Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father; but a foolish son brings grief to his mother.
Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
2 Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.
Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
3 YHWH will not allow the soul of the righteous to go hungry, but he thrusts away the desire of the wicked.
Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
4 He becomes poor who works with a lazy hand, but the hand of the diligent brings wealth.
Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
5 He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during the harvest is a son who causes shame.
Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
6 Blessings are on the head of the righteous, but violence covers the mouth of the wicked.
Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
7 The memory of the righteous is blessed, but the name of the wicked will rot.
Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
8 The wise in heart accept commandments, but a chattering fool will fall.
Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
9 He who walks blamelessly walks surely, but he who perverts his ways will be found out.
Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
10 The one who winks with the eye causes trouble, but the one who boldly rebukes makes peace.
Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
11 The mouth of the righteous is a spring of life, but violence covers the mouth of the wicked.
Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
12 Hatred stirs up strife, but love covers all wrongs.
Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
13 Wisdom is found on the lips of him who has discernment, but a rod is for the back of him who is void of understanding.
Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
14 Wise men lay up knowledge, but the mouth of the foolish is near ruin.
Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
15 The rich man's wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
16 The labor of the righteous leads to life. The increase of the wicked leads to sin.
Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
17 He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof leads others astray.
Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
18 He who hides hatred has lying lips. He who utters a slander is a fool.
Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
19 In the multitude of words there is no lack of disobedience, but he who restrains his lips does wisely.
Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
20 The tongue of the righteous is like choice silver. The heart of the wicked is of little worth.
Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
21 The lips of the righteous feed many, but the foolish die for lack of understanding.
Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
22 YHWH's blessing brings wealth, and he adds no trouble to it.
Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
23 It is a fool's pleasure to do wickedness, but wisdom is a man of understanding's pleasure.
Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
24 What the wicked fear, will overtake them, but the desire of the righteous will be granted.
Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
25 When the whirlwind passes, the wicked is no more; but the righteous stand firm forever.
Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.
Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
27 The fear of YHWH prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
28 The prospect of the righteous is joy, but the hope of the wicked will perish.
Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
29 The way of YHWH is a stronghold to the upright, but it is a destruction to evildoers.
Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
30 The righteous will never be removed, but the wicked will not dwell in the land.
Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
31 The mouth of the righteous brings forth wisdom, but the perverse tongue will be cut off.
Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
32 The lips of the righteous know what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverse.
Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.
