John 12
1 Then six days before the Passover, Jesus came to Bethany, where Lazarus was, whom Jesus raised from the dead.
Unom ka adlaw sa wala pa ang Pasko, si Jesus miabut sa Betania, diin didto si Lazaro, ang gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay.
2 So they prepared a dinner for him there; and Martha served, but Lazarus was one of those reclining at the table with him.
Ug didto gidalitan siya nilag panihapon. Si Marta mao ang nagsilbi, apan si Lazaro usa sa mga mitambong sa kan-anan uban kaniya.
3 Mary, therefore, took a pound of ointment of pure nard, very precious, and anointed the feet of Jesus, and wiped his feet with her hair. And the house was filled with the fragrance of the ointment.
Ug si Maria mikuhag tunga sa kilo nga bilihong pahumot nga lunsayng nardo, ug iyang gihaplasan niini si Jesus diha sa mga tiil, ug iyang gipahiran kini sa iyang mga buhok; ug ang balay nalukop sa kaamyon sa pahumot.
4 Then Judas Iscariot, one of his disciples, who would betray him, said,
Apan si Judas Iscariote nga usa sa iyang mga tinun-an (nga mao gani ang magbudhi kaniya), miingon,
5 "Why was this ointment not sold for three hundred denarii, and given to the poor?"
"Ngano nga kining pahumot wala man hinoon ibaligyag tulo ka gatus ka denario, ug ang halin ihatag sa mga kabus?"
6 Now he said this, not because he cared for the poor, but because he was a thief, and having the money box, used to steal what was put into it.
Kini gisulti niya, dili tungod kay siya may kahangawa alang sa mga kabus, kondili tungod kay siya kawatan man; ug kay siya mao man ang magtitipig sa panudlanan sa kuwarta, ang igasulod niini iyang pagakapnan.
7 But Jesus said, "Leave her alone, that she may keep this for the day of my burial.
Ug si Jesus miingon, "Pasagdi ninyo siya, pabuhata siya niini alang sa adlaw sa paglubong kanako.
8 For you always have the poor with you, but you do not always have me."
Kay ang mga kabus kanunayng anaa kaninyo, apan ako dili kanunayng ania kaninyo."
9 A large crowd therefore of the Judeans learned that he was there, and they came, not for Jesus' sake only, but that they might see Lazarus also, whom he had raised from the dead.
Ug sa pagkasayud sa dakung panon sa mga Judio nga didto diay si Jesus, sila nangadto dili lamang tungod kaniya kondili usab aron sa pagtan-aw kang Lazaro, ang iyang gibanhaw gikan sa mga patay.
10 But the chief priests plotted to kill Lazarus also,
Tungod niini gipanagsabutan sa mga sacerdote nga punoan ang pagpatay usab kang Lazaro,
11 because on account of him many of the Jewish people went away and believed in Jesus.
kay tungod kaniya daghan sa mga Judio mipahilayo kanila ug misalig kang Jesus.
12 On the next day the large crowd that had come to the feast heard that Jesus was coming to Jerusalem,
Ug sa pagkasunod nga adlaw, ang dakung panon sa katawhan nga nangabut sa pagpamiesta, sa pagkadungog nila nga si Jesus moabut sa Jerusalem,
13 they took the branches of the palm trees, and went out to meet him, and were shouting, "Hosanna. Blessed is he who comes in the name of the Lord, the King of Israel."
nanguhag mga palwa sa palmera ug nangadto sila ug gisugat siya nila nga nanagsinggit, "Hosanna!" Dalaygon ang nagaanhi sa ngalan sa Ginoo Dalaygon ang Hari sa Israel!"
14 And Jesus, having found a young donkey, sat on it. As it is written,
Ug si Jesus nakakaplag ug usa ka nating asno, ug siya mikabayo niini, sumala sa nahisulat,
15 "Do not be afraid, daughter of Zion. Look, your King comes, sitting on a donkey's colt."
"Ayaw kahadlok, babayeng anak nga Sion; tan-awa, nagaanhi ang imong hari, nga nagakabayo sa nati sa asna!"
16 His disciples did not understand these things at first, but when Jesus was glorified, then they remembered that these things were written about him, and that they had done these things to him.
Sa sinugdan ang iyang mga tinun-an wala makasabut niini; apan sa diha nga gihimaya na si Jesus, nan, nahinumdom na sila nga kini nahisulat man tuod mahitungod kaniya ug nga nahitabo, kini ngadto kaniya.
17 The crowd therefore that was with him when he called Lazarus out of the tomb, and raised him from the dead, was testifying about it.
Ug nanaghimog panghimatuod ang panon sa katawhan, sila nga didto uban kaniya sa iyang pagtawag kang Lazaro sa paggula gikan sa lubong ug sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.
