Acts 10
1 Now there was a certain man in Caesarea, Cornelius by name, a centurion of what was called the Italian Regiment,
A w Cezarei był pewien człowiek imieniem Korneliusz, setnik z oddziału zwanego Italskim;
2 a devout man, and one who feared God with all his house, who gave gifts for the needy generously to the people, and always prayed to God.
Pobożny i bojący się Boga wraz z całym swoim domem. Dawał on wielkie jałmużny ludowi i zawsze modlił się do Boga.
3 At about three in the afternoon, he clearly saw in a vision an angel of God coming to him, and saying to him, "Cornelius."
Około dziewiątej godziny dnia ujrzał wyraźnie w widzeniu anioła Boga, który przyszedł do niego i powiedział: Korneliuszu!
4 He, fastening his eyes on him, and being frightened, said, "What is it, Lord?" He said to him, "Your prayers and your gifts to the needy have gone up for a memorial before God.
A on uważnie patrzył na niego i będąc przestraszonym, zapytał: Co, Panie? I odpowiedział mu: Twoje modlitwy i jałmużny dotarły przed oblicze Boga jako przypomnienie.
5 Now send men to Joppa, and bring one Simon who is surnamed Peter.
Dlatego teraz poślij mężczyzn do Jafy i sprowadź Szymona, zwanego Piotrem.
6 He lodges with one Simon, a tanner, whose house is by the seaside."
Zatrzymał się on u pewnego Szymona, garbarza, który ma dom nad morzem. On ci powie, co masz robić.
7 When the angel who spoke to him had departed, he called two of his household servants and a devout soldier of those who waited on him continually.
A gdy anioł, który mówił z Korneliuszem, odszedł, [ten] zawołał dwóch swoich sług i pobożnego żołnierza spośród tych, którzy stale mu posługiwali;
8 Having explained everything to them, he sent them to Joppa.
I opowiedziawszy im wszystko, posłał ich do Jafy.
9 Now on the next day as they were on their journey, and got close to the city, Peter went up on the housetop to pray at about noon.
A nazajutrz, gdy byli w drodze i zbliżali się do miasta, około godziny szóstej Piotr wszedł na dach, aby się modlić.
10 He became hungry and desired to eat, but while they were preparing, he fell into a trance.
A będąc głodnym, chciał [coś] zjeść. Gdy zaś przygotowywano [mu posiłek], wpadł w zachwycenie.
11 He saw heaven opened and a certain container descending to him, like a great sheet let down by four corners on the earth,
Zobaczył otwarte niebo i zstępujący na niego jakiś przedmiot, podobny do wielkiego płótna, związany [ze sobą] czterema końcami i spuszczany ku ziemi.
12 in which were all kinds of four-footed animals of the earth, crawling creatures and birds of the sky.
Były w nim wszelkie czworonożne [zwierzęta] ziemskie, bestie, gady i ptaki nieba.
13 A voice came to him, "Rise, Peter, kill and eat."
I odezwał się do niego głos: Wstań, Piotrze, zabijaj i jedz.
14 But Peter said, "Not so, Lord; for I have never eaten anything that is common or unclean."
A Piotr odpowiedział: Żadną miarą, Panie, bo nigdy nie jadłem niczego pospolitego lub nieczystego.
15 A voice came to him again the second time, "What God has cleansed, you must not call unclean."
Wtedy znowu, po raz drugi dobiegł go głos: Tego, co Bóg oczyścił, ty nie uważaj za nieczyste.
16 This was done three times, and immediately the vessel was received up into heaven.
I stało się tak trzy razy. Wówczas ten przedmiot został z powrotem wzięty do nieba.
17 Now while Peter was very perplexed within himself what the vision which he had seen might mean, look, the men who were sent by Cornelius, having made inquiry for Simon's house, stood before the gate,
A gdy Piotr zastanawiał się, co ma oznaczać widzenie, które miał, oto mężczyźni wysłani przez Korneliusza, dopytawszy się o dom Szymona, stanęli przed bramą;
18 and called and asked whether Simon, who was surnamed Peter, was lodging there.
