Matthew 10
1 And he called to himself his twelve disciples, and gave them authority over unclean spirits, to cast them out, and to heal every disease and every sickness.
ଜିସୁ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଚେଲାମଃନ୍କେ ଚଃମେ କୁଦି ସେମଃନ୍କେ ବିଟାଳ୍ ବୁତ୍ମଃନ୍କେ ଚାଡାଉଁକେ ସେମଃନାର୍ ଉହ୍ରେ ଅଃଦିକାର୍ ଦିଲା; ଆର୍ ସଃବୁ ରଃକମାର୍ ରଗ୍ ଆର୍ ଦୁକା ଉଜ୍ କଃରୁକେ ଅଃଦିକାର୍ ଦିଲା ।
2 Now the names of the twelve apostles are these. The first, Simon, who is called Peter; and Andrew his brother; and James the son of Zebedee, and John his brother;
ସେ ବାରଗଟ୍ ଚେଲାମଃନାର୍ ନାଉଁ ଅଃଉଁଲି, ହଃର୍ତୁ ସିମନ୍, ଜାକେ ପିତର୍ ବଃଲି କଃଉତି ଆର୍ ତାର୍ ବାୟ୍ସି ଆନ୍ଦ୍ରିଅ; ଜେବଦିର୍ ହୟ୍ସି ଜାକୁବକ୍ ଆର୍ ତାର୍ ବାୟ୍ସି ଜହନ୍;
3 Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax collector; James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;
ପିଲିପ୍, ବାର୍ତଲମି; ତମା ଆର୍ ମାତିଉ ରିବ୍ନି; ଆଲ୍ପିଅର୍ ହୟ୍ସି ଜାକୁବକ୍; ଆର୍ ତଦିୟ;
4 Simon the Zealot, and Judas Iscariot, who also betrayed him.
କିଣାନିୟ ସିମନ୍, ଜେ କି ଇସ୍ରାଏଲ୍ମଃନ୍କେ ମୁକ୍ଳାଉଁକେ ମଃନ୍ କଃର୍ତିରିଲା, ଆର୍ ଇସ୍କାରିଅତ୍ ଜିଉଦା, ଜେ ଜିସୁକେ ସଃତ୍ରୁର୍ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲା ।
5 Jesus sent these twelve out, and commanded them, saying, "Do not go among the non-Jews, and do not enter into any city of the Samaritans.
ଜିସୁ ବାରଗଟ୍ ଚେଲାମଃନ୍କେ ଅଃଦିକାର୍ ଦଃୟ୍ ହଃଟାୟ୍ଲା, “ଅଜିଉଦିର୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ଟାଣେ ଜାହାନାୟ୍, ସମିରଣିୟମଃନାର୍ କୁୟ୍ ଗଃଳେ ହୁରା ନାୟ୍ ।
6 Rather, go to the lost sheep of the house of Israel.
ମଃତର୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ବଃଉଁସାର୍ ଆଜ୍ଲା ମେଣ୍ଡାହର୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ହାକ୍ ଜାହା ।
7 And as you go, proclaim, saying, 'The kingdom of heaven is near.'
ଆର୍ ଜଃଉଁ ଜଃଉଁ, ‘ସଃର୍ଗ୍ ରାଇଜ୍ ଚଃମେ ଅୟ୍ଲିନି!’ ବଃଲି ପର୍ଚାର୍ କଃରା!
8 Heal the sick, raise the dead, cleanse the lepers, cast out demons. Freely you received, freely give.
ମଃଳୁହଃଳ୍ଲା ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଉଜ୍ କଃରା, ମଃଲା ଲକ୍କେ ଉଟାଉଆ, ବଃଡ୍ ରଗିମଃନ୍କେ ଉଜ୍ କଃରା, ବୁତ୍ମଃନ୍କେ ବାର୍କଃରା ତୁମିମଃନ୍ ତଃନେ ହାୟ୍ ଆଚାସ୍, ତଃନେ ଦିଆସ୍ ।
