Proverbs 26
1 Like snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not fitting for a fool.
| وەک بەفر لە هاوین و باران لە کاتی دروێنەدا، ئاواش ڕێزلێنان لە گێل ناوەشێتەوە. |
2 Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn't come to rest.
| وەک چۆلەکەی فڕیو و پەڕەسێلکەی باڵگرتوو، ئاواشە نەفرەت بەبێ هۆ نایێت. |
3 A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools.
| قامچی بۆ ئەسپ و لغاو بۆ گوێدرێژە، کوتەکیش بۆ پشتی گێلەکانە. |
4 Do not answer a fool according to his folly, lest you also be like him.
| وەڵامی گێل مەدەوە بەپێی گێلایەتییەکەی، نەوەک تۆش وەک ئەوت لێ بێت. |
5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.
| وەڵامی گێل بدەوە بەپێی گێلایەتییەکەی، نەوەک لەبەرچاوی خۆی ببێت بە دانا. |
6 One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.
| وەک بڕینەوەی قاچەکانی خۆیەتی و نۆشینی ستەمە، ئەوەی بە دەستی گێل پەیام بنێرێت. |
7 Like the legs of the lame that hang loose: so is a parable in the mouth of fools.
| وەک شۆڕبوونەوەی قاچەکانی گۆجە، پەند لە دەمی گێلەکان. |
8 As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.
| وەک گرێدانی بەرد بە بەردەقانییەوە، ئەوەی ڕێز لە گێل دەگرێت. |
9 Like a thornbush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.
| وەک دڕکە لە دەستی سەرخۆش، پەند لە دەمی گێلەکان. |
10 As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.
| وەک تیرهاوێژێکە کوێرانە لە خەڵک بگرێت، بەکرێگری گێل و ڕێبوار. |
11 As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.
| وەک سەگ بگەڕێتەوە سەر ڕشانەوەکەی، گێلیش گێلایەتییەکەی دووبارەی دەکاتەوە. |
12 Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
| کەست بینیوە لەبەرچاوی خۆی دانا بێت؟ گێل لەو زیاتر ئومێدی پێ دەکرێت. |
13 The sluggard says, "There is a lion in the road. A fierce lion roams the streets."
| تەمبەڵ دەڵێت: «شێر لەسەر ڕێگایە، نەڕەشێر لەنێو گۆڕەپانەکانە.» |
14 As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.
| دەرگا لەسەر ڕێزە دەسووڕێتەوە، تەمبەڵیش لەناو نوێنەکەی. |
15 The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.
| تەمبەڵ دەست دەخاتە ناو قاپ، زەحمەتە بۆی بیباتە ناو دەمی. |
16 The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.
| تەمبەڵ لەبەرچاوی خۆی داناترە لە حەوت کەس کە وەڵامی ژیرانە دەدەنەوە. |
17 Like one who grabs a dog's ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.
| وەک گرتنی سەگێکە بە گوێیەکانی ئەوەی ڕێبوارە و خۆی دەخاتە ناو ناکۆکییەکەوە کە هی ئەو نییە. |
18 Like a madman who shoots firebrands, arrows, and death,
| وەک شێتێک پشکۆ و تیری مەرگ بهاوێژێت، |
19 is the man who deceives his neighbor and says, "Am I not joking?"
| ئاوایە ئەوەی فێڵ لە دراوسێکەی بکات و بڵێت: «تەنها گاڵتەم کرد!» |
20 Without wood a fire goes out. Without gossip, contention ceases.
| دار نەبێت ئاگر دەکوژێتەوە، دەمشڕ نەبێت دووبەرەکی نامێنێت. |
21 As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.
| خەڵووز بۆ پشکۆ و دار بۆ ئاگرە، پیاوی شەڕانگێزیش بۆ ورووژاندنی ناکۆکییە. |
22 The words of a gossip are as tasty morsels, they go down into the innermost parts.
| قسەکانی دەمشڕ وەک پارووی بەتامە، شۆڕ دەبێتەوە ناو ورگ. |
23 Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.
| وەک گۆزەی گڵینی داپۆشراوە بە خڵتی زیو قسەی شیرین لە دڵێکی خراپەوە. |
24 A malicious man disguises himself with his lips, but he harbors evil in his heart.
| قین لە دڵ بە لێوەکانی خۆی دەشارێتەوە، بەڵام لە ناخیدا فڕوفێڵ دادەنێتەوە. |
25 When his speech is charming, do not believe him; for there are seven abominations in his heart.
| ئەگەر قسەی شیرینی کرد باوەڕی پێ مەکە، چونکە حەوت شتی قێزەون لە دڵیدایە. |
26 His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.
| هەرچەندە بە فێڵ قینی خۆی بشارێتەوە، خراپەی لەناو کۆمەڵدا ئاشکرا دەبێت. |
27 Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.
| ئەوەی چاڵێک هەڵکەنێت خۆی تێی دەکەوێت، ئەوەی بەردێک گلۆر بکاتەوە بەرەو خۆی دەگەڕێتەوە. |
28 A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.
| زمانی درۆ ڕقی لەوانە دەبێتەوە کە برینداریان دەکات، زمانی لووسیش وێرانکاری دەکات. |
