Matthew 9
1 And he entered into a boat, and crossed over, and came into his own city.
୧ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଡଂଗତା ହ଼ଚାନା ସାମ୍ଦୁରି ଗା଼ଣ୍ଚାହାଁ ତା଼ନୁ ବାସାଆ଼ହାମାନି ଗା଼ଡ଼ାତା ୱା଼ତେସି ।
2 And look, they brought to him a man who was paralyzed, lying on a bed. And Jesus, seeing their faith, said to the paralytic, "Son, cheer up. Your sins are forgiven."
୨ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ କାଟେଲିତା ଡୂରାମାଚି ର଼ ଟଟୱା଼ୟିତି ଲ଼କୁଇଁ ଡେ଼କାନା ତାନି ତା଼ଣା ତାତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ନାମୁ ମେସାନା ଜୀସୁ ଏ଼ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ମୀର୍ଏଣା, ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ ନୀ ପା଼ପୁ ବାରେ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ ।”
3 And look, some of the scribes said to themselves, "This man blasphemes."
୩ଏଚେକା ମେ଼ରା ଜା଼ପ୍ନାରି ଈ ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି ୱେସ୍ପି ଆ଼ତେରି, “ଈ ମାଣ୍ସି ମାହାପୂରୁଇଁ ନିନ୍ଦା କିହିମାନେସି ।”
4 But Jesus, knowing their thoughts, said, "Why do you think evil in your hearts?
୪ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ମ଼ନତି ହା଼ଡା ପୁଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ମୀ ମ଼ନତା ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚେକା ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି?
5 For which is easier, to say, 'Your sins are forgiven;' or to say, 'Get up, and walk?'
୫ଇଚିହିଁ ଏ଼ନାଆଁ ଇନାୟି ଊସାସା, ନୀ ପା଼ପୁ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ, ଆ଼ଆତିଁ ନିଙ୍ଗାନା ତା଼କାମୁ?
6 But that you may know that the Son of Man has authority on earth to forgive sins..." (then he said to the paralytic), "Get up, and take up your mat, and go up to your house."
୬ସାମା ଦାର୍ତିତି ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ହାଲି ତାକି ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏଣାକି ଅଦିକାରା ମାନେ, ଈଦାଆଁ ଏ଼ନିକିଁ ପୁଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡିନେରି,” ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଜୀସୁ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନିଙ୍ଗାମୁ ନୀ କାଟେଲି ଡେ଼କାନା ଇଜ ହାଲାମୁ ।”
7 And he arose and departed to his house.
୭ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ନିଙ୍ଗାନା ତାମି ଇଜ ହାଚେସି ।
8 Now when the crowds saw it, they were afraid and glorified God who had given such authority to men.
୮ଈଦାଆଁ ମେସାନା ଲ଼କୁ ଆଜିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ମାହାପୂରୁ ମାଣ୍ସିୟାଁକି ଇଲେତି ଅଦିକାରା ହୀହାମାନେସି ଇଞ୍ଜିହିଁ ଏ଼ ମାହାପୂରୁତି ଗାୱୁରମି କିତେରି ।
9 And as Jesus passed by from there, he saw a man called Matthew sitting at the tax collection office. He said to him, "Follow me." And he got up and followed him.
୯ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜି ହାଜିହିଁ ମାତିୟୁ ଦ଼ରୁଗାଟି ର଼ ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ତାନି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନି ଟା଼ୟୁତା କୁଗାମାନାଣି ମେସାନା ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ଜେ଼ଚ ୱା଼ମୁ ।” ଏମ୍ବାଟିଏ ମାତିୟୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ଜେ଼ଚ ହାଚେସି ।
10 And it happened as he sat in the house, look, many tax collectors and sinners came and were reclining with Jesus and his disciples.
୧୦ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ମାତିୟୁ ଇଜ ତୀନି ବେ଼ଲା ଏଚେକା ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁଗାଟି ଲ଼କୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ତିଞ୍ଜାଲି କୁଗିତେରି ।
11 And when the Pharisees saw it, they said to his disciples, "Why does your Teacher eat with tax collectors and sinners?"
