Proverbs 11
1 A false balance is an abomination to the LORD, but accurate weights are his delight.
Kinapopootan ni Yahweh ang timbangang hindi tama, ngunit siya ay nagagalak sa wastong timbang.
2 When pride comes, then comes shame, but with humility comes wisdom.
Kapag dumating ang pagmamataas, saka dumarating ang kahihiyan, pero sa kapakumbabaan dumarating ang karunungan.
3 The integrity of the upright shall guide them, but the perverseness of the treacherous shall destroy them.
Ang katapatan ng matuwid ay gumagabay sa kanila, pero ang mga baluktot na pamamaraan ng mga taksil ay sumisira sa kanila.
4 Riches do not profit in the day of wrath, but righteousness delivers from death.
Ang kayamanan ay walang halaga sa araw nang matinding kapootan, pero ang paggawa ng matuwid ay maglalayo sa iyo mula sa kamatayan.
5 The righteousness of the blameless will direct his way, but the wicked shall fall by his own wickedness.
Ang matuwid na pag-uugali ng taong walang kapintasan ay ginagawang matuwid ang kaniyang daan, pero ang masama ay babagsak dahil sa kaniyang sariling kasamaan.
6 The righteousness of the upright shall deliver them, but the unfaithful will be trapped by evil desires.
Ang matuwid na pag-uugali ng mga nakalulugod sa Diyos ang siyang nag-iingat sa kanila, pero ang taksil ay nabitag ng kanilang sariling mga pagnanasa.
7 When a wicked man dies, hope perishes, and expectation of power comes to nothing.
Kapag ang taong masama ay namatay, ang kaniyang pag-asa ay mamamatay, at ang pag-asa na naging kaniyang kalakasan ay mapupunta sa wala.
8 A righteous person is delivered out of trouble, and the wicked takes his place.
Ang isang taong gumagawa ng tama ay laging nailalayo sa kaguluhan, at sa halip ito ay dumarating sa mga masasama.
9 With his mouth the godless man destroys his neighbor, but the righteous will be delivered through knowledge.
Sinisira ng bibig ng mga walang Diyos ang kaniyang kapwa, ngunit sa pamamagitan ng kaalaman ang mga gumagawa ng tama ay pinanatiling ligtas.
10 When it goes well with the righteous, the city rejoices. When the wicked perish, there is shouting.
Kapag ang mga gumagawa ng tama ay sumasagana, ang isang lungsod ay nagdiriwang; kapag ang masama ay namatay; ay may mga sigaw ng kagalakan.
11 By the blessing of the upright, the city is exalted, but it is overthrown by the mouth of the wicked.
Sa pamamagitan ng mabubuting mga kaloob ng mga nakalulugod sa Diyos, ang lungsod ay magiging tanyag; sa bibig ng mga masasama, ang lungsod ay mawawasak.
12 One who despises his neighbor is void of wisdom, but a man of understanding holds his peace.
Ang taong may paghamak sa kaniyang kaibigan ay walang ulirat, pero ang isang may pang-unawa ay tumatahimik.
13 One who brings gossip betrays a confidence, but one who is of a trustworthy spirit is one who keeps a secret.
Sinumang tao na patuloy na naninirang puri ay nagbubunyag ng mga lihim, ngunit ang isang taong tapat ay laging iniingatang pagtakpan ang isang bagay.
14 Where there is no wise guidance, the nation falls, but in the multitude of counselors there is victory.
Kung saan walang matalinong direksiyon, ang isang bansa ay bumabagsak, pero ang tagumpay ay dumarating sa pagsangguni sa maraming tagapayo.
15 He who is collateral for a stranger will suffer for it, but he who refuses pledges of collateral is secure.
Sinumang mananagot sa utang ng isang hindi niya kilala ay tiyak na mapapahamak, pero ang isa na siyang kinapopootang magbigay ng isang garantiya sa ganiyang uri ng pangako ay ligtas.
