Luke 12
1 Meanwhile, when a crowd of many thousands had gathered together, so much so that they trampled on each other, he began to tell his disciples first of all, "Beware of the yeast of the Pharisees, which is hypocrisy.
តទានីំ លោកាះ សហស្រំ សហស្រម៑ អាគត្យ សមុបស្ថិតាស្តត ឯកៃកោ ៜន្យេឞាមុបរិ បតិតុម៑ ឧបចក្រមេ; តទា យីឝុះ ឝិឞ្យាន៑ ពភាឞេ, យូយំ ផិរូឝិនាំ កិណ្វរូបកាបដ្យេ វិឝេឞេណ សាវធានាស្តិឞ្ឋត។
2 But there is nothing covered up, that will not be revealed, nor hidden, that will not be known.
យតោ យន្ន ប្រកាឝយិឞ្យតេ តទាច្ឆន្នំ វស្តុ កិមបិ នាស្តិ; តថា យន្ន ជ្ញាស្យតេ តទ៑ គុប្តំ វស្តុ កិមបិ នាស្តិ។
3 Therefore whatever you have said in the darkness will be heard in the light. What you have spoken in the ear in the inner chambers will be proclaimed on the housetops.
អន្ធការេ តិឞ្ឋនតោ យាះ កថា អកថយត តាះ សវ៌្វាះ កថា ទីប្តៅ ឝ្រោឞ្យន្តេ និជ៌នេ កណ៌េ ច យទកថយត គ្ឫហប្ឫឞ្ឋាត៑ តត៑ ប្រចារយិឞ្យតេ។
4 "I tell you, my friends, do not be afraid of those who kill the body, and after that have no more that they can do.
ហេ ពន្ធវោ យុឞ្មានហំ វទាមិ, យេ ឝរីរស្យ នាឝំ វិនា កិមប្យបរំ កត៌្តុំ ន ឝក្រុវន្តិ តេភ្យោ មា ភៃឞ្ដ។
5 But I will warn you whom you should fear. Fear him, who after he has killed, has power to cast into hell. Yes, I tell you, fear him. (Geenna g1067)
តហ៌ិ កស្មាទ៑ ភេតវ្យម៑ ឥត្យហំ វទាមិ, យះ ឝរីរំ នាឝយិត្វា នរកំ និក្ឞេប្តុំ ឝក្នោតិ តស្មាទេវ ភយំ កុរុត, បុនរបិ វទាមិ តស្មាទេវ ភយំ កុរុត។ (Geenna g1067)
6 "Are not five sparrows sold for two assaria coins? Not one of them is forgotten by God.
បញ្ច ចដកបក្ឞិណះ កិំ ទ្វាភ្យាំ តាម្រខណ្ឌាភ្យាំ ន វិក្រីយន្តេ? តថាបីឝ្វរស្តេឞាម៑ ឯកមបិ ន វិស្មរតិ។
7 But the very hairs of your head are all numbered. Therefore do not be afraid. You are of more value than many sparrows.
យុឞ្មាកំ ឝិរះកេឝា អបិ គណិតាះ សន្តិ តស្មាត៑ មា វិភីត ពហុចដកបក្ឞិភ្យោបិ យូយំ ពហុមូល្យាះ។
8 "I tell you, everyone who confesses me before people, him will the Son of Man also confess before the angels of God;
អបរំ យុឞ្មភ្យំ កថយាមិ យះ កឝ្ចិន៑ មានុឞាណាំ សាក្ឞាន៑ មាំ ស្វីករោតិ មនុឞ្យបុត្រ ឦឝ្វរទូតានាំ សាក្ឞាត៑ តំ ស្វីករិឞ្យតិ។
9 but the one who denies me in the presence of people will be denied in the presence of the angels of God.
កិន្តុ យះ កឝ្ចិន្មានុឞាណាំ សាក្ឞាន្មាម៑ អស្វីករោតិ តម៑ ឦឝ្វរស្យ ទូតានាំ សាក្ឞាទ៑ អហម៑ អស្វីករិឞ្យាមិ។
10 Everyone who speaks a word against the Son of Man will be forgiven, but those who blaspheme against the Holy Spirit will not be forgiven.
