Matthew 9
1 And he entered into a boat, and crossed over, and came into his own city.
୧ୟୀଶୁ ଲାଉକାରେ ଦେଏଃୟାନ୍ତେ ଦରେୟା ପାରମ୍କେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ସାହାର୍ତେ ହିଜୁଃରୁହାଡ଼୍ୟାନାଏ ।
2 And look, they brought to him a man who was paralyzed, lying on a bed. And Jesus, seeing their faith, said to the paralytic, "Son, cheer up. Your sins are forgiven."
୨ନେଲେପେ, ମିଆଁଦ୍ ବାତ୍କାନ୍ ହଡ଼କେ ପାର୍କମ୍ରେ ବାଟିୟାକାନ୍ଗି ୟୀଶୁତାଃ ଗଅଃ ଆଉକିୟାକ । ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁଆଃ ବିଶ୍ୱାସ୍ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ଏନ୍ ବାତ୍କାନ୍ନିଃକେ କାଜିକିୟା, “ଏ ହନ୍ ଆଲମ୍ ବରଏୟା! ଆମାଃ ପାପ୍କ ଛାମାୟାନା ।”
3 And look, some of the scribes said to themselves, "This man blasphemes."
୩ଏନ୍ତେ ଆଇନ୍ ଇତୁକଏତେ ଚିମିନ୍କ ଆକ ଆକରେକ କାଜିକେଦା, “ନେ ହଡ଼ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍କେ ନିନ୍ଦାଇତାନା ।”
4 But Jesus, knowing their thoughts, said, "Why do you think evil in your hearts?
୪ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁଆଃ ମନ୍ରେୟାଃ ଉଡ଼ୁଃ ଆଟ୍କାର୍କେଦ୍ତେ ମେତାଦ୍କଆ, “ଆପେ ଚିକାନାଙ୍ଗ୍ ଆପେୟାଃ ମନ୍ରେ ଏତ୍କାନାଃପେ ଉଡ଼ୁଃତାନା?
5 For which is easier, to say, 'Your sins are forgiven;' or to say, 'Get up, and walk?'
୫ଅକ୍ନାଃ ରାୱାଲାଃ? ‘ପାପ୍ ତାମାଃକ ଛାମାୟାନା’ ମେନ୍ତେ କାଜିତେୟାଃ ରାୱାଲାଃ ଚି ‘ବିରିଦ୍ମେ ଆଡଃ ସେନେମେ’ ମେନ୍ତେ କାଜିତେୟାଃ?
6 But that you may know that the Son of Man has authority on earth to forgive sins..." (then he said to the paralytic), "Get up, and take up your mat, and go up to your house."
୬ମେନ୍ଦ ନେ ଅତେରେ ପାପ୍ ଛାମାରେୟାଃ ଆକ୍ତେୟାର୍ ମାନୱାହନ୍ଆଃ ମେନାଃ,” ଏନା ଆପେ ସାରିଦାଡ଼ିପେ ମେନ୍ତେ ଇନିଃ ଏନ୍ ବାତ୍କାନ୍ନିଃକେ କାଜିକିୟା, “ମାର୍ ବିରିଦ୍ମେ ଆଡଃ ପାର୍କମ୍ତାମାଃ ଗଅଃକେଦ୍ତେ ଆମାଃ ଅଡ଼ାଃତେ ସେନଃମେ ।”
7 And he arose and departed to his house.
୭ଇନିଃ ବିରିଦ୍ୟାନ୍ତେ ଅଡ଼ାଃତେ ସେନଃୟାନା ।
8 Now when the crowds saw it, they were afraid and glorified God who had given such authority to men.
୮ନେଆଁଁ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ପୁରାଃ ହଡ଼କ ବରକେଦାକ ଆଡଃ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍, ହଡ଼କକେ ନେ ଲେକାନ୍ ଆକ୍ତେୟାର୍ ଏମାକାଦ୍କ ନାଗେନ୍ତେ ପାର୍ମେଶ୍ୱାର୍କେ ମାରାଙ୍ଗ୍କିୟାକ ।
9 And as Jesus passed by from there, he saw a man called Matthew sitting at the tax collection office. He said to him, "Follow me." And he got up and followed him.
