Mark 1
1 The beginning of the Good News of Jesus Christ, the Son of God.
ଇସ୍ୱର୍ତି ମାଜ଼ି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ଆରମ୍ ।
2 As it is written in Isaiah the prophet, "Look, I send my messenger ahead of you, who will prepare your way before you.
ଜିସାୟ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାନ୍ତି ସାସ୍ତର୍ତାକେ ଇନେସ୍ ଲେକା ଆତାତ୍ନ୍ନା, “ହୁଡ଼ାଟ୍, ଆନ୍ ନା ଦୁତ୍ତିଂ ମି ଆଗେ ପକ୍ତାନାଙ୍ଗା,” “ହେୱାନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ହାଜ଼ି ରଚ୍ଚି ହିଦ୍ନାନ୍ ।”
3 The voice of one crying in the wilderness, 'Prepare the way of the Lord. Make his roads straight.'"
ବାଟାତ ବେସି ଗାଜାକାଟ୍ କିଜ଼ି ହିର୍ବାନାକାନ୍ତି କାଟ୍, “ମାପ୍ରୁତି ହାଜ଼ି ରଚାଟ୍, ହେୱାନ୍ତି ରାଜା ହାକ୍ଡ଼ି ହାଣ୍କୁ କିୟାଟ୍ ।”
4 John came baptizing in the wilderness and preaching a baptism of repentance for forgiveness of sins.
ପାଚେ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିନି ଜହନ୍ ବାଲି ବାଟାତ ହାଲ୍ଜି ପାପ୍ କେମା କାଜିଂ ପାପ୍ତାଂ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନି “ବାପ୍ତିସିମ୍ ସୁଣାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।”
5 And all the country of Judea went out to him and all those from Jerusalem, and they were baptized by him in the Jordan river, confessing their sins.
ହେବେ ସବୁ ରାଜିନି ଜିହୁଦା ଦେସ୍ ଆରି ସବୁ ଜିରୁସାଲମ୍ନି ମାନାୟାର୍ ହସି ହେୱାନ୍ ଲାଗାୟ୍ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ଆରି ଜାର୍ ଜାର୍ ପାପ୍ କିତାକା ମାନିକିିଜ଼ି ହେୱାନ୍ତାଂ ଜର୍ଦନ୍ ନାଗୁଡ଼୍ ତାକେ ବାପ୍ତିସିମ୍ ଅତାର୍ ।
6 And John was clothed with camel's hair and a leather belt around his waist. He ate locusts and wild honey.
ହେ ଜହନ୍ ଉଟ୍ ତଲ୍ନି ହେନ୍ଦ୍ରା ଉସ୍ପିସ୍ ମାଚାନ୍ ଆରି ତା ମ୍ଡେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ତଲ୍ନି ନୁଣ୍କୁ ଡରି ଗାଚ୍ଚି ମାଚାନ୍, ପାଚେ ପାମି ଆରେ ରାନ୍ତିପୁକି ହେୱାନ୍ତି କାଦି ମାଚାତ୍ ।
7 And he preached, saying, "After me comes he who is mightier than I, the strap of whose sandals I am not worthy to stoop down and loosen.
ଜହନ୍ ସୁଣାୟ୍ କିଜ଼ି ୱିଜ଼ାକାରିଂ ଉତର୍ ହିନାନ୍, “ନାଙ୍ଗ୍ ତାଙ୍ଗ୍; ଇନେର୍ ବେସି ସାକ୍ତିକାଟାକାନ୍, ହେୱାନ୍ ନା ପାଚେ ୱାନାନା; ଆନ୍ ତା ସମାନ୍ ଆକାୟ୍ ହେୱାନ୍ତି ପାନାନି ଡରି ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍ ରିକ୍ତେଂ ସମାନ୍ ଆକାୟ୍ ।”