9 Do not take any gold, nor silver, nor copper in your money belts.
ତୁମିମଃନ୍ ବେସ୍ଣି ଲଃଗେ ଟଃକା, ସନା, କି ରୁହା ନିଆନାଁୟ୍ ।
10 Take no bag for your journey, neither two tunics, nor shoes, nor staff: for the laborer is worthy of his food.
ଆର୍ ଜାତାବଃଳ୍ ମଣା କି ଜଳେକ୍ ଆଙ୍ଗି କି ହାଣ୍ଡାୟ୍ କି ଡାଙ୍ଗ୍ ନିଆନାଁୟ୍ । କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ହାୟ୍ଟି କଃର୍ତାଲକ୍ ତାର୍ ଜାୟ୍ରି ହାଉତା କଃତା, ସେରି ସେ ହାଉଁକ୍ ଜୟ୍ଗ୍ ।”
11 And into whatever city or village you enter, find out who in it is worthy; and stay there until you go on.
“ଆର୍ ତୁମିମଃନ୍ କୁୟ୍ ଗାଉଁଏ କି ଗଃଳେ ହୁରାସ୍, ସେତି କେ ତୁମିକେ ଗଃରେ କୁଦି ଦଃରୁକ୍ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍, ସେରି ଆନ୍ମାନ୍ କଃରା, ଆରେକ୍ ନଃବାଉଳ୍ତା ହଃତେକ୍ ସେତି ରିଆ ।
12 And as you enter into the household, greet it.
ଜଃଡେବଃଳ୍ ଗଟ୍ ଗଃରେ ହୁରାସ୍, ସେତି ରେତା ଲକ୍ମଃନ୍କେ କଃଉଆ, ‘ତୁମିମଃନାର୍ ସୁସ୍ତା ଅଃଉଅ!’
13 And if the household is worthy, let your peace come on it, but if it is not worthy, let your peace return to you.
ଜଦି ସେ ଗଃରାର୍ ମାନାୟ୍ ତୁମିକେ ରେଉଁକ୍ ଦଃୟଃଦ୍, ସେ ସୁସ୍ତା ତାର୍ ଉହ୍ରେ ଅୟ୍ଦ୍, ଆର୍ ଜଦି ସେ ତାର୍ ଗଃରେ ରେଉଁକ୍ ନଃଦେରେ, ତଃବେ ସେ ସୁସ୍ତା ତୁମାର୍ ଉହ୍ରେ ଲେଉଟି ଆସେଦ୍ ।
14 And whoever does not receive you, nor hear your words, as you leave that house or that city, shake off the dust from your feet.
ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ଗଃଳେ କି ଗଃରେ ନଃକୁଦେ ଆର୍ ତୁମାର୍ କଃତା ନଃସୁଣେ, ତଃବେ ସେତିହୁଣି ବାରାୟ୍ ଜାତା ବଃଳ୍ ତୁମି ତାକ୍ ଚାଡ୍ଲାସ୍ ବଃଲି ଚିନ୍ ହର୍ ତୁମାର୍ ହାଦାର୍ ଦୁଳି ହାହଳି ଦିଆସ୍ ।
15 Truly I tell you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgment than for that city.
ମୁଁୟ୍ ତୁମିକେ ସଃତ୍ କଃଉଁଲେ, ବିଚାର୍ ଦିନ୍ ଇମଃନାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ସଦମ୍ ଆର୍ ଗମ୍ରା ଗଃଳାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଇସ୍ୱର୍ ଅଃଦିକ୍ ଦଃୟା କଃରେଦ୍ ।”
16 "Look, I send you out as sheep in the midst of wolves, so be cunning as snakes and innocent as doves.
“ଦଃକା ବାଗ୍ମଃନାର୍ ମଃନ୍ଦାୟ୍ ମେଣ୍ଡାମଃନାର୍ ହର୍ ମୁଁୟ୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ଅଃଦିକାର୍ ଦଃୟ୍ ହଃଟାଉଁଲେ; ସାହ୍ ହର୍ ବୁଦିଆ ଆର୍ ହାଣ୍ଡ୍କା ହର୍ ନିର୍ମାୟା ଅଃଉଆ ।
17 But beware of people: for they will deliver you up to councils, and in their synagogues they will scourge you.
ମଃତର୍ ମାନାୟ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଜଃଗ୍ରାତ୍ ଅଃଉଆ, ବଃଲେକ୍ ବେରାଣ୍ ମେଣ୍ଡାୟ୍ ହଃଚାଦି କଃରୁକେ ସଃହ୍ରି ଦେତି ଆର୍ ସେମଃନାର୍ ପାର୍ତ୍ନା ଗଃରେ ସାଟ୍ଣି ସଃଙ୍ଗ୍ ମାର୍ତି ।
18 Yes, and you will be brought before governors and kings for my sake, for a testimony to them and to the nations.
ଆର୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ମର୍ ଗିନେ ସଃର୍କାର୍ ଅଃଦିକାରି ଆର୍ ରଃଜାମଃନାର୍ ହାକ୍ ନେତି, ସେରି ସେମଃନାର୍ ଆର୍ ଅଜିଉଦି ଲକାର୍ ତଃୟ୍ ସାକି ହର୍ ଅୟ୍ଦ୍ ।
19 But when they deliver you over, do not be anxious how or what you will say, for it will be given you in that hour what you will say.