୯ୟୀଶୁ ଏନ୍ତାଃ ବାଗିକେଦ୍ତେ ସେନଃତାନ୍ ଇମ୍ତା ମାଥିଉ ନୁତୁମ୍ ମିଆଁଦ୍ ହଡ଼କେ ମାଲ୍ହାରମ୍ ଠାୟାଦ୍ରେ ଦୁବାକାନ୍ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ଇନିଃକେ କାଜିକିୟା, “ଦେଲା ଅତଙ୍ଗ୍ଇଙ୍ଗ୍ମେ ।” ଏନ୍ତେ ମାଥିଉ ବିରିଦ୍କେଦ୍ତେ ଇନିଃକେ ଅତଙ୍ଗ୍କିୟା ।
10 And it happened as he sat in the house, look, many tax collectors and sinners came and were reclining with Jesus and his disciples.
୧୦ୟୀଶୁ, ମାଥିଉଆଃ ଅଡ଼ାଃରେ ଜମ୍ ଦୁବାକାନ୍ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା, ପୁରାଃ ମାଲ୍ହାରମ୍କ ଆଡଃ ପାପିକ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ, ୟୀଶୁଲଃ ଆଡଃ ଆୟାଃ ଚେଲାକଲଃକ ଦୁବ୍ ମେସାୟାନା ।
11 And when the Pharisees saw it, they said to his disciples, "Why does your Teacher eat with tax collectors and sinners?"
୧୧ଫାରୁଶୀକ ନେଆଁଁ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ଇନିୟାଃ ଚେଲାକକେ କୁଲିକେଦ୍କଆକ, “ଆପେୟାଃ ଗୁରୁ ଚିକାନାଙ୍ଗ୍ ମାଲ୍ହାରମ୍କଲଃ ଆଡଃ ପାପିକଲଃ ଜମ୍ତାନାଏ?”
12 When he heard it, he said to them, "Those who are healthy have no need for a physician, but those who are sick do.
୧୨ୟୀଶୁ ନେଆଁଁ ଆୟୁମ୍କେଦ୍ତେ କାଜିରୁହାଡ଼୍କେଦ୍କଆ, “ବୁଗିନ୍ ହଡ଼କ ନାଗେନ୍ତେ ମେନ୍ତେଦ କାହା ମେନ୍ଦ ହାସୁତାନ୍କ ନାଗେନ୍ତେ ବାଇଦ୍ ଲାଗାତିଙ୍ଗ୍ୟାଁଃ ।
13 But you go and learn what this means: 'I desire mercy, and not sacrifice,' for I came not to call the righteous, but sinners."
୧୩ମେନ୍ଦ ଆପେ ସେନଃପେ ଆଡଃ ‘ଆଇଙ୍ଗ୍ ଦାଣେଁରାକାବ୍ କାହାଗି ମେନ୍ଦ ଲିବୁଇଙ୍ଗ୍ ସୁକୁତାନା’ ନେ କାଜିରେୟାଃ ମୁଣ୍ଡି ଇତୁନ୍ପେ, ଚିୟାଃଚି ଆଇଙ୍ଗ୍ ଧାର୍ମାନ୍ ହଡ଼କକେ କେଡ଼ା ନାଗେନ୍ତେଦ କା ମେନ୍ଦ ପାପିକକେ କେଡ଼ା ନାଗେନ୍ତେଇଙ୍ଗ୍ ହିଜୁଆକାନା ।”
14 Then John's disciples came to him, saying, "Why do we and the Pharisees fast often, but your disciples do not fast?"
୧୪ଏନ୍ତେ ବାପ୍ତିସ୍ମା ଏମଃନିଃ ଯୋହାନ୍ଆଃ ଚେଲାକ ୟୀଶୁତାଃତେ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ କୁଲିକିୟାକ, “ଆଲେ ଆଡଃ ଫାରୁଶୀକ କାଟାବ୍ ରିକାଃଲେ, ମେନ୍ଦ ଆମାଃ ଚେଲାକ ଚିନାଃମେନ୍ତେ କାକ କାଟାବାଃ?”