8 I baptized you in water, but he will baptize you in the Holy Spirit."
ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିତ୍ତାଂ, ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ହିଦ୍ନାନ୍ ।
9 And it happened in those days, that Jesus came from Nazareth of Galilee, and was baptized by John in the Jordan.
ହେ ସମୁତ ଜିସୁ ଗାଲିଲିନି ନାଜରିତିୟତାଂ ୱାଜ଼ି ଜର୍ଦନ୍ ନାଗୁଡ଼୍ତାକେ ଜହନ୍ତାଂ ବାପ୍ତିସିମ୍ ଅନାନ୍ ।
10 Immediately coming up from the water, he saw the heavens parting, and the Spirit descending on him like a dove.
ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍ ଏଜ଼ୁଂତାଂ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ୱାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ବାଦାଡ଼୍ ଜେୟା ଆତାତ୍ ଆରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ପାର୍ୱା ଲାକେ ତା ଜପି ଜୁଦ୍ନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍,
11 And a voice came out of the sky, "You are my beloved Son, with you I am well pleased."
ଆରେ, ବାଦାଡ଼୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇ କାତା ଆତାତ୍, “ଏନେଙ୍ଗ୍ ନା ୱାରିନି ମାଜ଼ି, ନି ତାକେ ନାତାଂ ବେସି ୱାରି ମାନାତ୍ ।”
12 And immediately the Spirit drove him out into the wilderness.
ହେ ଦାପ୍ରେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ ହେୱାନିଂ ବାଟାତ ଅଜ଼ି ହାଚାତ୍ ।
13 He was in the wilderness forty days tempted by Satan. He was with the wild animals; and the angels were serving him.
ଜିସୁ ହେ ବାଟାତ ଚାଲିସ୍ ଦିନ୍ ମାନ୍ଞ୍ଜି ହେବେ ହେୱାନ୍ ସୟ୍ତାନ୍ ହୁଦାଂ ପରିକ୍ୟା ଆନାନ୍ । ହେୱାନ୍ ରାନ୍ ଜାତ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାଚାନ୍, ଦୁତ୍କୁ ହେୱାନିଂ ହେବା କିଜ଼ି ମାଚିକ୍ ।
14 Now after John was taken into custody, Jesus came into Galilee, proclaiming the Good News of God,
ଜହନ୍ ଜେଲ୍ତ ହାଚି ପାଚେ, ଜିସୁ ଗାଲିଲିତ ୱାଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍ତି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ଗାଜା କାଟ୍ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
15 and saying, "The time is fulfilled, and the Kingdom of God is near. Repent, and believe in the Good News."
“ଜିସୁ ସୁଣାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍, ଦିନ୍ ୱିଜ଼େ ୱାତାତେ, ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜି ଲାଗାୟ୍ ଆତାତେ; ପାପ୍ତାଂ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିୟାଟ୍ ଆରି ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ତାକେ ପାର୍ତି କିୟାଟ୍ ।”
16 And passing along by the sea of Galilee, he saw Simon and Andrew the brother of Simon casting a net into the sea, for they were fishermen.
ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍ଦୁର୍ ପାଡ଼ିତିଂ ହାଲ୍ଜି ମାନି ସମୁତ ସିମନ୍ ଆରେ ତା ଟଣ୍ଡାହି ଆନ୍ଦ୍ରିୟଙ୍ଗ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ତ ଜାଲ୍ ତୁହିନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍, ଇଚିସ୍ ହେୱାର୍ ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତି ଜିନାକାର୍ ମାଚାର୍ ।
17 Jesus said to them, "Come, follow me, and I will make you into fishers of people."
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱାଡୁ, ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନାୟ୍ ଆହ୍ନାକା ହିକାଇ କିଦ୍ନାଙ୍ଗ୍ ।”
18 And immediately they left the nets, and followed him.
ହେବେ ହେୱାର୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜାଲ୍ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
19 And going on a little further, he saw James the son of Zebedee, and John, his brother, who were also in the boat mending the nets.