អន្យច្ច យះ កឝ្ចិន៑ មនុជសុតស្យ និន្ទាភាវេន កាញ្ចិត៑ កថាំ កថយតិ តស្យ តត្បាបស្យ មោចនំ ភវិឞ្យតិ កិន្តុ យទិ កឝ្ចិត៑ បវិត្រម៑ អាត្មានំ និន្ទតិ តហ៌ិ តស្យ តត្បាបស្យ មោចនំ ន ភវិឞ្យតិ។
11 When they bring you before the synagogues, the rulers, and the authorities, do not be anxious how or what you will answer, or what you will say;
យទា លោកា យុឞ្មាន៑ ភជនគេហំ វិចារកត៌្ឫរាជ្យកត៌្ឫណាំ សម្មុខញ្ច នេឞ្យន្តិ តទា កេន ប្រការេណ កិមុត្តរំ វទិឞ្យថ កិំ កថយិឞ្យថ ចេត្យត្រ មា ចិន្តយត;
12 for the Holy Spirit will teach you in that same hour what you must say."
យតោ យុឞ្មាភិយ៌ទ៑ យទ៑ វក្តវ្យំ តត៑ តស្មិន៑ សមយឯវ បវិត្រ អាត្មា យុឞ្មាន៑ ឝិក្ឞយិឞ្យតិ។
13 And someone in the crowd said to him, "Teacher, tell my brother to divide the inheritance with me."
តតះ បរំ ជនតាមធ្យស្ថះ កឝ្ចិជ្ជនស្តំ ជគាទ ហេ គុរោ មយា សហ បៃត្ឫកំ ធនំ វិភក្តុំ មម ភ្រាតរមាជ្ញាបយតុ ភវាន៑។
14 But he said to him, "Man, who made me a judge or an arbitrator over you?"
កិន្តុ ស តមវទត៑ ហេ មនុឞ្យ យុវយោ រ្វិចារំ វិភាគញ្ច កត៌្តុំ មាំ កោ និយុក្តវាន៑?
15 He said to them, "Beware. Keep yourselves from all covetousness, for a man's life does not consist of the abundance of the things which he possesses."
អនន្តរំ ស លោកានវទត៑ លោភេ សាវធានាះ សតក៌ាឝ្ច តិឞ្ឋត, យតោ ពហុសម្បត្តិប្រាប្ត្យា មនុឞ្យស្យាយុ រ្ន ភវតិ។
16 He spoke a parable to them, saying, "The ground of a certain rich man brought forth abundantly.
បឝ្ចាទ៑ ទ្ឫឞ្ដាន្តកថាមុត្ថាប្យ កថយាមាស, ឯកស្យ ធនិនោ ភូមៅ ពហូនិ ឝស្យានិ ជាតានិ។
17 He reasoned within himself, saying, 'What will I do, because I do not have room to store my crops?'
តតះ ស មនសា ចិន្តយិត្វា កថយាម្ពភូវ មមៃតានិ សមុត្បន្នានិ ទ្រវ្យាណិ ស្ថាបយិតុំ ស្ថានំ នាស្តិ កិំ ករិឞ្យាមិ?
18 He said, 'This is what I will do. I will pull down my barns, and build bigger ones, and there I will store all my grain and my goods.
តតោវទទ៑ ឥត្ថំ ករិឞ្យាមិ, មម សវ៌្វភាណ្ឌាគារាណិ ភង្ក្ត្វា ព្ឫហទ្ភាណ្ឌាគារាណិ និម៌្មាយ តន្មធ្យេ សវ៌្វផលានិ ទ្រវ្យាណិ ច ស្ថាបយិឞ្យាមិ។
19 I will tell my soul, "Soul, you have many goods laid up for many years. Take your ease, eat, drink, be merry."'
អបរំ និជមនោ វទិឞ្យាមិ, ហេ មនោ ពហុវត្សរាត៌្ហំ នានាទ្រវ្យាណិ សញ្ចិតានិ សន្តិ វិឝ្រាមំ កុរុ ភុក្ត្វា បីត្វា កៅតុកញ្ច កុរុ។ កិន្ត្វីឝ្វរស្តម៑ អវទត៑,
20 "But God said to him, 'You foolish one, tonight your soul is required of you. The things which you have prepared—whose will they be?'
