Luke 22
1 Now the feast of unleavened bread, which is called the Passover, drew near.
Zbliżała się Pascha—doroczne święto Żydów, w czasie którego jedzą oni chleb pieczony z niekwaszonego ciasta.
2 The chief priests and the scribes sought how they might kill him, for they feared the people.
Najwyżsi kapłani i inni przywódcy religijni nadal szukali okazji, aby zabić Jezusa. Chcieli to jednak zrobić potajemnie, obawiali się bowiem reakcji tłumów.
3 Satan entered into Judas, who was called Iscariot, who was numbered with the twelve.
Właśnie wtedy szatan zwiódł Judasza z Kariotu, jednego z Dwunastu.
4 He went away, and talked with the chief priests and captains about how he might deliver him to them.
Udał się on do najwyższych kapłanów i dowódców straży świątynnej, aby omówić najdogodniejszy sposób wydania im Jezusa.
5 They were glad, and agreed to give him money.
Ucieszeni tą propozycją, kapłani obiecali mu nagrodę.
6 He consented, and sought an opportunity to deliver him to them in the absence of the crowd.
Judasz zgodził się na taki układ i czekał już tylko na sprzyjającą okazję, aby wydać Jezusa w chwili, gdy nie będzie wokół Niego tłumu ludzi.
7 The day of unleavened bread came, on which the Passover lamb must be sacrificed.
Gdy nadszedł pierwszy dzień Paschy, w którym zgodnie ze zwyczajem zabijano i spożywano baranka,
8 He sent Peter and John, saying, "Go and prepare the Passover for us, that we may eat."
Jezus wysłał Piotra i Jana mówiąc: —Idźcie przygotować dla nas kolację paschalną.
9 They said to him, "Where do you want us to prepare?"
—Gdzie to mamy zrobić?—zapytali.
10 He said to them, "Look, when you have entered into the city, a man carrying a pitcher of water will meet you. Follow him into the house which he enters.
—Gdy tylko wejdziecie do miasta—odrzekł Jezus—spotkacie mężczyznę z dzbanem wody. Pójdźcie za nim do domu, do którego się uda,
11 Tell the master of the house, 'The Teacher says to you, "Where is the guest room, where I may eat the Passover with my disciples?"'
i powiedzcie właścicielowi: „Nasz Nauczyciel prosi, abyśmy obejrzeli pokój przygotowany dla nas na świąteczną kolację”.
12 He will show you a large, furnished upper room. Make preparations there."
Wtedy zaprowadzi was na górę, do dużego, wysprzątanego pomieszczenia. Tam przygotujcie posiłek.
13 They went, found things as he had told them, and they prepared the Passover.
Poszli więc i zastali wszystko tak, jak powiedział Jezus. I zajęli się przygotowaniem kolacji.
14 When the hour had come, he reclined at the table, and the apostles joined him.
Gdy nadszedł czas, Jezus zajął miejsce przy stole. Przyszli również apostołowie.
15 He said to them, "I have earnestly desired to eat this Passover with you before I suffer,
Wtedy rzekł: —Tak bardzo pragnąłem spożyć z wami tę kolację paschalną, zanim będę cierpiał.
16 for I say to you, I will not eat of it again until it is fulfilled in the Kingdom of God."
Wiedzcie, że nie będę jej już spożywał aż do czasu, gdy odbędzie się w królestwie Bożym.
17 He received a cup, and when he had given thanks, he said, "Take this, and share it among yourselves,
Następnie wziął kielich z winem, podziękował za nie Bogu i rzekł: —Podajcie sobie ten kielich i pijcie.
18 for I tell you, from now on I will not drink of the fruit of the vine until the Kingdom of God comes."
Nie będę bowiem więcej pił tego wina, aż do czasu, gdy nadejdzie królestwo Boże.
19 He took bread, and when he had given thanks, he broke it, and gave to them, saying, "This is my body which is given for you. Do this in remembrance of me."