15 And Jesus said to them, "Can the friends of the bridegroom mourn, as long as the bridegroom is with them? But the days will come when the bridegroom will be taken away from them, and then they will fast.
୧୫ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ ମେତାଦ୍କଆ, “ଆଣ୍ଦିଅଡ଼ାଃରେ ବାଲାକଲଃ ଦୁହ୍ଲାକଡ଼ା ତାଇନଃ ଜାକେଦ୍ ଚିୟାଃ ଇନ୍କୁ ରେଙ୍ଗେଃ କାଟାବ୍ଗି ତାଇନାଃକ? କାହାଗି, ଏନ୍କାଦ କା ହବାଅଆଃ । ମେନ୍ଦ ନେଡା ତେବାଗାଃ, ଦୁହ୍ଲାକଡ଼ାକେ ଇନ୍କୁତାଃଏତେ ଇଦିୟଃଆ, ଏନ୍ ଦିପିଲିରେ ଇନ୍କୁ କାଟାବେୟାକ ।
16 And no one puts a piece of unshrunk cloth on an old garment; for the patch would tear away from the garment, and a worse hole is made.
୧୬“ଜେତାଏ ନାୱା ଲିଜାଃରାଃ କେଚାଃ ମାରି ଲିଜାଃରେ ଜଡ଼ାଇକେଦ୍ତେ କାକ ତୁନାୟା, ଚିୟାଃଚି ନାୱା ଲିଜାଃରାଃ କେଚାଃ ମାରି ଲିଜାଃଏତେ ଆଡଃଗି ଚେଚାଃ ଇଦିୟାଏ, ଆଡଃ ଏନ୍ ଚେଚାଃ ସିଦାଏତେ ଆଡଃଗି ମାରାଙ୍ଗ୍ ଇଦିୟଃଆ ।
17 Neither do people put new wine into old wineskins, or else the skins would burst, and the wine pours out, and the skins ruined. No, they put new wine into fresh wineskins, and both are preserved."
୧୭ଆଡଃ ହଡ଼କ ନାୱା ଦାଖ୍ରାସିକେ ମାରି ଉହୁର୍ତୁମ୍ବାରେ ଜେତାଏ କାକ ଦୁଲ୍ପେରେଜେୟା, ଚିୟାଃଚି ଦାଖ୍ରାସି ଉହୁର୍ତୁମ୍ବାକେ ଅଡ଼େଃତାଃଏ ଆଡଃ ଦାଖ୍ରାସି ଲିଙ୍ଗି ଏଣ୍ଡାଗଃଆ, ଏନାମେନ୍ତେ ହଡ଼କ ନାୱା ଦାଖ୍ରାସିକେଦ ନାୱା ଉହୁର୍ତୁମ୍ବାରେ ପେରେଜାଃକ, ଆଡଃ ବାରାନାଃ ଦହ ଜାତାନଃଆ ।”
18 While he told these things to them, look, a ruler came and worshiped him, saying, "My daughter has just died, but come and lay your hand on her, and she will live."
