< Proverbs 11 >
1 A false balance is an abomination to the LORD, but accurate weights are his delight.
Fałszywa waga budzi odrazę w PANU, ale podobają mu się uczciwe odważniki.
2 When pride comes, then comes shame, but with humility comes wisdom.
Za pychą przychodzi hańba, a u pokornych jest mądrość.
3 The integrity of the upright shall guide them, but the perverseness of the treacherous shall destroy them.
Uczciwość prawych poprowadzi ich, lecz grzeszników zgubi ich przewrotność.
4 Riches do not profit in the day of wrath, but righteousness delivers from death.
Bogactwa nie pomogą w dniu gniewu, ale sprawiedliwość ocala od śmierci.
5 The righteousness of the blameless will direct his way, but the wicked shall fall by his own wickedness.
Sprawiedliwość nienagannego toruje mu drogę, a niegodziwy upadnie przez swoją niegodziwość.
6 The righteousness of the upright shall deliver them, but the unfaithful will be trapped by evil desires.
Sprawiedliwość prawych ocali ich, a przewrotni będą schwytani w swojej przewrotności.
7 When a wicked man dies, hope perishes, and expectation of power comes to nothing.
Gdy umiera niegodziwy, ginie [jego] nadzieja, a oczekiwanie niesprawiedliwych znika.
8 A righteous person is delivered out of trouble, and the wicked takes his place.
Sprawiedliwy bywa wybawiony z ucisku, a na jego miejsce przychodzi niegodziwy.
9 With his mouth the godless man destroys his neighbor, but the righteous will be delivered through knowledge.
Obłudnik ustami niszczy swego bliźniego, a sprawiedliwi bywają wybawieni dzięki wiedzy.
10 When it goes well with the righteous, the city rejoices. When the wicked perish, there is shouting.
Gdy sprawiedliwym się powodzi, miasto się cieszy, a gdy giną niegodziwi, panuje radość.
11 By the blessing of the upright, the city is exalted, but it is overthrown by the mouth of the wicked.
Dzięki błogosławieństwu prawych wznosi się miasto, a usta niegodziwych je burzą.
12 One who despises his neighbor is void of wisdom, but a man of understanding holds his peace.
Nierozumny gardzi swym bliźnim, a człowiek roztropny milczy.
13 One who brings gossip betrays a confidence, but one who is of a trustworthy spirit is one who keeps a secret.
Plotkarz wyjawia tajemnice, ale człowiek wiernego serca ukrywa [powierzoną] sprawę.
14 Where there is no wise guidance, the nation falls, but in the multitude of counselors there is victory.
Gdzie nie ma dobrej rady, lud upada, a gdzie wielu radców, tam jest wybawienie.
15 He who is collateral for a stranger will suffer for it, but he who refuses pledges of collateral is secure.
Bardzo sobie szkodzi, kto ręczy za obcego, a kto nienawidzi poręki, jest bezpieczny.
16 A gracious woman obtains honor, but she who hates virtue makes a throne for dishonor. The slothful become destitute, and ruthless men grab wealth.
Miła kobieta dostępuje chwały, a mocarze zdobywają bogactwa.
17 The merciful man does good to his own soul, but he who is cruel troubles his own flesh.
Człowiek miłosierny czyni dobrze swej duszy, a okrutnik dręczy własne ciało.
18 Wicked people earn deceitful wages, but one who sows righteousness reaps a sure reward.
Niegodziwy czyni zwodnicze dzieło, a kto sieje sprawiedliwość, [ma] zapłatę pewną.
19 He who is truly righteous gets life. He who pursues evil gets death.
Jak sprawiedliwość [prowadzi] do życia, tak do śmierci [zmierza] ten, kto naśladuje zło.
20 Those who are perverse in heart are an abomination to the LORD, but those whose ways are blameless are his delight.
Ludzie przewrotnego serca budzą odrazę w PANU, a podobają mu się ci, których droga jest prawa.
21 Most certainly, the evil man will not be unpunished, but the descendants of the righteous will be delivered.
Zły nie uniknie kary, choćby [innych] wezwał na pomoc, a potomstwo sprawiedliwych będzie ocalone.
22 Like a gold ring in a pig's snout, is a beautiful woman who lacks discretion.
[Czym] złoty kolczyk w ryju świni, [tym] piękna kobieta pozbawiona roztropności.
23 The desire of the righteous is only good. The expectation of the wicked is wrath.
Pragnieniem sprawiedliwych jest tylko dobro, oczekiwaniem zaś niegodziwych – gniew.
24 There is one who scatters, and increases yet more. There is one who withholds more than is appropriate, but gains poverty.
Jeden hojnie rozdaje, a jednak mu przybywa, [drugi] nad miarę skąpi, a ubożeje.
25 The liberal soul shall be made fat. He who waters shall be watered also himself.
Człowiek szczodry będzie bogatszy, a kto [innych] syci, sam też będzie nasycony.
26 People curse someone who withholds grain, but blessing will be on the head of him who sells it.
Kto zatrzymuje zboże, tego lud przeklnie, a błogosławieństwo [będzie] nad głową tego, który je sprzedaje.
27 He who diligently seeks good seeks favor, but he who searches after evil, it shall come to him.
Kto pilnie szuka dobrego, zdobędzie przychylność, lecz kto szuka zła, przyjdzie ono na niego.
28 He who trusts in his riches will fall, but the righteous shall flourish as the green leaf.
Kto ufność pokłada w swych bogactwach, ten upadnie, a sprawiedliwi będą zielenić się jak latorośl.
29 He who troubles his own house shall inherit the wind. The foolish shall be servant to the wise of heart.
Kto niepokoi swój dom, odziedziczy wiatr, a głupi będzie sługą mądrego.
30 The fruit of the righteous is a tree of life; and he who plucks that life is wise.
Owoc sprawiedliwego [jest] drzewem życia; a kto zyskuje dusze, jest mądry.
31 If the righteous is delivered with difficulty, where will the ungodly and the sinner appear?
[Jeśli] sprawiedliwy otrzyma zapłatę na ziemi, to tym bardziej niegodziwy i grzesznik.