Potem wziął do rąk chleb, podziękował za niego Bogu, połamał go na kawałki, i podał uczniom mówiąc: —To jest moje ciało, które oddaję za was. Spożywajcie go, pamiętając o Mnie.
20 Likewise, he took the cup after they had eaten, saying, "This cup is the new covenant in my blood, which is poured out for you.
Po posiłku podał im następny kielich z winem i rzekł: —Ten kielich jest nowym przymierzem. Przypieczętuję je przelewając własną krew, abyście otrzymali przebaczenie grzechów.
21 But look, the hand of him who betrays me is with me on the table.
Ten, który Mnie zdradzi—dodał Jezus—siedzi teraz razem ze Mną przy stole.
22 The Son of Man indeed goes, as it has been determined, but woe to that man through whom he is betrayed."
Ja, Syn Człowieczy, muszę umrzeć, zgodnie z Bożym planem. Marny jednak los tego, kto Mnie wyda.
23 They began to question among themselves, which of them it was who would do this thing.
Wtedy uczniowie starali się odgadnąć, który z nich miałby to zrobić.
24 There arose also a contention among them, which of them was considered to be greatest.
W trakcie posiłku zaczęli się również sprzeczać ze sobą o to, kto z nich jest najważniejszy.
25 He said to them, "The kings of the nations lord it over them, and those who have authority over them are called 'benefactors.'
Lecz Jezus powiedział im: —Wielcy tego świata nadużywają swojej władzy nad ludźmi, a rządzący chcą aby ich uznawano za „dobroczyńców ludu”.
26 But not so with you. But one who is the greater among you, let him become as the younger, and one who is governing, as one who serves.
Lecz wśród was powinno być inaczej. Najważniejszy niech postępuje jak najmniej ważny, a przywódca niech służy innym.
27 For who is greater, one who sits at the table, or one who serves? Is it not he who sits at the table? But I am in the midst of you as one who serves.
Kto waszym zdaniem jest ważniejszy: ten, który zasiada przy stole, czy ten, który mu służy? Czy nie ten pierwszy? Ja jestem wśród was tym, który służy.
28 But you are those who have continued with me in my trials.
Pozostaliście Mi wierni w tych ciężkich dla Mnie dniach.
29 I confer on you a kingdom, even as my Father conferred on me,
Dlatego tak jak Ojciec postanowił dać mi królestwo, tak teraz ja postanawiam,
30 that you may eat and drink at my table in my kingdom, and you will sit on thrones judging the twelve tribes of Israel."
że będziecie w nim jeść i pić przy moim stole i zasiądziecie na tronach, sądząc dwanaście rodów Izraela.
31 And the Lord said, "Simon, Simon, look, Satan has demanded to have you all, to sift you like wheat,
Następnie Jezus rzekł do Szymona Piotra: —Szymonie, szatan domagał się, aby was przesiać jak pszenicę i odrzucić plewy.
32 but I prayed for you, that your faith would not fail. You, when once you have turned again, establish your brothers."
Ja jednak modliłem się, abyś nie załamał się w wierze. Gdy się więc opamiętasz, umacniaj wiarę innych wierzących we Mnie.
33 He said to him, "Lord, I am ready to go with you both to prison and to death."
—Panie, jestem gotów iść z Tobą do więzienia, a nawet na śmierć!—odpowiedział Szymon.
34 He said, "I tell you, Peter, the rooster will by no means crow today until you deny that you know me three times."
—Posłuchaj, Piotrze!—odparł Jezus. —Zanim jutro rano zapieje kogut, aż trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz.
35 He said to them, "When I sent you out without money bag, and pack, and shoes, did you lack anything?" They said, "Nothing."
Potem zapytał wszystkich: —Czy brakowało wam czegoś, gdy bez pieniędzy, bez torby i butów na zmianę wysłałem was, abyście głosili ludziom dobrą nowinę? —Nie, niczego—odpowiedzieli.
36 Then he said to them, "But now, whoever has a money bag must take it, and likewise a pack. Whoever has none, must sell his cloak, and buy a sword.