18 For this cause also the crowd went and met him, because they heard that he had done this sign.
Mao man gani nga ang panon sa katawhan miadto sa pagsugat kaniya kay nakadungog man sila nga nakahimo siya sa maong milagro,
19 The Pharisees therefore said among themselves, "See how you accomplish nothing. Look, the whole world has gone after him."
Tungod niini ang mga Fariseo nasig-ingon ang usa sa usa, "Nakita ninyo nga wala na gayud kamoy arang mahimo! Tan-awa, ang tibuok kalibutan nagasunod na kaniya!"
20 Now there were certain Greeks among those that went up to worship at the feast.
Ug dihay pipila ka mga Gresyanhon sa mga nanungas aron sa pagsimba didto sa fiesta.
21 These, therefore, came to Philip, who was from Bethsaida of Galilee, and asked him, saying, "Sir, we want to see Jesus."
Kini sila miduol kang Felipe, nga taga-Betsaida sa Galilea, ug siya ilang gihangyo nga nanag-ingon, "Senyor, makigkita unta kami kang Jesus."
22 Philip came and told Andrew, and in turn, Andrew came with Philip, and they told Jesus.
Si Felipe miadto ug iyang gisuginlan si Andres, ug si Andres miadto uban kang Felipe ug ilang gisuginlan si Jesus.
23 And Jesus answered them, "The time has come for the Son of Man to be glorified.
Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang takna nahiabut na nga pagahimayaon na ang Anak sa Tawo.
24 Truly, truly, I tell you, unless a grain of wheat falls into the earth and dies, it remains by itself alone. But if it dies, it bears much fruit.
Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, nga ang usa ka lugas trigo kinahanglan mahulog sa yuta ug mamatay, kay kon dili man, nan, magapabilin kini nga mag-inusara. Apan kon kini mamatay, nan, mamunga kinig daghan.
25 He who loves his life loses it, and he who hates his life in this world will keep it to everlasting life. (aiōnios g166)
Ang mahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an hinoon niini; apan ang magadumot sa iyang kinabuhi niining kalibutana, magapatunhay niini alang sa kinabuhing dayon, (aiōnios g166)
26 If anyone serves me, let him follow me; and where I am, there will my servant also be. If anyone serves me, the Father will honor him.
Kon kinsa ang moalagad kanako, kinahanglan magasunod siya kanako; ug diin gani ako, ang akong alagad atua usab didto. Kon kinsa ang moalagad kanako, ang Amahan magapasidungog kaniya.
27 "Now my soul is troubled. And what should I say? 'Father, save me from this hour?' But for this cause I came to this hour.
"Ug karon naguol ang akong kalag. Ug unsa may akong igaingon? Moingon ba ako, `Amahan, luwasa ako gikan niining taknaa"? Dili, kay alang niining maong tuyo nahiabot ako niining taknaa.
28 Father, glorify your name." Then there came a voice out of the sky, saying, "I have both glorified it, and will glorify it again."
Amahan, pasidunggi ang imong kaugalingong ngalan." Unya miabut gikan sa langit ang usa ka tingog nga nag-ingon, "Gipasidunggan ko na kini, ug pagapasidunggan ko kini pag-usab."
29 The crowd therefore, who stood by and heard it, said that it had thundered. Others said, "An angel has spoken to him."
Ang mga tawo nga nanag-alirong nakadungog sa tingog, ug sila miingon nga kadto dalogdog. Ang uban nanag-ingon, "Dihay manolunda nga misulti kaniya."
30 Jesus answered, "This voice hasn't come for my sake, but for your sakes.
Ug si Jesus mitubag nga nag-ingon, "Kining tingoga miabut tungod kaninyo, dili tungod kanako.
31 Now is the judgment of this world. Now the prince of this world will be cast out.
Ug karon mao na ang paghukom niining kalibutana, karon palagputon na ang punoan niining kalibutana.
32 And I, when I am lifted up from the earth, will draw everyone to myself."
Ug ako, sa ikaisa na ako gikan sa yuta, magakabig sa tanang tawo nganhi kanako."
33 But he said this, signifying by what kind of death he should die.
Kini gisulti niya aron sa pagpasabut sa paagi sa kamatayon nga iyang pagakamatyan.
34 The crowd answered him, "We have heard out of the law that the Christ remains forever. Then how can you say, 'The Son of Man must be lifted up?' Who is this Son of Man?" (aiōn g165)
Ug ang panon sa katawhan mitubag kaniya, "Nakadungog kami gikan sa kasugoan nga ang Cristo molungtad hangtud sa kahangturan. Busa unsaon mo man sa pagpakaingon nga kinahanglan igaisa ang Anak sa Tawo? Kinsa man kining Anak sa Tawo?" (aiōn g165)
35 Jesus therefore said to them, "Yet a little while the light is with you. Walk while you have the light, that darkness does not overtake you. He who walks in the darkness does not know where he is going.