ପାଚେ, ହେୱାନ୍ ଅଲପ୍ ଆଗେ ହାଲ୍ଜି ଜାକୁବ୍ ଆରି ଜହନ୍ ତର୍ଦାକାନ୍ ଜେବ୍ଦିତି ମାଜ଼ି ଜାକୁବ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ଟଣ୍ଡାହି ଜହନ୍ତିଂ ଡଙ୍ଗାତ କୁଚ୍ଚି ହେୱାର୍ତି ଜାଲ୍ ଗାଡ଼ି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
20 And immediately he called them, and they left their father, Zebedee, in the boat with the hired servants, and went after him.
ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ କୁକ୍ତାନ୍, ପାଚେ ହେୱେର୍ ହେୱାର୍ ଲାତ୍ରାହି ଜେବ୍ଦିତି କାମ୍ଲିୟାର୍ ହୁକେ ଡଙ୍ଗାତାକେ ପିସ୍ତି ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
21 And they went into Capernaum, and immediately on the Sabbath day he entered into the synagogue and taught.
ପାଚେ ଜିସୁ ଆରି ଚେଲାର୍ କପର୍ନାହୁମ୍ ତାକେ ହାଚାର୍, ଆରେ ହେ ଦାପ୍ରେ ଜିହୁଦିର୍ ଜମ୍ନିବାର୍ ନାଜିଂ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ହାଲ୍ଜିପା ହିକାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
22 And they were astonished at his teaching, for he taught them as having authority, and not as the scribes.
ମାନାୟାର୍ ହେୱାନ୍ ହିକ୍ୟାତ କାବା ଆତାର୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ଦରମ୍ ଗୁରୁର୍ ଲାକେ ହିକାଇ କିୱାଦାଂ ଆଦିକାର୍ ପାୟା ଆତି ମାନାୟାର୍ ଲାକେ ହେୱାରିଂ ହିକ୍ୟା ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
23 And just then there was in their synagogue a man with an unclean spirit, and he shouted,
ହେ ସମୁତ ହେୱାର୍ ଜିହୁଦିର୍ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ମାନି ରକାନ୍ ପୁଦା ଆହ୍ୟା ଆତାକାନ୍ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଗାଜା କାଟ୍ତାଂ ଇଚାନ୍ ।
24 saying, "What do we have to do with you, Jesus, Nazarene? Have you come to destroy us? I know you who you are: the Holy One of God."
“ଏ ନାଜରିତିୟ ଜିସୁ, ନି ଲାହାଙ୍ଗ୍ ମାଦାଂ ଇନାକା ମାନାତ୍? ଏନେଙ୍ଗ୍ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ୱିସ୍ତେଦେଂ ୱାତାଇନା? ଏନେଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣାକାୟ୍? ହେଦାଂ ଆନ୍ ପୁନାଙ୍ଗ୍, ଏନେଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ହେ ପୁଇପୁୟା ମାନାୟ୍ତି ।”
25 And Jesus rebuked him, saying, "Be quiet, and come out of him."
ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଦାକା ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଚିମ୍ରା ଆ ଇବେଣ୍ଡାଂ ହସି ହାଲା ।”
26 And the unclean spirit, convulsing him and crying with a loud voice, came out of him.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ ହେୱାନିଂ କିନ୍ଦ୍ରାୟ୍ କିଜ଼ି ଗାଜାକାଟ୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଆଲା ଆଜ଼ି ହେୱାନ୍ତାଂ ହସି ହାଚାତ୍ ।
27 And they were all amazed, so that they questioned among themselves, saying, "What is this? A new teaching? For with authority he commands even the unclean spirits, and they obey him."