—Teraz jednak—powiedział—kto z was ma pieniądze lub torbę, niech je weźmie. A kto nie ma pieniędzy, niech sprzeda swój płaszcz i kupi sobie miecz.
37 For I tell you that this which is written must still be fulfilled in me: 'And he was numbered with transgressors.' For that which concerns me has an end."
Zapewniam was, że niebawem wypełni się proroctwo: „Zaliczono Go do grona przestępców”. Spełnią się również inne proroctwa o Mnie.
38 They said, "Lord, look, here are two swords." He said to them, "That is enough."
—Panie!—odpowiedzieli. —Mamy tutaj dwa miecze. —Wystarczy—odrzekł Jezus.
39 He came out, and went, as his custom was, to the Mount of Olives. His disciples also followed him.
Po kolacji, w towarzystwie uczniów, Jezus udał się jak zwykle na Górę Oliwną.
40 When he was at the place, he said to them, "Pray that you do not enter into temptation."
Gdy tam dotarli, powiedział im: —Módlcie się, abyście się nie poddali pokusie!
41 He was withdrawn from them about a stone's throw, and he knelt down and prayed,
Potem oddalił się na pewną odległość, ukląkł i tak się modlił:
42 saying, "Father, if you are willing, remove this cup from me. Nevertheless, not my will, but yours, be done."
—Ojcze! Jeśli chcesz, oddal ode Mnie ten „kielich cierpienia”. Jednak to Twoja wola niech się stanie, a nie to, czego Ja chcę.
43 And an angel from heaven appeared to him, strengthening him.
W tym momencie zstąpił z nieba anioł, by podnieść Go na duchu.
44 Being in agony he prayed more earnestly. His sweat became like great drops of blood falling down on the ground.
Przeżywając ogromną udrękę, Jezus tak gorliwie się modlił, że Jego pot kapał na ziemię jak wielkie krople krwi.
45 When he rose up from his prayer, he came to the disciples, and found them sleeping because of grief,
W końcu podniósł się, wrócił do uczniów i zastał ich śpiących, byli bowiem bardzo przygnębieni.
46 and said to them, "Why do you sleep? Rise and pray that you may not enter into temptation."
—Dlaczego śpicie?!—zapytał. —Wstańcie i módlcie się, abyście się nie poddali pokusie!
47 While he was still speaking, look, a crowd came, and he who was called Judas, one of the twelve, was leading them. He came near to Jesus to kiss him.
Ledwie skończył mówić, nadeszła zgraja ludzi prowadzona przez Judasza, jednego z Dwunastu. Ten zbliżył się do Jezusa i przywitał Go pocałunkiem.
48 But Jesus said to him, "Judas, do you betray the Son of Man with a kiss?"
—Judaszu, pocałunkiem zdradzasz Mnie, Syna Człowieczego?—zapytał Jezus.
49 When those who were around him saw what was about to happen, they said to him, "Lord, should we strike with the sword?"
Widząc, na co się zanosi, pozostali uczniowie krzyknęli: —Mistrzu, czy mamy użyć miecza?
50 A certain one of them struck the servant of the high priest, and cut off his right ear.
W tej samej chwili jeden z nich zamachnął się mieczem i odciął prawe ucho słudze najwyższego kapłana.
51 But Jesus answered and said, "No more of this." Then he touched his ear and healed him.
—Nie stawiajcie im oporu!—odpowiedział Jezus, po czym dotknął rany i uleczył ucho.
52 Jesus said to the chief priests, captains of the temple, and elders, who had come against him, "Have you come out as against a robber, with swords and clubs?
Następnie zwrócił się do najwyższych kapłanów, dowódców straży świątynnej oraz starszych, którzy przyszli na to miejsce: —Czy jestem jakimś groźnym przestępcą, że przyszliście po Mnie aż tak uzbrojeni?
53 When I was with you in the temple daily, you did not stretch out your hands against me. But this is your hour, and the power of darkness."
