< Luke 2 >
1 Now it happened in those days, that a decree went out from Caesar Augustus that the whole empire should be enrolled.
I stało się w one dni, że wyszedł dekret od cesarza Augusta, aby popisano wszystek świat.
2 This was the first enrollment made when Quirinius was governor of Syria.
A ten popis pierwszy stał się, gdy Cyreneusz był starostą Syryjskim.
3 All went to enroll themselves, everyone to his own city.
I szli wszyscy, aby popisani byli, każdy do miasta swego.
4 Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, to the city of David, which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David;
Wstąpił też i Józef z Galilei z miasta Nazaretu do ziemi Judzkiej, do miasta Dawidowego, które zowią Betlehem, (przeto iż on był z domu i z familii Dawidowej; )
5 to enroll himself with Mary, who was pledged to be married to him, being pregnant.
Aby był popisany z Maryją, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienną.
6 It happened, while they were there, that the day had come that she should give birth.
I stało się, gdy tam byli, wypełniły się dni, aby porodziła.
7 And she gave birth to her firstborn son, and wrapped him with pieces of cloth, and placed him in a feeding trough, because there was no guest room available for them.
I porodziła syna swego pierworodnego; a uwinęła go w pieluszki, i położyła go w żłobie, przeto iż miejsca nie mieli w gospodzie.
8 There were shepherds in the same country staying in the field, and keeping watch by night over their flock.
A byli pasterze w onej krainie w polu nocujący i straż nocną trzymający nad stadem swojem.
9 And look, an angel of the Lord stood by them, and the glory of the Lord shone around them, and they were terrified.
A oto Anioł Pański stanął podle nich, a chwała Pańska zewsząd oświeciła je, i bali się bojaźnią wielką.
10 The angel said to them, "Do not be afraid, for see, I bring you good news of great joy which will be to all the people.
I rzekł do nich Anioł: Nie bójcie się; bo oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie wszystkiemu ludowi:
11 For there is born to you, this day, in the city of David, a Savior, who is Christ, the Lord.
Iż się wam dziś narodził zbawiciel, który jest Chrystus Pan, w mieście Dawidowem.
12 This is the sign to you: you will find a baby wrapped in strips of cloth, lying in a feeding trough."
A to wam będzie za znak: znajdziecie niemowlątko uwinione w pieluszki, leżące w żłobie.
13 Suddenly, there was with the angel a multitude of the heavenly army praising God, and saying,
A zaraz z onym Aniołem przybyło mnóstwo wojsk niebieskich, chwalących Boga i mówiących:
14 "Glory to God in the highest, and on earth peace, good will toward humankind."
Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój, w ludziach dobre upodobanie.
15 And it happened that when the angels went away from them into the sky, the shepherds said one to another, "Let us go to Bethlehem, now, and see this thing that has happened, which the Lord has made known to us."
I stało się, gdy odeszli Aniołowie od nich do nieba, że oniż pasterze rzekli jedni do drugich: Pójdźmyż aż do Betlehemu, a oglądajmy tę rzecz, która się stała, którą nam Pan oznajmił.
16 They came with haste, and found both Mary and Joseph, and the baby was lying in the feeding trough.
A tak spiesząc się, przyszli i znaleźli Maryję i Józefa, i ono niemowlątko leżące w żłobie.
17 When they saw it, they made known the saying which was spoken to them about this child.
I ujrzawszy rozsławili to, co im było powiedziano o tem dzieciątku.
18 All who heard it wondered at the things which were spoken to them by the shepherds.
A wszyscy, którzy słyszeli, dziwowali się temu, co im pasterze powiadali.
19 But Mary kept all these sayings, pondering them in her heart.
Lecz Maryja zachowywała wszystkie te słowa, uważając je w sercu swojem.
20 The shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, just as it was told them.
I wrócili się pasterze, wielbiąc i chwaląc Boga ze wszystkiego, co słyszeli i widzieli, tak jako im było powiedziano.
21 When eight days were fulfilled to circumcise him, his name was called Jesus, which was given by the angel before he was conceived in the womb.
A gdy się wypełniło ośm dni, aby obrzezano ono dzieciątko, tedy imię jego nazwane jest Jezus, którem było nazwane od Anioła, pierwej niż się w żywocie poczęło.
22 When the days of their purification according to the Law of Moses were fulfilled, they brought him up to Jerusalem, to present him to the Lord
Gdy się też wypełniły dni oczyszczenia jej według zakonu Mojżeszowego, przynieśli go do Jeruzalemu, aby go stawili Panu,
23 (as it is written in the Law of the Lord, "Every male who opens the womb will be called holy to the Lord"),
(Tak jako napisano w zakonie Pańskim: że wszelki mężczyzna, otwierający żywot, świętym Panu nazwany będzie.)
24 and to offer a sacrifice according to that which is said in the Law of the Lord, "A pair of turtledoves, or two young pigeons."
A żeby oddali ofiarę według tego, co powiedziano w zakonie Pańskim, parę synogarlic, albo dwoje gołąbiąt.
25 And look, there was a man in Jerusalem whose name was Simeon. This man was righteous and devout, looking for the consolation of Israel, and the Holy Spirit was on him.
A oto był człowiek w Jeruzalemie, któremu imię było Symeon; a ten człowiek był sprawiedliwy i bogobojny, oczekujący pociechy Izraelskiej, a Duch Święty był nad nim.
26 It had been revealed to him by the Holy Spirit that he should not see death before he had seen the Lord's Christ.
I obwieszczony był od Boga przez Ducha Świętego, że nie miał oglądać śmierci, ażby pierwej oglądał Chrystusa Pańskiego.