I zawołali, pytając, czy tam przebywa Szymon, zwany Piotrem.
19 While Peter was pondering the vision, the Spirit said to him, "Look, three men seek you.
A gdy Piotr rozmyślał o tym widzeniu, powiedział do niego Duch: Szukają cię trzej mężczyźni.
20 But arise, get down, and go with them, doubting nothing; for I have sent them."
Dlatego wstań, zejdź i idź z nimi bez wahania, bo ja ich posłałem.
21 And Peter went down to the men, and said, "Look, I am the one whom you seek. Why have you come?"
Wtedy Piotr zszedł do mężczyzn, którzy zostali do niego posłani przez Korneliusza, i powiedział: Ja jestem tym, którego szukacie. Z jakiego powodu przyszliście?
22 They said, "Cornelius, a centurion, a righteous man and one who fears God, and well spoken of by all the Jewish nation, was directed by a holy angel to invite you to his house, and to listen to what you say."
A oni odpowiedzieli: Setnik Korneliusz, człowiek sprawiedliwy i bojący się Boga, mający dobre świadectwo od całego narodu żydowskiego, w widzeniu otrzymał przez świętego anioła polecenie, aby cię wezwał do swego domu i wysłuchał twoich słów.
23 So he called them in and lodged them. On the next day he arose and went out with them, and some of the brothers from Joppa accompanied him.
Wtedy zawołał ich do domu i udzielił gościny. A następnego dnia Piotr wyruszył z nimi i niektórzy bracia z Jafy towarzyszyli mu.
24 On the next day he entered into Caesarea. Cornelius was waiting for them, having called together his relatives and his near friends.
A nazajutrz weszli do Cezarei. Korneliusz zaś czekał na nich, zwoławszy swoich krewnych i bliskich przyjaciół.
25 When it happened that Peter entered, Cornelius met him, fell down at his feet, and worshiped him.
A gdy Piotr wchodził, Korneliusz wyszedł mu naprzeciw, padł mu do nóg i oddał [mu] pokłon.
26 But Peter raised him up, saying, "Stand up. I myself am also a man."
Lecz Piotr podniósł go, mówiąc: Wstań, ja też jestem człowiekiem.
27 And as he talked with him, he went in and found many gathered together.
A rozmawiając z nim, wszedł i zastał wielu zebranych.
28 He said to them, "You yourselves know how it is an unlawful thing for a man who is a Jew to join himself or come to one of another nation, but God has shown me that I should not call any man unholy or unclean.
I powiedział do nich: Wiecie, że nie wolno Żydowi przestawać z cudzoziemcem albo przychodzić do niego. Lecz Bóg mi pokazał, żebym żadnego człowieka nie nazywał pospolitym lub nieczystym.
29 Therefore also I came without complaint when I was sent for. I ask therefore, why did you send for me?"
Dlatego też, będąc wezwany, przyszedłem bez sprzeciwu. Pytam więc: Dlaczego mnie wezwaliście?
30 Cornelius said, "Four days ago until this hour, at three in the afternoon, I was praying in my house, and look, a man stood before me in bright clothing,
A Korneliusz odpowiedział: Cztery dni temu pościłem aż do tej godziny, a gdy o godzinie dziewiątej modliłem się w swoim domu, stanął przede mną [pewien] mąż w jasnej szacie;
31 and said, 'Cornelius, your prayer is heard, and your gifts to the needy are remembered in the sight of God.
I powiedział: Korneliuszu, twoja modlitwa została wysłuchana, a twoje jałmużny dotarły przed oblicze Boga jako przypomnienie.
32 Send therefore to Joppa, and summon Simon, who is surnamed Peter. He lodges in the house of Simon, a tanner, by the seaside.'
Dlatego poślij do Jafy i wezwij Szymona, zwanego Piotrem. Zatrzymał się on w domu Szymona, garbarza, nad morzem. Gdy przyjdzie, będzie z tobą mówić.