Si Jesus miingon kanila, "Ang kahayag anaa uban pa kaninyo sa hamubo nga panahon. Panglakaw kamo samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, kay tingali unyag hiapsan kamo sa kangitngit. Siya nga magalakaw sa kangitngit dili mahibalo kon asa siya padulong.
36 While you have the light, believe in the light, that you may become children of light." Jesus said these things, and he departed and hid himself from them.
Samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, sumalig kamo sa kahayag, aron mahimo kamong mga tawo nga may kahayag."
37 But though he had done so many signs before them, yet they did not believe in him,
Bisan tuod daghan ang mga milagro nga iyang nahimo sa ilang atubangan, ngani wala sila mosalig kaniya;
38 that the word of Isaiah the prophet might be fulfilled, which he spoke, "Lord, who has believed our report, and to whom has the arm of the Lord been revealed?"
aron matuman ang pulong nga gisulti ni Isaias nga profeta, nga nag-ingon: Ginoo, kinsa ba ang nakatoo sa ilang nadungog gikan kanamo, ug kang kinsa ba gikapadayag ang bukton sa Ginoo?"
39 For this cause they could not believe, for Isaiah said again,
Busa wala sila makatoo, kay si Isaias miusab man sa pagsulti nga nag-ingon,
40 He has blinded their eyes and hardened their heart, lest they should see with their eyes, and understand with their heart, and turn, and I would heal them.
"Iyang gibutaan ang ilang mga mata ug gipagahi ang ilang kasingkasing, aron dili sila makakita pinaagi sa ilang mga mata, ni makasabut pinaagi sa ilang kasingkasing, ni managpamalik kanako aron pagaayohon ko sila."
41 Isaiah said these things because he saw his glory, and spoke of him.
Kini gipamulong ni Isaias tungod kay nakita man niya ang himaya ni Cristo ug misulti siya mahitungod kaniya.
42 Nevertheless even of the rulers many believed in him, but because of the Pharisees they did not confess it, so that they would not be put out of the synagogue,
Walay sapayan niini, bisan gani sa mga punoan, daghan kanila ang misalig kaniya, apan tungod sa mga Fariseo kini wala nila itug-an, sa kahadlok nga tingali unyag palagputon sila gikan sa sinagoga.
43 for they loved praise from people more than praise from God.
Kay labi pa man ugod nilang gihigugma ang pagdalayeg gikan sa mga tawo kay sa pagdalayeg gikan sa Dios.
44 Then Jesus shouted out and said, "Whoever believes in me, believes not in me, but in him who sent me.
Ug si Jesus misinggit ug miingon, "Siya nga mosalig kanako magasalig dili kanako kondili kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
45 And he who sees me sees him who sent me.
Ug siya nga makakita kanako makakita kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
46 I have come as a light into the world, that whoever believes in me may not remain in the darkness.
Ingon nga kahayag mianhi ako sa kalibutan aron ang tanang mosalig kanako dili na magpabilin sa kangitngit.
47 And if anyone hears my words and does not keep them, I do not judge him. For I came not to judge the world, but to save the world.
Kon kinsa ang magapatalinghug sa akong mga sulti ug dili magatuman niini, ako dili magahukom kaniya; kay ako wala man moanhi aron sa paghukom sa kalibutan, kondili aron sa pagluwas sa kalibutan.
48 He who rejects me, and does not accept my words, has one who judges him. The word that I spoke will judge him on the last day.
Ang magasalikway kanako ug dili modawat sa akong mga sulti, siya adunay maghuhukom. Ang pulong nga akong gikasulti mao unya ang magahukom kaniya sa kaulahian nga adlaw.
49 For I spoke not from myself, but the Father who sent me, he gave me a commandment, what I should say, and what I should speak.
Kay ako wala magsulti sa kaugalingon kong pagbulot-an, hinonoa ang Amahan nga mao ang nagpadala kanako, siya gayud mao ang naghatag kanakog sugo kon unsa ang akong igaingon ug unsa ang akong igasulti.
50 I know that his commandment is everlasting life. The things therefore which I speak, even as the Father has said to me, so I speak." (aiōnios g166)
Ug ako nahibalo nga ang kahulogan sa iyang sugo mao ang kinabuhing dayon. Busa, bisan unsay igasulti ko, ginasulti ko kini sumala sa gisugo kanako sa Amahan." (aiōnios g166)