ଇବେଣ୍ଡାଂ ୱିଜ଼ାର୍ ଏଚେକ୍ କାବା ଆତାର୍ ଜେ, ହେୱାର୍ ହେୱାର୍ନେ ଇନ୍ବା ଆତାର୍, “ଇଦାଂ ଇନାକା? ଇଦାଂ ତ ଆଦିକାର୍ ପୁନ୍ ହିକିୟା, ହେୱାନ୍ ବାନ୍ୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ପା ବଲ୍ ହିନାନା, ଆରେ ହେୱାର୍ ହେୱାନ୍ତି ବଲ୍ବଚନ୍ ମାନି କିନିକ୍ ।”
28 And at once the news of him went out everywhere into all the region of Galilee and its surrounding area.
ହେବେ ହେୱାନ୍ ବିସ୍ରେ ବେରଣ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଲିଲିନିପ ଚାର୍ବେଣ୍ତିଂ ସବୁ ନାସ୍କୁକାଂ ୱିଣ୍ଜି ହାଚାତ୍ ।
29 And Immediately, when they had come out of the synagogue, they came into the house of Simon and Andrew, with James and John.
ତା ପାଚେ ଚେଲାର୍ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ହସି ଜାକୁବ୍ ଆରି ଜହନ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ସିମନ୍ ଆରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଚାର୍ ।
30 Now Simon's mother-in-law was sick in bed with a fever, and immediately they told him about her.
ସିମନ୍ ପଦାହି ନମେର୍ ଆଜ଼ି କାଟେଲ୍ତ ହୁନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାତ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ହେଦେଲ୍ ବେରଣ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ୱେଚ୍ଚାର୍ ।
31 And he came and took her by the hand, and raised her up. The fever left her, and she served them.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ଲାଗାୟ୍ ହାଲ୍ଜି ହେଦେଲ୍ତି କେଇ ଆଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ନିକ୍ତାନ୍, ଆରେ ହେଦେଲିଂ ନମେର୍ ପିସ୍ତାତ୍, ଆରେ ହେଦେଲ୍ ହେୱାରିଂ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାତ୍ ।
32 At evening, when the sun had set, they brought to him all who were sick, and those who were possessed by demons.
ମ୍ଡିକାହାରେସ୍ ୱେଡ଼ା ହାଚିପାଚେ ମାନାୟାର୍ ହେୱାନ୍ ତାକେ ନଚ୍ନାକାରିଂ ଆରେ ପୁଦା ଆହ୍ୟା ଆତାକାରିଂ ତାହିୱାଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।
33 And all the city was gathered together at the door.
ପାଚେ ସବୁ ଗାଡ଼୍ନିକାର୍ ଇଲ୍ନି ଦୁୱେର୍ ଲାଗାୟ୍ ରୁଣ୍ଡା ଆତାର୍ ।
34 And he healed many who were sick with various diseases, and cast out many demons. He did not allow the demons to speak, because they knew him.
ହେବେ ଜିସୁ ବାରବିନି ରଗ୍ ଆହ୍ୟା ଆତାକାରିଂ ବେସି ରଗିରିଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍, ଆରି ବେସି ପୁଦାଂ ପିହିକିତାନ୍, ପାଚେ ପୁଦାକାଂ ବେରଣ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ହିୱାତାନ୍, ହେଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନିଂ ଚିନ୍ କିଜ଼ି ମାଚିକ୍ ।
35 And early in the morning, while it was still dark, he rose up and went out, and departed into a deserted place, and prayed there.
ଆର୍କାତ୍ ନାଜିଂ ପ୍ରାଙ୍ଗ୍ନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାଜ୍ଗା ମାନୁ ମାନୁ ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ହସି ହାଚାନ୍ ଆରି ର ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତ ହାଲ୍ଜି ହେବେ ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
36 And Simon and those who were with him followed after him;
ଆରେ, ସିମନ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ହେୱାନିଂ ଇଟ୍କାଡ଼୍ କିଜ଼ି,
37 and they found him, and told him, "Everyone is looking for you."