ମଃତର୍ ଜଃଡେବଃଳ୍ ତୁମିକେ ସଃହ୍ରି ଦେତି ସଃଡେବଃଳ୍ ତୁମିମଃନ୍ କଃନ୍କଃରି କାୟ୍ କଃତା କଃଉଆସ୍; ସେତାର୍ ଗିନେ ଚିତା କଃରାନାୟ୍, ବଃଲେକ୍ କାୟ୍ରି କଃଉଆସ୍ ସେରି ସେଦାହ୍ରେ ତୁମିମଃନ୍କେ ଦିଆ ଅୟ୍ଦ୍ ।
20 For it is not you who speak, but the Spirit of your Father who speaks in you.
କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉତା ଲକ୍ ନାୟ୍; ମଃତର୍ ତୁମାର୍ ଉବାଦିର୍ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ତୁମାର୍ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ରଃୟ୍ କଃତା କୟ୍ଦ୍, ସେ ହଃକା କଃତା କଃଉତା ଲକ୍ ।”
21 "And brother will deliver up brother to death, and the father his child. Children will rise up against parents, and cause them to be put to death.
“ବାୟ୍ ବାୟ୍କ୍, ଉବାସି ହୟ୍ସିକେ, ମଃର୍ନ୍ ଡଃଣ୍ଡ୍ ହାଉଁକ୍ ସଃହ୍ରି ଦେତି, ଆରେକ୍ ହିଲାମଃନ୍ ଉବାସି ଆୟ୍ସି ବିରଦେ ଉଟ୍ତି ଆର୍ ସେମଃନ୍କେ ମଃର୍ନେ ମାର୍ତି ।
22 And you will be hated by everyone because of my name, but the one who perseveres to the end will be saved.
ଆର୍ ମର୍ ନାଉଁ ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ସଃବୁଲକାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ବିରଦ୍ କଃର୍ତି, ମଃତର୍ ଜୁୟ୍ ମାନାୟ୍ ସେସ୍ ହଃତେକ୍ ବିସ୍ୱାସେ ତିର୍ ଅୟ୍ ରଃୟ୍ଦ୍, ସେ ହାହେ ହୁଣି ମୁକ୍ଳେଦ୍ ।
23 But when they persecute you in one city, flee to the other. And if they persecute you in the other, flee to the next. For truly I tell you, you will not have gone through the cities of Israel before the Son of Man comes.
ମଃତର୍ ସେମଃନ୍ ତୁମିକେ ଗଟ୍ ଗଃଳେ କଃସ୍ଟ୍ ଦେତି, ସଃଡେବଃଳ୍ ଆରେକ୍ ଗଟ୍ ଗଃଳେ ହଃଳାୟ୍ ଜାହା, ମୁଁୟ୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ସଃତ୍ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଦେସାର୍ ସଃବୁ ଗଃଳେ ବୁଲି ନଃସେରାଉତା ଆଗ୍ତୁ ନଃରାର୍ ହୟ୍ସି ଆସେଦ୍ ।”
24 "A disciple is not above the teacher, nor a servant above his lord.
“ଚେଲା ଗୁରୁ ତଃୟ୍ହୁଣି ଆର୍ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍ଳା ସାଉକାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ବଃଡ୍ ନାୟ୍ ।
25 It is enough for the disciple that he be like his teacher, and the servant like his lord. If they have called the master of the house Beelzebul, how much more those of his household.
ଚେଲା ଅଃହ୍ଣାର୍ ଗୁରୁ ଆର୍ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍ଳା ଅଃହ୍ଣାର୍ ସାଉକାର୍ ହର୍ ଅୟ୍ଲେକ୍ ସେମଃନାର୍ ଗିନେ ସଃତେକ୍ ସଃରି । ସେମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍ ଗଃରାର୍ ମୁଳିକାକ୍ ବାଲ୍ଜିବୁଲ୍ ବଃଲି କଃଉଁଲାୟ୍, ତଃବେ ତାକାର୍ ଗଃରାର୍ କୁଟୁମ୍କେ ଅଃଦିକ୍ କଃଉତି ।”
26 Therefore do not be afraid of them, for there is nothing covered that will not be revealed; and hidden that will not be known.
