Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father; but a foolish son brings grief to his mother.
| پەندەکانی سلێمان: کوڕی دانا باوکی شاد دەکات، بەڵام کوڕی گێل دڵتەنگییە بۆ دایکی. |
2 Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.
| بێ سوودە گەنجینەی داهاتی ناڕەوایی، بەڵام ڕاستودروستی فریادەکەوێت لە مردن. |
3 The LORD will not allow the soul of the righteous to go hungry, but he thrusts away the desire of the wicked.
| یەزدان ناهێڵێت ڕاستودروستان تووشی برسیێتی بن، بەڵام ئارەزووی بەدکاران بەتاڵ دەکاتەوە. |
4 He becomes poor who works with a lazy hand, but the hand of the diligent brings wealth.
| دەستی تەمبەڵ دەبێتە هۆی هەژاری، بەڵام دەستی کۆڵنەدەر دەوڵەمەندی بەدواوەیە. |
5 He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during the harvest is a son who causes shame.
| ئەوەی لە هاوین کۆدەکاتەوە، کوڕێکی وریایە، بەڵام ئەو کوڕەی لە کاتی دروێنەدا دەخەوێت، مایەی شەرمەزارییە. |
6 Blessings are on the head of the righteous, but violence covers the mouth of the wicked.
| بەرەکەت بۆ سەر ڕاستودروستانە، بەڵام دەمی بەدکاران توندڕەوی دەشارێتەوە. |
7 The memory of the righteous is blessed, but the name of the wicked will rot.
| یادکردنەوەی ڕاستودروستان بۆ بەرەکەتە، بەڵام ناوی بەدکاران دەڕزێت. |
8 The wise in heart accept commandments, but a chattering fool will fall.
| ئەوەی دڵی دانا بێت فەرمان وەردەگرێت، بەڵام گێلی زۆربڵێ وێران دەبێت. |
9 He who walks blamelessly walks surely, but he who perverts his ways will be found out.
| ئەوەی ڕێگای ڕاست بگرێت ئاسوودە دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕێگای خوار بگرێت لێی ئاشکرا دەبێت. |
10 The one who winks with the eye causes trouble, but the one who boldly rebukes makes peace.
| چاوقوچان دەبێتە هۆی ئازار، گێلی زۆربڵێش دەکەوێت. |
11 The mouth of the righteous is a spring of life, but violence covers the mouth of the wicked.
| دەمی کەسی ڕاستودروست سەرچاوەی ژیانە، بەڵام دەمی بەدکاران توندڕەوی دەشارێتەوە. |
12 Hatred stirs up strife, but love covers all wrongs.
| ڕق ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام خۆشەویستی هەموو یاخیبوونێک دادەپۆشێت. |
13 Wisdom is found on the lips of him who has discernment, but a rod is for the back of him who is void of understanding.
| لە لێوەکانی تێگەیشتوو دانایی هەیە، کوتەکیش بۆ پشتی تێنەگەیشتووانە. |
14 Wise men lay up knowledge, but the mouth of the foolish is near ruin.
| داناکان زانیاری کۆدەکەنەوە، بەڵام دەمی گێل فەوتانێکی نزیکە. |
15 The rich man's wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.
| سامانی دەوڵەمەند شاری قەڵابەندیەتی، بەڵام فەوتانی هەژاران نەدارییانە. |
16 The labor of the righteous leads to life. The increase of the wicked leads to sin.
| کرێی کەسی ڕاستودروست ژیانە، بەڵام داهاتی بەدکار گوناهە. |
17 He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof leads others astray.
| ئەوەی چاوی لە تەمبێکردنە لەسەر ڕێچکەی ژیانە، بەڵام ئەوەی واز لە سەرزەنشت بهێنێت گومڕا دەبێت. |
18 He who hides hatred has lying lips. He who utters a slander is a fool.
| ئەوەی ڕق بشارێتەوە لێوەکانی درۆ دەکەن، ئەوەی بوختان بڵاو بکاتەوە گێلە. |
19 In the multitude of words there is no lack of disobedience, but he who restrains his lips does wisely.
| قسەی زۆر بێ گوناه نابێت، بەڵام ئەوەی زمانی خۆی بگرێت وریایە. |
20 The tongue of the righteous is like choice silver. The heart of the wicked is of little worth.
| زمانی کەسی ڕاستودروست زیوی پوختەکراوە، بەڵام دڵی بەدکاران کەم بەهایە. |
21 The lips of the righteous feed many, but the foolish die for lack of understanding.
| لێوەکانی کەسی ڕاستودروست ڕابەرایەتی زۆر کەس دەکەن، بەڵام گێلەکان بە تێنەگەیشتوویی دەمرن. |
22 The LORD's blessing brings wealth, and he adds no trouble to it.
| بەرەکەتی یەزدان دەوڵەمەندی بەدواوەیە و هیچ زەحمەتێکیش ناخاتە پاڵی. |
23 It is a fool's pleasure to do wickedness, but wisdom is a man of understanding's pleasure.
| وەک پێکەنینە بۆ گێل بەدکاری کردن، بەڵام دانایی بۆ کەسی تێگەیشتوو. |
24 What the wicked fear, will overtake them, but the desire of the righteous will be granted.
| ئەوەی بەدکار لێی دەترسێت، بەسەری دێت، ئەوەی ڕاستودروستانیش ئارەزووی دەکەن، پێیان دەبەخشرێت. |
25 When the whirlwind passes, the wicked is no more; but the righteous stand firm forever.
| وەک تێپەڕبوونی گەردەلوول خراپەکاریش ئاوا نامێنێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست هەتاهەتایە جێگیر دەبێت. |
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.
| وەک سرکە بۆ ددان و دووکەڵ بۆ چاو، کەسی تەمبەڵیش بۆ ئەوانەی دەینێرن ئاوایە. |
27 The fear of the LORD prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.
| لەخواترسی ڕۆژانی ژیانت زیاد دەکات، بەڵام ساڵانی بەدکاران کورت دەبێت. |
28 The prospect of the righteous is joy, but the hope of the wicked will perish.
| هیوای ڕاستودروستان خۆشییە، بەڵام ئاواتی بەدکاران لەناودەچێت. |
29 The way of the LORD is a stronghold to the upright, but it is a destruction to evildoers.
| ڕێگای یەزدان پەناگایە بۆ ئەوانەی ڕێگای ڕاست بگرن، بەڵام لەناوچوونە بۆ ئەوانەی خراپە دەکەن. |
30 The righteous will never be removed, but the wicked will not dwell in the land.
| کەسی ڕاستودروست هەرگیز نالەقێت، بەڵام خراپەکاران لە خاکەکە نیشتەجێ نابن. |
31 The mouth of the righteous brings forth wisdom, but the perverse tongue will be cut off.
| دەمی کەسی ڕاستودروست دانایی لێ دەڕوێت، بەڵام زمانی درۆودەلەسە دەبڕدرێتەوە. |
32 The lips of the righteous know what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverse.
| لێوەکانی کەسی ڕاستودروست پەسەندیی دەزانن، بەڵام دەمی بەدکاران درۆودەلەسە. |
