Proverbs 20

1 Wine is a mocker, and beer is a brawler. Whoever is led astray by them is not wise.

۱ شراب استهزا می‌کند و مسکرات عربده می‌آورد، و هر‌که به آن فریفته شود حکیم نیست.

2 The terror of a king is like the roaring of a lion. He who provokes him to anger forfeits his own life.

۲ هیبت پادشاه مثل غرش شیر است، و هر‌که خشم او را به هیجان آورد، به‌جان خود خطامی ورزد.

3 It is an honor for a person to keep away from strife, but every fool quarrels.

۳ از نزاع دور شدن برای انسان عزت است، اماهر مرد احمق مجادله می‌کند.

4 The sluggard will not plow by reason of the winter; therefore he shall beg in harvest, and have nothing.

۴ مرد کاهل به‌سبب زمستان شیار نمی کند، لهذا در موسم حصاد گدایی می‌کند و نمی یابد.

5 Counsel in the heart of man is like deep water; but a man of understanding will draw it out.

۵ مشورت در دل انسان آب عمیق است، امامرد فهیم آن را می‌کشد.

6 Many men claim to be men of unfailing love, but who can find a faithful man?

۶ بسا کسانند که هر یک احسان خویش رااعلام می‌کنند، اما مرد امین را کیست که پیدا کند.

7 A righteous man walks in integrity; blessed are his children after him.

۷ مرد عادل که به کاملیت خود سلوک نماید، پسرانش بعد از او خجسته خواهند شد.

8 A king who sits on the throne of judgment scatters away all evil with his eyes.

۸ پادشاهی که بر کرسی داوری نشیند، تمامی بدی را از چشمان خود پراکنده می‌سازد.

9 Who can say, "I have made my heart pure. I am clean and without sin?"

۹ کیست که تواند گوید: «دل خود را طاهرساختم، و از گناه خویش پاک شدم.»

10 Differing weights and differing measures, both of them alike are an abomination to the LORD.

۱۰ سنگهای مختلف و پیمانه های مختلف، هر دوی آنها نزد خداوند مکروه است.

11 Even a child makes himself known by his doings, whether his work is pure, and whether it is right.

۱۱ طفل نیز از افعالش شناخته می‌شود، که آیااعمالش پاک و راست است یا نه.

12 The hearing ear, and the seeing eye, The LORD has made even both of them.

۱۲ گوش شنوا و چشم بینا، خداوند هر دو آنهارا آفریده است.

13 Do not love sleep, lest you come to poverty. Open your eyes, and you shall be satisfied with bread.

۱۳ خواب را دوست مدار مبادا فقیر شوی. چشمان خود را باز کن تا از نان سیر گردی.

14 "It's no good, it's no good," says the buyer; but when he is gone his way, then he boasts.

۱۴ مشتری می‌گوید بد است، بد است، اماچون رفت آنگاه فخر می‌کند.

15 There is gold and abundance of rubies; but the lips of knowledge are a rare jewel.

۱۵ طلا هست و لعلها بسیار، اما لبهای معرفت جواهر گرانبها است.

16 Take the garment of one who puts up collateral for a stranger; and hold him in pledge for a wayward woman.

۱۶ جامه آنکس را بگیر که به جهت غریب ضامن است، و او را به رهن بگیر که ضامن بیگانگان است.

17 Fraudulent food is sweet to a man, but afterwards his mouth is filled with gravel.

۱۷ نان فریب برای انسان لذیذ است، اما بعد دهانش از سنگ ریزه‌ها پر خواهد شد.

18 Plans are established by advice; by wise guidance you wage war.

۱۸ فکرها به مشورت محکم می‌شود، و باحسن تدبیر جنگ نما.

19 He who goes about as a tale-bearer reveals secrets; therefore do not keep company with him who opens wide his lips.

۱۹ کسی‌که به نمامی گردش کند اسرار را فاش می‌نماید، لهذا با کسی‌که لبهای خود را می‌گشایدمعاشرت منما.

20 Whoever curses his father or his mother, his lamp shall be put out in blackness of darkness.

۲۰ هر‌که پدر و مادر خود را لعنت کندچراغش در ظلمت غلیظ خاموش خواهد شد.

21 An inheritance quickly gained at the beginning, won't be blessed in the end.

۲۱ اموالی که اولا به تعجیل حاصل می‌شود، عاقبتش مبارک نخواهد شد.

22 Do not say, "I will pay back evil." Wait for the LORD, and he will save you.

۲۲ مگو که از بدی انتقام خواهم کشید، بلکه برخداوند توکل نما و تو را نجات خواهد داد.

23 The LORD detests differing weights, and dishonest scales are no good.

۲۳ سنگهای مختلف نزد خداوند مکروه است، و ترازوهای متقلب نیکو نیست.

24 A man's steps are from the LORD; how then can man understand his way?

۲۴ قدمهای انسان از خداوند است، پس مردراه خود را چگونه بفهمد؟

25 It is a snare to a man to make a rash dedication, then later to consider his vows.

۲۵ شخصی که چیزی را به تعجیل مقدس می‌گوید، و بعد از نذر کردن استفسار می‌کند، دردام می‌افتد.

26 A wise king winnows out the wicked, and drives the threshing wheel over them.

۲۶ پادشاه حکیم شریران را پراکنده می‌سازد وچوم را بر ایشان می‌گرداند.

27 The spirit of man is the LORD's lamp, searching all his innermost parts.

۲۷ روح انسان، چراغ خداوند است که تمامی عمقهای دل را تفتیش می‌نماید.

28 Love and faithfulness keep the king safe. His throne is sustained by love.

۲۸ رحمت و راستی پادشاه را محافظت می‌کند، و کرسی او به رحمت پایدار خواهد ماند.

29 The glory of young men is their strength. The splendor of old men is their gray hair.

۲۹ جلال جوانان قوت ایشان است، و عزت پیران موی سفید.

30 Wounding blows cleanse away evil, and beatings purge the innermost parts.

۳۰ ضربهای سخت از بدی طاهر می‌کند وتازیانه‌ها به عمق دل فرو می‌رود.