Dlaczego nie zatrzymaliście Mnie w świątyni? Przecież codziennie byłem tam wśród was! Teraz jednak nadszedł wasz czas—czas władcy ciemności!
54 They seized him, and led him away, and brought him into the high priest's house. But Peter followed from a distance.
Aresztowano więc Jezusa i zaprowadzono Go do rezydencji najwyższego kapłana. Piotr zaś szedł za Jezusem, trzymając się z daleka.
55 When they had kindled a fire in the middle of the courtyard, and had sat down together, Peter sat among them.
Na środku dziedzińca rozpalono ognisko i wszyscy usiedli przy nim. Przysiadł się tam również Piotr.
56 A certain servant girl saw him as he sat in the light, and looking intently at him, said, "This man also was with him."
Nagle, w blasku płomieni, jakaś służąca dostrzegła jego twarz. Uważnie mu się przyjrzała i powiedziała: —Ten człowiek był z Jezusem!
57 But he denied it, saying, "Woman, I do not know him."
—Kobieto, nawet Go nie znam!—zaprzeczył Piotr.
58 After a little while someone else saw him, and said, "You also are one of them." But Peter answered, "Man, I am not."
Po chwili ktoś inny spojrzał na niego i rzekł: —Jesteś jednym z jego uczniów! —Człowieku! Nie jestem!—odparł Piotr.
59 After about one hour passed, another confidently affirmed, saying, "Truly this man also was with him, for he is a Galilean."
Mniej więcej po godzinie ktoś inny stwierdził: —On jest jednym z nich. Przecież pochodzi z Galilei.
60 But Peter said, "Man, I do not know what you are talking about." Immediately, while he was still speaking, a rooster crowed.
—Człowieku! Nie wiem, o czym mówisz!—zaprzeczył Piotr. W tej samej chwili, gdy jeszcze to mówił, zapiał kogut.
61 The Lord turned, and looked at Peter. Then Peter remembered the Lord's word, how he said to him, "Before the rooster crows today you will deny me three times."
Jezus odwrócił się i spojrzał na Piotra, a on przypomniał sobie Jego słowa: „Zanim jutro rano zapieje kogut, aż trzy razy zaprzeczysz, że Mnie znasz”.
62 And he went out, and wept bitterly.
Natychmiast opuścił dziedziniec i z żalu gorzko zapłakał.
63 The men who held him began mocking and beating him.
Tymczasem strażnicy, pilnujący Jezusa, śmiali się z Niego.
64 And having blindfolded him, they were striking his face and kept asking him, saying, "Prophesy, who is the one who struck you?"
Zawiązali Mu oczy i bili Go, pytając: —Prorokuj! Zgadnij, kto Cię teraz uderzył?
65 They spoke many other things against him, insulting him.
Obrzucali Go też wieloma wyzwiskami.
66 As soon as it was day, the council of the elders of the people gathered together, both chief priests and scribes, and they led him away into their council, saying,
Następnego dnia, wczesnym rankiem, zebrała się Wysoka Rada złożona ze starszych, najwyższych kapłanów i przywódców religijnych. Gdy wprowadzono przed nich Jezusa,
67 "If you are the Christ, tell us." But he said to them, "If I tell you, you won't believe,
powiedzieli: —Jeśli jesteś Mesjaszem, powiedz nam to wprost. —Jeśli wam to powiem, nie uwierzycie Mi.
68 and if I ask, you will not answer me, or let me go.
A jeśli zapytam o powód, nie odpowiecie—odrzekł.
69 From now on, the Son of Man will be seated at the right hand of the power of God."
—Lecz nadszedł czas, abym Ja, Syn Człowieczy, zasiadł na tronie z Bogiem.
70 They all said, "Are you then the Son of God?" He said to them, "You say that I am."
—Jesteś więc Synem Bożym?—zapytali. —Sami to potwierdzacie! Jestem Nim—odpowiedział.
71 They said, "Why do we need any more witness? For we ourselves have heard from his own mouth."
—Czego więcej trzeba? Po co nam dowody? Sami słyszeliście, co powiedział!—zawołali.
