Proverbs 4
1 Listen, sons, to a father's instruction. Pay attention and know understanding;
Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
2 for I give you sound learning. Do not forsake my law.
Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
3 For I was a son to my father, tender and an only child in the sight of my mother.
Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
4 He taught me, and said to me: "Let your heart retain my words. Keep my commandments, and live.
gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
5 Get wisdom. Get understanding. Do not forget, neither swerve from the words of my mouth.
Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
6 Do not forsake her, and she will preserve you. Love her, and she will keep you.
ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
7 Wisdom is supreme. Get wisdom. Yes, though it costs all your possessions, get understanding.
Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
8 Esteem her, and she will exalt you. She will bring you to honor, when you embrace her.
Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
9 She will give to your head a garland of grace. She will deliver a crown of splendor to you."
Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
10 Listen, my son, and receive my sayings. The years of your life will be many.
Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
11 I have taught you in the way of wisdom. I have led you in straight paths.
Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
12 When you go, your steps will not be hampered. When you run, you will not stumble.
Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
13 Take firm hold of instruction. Do not let her go. Keep her, for she is your life.
Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
14 Do not enter into the path of the wicked. Do not walk in the way of evil men.
Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
15 Avoid it, and do not pass by it. Turn from it, and pass on.
Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
16 For they do not sleep, unless they do evil. Their sleep is taken away, unless they make someone fall.
Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
17 For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.
Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
18 But the path of the righteous is like a shining light, that shines brighter and brighter until the full day.
Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
19 The way of the wicked is like darkness. They do not know what they stumble over.
Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
20 My son, attend to my words. Turn your ear to my sayings.
Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
21 Let them not depart from your eyes. Keep them in the midst of your heart.
Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
22 For they are life to him who finds them, and health to all of his body.
Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
23 Guard your heart with all diligence, for out of it is the wellspring of life.
Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
24 Put away from yourself a perverse mouth. Put corrupt lips far from you.
Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
25 Let your eyes look straight ahead. Fix your gaze directly before you.
Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
26 Make the path of your feet level. Let all of your ways be established.
Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
27 Do not turn to the right hand nor to the left. Remove your foot from evil.
Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