ବେଟ୍ଗାଟ୍ ଆଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍, “ୱିଜ଼ାକାର୍ ନିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଦାସ୍ତାନାରା ।”
38 And he said to them, "Let us go somewhere else into the next towns, that I may preach there also, because I came out for this reason."
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ୱାଡ ଆସେଙ୍ଗ୍ “ବିନେନି ବାହାତ, ମାତର୍ ହାଲ୍ଜି ଲାଗେନି ନାସ୍କୁକାଂ ହାନାସ୍; ହେବେ ପା ଆନ୍ ସୁଣାୟ୍ କିନାଙ୍ଗ୍, ଇନେକିଦେଂକି ଆନ୍ ହେ ବେରଣ୍ କାଜିଂ ହତ୍ତାଂନ୍ନା ।”
39 And he went into their synagogues throughout all Galilee, preaching and casting out demons.
ପାଚେ ହେୱାନ୍ ସବୁ ଗାଲିଲିନିପ ପ୍ଡାଞ୍ଜି ବୁଲା ଆଜ଼ି ହାଲ୍ଜି ହେୱାର୍ ହେ କୁଟୁମ୍ ଇଞ୍ଜ ସୁଣାୟ୍ କିତାର୍ ଆରି ପୁଦାକାଂ ପିହିକିତାର୍ ।
40 And a leper came to him, begging him, and knelt down and said to him, "Lord, if you want to, you can make me clean."
ଇବେତାଂ ର ଗାଜାରଗ୍ କାଟାକାନ୍ ଜିସୁ ତାକେ ହେୱାନ୍ ୱାଜ଼ି ମେଣ୍ଡାଂ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏନେଙ୍ଗ୍ ଜଦି ଇଚା କିତାୟ୍ଚି, ତା ଆତିସ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ସକଟ୍ କିଦ୍ନାୟ୍ ।”
41 And being moved with compassion, he stretched out his hand, and touched him, and said to him, "I am willing. Be cleansed."
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍, କାର୍ମା ଆଜ଼ି କେଇ ପେସ୍ଦି ହେୱାନିଂ ଡୁତାନ୍ ଆରି ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା ସକଟ୍ ଆ ।”
42 And immediately the leprosy departed from him, and he was made clean.
ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଜାରଗ୍ ହେୱାନ୍ତି ହାଚାତ୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ସକଟ୍ ଆତାନ୍ ।
43 And he strictly warned him, and immediately sent him out,
ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ବେସି ଆଟ୍ୱା କିଜ଼ି ବଲ୍ହିଜ଼ି ହେ ଦାପ୍ରେ ପକ୍ଚି ଇଚାନ୍ ।
44 and said to him, "See you say nothing to anyone, but go show yourself to the priest, and offer for your cleansing the things which Moses commanded, for a testimony to them."
ଜାଗ୍ରତ୍ “ଇନାକା, ଇନେରିଂ ଇନ୍ମା, ମାତର୍ ହାଲା ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ତାକେ ଜାର୍ତିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା; ଆରେ ମସା ଇନା ଇନାକା ବଲ୍ ହିତ୍ତାନ୍ନା ହେ ସବୁ ନିଜେ ନିର୍ମଲ୍ ଲାକେ ହେୱାର୍ ଲାଗାଂ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ସର୍ପି ଆ ।”
45 But he went out, and began to proclaim it freely, and to spread about the matter, so that Jesus could no more openly enter into a city, but was outside in desert places: and they came to him from everywhere.
ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ହସି ହାଲ୍ଜି ହେ ବିସ୍ରେ ବେସି ସୁଣାୟ୍ କିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ ଜେ, ଜିସୁ ଆରି ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ୱାତାନ୍, ମାତର୍ ବାର୍ତ ସିଣିନ୍ଦା ବାହାତାକେ ମାଚାନ୍; ଆରେ ମାନାୟାର୍ ଚାର୍ବେଣ୍ତାଂ ହେୱାନ୍ ତାକେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ।