୧୮ୟୀଶୁ ଇନ୍କୁକେ ନେଆଁଁ କାଜିୟାକ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା, ଯିହୁଦୀକଆଃ ମିଆଁଦ୍ ଆଗୁଆଇ ଇନିଃତାଃ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ଆୟାର୍ରେ ଇକ୍ଡ଼ୁମ୍ୟାନା ଆଡଃ କାଜିକିୟାଏ, “ହନିଙ୍ଗ୍କୁଡ଼ି ନାହାଁଃଗି ଟୁଣ୍ଡୁକେଦା । ଇନିଃ ଚିଲ୍କା ବାଞ୍ଚାଅଃଆଏ, ଏନାମେନ୍ତେ ହିଜୁଃମେ, ଆଡଃ ଇନିୟାଃ ଚେତାନ୍ରେ ତିଃଇ ଦହେମେ ।”
19 And Jesus got up and followed him, as did his disciples.
୧୯ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ବିରିଦ୍କେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ଚେଲାକଲଃ ଏନ୍ ହାକିମ୍କେ ଅତଙ୍ଗ୍କିୟାକ ।
20 And look, a woman who had an issue of blood for twelve years came behind him, and touched the fringe of his garment;
୨୦ଆଡଃ ବାରା ବାରାଷ୍ଏତେ ମାୟୋମ୍ଲିଙ୍ଗି ଦୁକୁରେ ଦୁକୁତାନ୍ ମିଆଁଦ୍ କୁଡ଼ି ଦୟାହରା ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ୟୀଶୁଆଃ ଲିଜାଃରାଃ ଆଚ୍ରା ଜୁଟିଦ୍କେଦାଏ ।
21 for she said within herself, "If I just touch his garment, I will be made well."
୨୧ଚିୟାଃଚି ଇନିଃ ଆୟାଃ ମନ୍ରେ “ଇନିୟାଃ ଲିଜାଃ ଏସ୍କାର୍ ଜୁଟିଦ୍ତାରେଦ ଆଇଙ୍ଗ୍ ବୁଗିକଆଇଙ୍ଗ୍” ମେନ୍ତେ ଉଡ଼ୁଃତାନ୍ ତାଇକେନାଏ ।
22 But Jesus, turning around and seeing her, said, "Daughter, cheer up. Your faith has made you well." And the woman was made well from that hour.
୨୨ମେନ୍ଦ ୟୀଶୁ ହେତାରୁହାଡ଼୍କେଦ୍ତେ ଇନିଃକେ ନେଲ୍କିଃତେ କାଜିକିୟା, “ଏ ମାଈ, ଆଲମ୍ ବରଏୟା, ବିଶ୍ୱାସ୍ ତାମାଃ ବୁଗିୟାକାଦ୍ମେଁୟାଏ ।” ଏନ୍ ନେଡାରେଗି ଏନ୍ କୁଡ଼ି ବୁଗିୟାନା ।
23 And when Jesus came into the ruler's house, and saw the flute players, and the crowd in noisy disorder,
୨୩ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଏନ୍ ଆଗୁଆଇରାଃ ଅଡ଼ାଃତେ ହିଜୁଃକେଦ୍ତେ ଗନଏଃରାଃ ମୁର୍ଲିସାଡ଼ି ହଡ଼କକେ ଆଡଃ ହାଲାଗୁଲାତାନ୍ ହଡ଼କକେ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ,
24 he said, "Go away, for the girl is not dead, but asleep." And they laughed at him.
୨୪ଇନିଃ ମେତାଦ୍କଆଏ, “ବାହାରି ଅଡଙ୍ଗ୍ଅଃପେ କୁଡ଼ିହନ୍ଦ କାଏ ଗଏଃକାନା, ମେନ୍ଦ ଦୁଡ଼ୁମ୍ତାନାଏ ।” ଏନ୍ତେ ଇନ୍କୁ ଇନିଃକେ ଲାନ୍ଦାକିୟାକ ।