រេ និព៌ោធ អទ្យ រាត្រៅ តវ ប្រាណាស្ត្វត្តោ នេឞ្យន្តេ តត ឯតានិ យានិ ទ្រវ្យាណិ ត្វយាសាទិតានិ តានិ កស្យ ភវិឞ្យន្តិ?
21 So is he who lays up treasure for himself, and is not rich toward God."
អតឯវ យះ កឝ្ចិទ៑ ឦឝ្វរស្យ សមីបេ ធនសញ្ចយមក្ឫត្វា កេវលំ ស្វនិកដេ សញ្ចយំ ករោតិ សោបិ តាទ្ឫឝះ។
22 He said to his disciples, "Therefore I tell you, do not be anxious for your life, what you will eat, nor yet for your body, what you will wear.
អថ ស ឝិឞ្យេភ្យះ កថយាមាស, យុឞ្មានហំ វទាមិ, កិំ ខាទិឞ្យាមះ? កិំ បរិធាស្យាមះ? ឥត្យុក្ត្វា ជីវនស្យ ឝរីរស្យ ចាត៌្ហំ ចិន្តាំ មា កាឞ៌្ដ។
23 Life is more than food, and the body is more than clothing.
ភក្ឞ្យាជ្ជីវនំ ភូឞណាច្ឆរីរញ្ច ឝ្រេឞ្ឋំ ភវតិ។
24 Consider the ravens: they do not sow, they do not reap, they have no warehouse or barn, and God feeds them. How much more valuable are you than birds.
កាកបក្ឞិណាំ កាយ៌្យំ វិចារយត, តេ ន វបន្តិ ឝស្យានិ ច ន ឆិន្ទន្តិ, តេឞាំ ភាណ្ឌាគារាណិ ន សន្តិ កោឞាឝ្ច ន សន្តិ, តថាបីឝ្វរស្តេភ្យោ ភក្ឞ្យាណិ ទទាតិ, យូយំ បក្ឞិភ្យះ ឝ្រេឞ្ឋតរា ន កិំ?
25 Which of you by being anxious can add a cubit to his height?
អបរញ្ច ភាវយិត្វា និជាយុឞះ ក្ឞណមាត្រំ វទ៌្ធយិតុំ ឝក្នោតិ, ឯតាទ្ឫឝោ លាកោ យុឞ្មាកំ មធ្យេ កោស្តិ?
26 If then you are not able to do even the least things, why are you anxious about the rest?
អតឯវ ក្ឞុទ្រំ កាយ៌្យំ សាធយិតុម៑ អសមត៌្ហា យូយម៑ អន្យស្មិន៑ កាយ៌្យេ កុតោ ភាវយថ?
27 Consider the lilies, how they grow. They do not toil, neither do they spin; yet I tell you, even Solomon in all his glory was not arrayed like one of these.
អន្យច្ច កាម្បិលបុឞ្បំ កថំ វទ៌្ធតេ តទាបិ វិចារយត, តត៑ កញ្ចន ឝ្រមំ ន ករោតិ តន្តូំឝ្ច ន ជនយតិ កិន្តុ យុឞ្មភ្យំ យថាត៌្ហំ កថយាមិ សុលេមាន៑ ពហ្វៃឝ្វយ៌្យាន្វិតោបិ បុឞ្បស្យាស្យ សទ្ឫឝោ វិភូឞិតោ នាសីត៑។
28 But if this is how God clothes the grass in the field, which today exists, and tomorrow is cast into the oven, how much more will he clothe you, O you of little faith?
អទ្យ ក្ឞេត្រេ វត៌្តមានំ ឝ្វឝ្ចូល្ល្យាំ ក្ឞេប្ស្យមានំ យត៑ ត្ឫណំ, តស្មៃ យទីឝ្វរ ឥត្ថំ ភូឞយតិ តហ៌ិ ហេ អល្បប្រត្យយិនោ យុឞ្មាន កិំ ន បរិធាបយិឞ្យតិ?