୧୧ପାରୁସିୟାଁ ଈଦାଆଁ ମେସାନା ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ମୀ ଗୂରୁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁ ଗାଟାରି ତଲେ ତିଞ୍ଜି ମାନେସି ।”
12 When he heard it, he said to them, "Those who are healthy have no need for a physician, but those who are sick do.
୧୨ସାମା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନେହିଁ ଲ଼କୁତାକି ଅସଗୂରୁ ଲ଼ଡ଼ା ହିଲେଏ, ସାମା ର଼ଗ ଗାଟାରାକି ଲ଼ଡ଼ାମାନେ ।
13 But you go and learn what this means: 'I desire mercy, and not sacrifice,' for I came not to call the righteous, but sinners."
୧୩ଈଦାଆଁତାକି ମୀରୁ ହାଜାନା ଈଦାନି କାତା ଜା଼ପାଦୁ, ସାମା ପୂଜା ହୀନାୟି ଲ଼ଡ଼ାଆଏ, ସାମା ଲ଼କୁଣି କାର୍ମାମେହ୍ନାୟି ନେହେଁ; ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଦାର୍ମୁ ଗାଟାରାଇଁ ଆ଼ଏ ସାମା ପା଼ପୁ ଗାଟାରାଇଁ ହା଼ଟାଲି ୱା଼ହାମାଇଁ ।”
14 Then John's disciples came to him, saying, "Why do we and the Pharisees fast often, but your disciples do not fast?"
୧୪ଏଚିବେ଼ଲାତା ବାପ୍ତିସ୍ମ ହୀନି ଜହନତି ସୀସୁୟାଁ ଜୀସୁଇଁ ୱା଼ହାନା ୱେଚେରି, “ମା଼ମ୍ବୁ ଅ଼ଡ଼େ ପାରୁସିୟାଁ ଉପାସା କିହିମାନମି, ସାମା ମୀ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଉପାସା କିଅରି?”
15 And Jesus said to them, "Can the friends of the bridegroom mourn, as long as the bridegroom is with them? But the days will come when the bridegroom will be taken away from them, and then they will fast.
୧୫ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ବୀହା ହନେଏସି ଡ଼ୟିନି ପାତେକା ବୀହା ଲ଼କୁ ଦୁକୁ ଆ଼ଅରି, ସାମା ଦିନା ୱା଼ନେ, ଏଚିବେ଼ଲା ବୀହା ହନେଣାଇଁ ଅ଼ନେରି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ଉପାସା କିନେରି ।”
16 And no one puts a piece of unshrunk cloth on an old garment; for the patch would tear away from the garment, and a worse hole is made.
୧୬“ଆମ୍ବାଆସି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତା ପୁଃନି ପାସ୍କି ତାଚଅସି, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ ପାସ୍କି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତି ଗେସାଅ଼ନେ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ହା଼ରେକା କାଜାୟି ଆ଼ହିଁ ଗେଞ୍ଜିନେ ।
17 Neither do people put new wine into old wineskins, or else the skins would burst, and the wine pours out, and the skins ruined. No, they put new wine into fresh wineskins, and both are preserved."
୧୭ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପ୍ଣାଃଇ ଡ଼଼କାତା ଇଟଅରି; ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଡ଼଼କା ଡ଼ାୟାହାନେ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ବ଼ହାହାନେ, ସାମା ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପୁଃନି ଡ଼଼କାତା ଇଟିନେରି, ଆତିହିଁ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼଼କା ନେହିଁ ଡ଼ୟିନେ ।”
18 While he told these things to them, look, a ruler came and worshiped him, saying, "My daughter has just died, but come and lay your hand on her, and she will live."