25 But when the crowd was put out, he entered in, took her by the hand, and the girl arose.
୨୫ମେନ୍ଦ ପୁରାଃ ହଡ଼କକେ ଅଡଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ, ଇନିଃ ଭିତାର୍ତେ ବଲୟାନା ଏନ୍ତେ କୁଡ଼ି ହନ୍ରାଃ ତିଃଇ ସାବ୍କେଦାଏ, ଆଡଃ କୁଡ଼ି ହନ୍ ବିରିଦ୍ୟାନାଏ ।
26 And the report of this went out into all that land.
୨୬ଆଡଃ ନେ କାଜି ଏନ୍ ଗଟା ଦିଶୁମ୍ ଆୟୁମ୍ୟାନା ।
27 And as Jesus passed by from there, two blind men followed him, calling out and saying, "Have mercy on us, son of David."
୨୭ୟୀଶୁ ଏନ୍ତାଃଏତେ ସେନଃତାନ୍ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା ବାର୍ହଡ଼୍ କା ନେଲ୍ଦାଡ଼ିକିନ୍ ଇନିୟାଃ ଦୟାଦୟାତେ ଅତଙ୍ଗ୍କିଃତେ କାଉରିକେଦାକିନ୍, “ହେ ଦାଉଦ୍ଆଃ ହନ୍, ଆଲିଙ୍ଗ୍କେ ଦାୟାଲିଙ୍ଗ୍ମେ ।”
28 And when he had come into the house, the blind men came to him, and Jesus said to them, "Do you believe that I am able to do this?" They told him, "Yes, Lord."
୨୮ୟୀଶୁ ଅଡ଼ାଃତେ ବଲୟାନ୍ଚି, ଏନ୍ କା ନେଲ୍ଦାଡ଼ିକିନ୍ ଇନିଃତାଃତେ ହିଜୁଃୟାନାକିନ୍ ଆଡଃ ୟୀଶୁ ଇନ୍କିନ୍କେ କୁଲିକେଦ୍କିନା, “ଆଇଙ୍ଗ୍ ଆବେନ୍କେ ବୁଗି ଦାଡ଼ିୟାଇଙ୍ଗ୍ ମେନ୍ତେ ଚିନାଃ ଆବେନ୍ ବିଶ୍ୱାସ୍ତାନାବେନ୍?” ଇନ୍କିନ୍ କାଜିରୁହାଡ଼୍କିୟା, “ହେଗି, ପ୍ରାଭୁ ।”
29 Then he touched their eyes, saying, "According to your faith be it done to you."
୨୯ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଇନ୍କିନାଃ ମେଦ୍କେ ଜୁଟିଦ୍କେଦ୍ତେ ମେତାଦ୍କିନା, “ଆବେନାଃ ବିଶ୍ୱାସ୍ ଲେକା ହବାଅଃକା ।”
30 And their eyes were opened. And Jesus strictly commanded them, saying, "See that no one knows about this."
୩୦ଆଡଃ ଇନ୍କିନ୍ ନେଲ୍ ଦାଡ଼ିକେଦାକିନ୍ । ଏନ୍ତେ ୟୀଶୁ ଚେତାୱାନ୍ଗି ଇନ୍କିନ୍କେ ମେତାଦ୍କିନା, “ନେଲେବେନ୍, ନେଆଁଁ ଜେତାଏକକେ ଆଲ୍ବେନ୍ କାଜିକ ।”
31 But they went out and spread abroad his fame in all that land.
୩୧ମେନ୍ଦ ଇନ୍କିନ୍ ଅଡଙ୍ଗ୍କେଦ୍ତେ, ୟୀଶୁଆଃ ବିଷାଏରେ ଏନ୍ ଦିଶୁମ୍ରାଃ ସବେନ୍ତାଃକିନ୍ ଉଦୁବ୍କେଦା ।
32 And as they went out, look, a mute man who was demon possessed was brought to him.
୩୨ହଡ଼କ ଅଡଙ୍ଗ୍ଅଃତାନ୍ ତାଇକେନ୍ ଇମ୍ତା, ଚିମିନ୍ ହଡ଼କ ମିଆଁଦ୍ କା ବାଖାଁଣ୍ ଦାଡ଼ିତାନ୍ ହଡ଼କେ ୟୀଶୁତାଃତେକ ଆଉକିୟା । ଇନିଃ ବଙ୍ଗା ଏସେର୍କାନ୍ ତାଇକେନାଏ ।
33 And when the demon was cast out, the mute man spoke. And the crowds were amazed, saying, "Nothing like this has ever been seen in Israel."
