Proverbs 15

1 A gentle answer turns away wrath, but a harsh word stirs up anger.

۱ جواب نرم خشم را برمی گرداند، اماسخن تلخ غیظ را به هیجان می‌آورد.

2 The tongue of the wise commends knowledge, but the mouth of fools gush out folly.

۲ زبان حکیمان علم را زینت می‌بخشد، امادهان احمقان به حماقت تنطق می‌نماید.

3 The eyes of YHWH are everywhere, keeping watch on the evil and the good.

۳ چشمان خداوند در همه جاست، و بر بدان ونیکان می‌نگرد.

4 A gentle tongue is a tree of life, but deceit in it crushes the spirit.

۴ زبان ملایم، درخت حیات‌است و کجی آن، شکستگی روح است.

5 A fool despises his father's correction, but he who heeds reproof shows prudence.

۵ احمق تادیب پدر خود را خوار می‌شمارد، اما هر‌که تنبیه را نگاه دارد زیرک می‌باشد.

6 In the house of the righteous is much treasure, but the income of the wicked brings trouble.

۶ در خانه مرد عادل گنج عظیم است، امامحصول شریران، کدورت است.

7 The lips of the wise spread knowledge; not so with the heart of fools.

۷ لبهای حکیمان معرفت را منتشر می‌سازد، اما دل احمقان، مستحکم نیست.

8 The sacrifice made by the wicked is an abomination to YHWH, but the prayer of the upright is his delight.

۸ قربانی شریران نزد خداوند مکروه است، امادعای راستان پسندیده اوست.

9 The way of the wicked is an abomination to YHWH, but he loves him who follows after righteousness.

۹ راه شریران نزد خداوند مکروه است، اماپیروان عدالت را دوست می‌دارد.

10 There is stern discipline for one who forsakes the way: whoever hates reproof shall die.

۱۰ برای هر‌که طریق را ترک نماید تادیب سخت است، و هر‌که از تنبیه نفرت کند خواهدمرد.

11 Sheol and Abaddon are before YHWH—how much more then the hearts of human beings. (Sheol h7585)

۱۱ هاویه و ابدون در حضور خداوند است، پس چند مرتبه زیاده دلهای بنی آدم. (Sheol h7585)

12 A scoffer doesn't love to be reproved; he will not go to the wise.

۱۲ استهزاکننده تنبیه را دوست ندارد، و نزدحکیمان نخواهد رفت.

13 A glad heart makes a cheerful face; but an aching heart breaks the spirit.

۱۳ دل‌شادمان چهره را زینت می‌دهد، اما ازتلخی دل روح منکسر می‌شود.

14 The heart of one who has understanding seeks knowledge, but the mouths of fools feed on folly.

۱۴ دل مرد فهیم معرفت را می‌طلبد، اما دهان احمقان حماقت را می‌چرد.

15 All the days of the afflicted are wretched, but one who has a cheerful heart enjoys a continual feast.

۱۵ تمامی روزهای مصیبت کشان بد است، اماخوشی دل ضیافت دائمی است.

16 Better is little, with the fear of YHWH, than great treasure with trouble.

۱۶ اموال اندک با ترس خداوند بهتر است ازگنج عظیم با اضطراب.

17 Better is a dinner of herbs, where love is, than a fattened calf with hatred.

۱۷ خوان بقول در جایی که محبت باشد بهتراست، از گاو پرواری که با آن عداوت باشد.

18 A wrathful man stirs up contention, but one who is slow to anger appeases strife.

۱۸ مرد تندخو نزاع را برمی انگیزد، اما شخص دیرغضب خصومت را ساکن می‌گرداند.

19 The way of the sluggard is like a thorn patch, but the path of the upright is a highway.

۱۹ راه کاهلان مثل خاربست است، اما طریق راستان شاهراه است.

20 A wise son makes a father glad, but a foolish man despises his mother.

۲۰ پسر حکیم پدر را شادمان می‌سازد، اما مرداحمق مادر خویش را حقیر می‌شمارد.

21 Folly is joy to one who is void of wisdom, but a man of understanding keeps his way straight.

۲۱ حماقت در نظر شخص ناقص العقل خوشی است، اما مرد فهیم به راستی سلوک می‌نماید.

22 Where there is no counsel, plans fail; but in a multitude of counselors they are established.

۲۲ از عدم مشورت، تدبیرها باطل می‌شود، اما از کثرت مشورت دهندگان برقرار می‌ماند.

23 Joy comes to a man with the reply of his mouth. How good is a word at the right time.

۲۳ برای انسان از جواب دهانش شادی حاصل می‌شود، و سخنی که در محلش گفته شودچه بسیار نیکو است.

24 The path of life leads upward for the wise, to keep him from going downward to Sheol. (Sheol h7585)

۲۴ طریق حیات برای عاقلان به سوی بالااست، تا از هاویه اسفل دور شود. (Sheol h7585)

25 YHWH will uproot the house of the proud, but he will keep the widow's borders intact.

۲۵ خداوند خانه متکبران را منهدم می‌سازد، اما حدود بیوه‌زن را استوار می‌نماید.

26 YHWH detests the thoughts of the wicked, but the thoughts of the pure are pleasing.

۲۶ تدبیرهای فاسد نزد خداوند مکروه است، اما سخنان پسندیده برای طاهران است.

27 He who is greedy for gain troubles his own house, but he who hates bribes will live.

۲۷ کسی‌که حریص سود باشد خانه خود رامکدر می‌سازد، اما هر‌که از هدیه‌ها نفرت داردخواهد زیست.

28 The heart of the righteous weighs answers, but the mouth of the wicked gushes out evil.

۲۸ دل مرد عادل در جواب دادن تفکر می‌کند، اما دهان شریران، چیزهای بد را جاری می‌سازد.

29 YHWH is far from the wicked, but he hears the prayer of the righteous.

۲۹ خداوند از شریران دور است، اما دعای عادلان را می‌شنود.

30 The light of the eyes rejoices the heart. Good news gives health to the bones.

۳۰ نور چشمان دل را شادمان می‌سازد، و خبرنیکو استخوانها را پر مغز می‌نماید.

31 The ear that listens to reproof lives, and will be at home among the wise.

۳۱ گوشی که تنبیه حیات را بشنود، در میان حکیمان ساکن خواهد شد.

32 He who refuses correction despises his own soul, but he who listens to reproof gets understanding.

۳۲ هر‌که تادیب را ترک نماید، جان خود راحقیر می‌شمارد، اما هر‌که تنبیه را بشنود عقل راتحصیل می‌نماید.

33 The fear of YHWH teaches wisdom. Before honor is humility.

۳۳ ترس خداوند ادیب حکمت است، وتواضع پیشرو حرمت می‌باشد.