29 Do not seek what you will eat or what you will drink; neither be anxious.
អតឯវ កិំ ខាទិឞ្យាមះ? កិំ បរិធាស្យាមះ? ឯតទត៌្ហំ មា ចេឞ្ដធ្វំ មា សំទិគ្ធ្វញ្ច។
30 For the nations of the world seek after all of these things, but your Father knows that you need these things.
ជគតោ ទេវាច៌្ចកា ឯតានិ សវ៌្វាណិ ចេឞ្ដនតេ; ឯឞុ វស្តុឞុ យុឞ្មាកំ ប្រយោជនមាស្តេ ឥតិ យុឞ្មាកំ បិតា ជានាតិ។
31 But seek his Kingdom, and these things will be added to you.
អតឯវេឝ្វរស្យ រាជ្យាត៌្ហំ សចេឞ្ដា ភវត តថា ក្ឫតេ សវ៌្វាណ្យេតានិ ទ្រវ្យាណិ យុឞ្មភ្យំ ប្រទាយិឞ្យន្តេ។
32 Do not be afraid, little flock, for it is your Father's good pleasure to give you the Kingdom.
ហេ ក្ឞុទ្រមេឞវ្រជ យូយំ មា ភៃឞ្ដ យុឞ្មភ្យំ រាជ្យំ ទាតុំ យុឞ្មាកំ បិតុះ សម្មតិរស្តិ។
33 Sell that which you have, and give gifts to the needy. Make for yourselves purses which do not grow old, a treasure in the heavens that does not fail, where no thief approaches, neither moth destroys.
អតឯវ យុឞ្មាកំ យា យា សម្បត្តិរស្តិ តាំ តាំ វិក្រីយ វិតរត, យត៑ ស្ថានំ ចៅរា នាគច្ឆន្តិ, កីដាឝ្ច ន ក្ឞាយយន្តិ តាទ្ឫឝេ ស្វគ៌េ និជាត៌្ហម៑ អជរេ សម្បុដកេ ៜក្ឞយំ ធនំ សញ្ចិនុត ច;
34 For where your treasure is, there will your heart be also.
យតោ យត្រ យុឞ្មាកំ ធនំ វត៌្តតេ តត្រេវ យុឞ្មាកំ មនះ។
35 "Let your waist be girded and your lamps burning.
អបរញ្ច យូយំ ប្រទីបំ ជ្វាលយិត្វា ពទ្ធកដយស្តិឞ្ឋត;
36 Be like people watching for their lord, when he returns from the marriage feast; that, when he comes and knocks, they may immediately open to him.
ប្រភុ រ្វិវាហាទាគត្យ យទៃវ ទ្វារមាហន្តិ តទៃវ ទ្វារំ មោចយិតុំ យថា ភ្ឫត្យា អបេក្ឞ្យ តិឞ្ឋន្តិ តថា យូយមបិ តិឞ្ឋត។
37 Blessed are those servants, whom the lord will find watching when he comes. Truly I tell you, that he will dress himself, and make them recline, and will come and serve them.
យតះ ប្រភុរាគត្យ យាន៑ ទាសាន៑ សចេតនាន៑ តិឞ្ឋតោ ទ្រក្ឞ្យតិ តឯវ ធន្យាះ; អហំ យុឞ្មាន៑ យថាត៌្ហំ វទាមិ ប្រភុស្តាន៑ ភោជនាត៌្ហម៑ ឧបវេឝ្យ ស្វយំ ពទ្ធកដិះ សមីបមេត្យ បរិវេឞយិឞ្យតិ។
38 And if he comes in the second watch, or even in the third, and finds them so, blessed are they.
យទិ ទ្វិតីយេ ត្ឫតីយេ វា ប្រហរេ សមាគត្យ តថៃវ បឝ្យតិ, តហ៌ិ តឯវ ទាសា ធន្យាះ។
39 But know this, that if the master of the house had known in what hour the thief was coming, he would have watched and not have allowed his house to be broken into.
អបរញ្ច កស្មិន៑ ក្ឞណេ ចៅរា អាគមិឞ្យន្តិ ឥតិ យទិ គ្ឫហបតិ រ្ជ្ញាតុំ ឝក្នោតិ តទាវឝ្យំ ជាគ្រន៑ និជគ្ឫហេ សន្ធិំ កត៌្តយិតុំ វារយតិ យូយមេតទ៑ វិត្ត។
40 Therefore be ready also, for the Son of Man is coming in an hour that you do not expect him."
អតឯវ យូយមបិ សជ្ជមានាស្តិឞ្ឋត យតោ យស្មិន៑ ក្ឞណេ តំ នាប្រេក្ឞធ្វេ តស្មិន្នេវ ក្ឞណេ មនុឞ្យបុត្រ អាគមិឞ្យតិ។
41 And Peter said, "Lord, are you telling this parable to us, or to everyone?"
តទា បិតរះ បប្រច្ឆ, ហេ ប្រភោ ភវាន៑ កិមស្មាន៑ ឧទ្ទិឝ្យ កិំ សវ៌្វាន៑ ឧទ្ទិឝ្យ ទ្ឫឞ្ដាន្តកថាមិមាំ វទតិ?
