< Matthew 10 >
1 And he called to himself his twelve disciples, and gave them authority over unclean spirits, to cast them out, and to heal every disease and every sickness.
A zwoławszy dwunastu uczniów swoich, dał im moc nad duchy nieczystymi, aby je wyganiali, i uzdrawiali wszelką chorobę i wszelką niemoc.
2 Now the names of the twelve apostles are these. The first, Simon, who is called Peter; and Andrew his brother; and James the son of Zebedee, and John his brother;
A dwunastu Apostołów te są imiona: Pierwszy Szymon, którego zowią Piotr, i Andrzej, brat jego; Jakób, syn Zebedeusza, i Jan, brat jego;
3 Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax collector; James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;
Filip i Bartłomiej, Tomasz i Mateusz on celnik, Jakób, syn Alfeusza, i Lebeusz, nazwany Tadeusz;
4 Simon the Zealot, and Judas Iscariot, who also betrayed him.
Szymon Kananejczyk, i Judasz Iszkaryjot, który go też wydał.
5 Jesus sent these twelve out, and commanded them, saying, "Do not go among the non-Jews, and do not enter into any city of the Samaritans.
Tych dwunastu posłał Jezus, rozkazując im i mówiąc: Na drogę poganów nie zachodźcie, i do miasta Samarytańczyków nie wchodźcie;
6 Rather, go to the lost sheep of the house of Israel.
Ale raczej idźcie do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego;
7 And as you go, proclaim, saying, 'The kingdom of heaven is near.'
A idąc każcie, mówiąc: Przybliżyło się królestwo niebieskie.
8 Heal the sick, raise the dead, cleanse the lepers, cast out demons. Freely you received, freely give.
Chore uzdrawiajcie, trędowate oczyszczajcie, umarłe wskrzeszajcie, dyjabły wyganiajcie; darmoście wzięli, darmo dawajcie.
9 Do not take any gold, nor silver, nor copper in your money belts.
Nie bierzcie z sobą złota, ani srebra, ani miedzi w trzosy wasze;
10 Take no bag for your journey, neither two tunics, nor shoes, nor staff: for the laborer is worthy of his food.
Ani taistry na drogę, ani dwóch sukien, ani butów, ani laski; albowiem godzien jest robotnik żywności swojej.
11 And into whatever city or village you enter, find out who in it is worthy; and stay there until you go on.
A do któregokolwiek miasta albo miasteczka wnijdziecie, wywiadujcie się, kto by w niem tego był godzien, a tamże mieszkajcie, póki nie wynijdziecie;
12 And as you enter into the household, greet it.
A wszedłszy w dom, pozdrówcie go.
13 And if the household is worthy, let your peace come on it, but if it is not worthy, let your peace return to you.
A jeźliby on dom tego był godny, niech na niego przyjdzie pokój wasz; a jeźliby nie był godny, pokój wasz niech się wróci do was.
14 And whoever does not receive you, nor hear your words, as you leave that house or that city, shake off the dust from your feet.
A kto by was nie przyjął, ani słuchał słów waszych, wychodząc z domu albo z miasta onego, otrząśnijcie proch z nóg waszych.
15 Truly I tell you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgment than for that city.
Zaprawdę wam powiadam: Lżej będzie ziemi Sodomskiej i Gomorskiej w dzień sądny, niżeli miastu onemu.
16 "Look, I send you out as sheep in the midst of wolves, so be cunning as snakes and innocent as doves.
Oto Ja was posyłam jako owce między wilki; bądźcież tedy roztropnymi jako węże, a szczerymi jako gołębice,
17 But beware of people: for they will deliver you up to councils, and in their synagogues they will scourge you.
A strzeżcie się ludzi; albowiem was będą wydawać do rady, i w zgromadzeniach swoich was biczować będą.
18 Yes, and you will be brought before governors and kings for my sake, for a testimony to them and to the nations.
Także przed starosty i przed króle wodzeni będziecie dla mnie, na świadectwo przeciwko nim i poganom.
19 But when they deliver you over, do not be anxious how or what you will say, for it will be given you in that hour what you will say.
Ale gdy was podadzą, nie troszczcie się, jako i co byście mówili; albowiem wam dano będzie onejże godziny, co byście mówili;
20 For it is not you who speak, but the Spirit of your Father who speaks in you.
Bo wy nie jesteście, którzy mówicie, ale duch Ojca waszego, który mówi w was.
21 "And brother will deliver up brother to death, and the father his child. Children will rise up against parents, and cause them to be put to death.
I wyda brat brata na śmierć, i ojciec syna, i powstaną dzieci przeciwko rodzicom, i będą je zabijać.