୧୮ଏଚିବେ଼ଲା ଈ ବାରେ କାତା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସିମାଚି ବେ଼ଲାତା ର଼ ଜୀହୁଦି କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାସି ଡାଗେ ୱା଼ହାନା ମେଣ୍ତାକୁତାନା ଜହରା କିହାଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ମା଼ଙ୍ଗା ନୀଏଁ ହା଼ହାହାଚେ, ସାମା ନୀନୁ ୱା଼ହାନା ତାନି ଲାକ କେୟୁ ଇଟିତିହିଁ ଏ଼ଦି ନୀଡିନେ ।”
19 And Jesus got up and followed him, as did his disciples.
୧୯ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ଏ଼ୱାଣି ଜେ଼ଚ ହାଚେରି ।
20 And look, a woman who had an issue of blood for twelve years came behind him, and touched the fringe of his garment;
୨୦ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ ବା଼ର ବାର୍ସା ପାତେକା ନେତେରି ୱା଼ଙ୍ଗିନି ର଼ଗଗାଟି ର଼ ଇୟା ଡା଼ୟୁୱାକିଟି ୱା଼ହାନା ଜୀସୁତି ହିମ୍ବରି କୁଙ୍ଗୁ ଡୀଗିତେ ।
21 for she said within herself, "If I just touch his garment, I will be made well."
୨୧ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଇୟା ମ଼ନତା ଅଣ୍ପିମାଚେ, “ୱାର୍ଇ ତାନି ହିମ୍ବରି ଡୀଗିତିହିଁ ନା଼ନୁ ନେହିଁ ଆ଼ଇଁ ।”
22 But Jesus, turning around and seeing her, said, "Daughter, cheer up. Your faith has made you well." And the woman was made well from that hour.
୨୨ସାମା ଜୀସୁ ୱେଣ୍ଡେ ଡା଼ୟୁୱାକି ସିନିକିହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମା଼ଙ୍ଗା ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ, ନୀ ନାମୁ ନିଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାମାଞ୍ଜାନେ” ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ ଇୟା ନେହିଁ ଆ଼ତେ ।
23 And when Jesus came into the ruler's house, and saw the flute players, and the crowd in noisy disorder,
୨୩ଡା଼ୟୁ ଜୀସୁ ଏ଼ କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାରି ଇଜ ହାଚେସି, ଏମ୍ବାଆଁ ପୀରୁଡ଼ି ଊକିନାରାଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼ୀହିଁ କା଼ଲ୍ୱି ଆ଼ହିମାଚି ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏଲେଇଚେସି,
24 he said, "Go away, for the girl is not dead, but asleep." And they laughed at him.
୨୪ବାରେ ଇମ୍ବାଟି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜୁ, ପ଼ଦା ହା଼ହାହିଲେଏ, ସାମା ଡୂରାମାନେ, ଏଚେଟିଏ ତାନି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି କାକ୍ହେରି ।
25 But when the crowd was put out, he entered in, took her by the hand, and the girl arose.
୨୫ସାମା ବାରେ ଲ଼କୁ ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାଲିଏ, ଜୀସୁ ଇଜ ବିତ୍ରା ହାଜାନା ପ଼ଦାନି କେୟୁ ଆସାନା ନିକ୍ହେସି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ନିଙ୍ଗିତେ ।
26 And the report of this went out into all that land.
୨୬ଇଞ୍ଜାଁ ଈ କାବ୍ରୁ ଏ଼ ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେ଼ଙ୍ଗିତେ ।
27 And as Jesus passed by from there, two blind men followed him, calling out and saying, "Have mercy on us, son of David."
୨୭ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜିମାଚି ବେ଼ଲାତା ରିଆରି କା଼ଣାୟାଁ କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ହା଼ଟିହିଁ ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏଣାତି ମାଙ୍ଗ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
28 And when he had come into the house, the blind men came to him, and Jesus said to them, "Do you believe that I am able to do this?" They told him, "Yes, Lord."