“ବଃଲେକ୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଡିରା ନାୟ୍, କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ଜାୟ୍ରି ଜାଣା ନଃହେଳେ ଅଃନ୍କାର୍ ଡାହିଅୟ୍ ଲୁକି ରିଲାର୍ କାୟ୍ରି ନାୟ୍, ଆର୍ ଜାୟ୍ରି ଜାଣା ନଃହେଳେ ଅଃନ୍କାର୍ କାୟ୍ରି ନାୟ୍ ।
27 What I tell you in the darkness, speak in the light; and what you hear whispered in the ear, proclaim on the housetops.
ମୁଁୟ୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ଜାୟ୍ରି ଅଃନ୍ଦାରେ କଃଉଁଲେ ସେରି ଉଜାଳେ କଃଉଆ, ଆରେକ୍ ଜାୟ୍ରି ତୁମିମଃନ୍ ଲୁକ୍ଣେ ସୁଣାସ୍ ସେରି ଗଃରାର୍ ଚାନି ଉହ୍ରେ ହୁଣି ପର୍ଚାର୍ କଃରା ।
28 And do not be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. Rather, fear him who is able to destroy both soul and body in hell. (Geenna g1067)
ଆର୍ ଜୁୟ୍ ଲକ୍ମଃନ୍ ତୁମାର୍ ଗଃଗାଳ୍କେ ନଃସ୍ଟ୍ କଃର୍ତି ମଃତର୍ ତୁମାର୍ ଜିବନ୍ ନଃସ୍ଟ୍ କଃରୁ ନଃହାର୍ତି, ସେମଃନ୍କେ ଡିରି ଜାହାନାୟ୍, ମଃତର୍ ଜେ ତୁମାର୍ ଗଃଗାଳ୍ ଆର୍ ଆତ୍ମାକେ ନଃର୍କେ ନଃସ୍ଟ୍ କଃରୁ ହାରେ, ତାକ୍ ହଃକା ଡିରା । (Geenna g1067)
29 "Are not two sparrows sold for an assarion coin? Not one of them falls on the ground apart from your Father's will,
ଜଳେକ୍ ଜଃଟ୍ୟାଚେଳେ କାୟ୍ ଗଟେକ୍ କାସୁ ଡାବୁୟ୍ ବିକା ନଃଉତି? ଆର୍ ତୁମିମଃନାର୍ ଉବାଦିର୍ ଆଦେସ୍ ନୟ୍ଲେକ୍ ସେମଃନାର୍ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍ ହେଁ ବୁଏଁ ନଦ୍ରେ ।
30 but the very hairs of your head are all numbered.
ମଃତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ତୁମାର୍ ମୁଣ୍ଡାର୍ ସଃର୍ନେ ବାଳ୍ ଗଃଣି ଆଚେ ।
31 Therefore do not be afraid. You are of more value than many sparrows.
ଇତାକ୍ ଡିରି ଜାହାନାୟ୍, ତୁମିମଃନ୍ ଗାଦେକ୍ ଜଃଟ୍ୟା ଚେଳେ ହୁଣି ବଃଡ୍ ।”
32 Everyone therefore who confesses me before people, him I will also confess before my Father who is in heaven.
“ଆର୍ ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ ମକ୍ ଜାଣି ବଃଲି କୟ୍ଦ୍, ମୁଁୟ୍ ହେଁ ମର୍ ସଃର୍ଗାର୍ ଉବାର୍ ତଃୟ୍ ତାକ୍ ଜାଣି ବଃଲି କୟ୍ଦ୍ ।
33 But whoever denies me before people, him I will also deny before my Father who is in heaven.
ମଃତର୍ ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ ମକ୍ ନଃଜାଣି ବଃଲି କୟ୍ଦ୍, ମୁଁୟ୍ ହେଁ ସଃର୍ଗାର୍ ଉବାର୍ ତଃୟ୍ ତାକ୍ ନଃଜାଣି ବଃଲି କୟ୍ଦ୍ ।”
34 "Do not think that I came to send peace on the earth. I did not come to send peace, but a sword.
