Job 38
1 Then Jehovah answered Job out of the whirlwind,
Андин Пәрвәрдигар қара қуюн ичидин Аюпқа җавап берип мундақ деди: —
2 "Who is this who darkens counsel by words without knowledge?
«Несиһәтни тутуруқсиз сөзләр билән хирәләштүргән зади ким?
3 Brace yourself like a man, for I will question you, then you answer me.
Әркәктәк белиңни чиң бағла; Шунда Мән сәндин сорай, Андин сән Мени хәвәрдар қил!
4 "Where were you when I laid the foundations of the earth? Declare, if you have understanding.
Мән йәр-зиминни апиридә қилғинимда, сән зади нәдә едиң? Буларни чүшәнгән болсаң, баян қиливәр.
5 Who determined its measures, if you know? Or who stretched the line on it?
Ким йәр-зиминниң өлчимини бекиткән? — Сән буни билмәмсән? Ким униң үстигә тана тартип өлчигән?
6 Whereupon were its foundations fastened? Or who laid its cornerstone,
Таң сәһәрдики юлтузлар биллә күй ейтишқан вақтида, Худаниң оғуллири хошаллиқтин тәнтәнә қилишқан вақтида, Йәр-зиминниң һуллири нәгә патурулған? Ким униң бүҗәк тешини салған?
7 when the morning stars sang together, and all the sons of God shouted for joy?
8 "Or who shut up the sea with doors, when it broke forth from the womb,
Балиятқудин чиққандәк, деңиз сүйи бөсүп чиққанда, Ким уни дәрвазилар ичигә бәнд қилған?
9 when I made clouds its garment, and wrapped it in thick darkness,
Мән булутни деңизниң кийими қилғанда, Вә қап-қараңғуни униң закиси қилғанда,
10 marked out for it my bound, set bars and doors,
Мән униң үчүн пасил кәскән вақитта, Уни чәкләп балдақларни һәм дәрвазиларни салғанда,
11 and said, 'Here you may come, but no further. Here your proud waves shall be stayed?'
Йәни униңға: «Мошу йәргичә барисән, пасилдин өтмә, Сениң тәкәббур долқунлириң мошу йәрдә тохтисун» дегәндә, сән нәдә едиң?
12 "Have you commanded the morning in your days, and caused the dawn to know its place;
Сән туғулғандин бери сәһәрни «Чиқ» дәп буйруп баққанмусән? Сән таң сәһәргә өзи чиқидиған җайини көрсәткәнмусән?
13 that it might take hold of the farthest parts of the earth, and shake the wicked out of it?
Сән шундақ қилип сәһәргә йәр йүзиниң қәриниму йорутқузуп һөкүм сүргүзүп, Шундақла рәзилләрни титритип йәр-зиминдин қоғлатқузғанмусән?
14 It is changed as clay under the seal, and stands forth as a garment.
Шуниң билән йәр-зимин сеғиз лайға бесилған мөһүр излиридәк өзгәртилиду; Кийгән кийимдәк һәммә ениқ болиду;
15 From the wicked, their light is withheld. The high arm is broken.
Һәм шуниң билән рәзилләрниң «нур»и улардин елип кетилиду; Көтирилгән биләкләр сундурулиду.
16 "Have you entered into the springs of the sea? Or have you walked in the recesses of the deep?
Деңиздики булақларға сәпәр қилип йәткәнмусән? Океанларниң қәридә меңип баққанмусән?
17 Have the gates of death been revealed to you? Or have you seen the gates of the shadow of death?
Өлүмниң дәрвазилири саңа ашкариланғанму? Өлүм сайисиниң дәрвазилирини көргәнмусән?
18 Have you comprehended the earth in its breadth? Declare, if you know it all.
Әқлиң йәр-зиминниң чоңлуғиға йәткәнму? Һәммисини билгән болсаң ениқ баян қил!
19 "What is the way to the dwelling of light? As for darkness, where is its place,
Нур турушлуқ җайға баридиған йол нәдә? Қараңғулуқниң болса, әслий орни нәдә?
20 that you should take it to its bound, that you should discern the paths to its house?
Сән [буни билип] уларни өз чегарасиға апираламсән? Уларниң өйигә маңидиған йолларни билип йетәләмсән?
21 Surely you know, for you were born then, and the number of your days is great.
Һәә, раст, сән билисән, чүнки сән уларниң чағлиридин илгири туғулғансән, Күнлириңниң сани дәрһәқиқәт көптин көптур!