16 A gracious woman obtains honor, but she who hates virtue makes a throne for dishonor. The slothful become destitute, and ruthless men grab wealth.
Makakamit ng isang mahabaging babae ang karangalan ngunit ang mga taong walang habag ay mahigpit na kakapit para sa kayamanan.
17 The merciful man does good to his own soul, but he who is cruel troubles his own flesh.
Ang isang mabait na tao ay makikinabang sa kanyang sarili, pero ang isang taong malupit ay sinasaktan ang kaniyang sarili.
18 Wicked people earn deceitful wages, but one who sows righteousness reaps a sure reward.
Ang taong masama ay nagsisinungaling para makuha ang kaniyang kabayaran, pero ang isang nagtatanim ng kung ano ang tama ay mag-aani ng kabayaran ng katotohanan.
19 He who is truly righteous gets life. He who pursues evil gets death.
Ang isang taong tapat na gumagawa kung ano ang tama ay mabubuhay, pero ang isa na humahabol sa masama ay mamamatay.
20 Those who are perverse in heart are an abomination to the LORD, but those whose ways are blameless are his delight.
Si Yahweh ay napopoot sa mga pusong tiwali, pero siya ay nagagalak sa kanila na kung saan ang pamamaraan ay walang kapintasan.
21 Most certainly, the evil man will not be unpunished, but the descendants of the righteous will be delivered.
Maging tiyak dito—ang mga taong masama ay hindi maaaring hindi maparusahan, pero ang mga kaapu-apuhan ng mga gumagawa ng tama ay mananatiling ligtas.
22 Like a gold ring in a pig's snout, is a beautiful woman who lacks discretion.
Katulad ng isang gintong singsing sa ilong ng baboy ang isang magandang babae na walang hinahon.
23 The desire of the righteous is only good. The expectation of the wicked is wrath.
Ang hangarin ng mga yaong gumagawa ng tama ay nagbubunga ng mabuti, pero ang masamang mga tao ay makaka-asa lamang sa matinding galit.
24 There is one who scatters, and increases yet more. There is one who withholds more than is appropriate, but gains poverty.
May isa na siyang naghahasik ng binhi—siya ay makaiipon nang higit pa; ang isa pa ay hindi naghahasik—siya ay darating sa kahirapan.
25 The liberal soul shall be made fat. He who waters shall be watered also himself.
Ang taong mapagbigay ay sasagana, at ang isa na siyang nagbibigay ng tubig sa iba ay magkakaroon ng tubig para sa kaniyang sarili.
26 People curse someone who withholds grain, but blessing will be on the head of him who sells it.
Sinusumpa ng mga tao ang taong ayaw magbenta ng butil, pero ang mabuting mga kaloob ay kumu-korona sa ulo ng nagbebenta nito.
27 He who diligently seeks good seeks favor, but he who searches after evil, it shall come to him.
Ang isa na nagsisipag na hanapin ang mabuti ay naghahanap din ng kagandahang-loob, pero ang isa na naghahanap sa masama ay makatatagpo nito.
28 He who trusts in his riches will fall, but the righteous shall flourish as the green leaf.
Sila na nagtitiwala sa kanilang kayamanan ay babagsak, pero tulad ng dahon, sila na gumagawa ng tama ay lalago.
29 He who troubles his own house shall inherit the wind. The foolish shall be servant to the wise of heart.
Ang isa na siyang nagdadala ng gulo sa kaniyang sariling sambahayan ay magmamana ng hangin, at ang mangmang ay magiging isang alipin sa matalinong puso.
30 The fruit of the righteous is a tree of life; and he who plucks that life is wise.
Sila na gumagawa ng tama ay tulad ng isang puno ng buhay, pero ang karahasan ay bumabawi ng mga buhay.
31 If the righteous is delivered with difficulty, where will the ungodly and the sinner appear?
Kung sila na gumagawa ng matuwid ay tumatanggap kung ano ang karapat-dapat sa kanila, paano pa kaya ang masama at ang makasalanan!