27 He came in the Spirit into the temple. When the parents brought in the child, Jesus, that they might do concerning him according to the requirement of the Law,
Ten przyszedł z natchnienia Ducha Świętego do kościoła; a gdy rodzice wnosili dzieciątko, Jezusa, aby uczynili według zwyczaju zakonnego przy nim.
28 then he received him into his arms, and blessed God, and said,
Tedy on wziąwszy go na ręce swoje, chwalił Boga i mówił:
29 "Now you are releasing your servant, Lord, according to your word, in peace;
Teraz puszczasz sługę twego, Panie! według słowa twego, w pokoju:
30 for my eyes have seen your salvation,
Gdyż oczy moje oglądały zbawienie twoje,
31 which you have prepared before the face of all peoples;
Któreś zgotował przed obliczem wszystkich ludzi;
32 a light for revelation to the nations, and the glory of your people Israel."
Światłość ku objawieniu poganom, a chwałę ludu twego Izraelskiego.
33 And his father and his mother were marveling at the things which were spoken concerning him,
A ojciec i matka jego dziwowali się temu, co powiadano o nim.
34 and Simeon blessed them, and said to Mary, his mother, "Look, this child is set for the falling and the rising of many in Israel, and for a sign which is spoken against.
I błogosławił im Symeon, i rzekł do Maryi, matki jego: Oto ten położony jest na upadek i na powstanie wielu ich w Izraelu, i na znak, przeciw któremu mówić będą.
35 Yes, a sword will pierce through your own soul, that the thoughts of many hearts may be revealed."
(I twoję własną duszę miecz przeniknie, ) aby myśli z wielu serc objawione były.
36 There was one Anna, a prophetess, the daughter of Penuel, of the tribe of Asher (she was of a great age, having lived with a husband seven years from her virginity,
A była Anna prorokini, córka Fanuelowa, z pokolenia Asser, która była bardzo podeszła w latach, i żyła siedm lat z mężem od panieństwa swego.
37 and she had been a widow for about eighty-four years), who did not depart from the temple, worshipping with fastings and petitions night and day.
A ta była wdową, około ośmdziesiąt i czterech lat; która nie wychodziła z kościoła, w postach i w modlitwach służąc Bogu w nocy i we dnie.
38 Coming up at that very hour, she gave thanks to God, and spoke of him to all those who were looking for the redemption of Jerusalem.
Ta też onejże godziny nadszedłszy, wyznawała Pana, i mówiła o nim wszystkim, którzy oczekiwali odkupienia w Jeruzalemie.
39 When they had accomplished all things that were according to the Law of the Lord, they returned into Galilee, to their own city, Nazareth.
A tak wykonawszy wszystko według zakonu Pańskiego, wrócili się do Galilei, do miasta swego Nazaretu.
40 The child was growing, and was becoming strong, being filled with wisdom, and the favor of God was upon him.
A dzieciątko ono rosło, i umacniało się w Duchu, pełne będąc mądrości, a łaska Boża była nad niem.
41 His parents went every year to Jerusalem at the feast of the Passover.
A rodzice jego chadzali na każdy rok do Jeruzalemu na święto wielkanocne.
42 When he was twelve years old, they went up according to the custom of the feast,
A gdy już był we dwunastym roku, a oni wstępowali do Jeruzalemu według zwyczaju onego święta;
43 and when they had fulfilled the days, as they were returning, the boy Jesus stayed behind in Jerusalem. His parents did not know it,
I gdy skończyli one dni, a już się wracali nazad, zostało dziecię Jezus w Jeruzalemie, a tego nie wiedział Józef i matka jego.
44 but supposing him to be in the company, they went a day's journey, and they looked for him among their relatives and acquaintances.
Lecz mniemając, że jest w towarzystwie podróżnem, uszli dzień drogi, i szukali go między krewnymi i między znajomymi.
45 When they did not find him, they returned to Jerusalem, looking for him.
A gdy go nie znaleźli, wrócili się do Jeruzalemu, szukając go,
46 It happened after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the teachers, both listening to them, and asking them questions.
I stało się po trzech dniach, że go znaleźli siedzącego w kościele w pośrodku doktorów, słuchającego ich i pytającego ich.
47 All who heard him were amazed at his understanding and his answers.
I zdumiewali się wszyscy, którzy go słuchali, nad rozumem i nad odpowiedziami jego.
48 When they saw him, they were astonished, and his mother said to him, "Son, why have you treated us this way? Look, your father and I were anxiously looking for you."
A ujrzawszy go rodzice, zdumieli się. I rzekła do niego matka jego: Synu! przeczżeś nam to uczynił? Oto ojciec twój i ja z boleścią szukaliśmy cię.
49 He said to them, "Why were you looking for me? Did you not know that I must be doing the works of my Father?"
I rzekł do nich: Cóż jest, żeście mię szukali? Izaliście nie wiedzieli, iż w tych rzeczach, które są Ojca mego, ja być muszę?
50 They did not understand the saying which he spoke to them.
Lecz oni nie zrozumieli tego słowa, które im mówił.
51 And he went down with them, and came to Nazareth. He was subject to them, and his mother kept all these sayings in her heart.
I zstąpił z nimi, i przyszedł do Nazaretu, a był im poddany. A matka jego zachowywała wszystkie te słowa w sercu swojem.
52 And Jesus increased in wisdom and stature, and in favor with God and people.
A Jezus pomnażał się w mądrości, i we wzroście i w łasce u Boga i u ludzi.