22 Have you entered the treasuries of the snow, or have you seen the treasures of the hail,
Қар қачиланған ғәзниләргә кирип көрдүңму. Мөлдүр амбирлириниму көрүп бақтиңму?
23 which I have reserved against the time of trouble, against the day of battle and war?
Буларни азап-оқубәтлик заманға қалдурдум, Җәң вә уруш күни үчүн тәйярлап қойдум.
24 By what way is the lightning distributed, or the east wind scattered on the earth?
Чақмақ дегән қандақ йол билән йерилиду? Шәриқ шамили йәр йүзидә қандақ йол билән тарқитилиду?
25 Who has cut a channel for the flood water, or the path for the thunderstorm;
Ямғур кәлкүниниң чүшидиған қанилини чепип тәйярлиған кимду? Гүлдүрмаминиң чақмиқи үчүн йол тәйярлиған кимду?
26 To cause it to rain on a land where no man is; on the wilderness, in which there is no man;
Шундақ қилип ямғур һеч адәм йоқ болған йәр йүзигә, Һеч адәмзатсиз дәшт-баяванға яғдурулмамду?
27 to satisfy the waste and desolate ground, to cause the tender grass to spring forth?
Шуниң билән чөлләшкән, қурғақ тупрақлар қандурулиду, От-чөп бих уруп көкләп чиқмамду?
28 Does the rain have a father? Or who fathers the drops of dew?
Ямғурниң атиси барму? Шәбнәмни ким туққанду?
29 Out of whose womb came the ice? The gray frost of the sky, who has given birth to it?
Муз болса кимниң балиятқусидин чиқиду? Асмандики ақ қиравни болса ким дунияға кәлтүриду?
30 The waters become hard like stone, when the surface of the deep is frozen.
Шу чағда су қетип таштәк болиду, Чоңқур деңизларниң йүзи қетип туташтурулиду.
31 "Can you fasten the chains of Kimah, or loosen the cords of Kesil?
«Қәлб юлтузлар топи»ниң бағлимини бағлаламсән? Орионниң риштилирини бошиталамсән?
32 Can you lead forth the Mazzaroth in their season? Or can you lead Aysh with her children?
«Он икки Зодиак юлтуз түркүмлири»ни өз пәслидә елип чиқираламсән? «Чоң Ейиқ түркүми»ни Күчүклири билән йетәкләләмсән?
33 Do you know the laws of the heavens? Can you establish its dominion over the earth?
Асманниң қанунийәтлирини билип йәткәнмусән? Асманниң йәр үстигә сүридиған һөкүмлирини сән бәлгүләп қойғанму?
34 "Can you lift up your voice to the clouds, That abundance of waters may cover you?
Сән авазиңни көтирип булутларғичә йәткүзүп, Ямғур яғдуруп өзүңни қиян-ташқинларға бастураламсән?
35 Can you send forth lightnings, that they may go? Do they report to you, 'Here we are?'
Сән чақмақларни буйруп өз йолиға маңдураламсән? Униң билән улар: «Мана биз!» дәп саңа җавап берәмду?
36 Who has put wisdom in the inward parts? Or who has given understanding to the mind?
Адәмниң ич-бағриға даналиқ беғишлап киргүзгән кимду? Әқилгә чүшиниш қабилийитини бәргән кимду?
37 Who can number the clouds by wisdom? Or who can pour out the bottles of the sky,
Булутларни даналиқ билән саниған ким? Асманлардики су тулумлирини төкидиған ким?
38 when the dust runs into a mass, and the clods of earth stick together?
Буниң билән топа-чаңларни қатуруп уюл қилдурған, Чалмиларни бир-биригә чаплаштурғузған зади ким?
39 "Can you hunt the prey for the lioness, or satisfy the appetite of the young lions,
«Чиши шир үчүн ов овлап жүрәмсән, Шир күчүклириниң иштиһасини қандурамсән?
40 when they crouch in their dens, and lie in wait in the thicket?
Улар угилирида зоңзийип жүргән вақтида, Чатқаллиқ ичидә туруп қапқан қоюп, [сән уларға олҗа берәләмсән]?
41 Who provides for the raven his prey, when his young ones cry to God, and wander for lack of food?
Йеми кәмчил болуп, езип кетип жираққа кетип қалғанда, Балилири Тәңригә илтиҗа қилип налә-пәряд көтәргәндә, Тағ қарғилири һәм балилири үчүн йәмни тәминлигән кимду?