“ମୁଁୟ୍ ହୁର୍ତିବିଏ ସୁସ୍ତା ଦେଉଁକେ ଆସି ଆଚି ବଃଲି ମଃନେ ବାବା ନାୟ୍; ସୁସ୍ତା ଦେଉଁକେ ନାସି, ମଃତର୍ କଃଣ୍ଡା ଦେଉଁକେ ଆସି ଆଚି ।
35 For I came to set a man at odds against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ଉବାସି ସଃଙ୍ଗ୍ ହୟ୍ସି ଆର୍ ଆୟ୍ସି ସଃଙ୍ଗ୍ ଜିସିର୍ ଆର୍ ସଃତୁର୍ସି ସଃଙ୍ଗ୍ ବୁଆର୍ସିର୍ ବିରଦି କଃରୁକେ ଆସିଆଚି ।
36 And a person's foes will be those of his own household.
ଆର୍ ମାନାୟ୍ର୍ ଅଃହ୍ଣାର୍ କୁଟୁମାର୍ ଲକ୍ ହଃକା ତାର୍ ସଃତ୍ରୁ ଅଃଉତି ।”
37 Whoever loves father or mother more than me is not worthy of me; and whoever loves son or daughter more than me is not worthy of me.
“ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ମକ୍ ଚାଡି ନିଜାର୍ ଆୟ୍ସି କି ଉବାସିକ୍ ଅଃଦିକ୍ ଲାଡ୍ କଃରେଦ୍, ସେ ମର୍ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍ଗ୍ ନାୟ୍; ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ମକ୍ ଚାଡି ନିଜାର୍ ଜିସି ହୟ୍ସିମଃନ୍କେ ଅଃଦିକ୍ ଲାଡ୍ କଃରେଦ୍, ସେ ମର୍ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍ଗ୍ ନାୟ୍ ।
38 And whoever does not take his cross and follow after me, is not worthy of me.
ଆର୍ ଜେ ଅଃହ୍ଣାର୍ କ୍ରୁସ୍ ଦଃରି ମର୍ ହଃଚେ ହଃଚେ ନାସେ, ସେ ମର୍ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍ଗ୍ ନାୟ୍ ।
39 Whoever seeks his life will lose it; and whoever loses his life for my sake will find it.
ଜେ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଜିବନ୍ ବାଚାୟ୍ଦ୍, ସେ ତାର୍ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍ଦ୍; ଆର୍ ଜେ ମର୍ ଗିନେ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍ଦ୍, ସେ ତାର୍ ଜିବନ୍ ବାଚାୟ୍ଦ୍ ।”
40 Whoever receives you receives me, and whoever receives me receives him who sent me.
“ଜେ ତୁମିମଃନ୍କେ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍ ସେ ମକ୍ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍; ଆର୍ ଜେ ମକ୍ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍, ସେ ମକ୍ ହଃଟାୟ୍ଲା ଉବାକ୍ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍ ।
41 The one who receives a prophet because he is a prophet will receive a prophet's reward, and the one who receives a righteous person because he is a righteous person will receive a righteous person's reward.
ଜେ ବାବ୍ବାଦିକେ ବାବ୍ବାଦି ବଃଲି ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍, ସେ ବାବ୍ବାଦିର୍ ପୁରିସ୍କାର୍ ହାୟ୍ଦ୍, ଆର୍ ଜେ ଦଃର୍ମ୍ ଲକ୍କେ, ଦଃର୍ମି ଲକ୍ ବଃଲି ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍, ସେ ଦଃର୍ମ୍ ଲକାର୍ ନାଉଁଏ ପୁରିସ୍କାର୍ ହାୟ୍ଦ୍ ।
42 And whoever gives one of these little ones just a cup of cold water to drink because he is a disciple, truly I tell you he will in no way lose his reward."
ଆରେକ୍ ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ଇ ଚେଲାମଃନାର୍ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍ ଲକ୍କେ ମର୍ ଚେଲା ବଃଲି ଗିନେକ୍ କାକର୍ ହାଣି କାଉଁକେ ଦଃୟଃଦ୍, ମୁଁୟ୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ସଃତ୍ କଃଉଁଲେ, ସେ କଃନ୍କଃରି ହେଁ ଅଃହ୍ଣାର୍ ପୁରିସ୍କାର୍ ଆରାୟ୍ ନଃକେରେ ।”