42 The Lord said, "Who then is the faithful and wise steward, whom his lord will set over his household, to give them their portion of food at the right time?
តតះ ប្រភុះ ប្រោវាច, ប្រភុះ សមុចិតកាលេ និជបរិវារាត៌្ហំ ភោជ្យបរិវេឞណាយ យំ តត្បទេ និយោក្ឞ្យតិ តាទ្ឫឝោ វិឝ្វាស្យោ ពោទ្ធា កម៌្មាធីឝះ កោស្តិ?
43 Blessed is that servant whom his lord will find doing so when he comes.
ប្រភុរាគត្យ យម៑ ឯតាទ្ឫឝេ កម៌្មណិ ប្រវ្ឫត្តំ ទ្រក្ឞ្យតិ សឯវ ទាសោ ធន្យះ។
44 Truly I tell you, that he will set him over all that he has.
អហំ យុឞ្មាន៑ យថាត៌្ហំ វទាមិ ស តំ និជសវ៌្វស្វស្យាធិបតិំ ករិឞ្យតិ។
45 But if that servant says in his heart, 'My lord delays his coming,' and begins to beat the menservants and the maidservants, and to eat and drink, and to be drunk,
កិន្តុ ប្រភុវ៌ិលម្ពេនាគមិឞ្យតិ, ឥតិ វិចិន្ត្យ ស ទាសោ យទិ តទន្យទាសីទាសាន៑ ប្រហត៌្តុម៑ ភោក្តុំ បាតុំ មទិតុញ្ច ប្រារភតេ,
46 then the lord of that servant will come in a day when he is not expecting him, and in an hour that he does not know, and will cut him in two, and place his portion with the unfaithful.
តហ៌ិ យទា ប្រភុំ នាបេក្ឞិឞ្យតេ យស្មិន៑ ក្ឞណេ សោៜចេតនឝ្ច ស្ថាស្យតិ តស្មិន្នេវ ក្ឞណេ តស្យ ប្រភុរាគត្យ តំ បទភ្រឞ្ដំ ក្ឫត្វា វិឝ្វាសហីនៃះ សហ តស្យ អំឝំ និរូបយិឞ្យតិ។
47 That servant, who knew his lord's will, and did not prepare, nor do what he wanted, will be beaten with many stripes,
យោ ទាសះ ប្រភេរាជ្ញាំ ជ្ញាត្វាបិ សជ្ជិតោ ន តិឞ្ឋតិ តទាជ្ញានុសារេណ ច កាយ៌្យំ ន ករោតិ សោនេកាន៑ ប្រហារាន៑ ប្រាប្ស្យតិ;
48 but he who did not know, and did things worthy of stripes, will be beaten with few stripes. To whomever much is given, of him will much be required; and to whom much was entrusted, of him more will be asked.
កិន្តុ យោ ជនោៜជ្ញាត្វា ប្រហារាហ៌ំ កម៌្ម ករោតិ សោល្បប្រហារាន៑ ប្រាប្ស្យតិ។ យតោ យស្មៃ ពាហុល្យេន ទត្តំ តស្មាទេវ ពាហុល្យេន គ្រហីឞ្យតេ, មានុឞា យស្យ និកដេ ពហុ សមប៌យន្តិ តស្មាទ៑ ពហុ យាចន្តេ។
49 "I came to throw fire on the earth. I wish it were already kindled.
អហំ ប្ឫថិវ្យាម៑ អនៃក្យរូបំ វហ្និ និក្ឞេប្តុម៑ អាគតោស្មិ, ស ចេទ៑ ឥទានីមេវ ប្រជ្វលតិ តត្រ មម កា ចិន្តា?