୨୮ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଇଲୁ ବିତ୍ରା ହ଼ଡାଲିଏ ଏ଼ କା଼ଣାୟାଁ ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣି ଡାଗେ ୱା଼ତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ମାଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାଲି ଆ଼ଡାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ମୀରୁ ନାମିମାଞ୍ଜେରି? ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି “ହାଅ ପ୍ରବୁ ।”
29 Then he touched their eyes, saying, "According to your faith be it done to you."
୨୯ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି କାଣ୍କା ଡୀଗାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀ ନାମିନି ଲେହେଁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଆ଼ପେ ।”
30 And their eyes were opened. And Jesus strictly commanded them, saying, "See that no one knows about this."
୩୦ଏଚେଟିଏ ଏ଼ୱାରି ମେସାଲି ଆ଼ଡିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଜାଣ୍ତେ ହୁକୁମି ହୀହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ହେଣ୍ତୁ ଈ ହା଼ଡା ଆମ୍ବାଆରି ଜିକେଏ ପୁନଅରି ।”
31 But they went out and spread abroad his fame in all that land.
୩୧ସାମା ଏ଼ୱାରି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାନା ଜୀସୁତି ହା଼ଡା ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେସ୍ତେରି ।
32 And as they went out, look, a mute man who was demon possessed was brought to him.
୩୨ଏ଼ୱାରି ହ଼ଚା ହାଜିମାଚାଟି ଲ଼କୁ ର଼ ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡାଆଗାଟି ବୂତୁ ଆଲ୍ଗା ମାଚାଣାଇଁ ଜୀସୁ ନ଼କିତା ତାତେରି ।
33 And when the demon was cast out, the mute man spoke. And the crowds were amazed, saying, "Nothing like this has ever been seen in Israel."
୩୩ଜୀସୁ ବୂତୁଇଁ ପେ଼ର୍ହା ପାଣ୍ତିତି ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ୱାସି ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡିତେସି, ଏଚେଟିଏ ଲ଼କୁ କାବାଆ଼ହାନା ଏଲେଇଚେରି, “ଇସ୍ରାୟେଲ ଦେ଼ସାତା ମା଼ମ୍ବୁ ଇଲେତି କାବାଆ଼ନି କାମା ଏଚେଲା ମେସାହିଲାଆତମି ।”
34 But the Pharisees said, "By the prince of the demons, he casts out demons."
୩୪ଏଚିବେ଼ଲା ପାରୁସିୟାଁ ୱେଚେରି. ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି, “ଈୱାସି ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାନେସି” ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସିକାଣି ସା଼ଲୱି କିହିମାନି ବା଼ଲ୍ପେ଼ନୁ ଏ଼ୱାଣାକି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ହୀହିମାନେ ଲାକା ଆ଼ଡିମାନେସି ।
35 And Jesus went about all the cities and the villages, teaching in their synagogues, and preaching the Good News of the kingdom, and healing every disease and every sickness.
୩୫ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି କୁଟମି ଇଲ୍କାଣା ଜା଼ପ୍ହିହିଁ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେସିହିଁ ବାରେଲେହେଁତି ର଼ଗ ନ଼ମେରି ଦୁକାଟି ନେହିଁ କିହିହିଁ, ବାରେ ଗା଼ଡ଼ାୟାଁ ଇଞ୍ଜାଁ ନା଼ସ୍କାଣାଁ ରେ଼ଜାଲି ମା଼ଟ୍ହେସି ।
36 But when he saw the crowds, he was moved with compassion for them, because they were harassed and scattered, like sheep without a shepherd.
୩୬ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏ଼ୱାସି କାର୍ମା ଆ଼ତେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଗ଼ଡ଼ୁ ହିଲାଆ ମେ଼ଣ୍ତାୟାଁ ଲେହେଁ କା଼କୁଲିଟି ଇତାଲା ଆତାଲା ଆ଼ହିମାଚେରି ।
37 Then he said to his disciples, "The harvest indeed is plentiful, but the laborers are few.
୩୭ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ପା଼ଚି ହା଼ରେକା ସାମା ଦା଼ଃଆନାରି ଊଣା ଜା଼ଣା ।
38 Pray therefore that the Lord of the harvest will send out laborers into his harvest."
୩୮ଏ଼ଦାଆଁତାକି ପା଼ଚି ଜା଼ଚାଲି, ଲ଼କୁଣି ପାଣ୍ତାଲିତାକି ଗୁଡିୟାତି ସା଼ୱୁକାରିଇଁ ବାତିମା଼ଲାଦୁ ।”
