Exodus 1

1 These are the names of the sons of Israel who came to Egypt with Jacob, each with his household:

Mao kini ang mga ngalan sa mga anak nga lalaki ni Israel nga si Jacob nga miabot ngadto sa Ehipto, matag usa uban sa iyang panimalay:

2 Reuben, Simeon, Levi, and Judah,

Si Reuben, Simeon, Levi, ug si Juda,

3 Issachar, Zebulun, and Benjamin,

si Isacar, Zebulun, ug si Benjamin,

4 Dan and Naphtali, Gad and Asher.

si Dan, Neftali, Gad, ug si Asher.

5 All the people who were directly descended from Jacob were seventy-five, and Joseph was in Egypt already.

Mikabat ug 70 ang gidaghanon sa tanang katawhan nga mga kaliwat ni Jacob. Atua na daan si Jose sa Ehipto.

6 Joseph died, as did all his brothers, and all that generation.

Unya namatay si Jose, ang tanan niyang igsoon nga mga lalaki, ug ang tanan niana nga kaliwatan.

7 The children of Israel were fruitful, and increased abundantly, and multiplied, and grew exceedingly mighty; and the land was filled with them.

Nagmabungahon ang mga Israelita, midaghan pag-ayo, ug nahimong hilabihan ka kusgan; nalukop nila ang yuta.

8 Now there arose a new king over Egypt, who did not know Joseph.

Unya karon adunay bag-o nga hari ang mibarog sa Ehipto, siya nga wala makaila mahitungod kang Jose.

9 He said to his people, "Look, the people of the sons of Israel are more and mightier than we.

Miingon siya sa iyang katawhan, “Tan-awa, mas daghan pa ug mas kusgan ang mga Israelita kaysa kanato.

10 Come, let us deal wisely with them, lest they multiply, and it happen that when any war breaks out, they also join themselves to our enemies, and fight against us, and escape out of the land."

Umari kamo, magmanggialamon kita sa pagtagad kanila, kay kondili magpadayon sila ug kadaghan, ug kung moabot ang gubat, makig-uban sila sa atong mga kaaway, makig-away batok kanato, ug mobiya sa yuta.”

11 Therefore they set taskmasters over them to afflict them with their burdens. They built storage cities for Pharaoh: Pithom and Rameses.

Busa gibutangan nila sila ug mga tinugyanan sa trabaho aron sa pagdaogdaog kanila pinaagi sa malisod nga trabaho. Nagtukod ang mga Israelita ug mga siyudad nga tipiganan alang sa Faraon: ang Pitom ug ang Rameses.

12 But the more they afflicted them, the more they multiplied and the more they spread out. And they were in dread of the children of Israel.

Apan sa dihang gidaogdaog sila pag-ayo sa mga Ehiptohanon, misamot hinuon ug kadaghan ug mikatag pag-ayo ang mga Israelita. Busa nagsugod na ug kalisang ang mga Ehiptohanon sa mga Israelita.

13 And the Egyptians ruthlessly made the children of Israel labor,

Gipatrabaho pag-ayo sa mga Ehiptohanon ang mga Israelita.

14 and they made their lives bitter with hard labor, in mortar and in brick, and in all manner of labor in the field, all their labors which they ruthlessly made them do.

Gihimo nila nga mapait ang ilang pagkinabuhi tungod sa malisod nga pagpatrabaho pinaagi sa pagbuhat ug alkitran ug tisa, ug uban sa tanang matang sa buluhaton sa kaumahan. Malisod gayod ang tanan nilang kinahanglan nga trabahoon.

15 The king of Egypt spoke to the Hebrew midwives, of whom the name of the one was Shiphrah, and the name of the other Puah,

Unya nakigsulti ang hari sa Ehipto ngadto sa mga mananabang nga Hebreohanon; ang ngalan sa usa mao si Shefra, ug ang usa mao si Pua.

16 and he said, "When you perform the duty of a midwife to the Hebrew women, and see them on the birth stool; if it is a son, then you shall kill him; but if it is a daughter, then she shall live."

Miingon siya, “Sa dihang magpaanak kamo sa mga babaye nga Hebreohanon didto sa paanakan, bantayi sila sa dihang manganak na sila. Kung lalaki kini, nan kinahanglan nga patyon ninyo siya; apan kung babaye kini, nan mabuhi siya.”

17 But the midwives feared God, and did not do what the king of Egypt commanded them, but saved the baby boys alive.

Apan adunay kahadlok ang mga mananabang ngadto sa Dios ug wala gituman ang gisugo sa hari sa Ehipto kanila; hinuon, gipasagdan nila nga mabuhi ang mga batang lalaki.

18 The king of Egypt called for the midwives, and said to them, "Why have you done this thing, and have saved the boys alive?"

Gipatawag sa hari sa Ehipto ang mga mananabang ug giingnan sila, “Nganong gibuhat man ninyo kini, ug gitugotan nga mabuhi ang mga bata nga lalaki?”

19 The midwives said to Pharaoh, "Because the Hebrew women aren't like the Egyptian women; for they are vigorous, and give birth before the midwife comes to them."

Mitubag ang mga mananabang ngadto sa Faraon, “Ang mga babaye nga Hebreohanon dili sama sa mga babaye nga Ehiptohanon. Isog kaayo sila ug nakapanganak na sila sa wala pa moabot ang mananabang kanila.”

20 God dealt well with the midwives, and the people multiplied, and grew very mighty.

Gipanalipdan sa Dios kini nga mga mananabang. Nagkadaghan ug maayo ang katawhan ug nahimong hilabihan kakusgan.

21 It happened, because the midwives feared God, that he gave them families.

Tungod kay ang mga mananabang may kahadlok man sa Dios, gihatagan niya sila ug mga pamilya.

22 Pharaoh commanded all his people, saying, "You are to cast every son who is born to the Hebrews into the river, but every daughter you are to keep alive."

Gimandoan sa Faraon ang tanan niyang katawhan, “Kinahanglan nga ilabay ninyo ngadto sa suba ang matag lalaki nga matawo, apan tugoti ninyo nga mabuhi ang matag bata nga babaye.”