50 But I have a baptism to be baptized with, and how distressed I am until it is accomplished.
កិន្តុ យេន មជ្ជនេនាហំ មគ្នោ ភវិឞ្យាមិ យាវត្កាលំ តស្យ សិទ្ធិ រ្ន ភវិឞ្យតិ តាវទហំ កតិកឞ្ដំ ប្រាប្ស្យាមិ។
51 Do you think that I have come to give peace in the earth? I tell you, no, but rather division.
មេលនំ កត៌្តុំ ជគទ៑ អាគតោស្មិ យូយំ កិមិត្ថំ ពោធធ្វេ? យុឞ្មាន៑ វទាមិ ន តថា, កិន្ត្វហំ មេលនាភាវំ កត៌្តុំម៑ អាគតោស្មិ។
52 For from now on, there will be five in one house divided, three against two, and two against three.
យស្មាទេតត្កាលមារភ្យ ឯកត្រស្ថបរិជនានាំ មធ្យេ បញ្ចជនាះ ប្ឫថគ៑ ភូត្វា ត្រយោ ជនា ទ្វយោជ៌នយោះ ប្រតិកូលា ទ្វៅ ជនៅ ច ត្រយាណាំ ជនានាំ ប្រតិកូលៅ ភវិឞ្យន្តិ។
53 They will be divided, father against son, and son against father; mother against daughter, and daughter against her mother; mother-in-law against her daughter-in-law, and daughter-in-law against her mother-in-law."
បិតា បុត្រស្យ វិបក្ឞះ បុត្រឝ្ច បិតុ រ្វិបក្ឞោ ភវិឞ្យតិ មាតា កន្យាយា វិបក្ឞា កន្យា ច មាតុ រ្វិបក្ឞា ភវិឞ្យតិ, តថា ឝ្វឝ្រូព៌ធ្វា វិបក្ឞា ពធូឝ្ច ឝ្វឝ្រ្វា វិបក្ឞា ភវិឞ្យតិ។
54 He said to the crowds also, "When you see a cloud rising from the west, immediately you say, 'A shower is coming,' and so it happens.
ស លោកេភ្យោបរមបិ កថយាមាស, បឝ្ចិមទិឝិ មេឃោទ្គមំ ទ្ឫឞ្ដ្វា យូយំ ហឋាទ៑ វទថ វ្ឫឞ្ដិ រ្ភវិឞ្យតិ តតស្តថៃវ ជាយតេ។
55 When a south wind blows, you say, 'There will be a scorching heat,' and it happens.
អបរំ ទក្ឞិណតោ វាយៅ វាតិ សតិ វទថ និទាឃោ ភវិឞ្យតិ តតះ សោបិ ជាយតេ។
56 Hypocrites. You know how to interpret the appearance of the earth and the sky, but why do you not know how to interpret this time?
រេ រេ កបដិន អាកាឝស្យ ភូម្យាឝ្ច លក្ឞណំ ពោទ្ធុំ ឝក្នុថ,
57 Why do you not judge for yourselves what is right?
កិន្តុ កាលស្យាស្យ លក្ឞណំ កុតោ ពោទ្ធុំ ន ឝក្នុថ? យូយញ្ច ស្វយំ កុតោ ន ន្យាឞ្យំ វិចារយថ?
58 For when you are going with your adversary before the magistrate, try diligently on the way to be released from him, lest perhaps he drag you to the judge, and the judge deliver you to the officer, and the officer throw you into prison.
អបរញ្ច វិវាទិនា សាទ៌្ធំ វិចារយិតុះ សមីបំ គច្ឆន៑ បថិ តស្មាទុទ្ធារំ ប្រាប្តុំ យតស្វ នោចេត៑ ស ត្វាំ ធ្ឫត្វា វិចារយិតុះ សមីបំ នយតិ។ វិចារយិតា យទិ ត្វាំ ប្រហត៌្តុះ សមីបំ សមប៌យតិ ប្រហត៌្តា ត្វាំ ការាយាំ ពធ្នាតិ
59 I tell you, you will by no means get out of there, until you have paid the very last penny."
តហ៌ិ ត្វាមហំ វទាមិ ត្វយា និះឝេឞំ កបទ៌កេឞុ ន បរិឝោធិតេឞុ ត្វំ តតោ មុក្តិំ ប្រាប្តុំ ន ឝក្ឞ្យសិ។
