Acts 2
1 Now when the day of Pentecost had come, they were all together in one place.
Ug sa pag-abut na sa adlaw sa Pentecostes, silang tanan nagkatigum sa usa ka dapit.
2 Suddenly there came from the sky a sound like the rushing of a mighty wind, and it filled all the house where they were sitting.
Ug sa kalit may miabut nga dahunog gikan sa langit ingon sa huros sa makusog nga hangin, ug kini mipuno sa tibuok balay diin didto sila nanaglingkod.
3 Tongues like fire appeared and were distributed to them, and one sat on each of them.
Ug dihay mipakita kanila nga mga dila nga daw kalayo, nga nagtinagsaay sa pagpatong sa ibabaw sa matag-usa kanila.
4 They were all filled with the Holy Spirit, and began to speak in other languages, as the Spirit enabled them to speak out.
Ug silang tanan napuno sa Espiritu Santo ug misugod sila sa pagsulti sa nagkalainlaing mga pinulongan, sumala sa ipalitok kanila sa Espiritu.
5 Now there were dwelling in Jerusalem Jews, devout people from every nation under the sky.
Ug didto sa Jerusalem may nanagpuyo nga mga Judio, mga tawong masimbahon gikan sa tanang kanasuran ubos sa langit.
6 When this sound was heard, the crowd came together, and were bewildered, because everyone heard them speaking in his own language.
Ug sa nabanha na, ang kadaghanan nanagpanugok ug sila nangalibog kay ang matag-usa nakadungog man sa mga apostoles nga naglitok sa pinulongan sa matag-usa nga nakadungog.
7 They were all amazed and marveled, saying, "Look, are not all these who speak Galileans?
Ug sila nahingangha ug nahibulong, nga nanag-ingon, "Tan-awa ra, dili ba mga Galileanhon man kini silang tanan nga nanagpanulti?
8 How do we hear, everyone in our own native language?
Ug naunsa ba nga ang tagsatagsa kanato nakadungog man kanila nga nagasulti sa atong matag-kaugalingong pinulongan nga natawhan?
9 Parthians, Medes, Elamites, and people from Mesopotamia, Judea, Cappadocia, Pontus, Asia,
Kitang mga taga-Partia, ug mga taga-Media, ug mga taga-Elam, mga molupyo sa Mesopotamia, Judea ug Capadocia, Ponto ug Asia,
10 Phrygia, Pamphylia, Egypt, the parts of Libya around Cyrene, visitors from Rome, both Jews and proselytes,
Frigia ug Panfilia, Egipto ug sa kayutaan sa Libya nga sakop sa Cirene, ug mga domoluong gikan sa Roma, mga Judio ug mga kinabig,
11 Cretans and Arabians: we hear them speaking in our tongues the mighty works of God."
mga taga-Creta ug mga taga-Arabiakitang tanan pinaagi sa atong matag-kaugalingong mga sinultihan nakadungog kanila nga nagasugilon mahitungod sa kahibulongang mga buhat sa Dios."
12 They were all amazed, and were perplexed, saying one to another, "What does this mean?"
Ug ang tanan nahingangha ug nangalibog nga nanag-ingon sa usa ug usa, "Unsa man kahay buot ipasabut niini?"
13 Others, mocking, said, "They are filled with new wine."
Apan dihay nanag-ingon agig bogalbugal, "Kana sila nangabasdak sa tam-is nga bino."
14 But Peter, standing up with the eleven, lifted up his voice, and spoke out to them, "You men of Judea, and all you who live in Jerusalem, let this be known to you, and listen to my words.
Apan si Pedro, nga nagtindog uban sa napulog usa, mipatugbaw sa iyang tingog ug kanila misulti siya nga nag-ingon, "Mga Judio ug tanan kamo nga nagapuyo sa Jerusalem, sabta ninyo kini ug patalinghugi ninyo ang akong mga pulong.
15 For these are not drunk, as you suppose, seeing it is only nine in the morning.
Kay lahi sa inyong pagdahum, kining mga tawhana dili mga hubog, sanglit karon ikasiyam pa man lamang ang takna sa kabuntagon;
16 But this is what has been spoken through the prophet Joel:
apan kini mao ang giingon sa profeta nga si Joel:
17 'And it will be in the last days, says God, that I will pour out my Spirit on all flesh; and your sons and your daughters will prophesy, and your young men will see visions, and your old men will dream dreams.