33 Therefore I sent to you at once, and it was good of you to come. Now therefore we are all here present in the sight of God to hear all things that have been commanded you by the Lord."
Natychmiast więc posłałem po ciebie, a ty dobrze zrobiłeś, że przyszedłeś. A teraz jesteśmy [tu] wszyscy obecni przed Bogiem, aby słuchać wszystkiego, co ci Bóg nakazał.
34 And Peter opened his mouth and said, "Truly I perceive that God does not show favoritism;
Wtedy Piotr otworzył usta i powiedział: Prawdziwie dostrzegam, że Bóg nie ma względu na osoby;
35 but in every nation he who fears him and works righteousness is acceptable to him.
Ale w każdym narodzie miły jest mu ten, kto się go boi i czyni to, co sprawiedliwe.
36 The word which he sent to the children of Israel, preaching good news of peace through Jesus (the) Messiah—he is Lord of all—
[A jeśli chodzi o] słowo, które posłał synom Izraela, zwiastując pokój przez Jezusa Chrystusa, który jest Panem wszystkich;
37 that spoken word you yourselves know, which was proclaimed throughout all Judea, beginning from Galilee, after the baptism which John preached;
Wy wiecie, co się działo w całej Judei, począwszy od Galilei, po chrzcie, który głosił Jan;
38 even Jesus of Nazareth, how God anointed him with the Holy Spirit and with power, who went about doing good and healing all who were oppressed by the devil, for God was with him.
Jak Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą Jezusa z Nazaretu, który chodził, czyniąc dobrze i uzdrawiając wszystkich opanowanych przez diabła, bo Bóg był z nim.
39 We are witnesses of everything he did both in the land of the Jews and in Jerusalem, whom they also killed by hanging on a tree.
A my jesteśmy świadkami tego wszystkiego, co czynił w ziemi judzkiej i w Jerozolimie. Jego to zabili, zawiesiwszy na drzewie.
40 God raised him up the third day, and gave him to be revealed,
Jego [też] wskrzesił Bóg trzeciego dnia i sprawił, żeby się objawił;
41 not to all the people, but to witnesses who were chosen before by God, to us, who ate and drank with him after he rose from the dead.
Nie całemu ludowi, ale świadkom przedtem wybranym przez Boga, nam, którzy z nim jedliśmy i piliśmy po jego zmartwychwstaniu.
42 He commanded us to preach to the people and to testify that this is the one who is appointed by God as the judge of the living and the dead.
Nakazał nam też głosić ludowi i świadczyć, że on jest ustanowionym przez Boga sędzią żywych i umarłych.
43 All the prophets testify about him, that through his name everyone who believes in him receives forgiveness of sins."
Temu wszyscy prorocy wydają świadectwo, że przez jego imię każdy, kto w niego wierzy, otrzyma przebaczenie grzechów.
44 While Peter was still speaking these words, the Holy Spirit fell on all those who heard the word.
A gdy jeszcze Piotr mówił te słowa, Duch Święty zstąpił na wszystkich słuchających tej mowy.
45 They of the circumcision who believed were amazed, as many as came with Peter, because the gift of the Holy Spirit was also poured out on the non-Jewish people.
I zdziwili się ci wierzący pochodzący z obrzezania, którzy przyszli z Piotrem, że dar Ducha Świętego został wylany także na pogan.
46 For they heard them speaking in other tongues and magnifying God. Then Peter answered,
Słyszeli ich bowiem mówiących językami i wielbiących Boga. Wtedy Piotr się odezwał:
47 "Can anyone withhold the water, that these who have received the Holy Spirit as well as we should not be baptized?"
Czy ktoś może odmówić wody, żeby byli ochrzczeni ci, którzy otrzymali Ducha Świętego jak i my?
48 He commanded them to be baptized in the name of Jesus (the) Messiah. Then they asked him to stay some days.
I nakazał ochrzcić ich w imię Pana. I prosili go, aby [u nich] został kilka dni.