22 And you will be hated by everyone because of my name, but the one who perseveres to the end will be saved.
I będziecie w nienawiści u wszystkich dla imienia mego; ale kto wytrwa do końca, ten będzie zbawion.
23 But when they persecute you in one city, flee to the other. And if they persecute you in the other, flee to the next. For truly I tell you, you will not have gone through the cities of Israel before the Son of Man comes.
A gdy was prześladować będą w tem mieście, uciekajcie do drugiego; bo zaprawdę powiadam wam, że nie obejdziecie miast Izraelskich, aż przyjdzie Syn człowieczy.
24 "A disciple is not above the teacher, nor a servant above his lord.
Nie jestci uczeń nad mistrza, ani sługa nad Pana swego;
25 It is enough for the disciple that he be like his teacher, and the servant like his lord. If they have called the master of the house Beelzebul, how much more those of his household.
Dosyć uczniowi, aby był jako mistrz jego, a sługa jako Pan jego; jeźlić gospodarza Beelzebubem nazywali, czem więcej domowniki jego nazywać będą.
26 Therefore do not be afraid of them, for there is nothing covered that will not be revealed; and hidden that will not be known.
Przetoż nie bójcie się ich; albowiem nic nie jest skrytego, co by nie miało być objawiono, i nic tajemnego, czego by się dowiedzieć nie miano.
27 What I tell you in the darkness, speak in the light; and what you hear whispered in the ear, proclaim on the housetops.
Co wam w ciemności mówię, powiadajcie na świetle; a co w ucho słyszycie, obwoływajcie na dachach;
28 And do not be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. Rather, fear him who is able to destroy both soul and body in hell. (Geenna )
A nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą; ale raczej bójcie się tego, który może i duszę i ciało zatracić w piekielnym ogniu. (Geenna )
29 "Are not two sparrows sold for an assarion coin? Not one of them falls on the ground apart from your Father's will,
Izali dwóch wróbelków za pieniążek nie sprzedają, a wżdy jeden z nich nie upadnie na ziemię oprócz woli Ojca waszego.
30 but the very hairs of your head are all numbered.
Nawet i włosy wszystkie na głowie waszej policzone są.
31 Therefore do not be afraid. You are of more value than many sparrows.
Nie bójcie się tedy; nad wiele wróbelków wy zacniejszymi jesteście.
32 Everyone therefore who confesses me before people, him I will also confess before my Father who is in heaven.
Wszelki tedy, który by mię wyznał przed ludźmi, wyznam go Ja też przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech;
33 But whoever denies me before people, him I will also deny before my Father who is in heaven.
A kto by się mnie zaparł przed ludźmi, zaprę się go i Ja przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech.
34 "Do not think that I came to send peace on the earth. I did not come to send peace, but a sword.
Nie mniemajcie, żem przyszedł dawać pokój na ziemię; nie przyszedłem dawać pokoju, ale miecz.
35 For I came to set a man at odds against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
Bom przyszedł, abym rozerwanie uczynił między synem a ojcem jego, i między córką a matką jej, także między synową i świekrą jej;
36 And a person's foes will be those of his own household.
I nieprzyjaciołmi będą człowiekowi domownicy jego.
37 Whoever loves father or mother more than me is not worthy of me; and whoever loves son or daughter more than me is not worthy of me.
Kto miłuje ojca albo matkę nad mię, nie jest mię godzien; a kto miłuje syna albo córkę nad mię, nie jest mię godzien;
38 And whoever does not take his cross and follow after me, is not worthy of me.
A kto nie bierze krzyża swego, i nie idzie za mną, nie jest mię godzien.
39 Whoever seeks his life will lose it; and whoever loses his life for my sake will find it.
Kto by znalazł duszę swoję, straci ją; a kto by stracił duszę swoję dla mnie, znajdzie ją.
40 Whoever receives you receives me, and whoever receives me receives him who sent me.
Kto was przyjmuje, mnie przyjmuje; a kto mnie przyjmuje, przyjmuje tego, który mię posłał.
41 The one who receives a prophet because he is a prophet will receive a prophet's reward, and the one who receives a righteous person because he is a righteous person will receive a righteous person's reward.
Kto przyjmuje proroka w imieniu proroka, zapłatę proroka weźmie; a kto przyjmuje sprawiedliwego w imieniu sprawiedliwego, sprawiedliwego zapłatę weźmie.
42 And whoever gives one of these little ones just a cup of cold water to drink because he is a disciple, truly I tell you he will in no way lose his reward."
Kto by też napoił jednego z tych to małych tylko kubkiem zimnej wody w imię ucznia, zaprawdę powiadam wam, nie straci zapłaty swojej.