`Ug mahitabo sa kaulahiang mga adlaw, nagaingon ang Dios, nga pagabobuan ko sa akong Espiritu ang tanang katawhan, ug magahimog mga profesiya ang inyong mga anak nga lalaki ug babaye, ug ang inyong mga batan-on makakitag mga panan-awon, ug ang inyong mga tigulang maga-damgog mga damgo;
18 And even on my servants, both men and women, I will pour out my Spirit in those days, and they will prophesy.
oo, ug niadtong mga adlawa ang akong mga ulipong lalaki ug ang akong mga ulipong babaye pagabobuan ko sa akong Espiritu, ug sila magahimog mga profesiya.
19 And I will show wonders in the sky above, and signs on the earth beneath; blood, and fire, and billows of smoke.
Ug igapasundayag ko sa itaas ang mga katingalahan diha sa kalangitan, ug sa ubos ang mga ilhanan diha sa yuta dugo, ug kalayo, ug gabon nga aso;
20 The sun will be turned into darkness, and the moon into blood, before the great and glorious day of the Lord comes.
ang Adlaw mahimong kangitngit ug ang Bulan mahimong dugo, sa dili pa moabut ang adlaw sa Ginoo, ang daku ug dayag nga adlaw.
21 And it will be that whoever will call on the name of the Lord will be saved.'
Ug mahitabo nga bian kinsa nga magasangpit sa ngalan sa Ginoo, maluwas.
22 "Men of Israel, hear these words. Jesus the Nazorean, a man approved by God to you by mighty works and wonders and signs which God did by him in the midst of you, even as you yourselves know,
"Mga tawo sa Israel, patalinghugi ninyo kining mga pulonga: si Jesus nga Nazaretnon, tawo nga gipanghimatud-an kaninyo sa Dios pinaagi sa gamhanang mga buhat ug mga kahibulongan ug mga ilhanan nga gihimo sa Dios pinaagi kaniya sa taliwala ninyo, sumala sa inyo nang nasayran
23 him, being delivered up by the determined counsel and foreknowledge of God, by the hand of lawless men, crucified and killed;
kining maong Jesus nga gipanugyan tuman sa gimbut-an nga laraw ug sa nahibaloan nang daan sa Dios, kini siya inyong gilansang sa krus ug gipatay pinaagi sa mga kamot sa mga tawong malinapason.
24 whom God raised up, having freed him from the pains of death, because it was not possible that he should be held by it.
Apan siya gibanhaw sa Dios, sa nalangkat na ang mga kasakit sa kamatayon, sanglit dili man gayud mahimo nga siya kapugngan sa kamatayon.
25 For David says concerning him, 'I saw the Lord always before me, for he is at my right hand, that I should not be shaken.
Kay mahitungod kaniya, si David nag-ingon man: `Ang Ginoo nakita ko sa kanunay sa atubangan ko, kay siya ania man sa akong too aron ako dili matarug;
26 Therefore my heart was glad, and my tongue rejoiced, and moreover my flesh also will dwell in hope;
tungod niana nalipay ang akong kasingkasing, ug naghugyaw ang akong dila; ug usab ang akong lawas magapuyo diha sa paglaum,
27 because you will not abandon my soul in Sheol, neither will you allow your Holy One to see decay. (Hadēs g86)
kay dili mo man pagabiyaan ang akong kalag didto sa Hades, ug dili mo man itugot nga ang imong Balaan moagi sa pagkadunot. (Hadēs g86)
28 You made known to me the paths of life. You will make me full of joy in your presence.'
Gipaila mo kanako ang mga dalan sa kinabuhi; pagapun-on mo ako sa kalipay diha sa imong atubangan.
29 "Brothers, I may tell you freely of the patriarch David, that he both died and was buried, and his tomb is with us to this day.
"Mga igsoon, sa masaligon ako makasulti kaninyo mahitungod kang David nga patriarca, nga siya namatay ug gilubong, ug ang iyang lubong nagapabilin pa man gani kanato hangtud niining adlawa karon.
30 Therefore, being a prophet, and knowing that God had sworn with an oath to him that one of his descendants would sit on his throne,
Ug tungod kay profeta man siya, ug nasayud nga ang Dios nakahimo kaniyag pinanumpaan nga saad nga usa sa iyang mga kaliwat palingkoron sa Dios diha sa iyang trono,
31 he foreseeing this spoke about the resurrection of the Messiah, that neither was he left in Sheol, nor did his flesh see decay. (Hadēs g86)
siya nakapanglantaw nang daan ug misulti mahitungod sa pagkabanhaw ni Cristo, nga kini siya wala biyai didto sa Hades, ug nga usab ang iyang lawas wala moagi sa pagkadunot. (Hadēs g86)
32 This Jesus God raised up, to which we all are witnesses.
Kining maong Jesus gibanhaw sa Dios, ug kaming tanan mga saksi niini.
