Proverbs 17
1 Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.
| باشترە پارووێکی وشک بە ئارامییەوە لە ماڵێکی پڕ لە خوانی ئامادەکراو، بە ناکۆکی. |
2 A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance among the brothers.
| بەندەی وریا بەسەر کوڕی شەرمەزاردا زاڵ دەبێت و لەگەڵ برایانی میرات بەشدەکات. |
3 The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but YHWH tests the hearts.
| بۆتە بۆ زیوە و کوورە بۆ زێڕ، یەزدانیش دڵ تاقی دەکاتەوە. |
4 An evildoer heeds wicked lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.
| بەدکار گوێ لە لێوی خراپ دەگرێت، درۆزنیش گوێ دەداتە زمانی گرفتخواز. |
5 Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.
| ئەوەی گاڵتە بە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، ئەوەی بە بەڵا دڵی خۆشبێت بێ سزا دەرناچێت. |
6 Children's children are the crown of old men; the glory of children are their parents.
| منداڵی منداڵ تاجی پیرانە، شانازی کوڕانیش دایک و باوکانن. |
7 Arrogant speech isn't fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.
| قسەی نەستەق لە گێل ناوەشێتەوە، لەوەش زیاتر قسەی درۆ لە میر. |
8 A bribe is a precious stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.
| بەرتیل بەردی گرانبەهایە لەبەرچاوی خاوەنەکەی، ڕوو لە هەر لایەک بکات سەردەکەوێت. |
9 He who covers an offense promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.
| ئەوەی تاوان دادەپۆشێت پەرە بە خۆشەویستی دەدات، بەڵام ئەوەی باسی بابەتەکە بکاتەوە دۆستی نزیک لە یەکتر جیا دەکاتەوە. |
10 A rebuke enters deeper into one who has understanding than a hundred lashes into a fool.
| سەرزەنشتکردنێک بۆ تێگەیشتوو قووڵترە لە سەد جار دارکاریکردن بۆ گێل. |
11 An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.
| کەسی خراپ تەنها داواکاری یاخی بوونە، لەبەر ئەوە نێردراوێکی دڵڕەقی بۆ دەنێردرێت. |
12 Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.
| باشترە تووشی دەڵەورچێکی سک سووتاو بیت، نەک گێلێک لە گێلایەتییەکەی خۆی. |
13 Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
| ئەوەی پاداشتی چاکە بە خراپە بداتەوە، خراپە ماڵی بەرنادات. |
14 The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarreling breaks out.
| دەستپێکردنی ناکۆکی وەک تەقینی بەنداوە، جا پێش ئەوەی ناکۆکییەکە بتەقێتەوە وازی لێبهێنە. |
15 He who justifies the wicked, and he who condemns the righteous, both of them alike are an abomination to YHWH.
| بێتاوانکردنی خراپەکار و تاوانبارکردنی ڕاستودروست، هەردووک قێزەونن لەلای یەزدان. |
16 Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, seeing he has no understanding?
| بۆچی پارە بکەوێتە دەست پیاوی گێل؟ کە ئارەزووی نییە بۆ کڕینی دانایی! |
17 A friend loves at all times; and a brother is born for adversity.
| برادەر هەموو کاتێک خۆشەویستی خۆی دەردەبڕێت، براش بۆ تەنگانە لەدایک دەبێت. |
18 A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbor.
| کەسی تێنەگەیشتوو تەوقە دەکات و بە تەواوی دەبێتە کەفیلی دراوسێکەی. |
19 He who loves disobedience loves strife. One who builds a high gate seeks destruction.
| ئەوەی حەز لە ناکۆکی بکات حەز لە گوناه دەکات، ئەوەی دەرگای خۆی بڵند بکات داوای شکان دەکات. |
20 One who has a perverse heart doesn't find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.
| ئەوەی دڵخراپ بێت چاکە نایەتە ڕێی، ئەوەی زمان خوار بێت تووشی خراپە دەبێت. |
21 He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.
| ئەوەی گێلی ببێت تووشی خەفەت دەبێت، باوکی ڕۆڵەی دەبەنگیش دڵخۆشی نابینێت. |
22 A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.
| دڵی شادمان تەندروستی دەبەخشێت، بەڵام ڕۆحی تێکشکاو ئێسک وشک دەکات. |
23 A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of justice.
| بەدکار بە نهێنی بەرتیل وەردەگرێت تاکو ڕێچکەی دادپەروەری خوار بکاتەوە. |
24 Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander everywhere.
| کەسی تێگەیشتوو چاوی لەسەر داناییە، بەڵام گێل چاودەبڕێتە ئەوپەڕی زەوی. |
25 A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.
| کوڕی گێل خەمە بۆ باوکی و تاڵییە بۆ ئەو دایکەی لێی بووە. |
26 Also to punish the righteous is not good, nor to flog officials for their integrity.
| پێبژاردن بە کەسی ڕاستودروست باش نییە، هەروەها دارکاریکردنی کەسی خانەدان لەبەر دەستپاکی. |
27 He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.
| ئەوەی قسەی خۆی ڕاگرێت خاوەن زانیارییە، ئەوەی ڕۆح ئارام بێت پیاوی تێگەیشتنە. |
28 Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.
| تەنانەت گێلیش کە بێدەنگ بێت بە دانا دادەنرێت، ئەوەی لێویشی لێک نەکاتەوە بە تێگەیشتوو. |