୩୩ଆଡଃ ବଙ୍ଗା ଅଡଙ୍ଗ୍ୟାନ୍ ଇମ୍ତାଗି ଇନିଃ ଜାଗାର୍ ଏଟେଦ୍କେଦାଏ । ସବେନ୍ ହଡ଼କ ଆକ୍ଦାନ୍ଦାଅୟାନାକ ଆଡଃ କାଜିକେଦାଃକ, “ଆଲେ ନେ ଲେକାନ୍ କାମି ଚିଉଲାହ ଇସ୍ରାଏଲ୍ରେ କାଲେ ନେଲାକାଦା ।”
34 But the Pharisees said, "By the prince of the demons, he casts out demons."
୩୪ମେନ୍ଦ ଫାରୁଶୀକ ମେନ୍କେଦା, “ବଙ୍ଗାକଆଃ ଗମ୍କେରାଃ ଦେଙ୍ଗାତେ ୟୀଶୁ ବଙ୍ଗାକକେ ହାର୍ ଅଡଙ୍ଗ୍କତାନା ।”
35 And Jesus went about all the cities and the villages, teaching in their synagogues, and preaching the gospel of the Kingdom, and healing every disease and every sickness.
୩୫ୟୀଶୁ ସବେନ୍ ସାହାର୍ ଆଡଃ ହାତୁ ହାତୁ ହନର୍ତାନ୍ ତାଇକେନାଏ । ଇନିଃ ଇନ୍କୁଆଃ ସାମାଜ୍ ଅଡ଼ାଃକରେ ଇତୁକତାନ୍ଲଃ ରାଇଜ୍ରେୟାଃ ସୁକୁକାଜି ଉଦୁବ୍କେଦାଏ ଆଡଃ ହଡ଼କଆଃ ସବେନ୍ ଦୁକୁ ଆଡଃ ସବେନ୍ ହାସୁକଏତେ ବୁଗିକତାନ୍ ତାଇକେନାଏ ।
36 But when he saw the crowds, he was moved with compassion for them, because they were harassed and scattered, like sheep without a shepherd.
୩୬ଇନିଃ ଗାଦେଲ୍ ହଡ଼କକେ ନେଲ୍କେଦ୍ତେ ଆୟାଃ ମନ୍ରେ ବିଲ୍କାଅୟାନାଏ, ଚିୟାଃଚି ଇନ୍କୁଦ ଗୁପିନିଃ ବାଙ୍ଗାଇ ମିଣ୍ଡିକ ଲେକା ଜୀଉ ଦୁକୁଆକାନ୍ ଆଡଃ ଛିତିବିତିକାନାକ ।
37 Then he said to his disciples, "The harvest indeed is plentiful, but the laborers are few.
୩୭ଏନ୍ତେ ଇନିଃ ଆୟାଃ ଚେଲାକକେ କାଜିକେଦ୍କଆ, “ଇରୋଃ ପୁରାଃଗିୟାଃ ମେନ୍ଦ କାମିନାଲାକ ହୁଡିଙ୍ଗ୍ଆଁକ ।
38 Pray therefore that the Lord of the harvest will send out laborers into his harvest."
୩୮ଆମ୍ ଆମାଃ ଇରୋଃତେ କାମି ନାଲାକ କୁଲ୍କମ୍ ମେନ୍ତେ ଇରୋଃ ଗମ୍କେତାଃରେ ବିନ୍ତିମେ ।”
