mayamang tao ay ang kaniyang matibay na bayan, at gaya ng matayog na kuta sa kaniyang sariling isip,
12 Before destruction the heart of man is proud, but before honor is humility.
Bago ang pagkapahamak ay pagmamalaki ng puso ng tao, at bago ang karangalan ang pagpapakumbaba.
13 He who gives answer before he hears, that is folly and shame to him.
Ang sumasagot bago makinig, ay kamangmangan at kahihiyan sa kaniya.
14 A man's spirit will sustain him in sickness, but a crushed spirit, who can bear?
Aalalayan ng diwa ng tao ang kaniyang sakit; nguni't ang bagbag na diwa sinong nakapagdadala?
15 The heart of the discerning gets knowledge. The ear of the wise seeks knowledge.
Ang puso ng mabait ay nagtatamo ng kaalaman; at ang pakinig ng pantas ay humahanap ng kaalaman.
16 A man's gift makes room for him, and brings him before great men.
Ang kaloob ng tao ay nagbubukas ng daan sa kaniya, at dinadala siya sa harap ng mga dakilang tao.
17 He who pleads his cause first seems right; until another comes and questions him.
Ang nakikipaglaban ng kaniyang usap na una ay tila ganap; nguni't dumarating ang kaniyang kapuwa at sinisiyasat siya.
18 The lot settles disputes, and keeps strong ones apart.
Ang pagsasapalaran ay nagpapatigil ng mga pagtatalo, at naghihiwalay sa gitna ng mga makapangyarihan.
19 A brother offended is more difficult than a fortified city; and disputes are like the bars of a fortress.
Ang kapatid na nasaktan sa kalooban ay mahirap mabawi kay sa matibay na bayan: at ang gayong mga pagtatalo ay parang mga halang ng isang kastilyo.
20 A man's stomach is filled with the fruit of his mouth. With the harvest of his lips he is satisfied.
Ang tiyan ng tao ay mabubusog ng bunga ng kaniyang bibig; sa bunga ng kaniyang mga labi ay masisiyahan siya.
21 Death and life are in the power of the tongue; those who love it will eat its fruit.
Kamatayan at buhay ay nasa kapangyarihan ng dila; at ang nagsisiibig sa kaniya ay magsisikain ng kaniyang bunga.
22 Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favor of YHWH.
Sinomang lalaking nakakasumpong ng asawa ay nakasumpong ng mabuting bagay, at nagtatamo ng lingap ng Panginoon.
23 The poor plead for mercy, but the rich answer harshly.
Ang dukha ay gumagamit ng mga pamanhik: nguni't ang mayaman ay sumasagot na may kagilasan.
24 A man of many companions may be ruined, but there is a friend who sticks closer than a brother.
Ang nagpaparami ng mga kaibigan ay sa kaniyang sariling kapahamakan: nguni't may kaibigan na mahigit kay sa isang kapatid.