33 Being therefore exalted by the right hand of God, and having received from the Father the promise of the Holy Spirit, he has poured out this, which you see and hear.
Busa, sanglit nahituboy man siya ngadto sa too sa Dios, ug gikan sa Amahan nakadawat sa gisaad nga Espiritu Santo, siya mibubo niining inyong nakita ug nadungog karon.
34 For David did not ascend into the heavens, but he says himself, 'The Lord said to my Lord, "Sit by my right hand,
Kay si David dili mao ang misaka sa langit, hinonoa siya gayud ang nagaingon: `Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo, Lumingkod ka sa akong too,
35 until I make your enemies a footstool for your feet."'
hangtud nga ang imong mga kaaway pagahimoon ko nang tumbanan sa imong mga tiil.'
36 "Let all the house of Israel therefore know certainly that God has made him both Lord and Messiah, this Jesus whom you crucified."
Busa, ang tibuok banay sa Israel kinahanglan masayud sa tininuod gayud nga sa Dios si Jesus gihimong Ginoo ug Cristo, ang Jesus nga inyong gilansang sa krus."
37 Now when they heard this, they were acutely distressed, and said to Peter and the rest of the apostles, "Brothers, what should we do?"
Ug sa ilang pagkadungog niini, gisakitan sila sa kasingkasing, ug kang Pedro ug sa ubang mga apostoles sila nangutana nga nanag-ingon, "Mga igsoon, unsa may among pagabuhaton?"
38 Peter said to them, "Repent, and be baptized, every one of you, in the name of Jesus (the) Messiah for the forgiveness of your sins, and you will receive the gift of the Holy Spirit.
Ug si Pedro mitubag kanila, "Paghinulsol kamo, ug pabautismo kamo ang matag-usa kaninyo sa ngalan ni Jesu-Cristo tungod sa kapasayloan sa inyong mga sala; ug madawat ninyo ang gasa nga Espiritu Santo.
39 For to you is the promise, and to your children, and to all who are far off, even as many as the Lord our God will call to himself."
Kay ang saad alang kaninyo ug sa inyong mga anak ug sa tanan nga atua sa halayo, sa matag-usa nga pagatawgon sa Ginoo nga atong Dios."
40 With many other words he testified, and exhorted them, saying, "Save yourselves from this crooked generation."
Ug sa daghan pang mga pulong siya naghimog pagpamatuod, ug kanila miagda siya nga nag-ingon, "Luwasa ninyo ang inyong kaugalingon gikan niining sukwahi nga kaliwatan."
41 Then those who received his word were baptized. There were added that day about three thousand souls.
Ug unya gibautismohan kadtong mga misagop sa iyang pulong, ug niadtong adlawa may mga tulo ka libo ka mga tawo nga nahidugang kanila.
42 They continued steadfastly in the apostles' teaching and fellowship, in the breaking of bread, and prayer.
Ug milahutay sila sa pagpaminaw sa pagtulon-an gikan sa mga apostoles, ug milahutay sila sa pagpakig-ambitay uban kanila, sa pagpikaspikas sa tinapay, ug sa mga pag-ampo.
43 Fear came on every soul, and many wonders and signs were done through the apostles.
Ug ang tanang tawo giabut ug kahadlok; ug pinaagi sa mga apostoles nangahimo ang daghang mga kahibulongan ug mga ilhanan.
44 All who believed were together, and had all things in common.
Ug nag-ipon ang tanang nanagpanoo ug ilang gipanag-usahan sa pag-ambit ang tanang mga butang;
45 They sold their possessions and goods, and distributed them to all, according as anyone had need.
ug gipamaligya nila ang ilang mga katigayonan ug mga kabtangan, ug ang halin ilang gibahinbahin sa tanan, sumala sa kinahanglanon ni bisan kinsa.
46 Day by day, continuing steadfastly with one accord in the temple, and breaking bread at home, they took their food with gladness and singleness of heart,
Ug sa adlaw-adlaw sila nanagpadayon sa paghiusa didto sa templo, ug sa pagpikaspikas sa tinapay sa ilang kabalayan, ug sa pagpangaon nga dinuyogan sa kasadya ug kayano sa kasingkasing,
47 praising God, and having favor with all the people. The Lord added to their number day by day those who were being saved.
nga nanagdayeg sa Dios ug nahimut-an sa tanang tawo. Ug sa matag-adlaw gidugang kanila sa Ginoo ang mga ginaluwas.
