Matthew 15
1 Then the Pharisees and scribes came to Yeshua from Urishlim, saying,
Unya ang pipila ka mga Pariseo ug mga eskriba miadto kang Jesus gikan sa Jerusalem. Miingon sila,
2 "Why do your disciples disobey the Tradition of the Elders? For they do not wash their hands when they eat bread."
“Nganong ang imong mga disipulo nagsupak man sa mga tulomanon sa mga katigulangan? Kay wala sila maghugas sa ilang mga kamot sa dihang nangaon sila.”
3 And he answered them, "Why do you also disobey the commandment of God because of your tradition?
Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Ug kamo - nganong inyo mang gisupak ang sugo sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon?
4 For God said, 'Honor your father and your mother,' and, 'He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.'
Kay ang Dios miingon, 'Tahora ang inyong amahan ug inahan,' ug 'Siya nga magsulti ug daotan ngadto sa iyang amahan ug inahan, mamatay gayod.'
5 But you say, 'Whoever may tell his father or his mother, "Whatever help you might otherwise have gotten from me is a gift devoted to God,"
Apan kamo miingon, 'Si bisan kinsa nga mosulti sa iyang amahan o inahan, “Bisan unsang tabang nga nadawat ninyo gikan kanako mao na karon ang gasa nga gihatag sa Dios,”'
6 he is not to honor his father or his mother.' You have made the word of God void because of your tradition.
kanang tawhana dili na kinahanglan nga motahod sa iyang amahan. Niini nga paagi gihimo ninyo nga walay pulos ang pulong sa Dios tungod ug alang sa inyong mga tulomanon.
7 You hypocrites. Well did Eshaya prophesy of you, saying,
Kamong mga tigpakaaron-ingnon, maayo ang gibuhat ni Isaiah nga panagna mahitungod kaninyo sa dihang miingon siya,
8 'These people honor me with their lips; but their heart is far from me.
'Kining mga tawhana nagtahod kanako sa ilang mga ngabil, apan ang ilang mga kasingkasing halayo gikan kanako.
9 And in vain do they worship me, teaching instructions that are the commandments of humans.'"
Nagsimba sila kanako sa walay kapuslanan, tungod kay nagtudlo sila ingon nga ang ilang mga pagtulon-an mao ang sugo sa mga tawo.”'
10 He summoned the crowd, and said to them, "Hear, and understand.
Unya gitawag niya ang panon sa katawhan ngadto sa iyang kaugalingon ug miingon kanila, “Paminawa ug sabta—
11 That which enters into the mouth does not defile the person; but that which proceeds out of the mouth, this defiles the person."
Walay bisan unsa nga mosulod ngadto sa baba ang makapahugaw sa usa ka tawo. Hinuon, kung unsa ang mogawas sa baba, mao kini ang makapahugaw sa usa ka tawo.”
12 Then the disciples came, and said to him, "Do you know that the Pharisees were offended, when they heard this saying?"
Unya ang mga disipulo miduol ug miingon kang Jesus, “Nasayod ka ba nga nasuko ang mga Pariseo sa dihang nadungog nila kini nga pamahayag?”
13 But he answered, "Every plant which my heavenly Father did not plant will be uprooted.
Si Jesus mitubag ug miingon, “Ang matag tanom nga wala gitanom sa akong langitnong Amahan pagaibton.
14 Leave them alone. They are blind guides of the blind. If the blind guide the blind, both will fall into a pit."
Pasagdi sila nga mag-inusara, sila ang mga giya nga buta. Kung ang usa ka tawong buta mogiya sa laing tawong buta, mangahulog silang duha ngadto sa bung-aw.”
15 And answering, Kipha said to him, "Explain this parable to us."
Mitubag si Pedro ug miingon kang Jesus, “Ipasabot kini nga sambingay kanamo.”
16 So he said, "Do you also still not understand?
Miingon si Jesus, “Kamo ba usab nagpabiling walay pagsabot?
17 Do you not understand that whatever goes into the mouth passes into the belly, and then out of the body?
Wala ba ninyo makita nga bisan unsa nga mogawas sa inyong baba moagi ngadto sa tiyan ug unya mogawas ngadto sa kasilyas?
18 But the things which proceed out of the mouth come out of the heart, and they defile the person.
Apan ang mga butang nga mogawas sa baba gikan sa kasingkasing. Mao sila ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo.
19 For out of the heart come forth evil thoughts, murders, adulteries, sexual sins, thefts, false testimony, and blasphemies.
Kay gikan sa kasingkasing mosunod ang daotang mga hunahuna, pagpatay, pagpanapaw, malaw-ay nga pagpakighilawas, pagpangawat, pagsaksi ug mga bakak, ug mga pagtamay.
20 These are the things which defile the person; but to eat with unwashed hands does not defile the person."
Mao kini ang mga butang nga makapahugaw sa usa ka tawo. Apan ang mokaon uban sa walay hugas nga mga kamot dili makapahugaw sa usa ka tawo.”
21 Yeshua went out from there, and withdrew into the region of Tsur and Tsaidan.
Unya si Jesus mipahawa gikan didto ug mipaingon sa mga rehiyon sa mga siyudad sa Tiro ug Sidon.
22 And look, a Canaanite woman came out from those borders, and started shouting, saying, "Have mercy on me, Lord, Son of Dawid. My daughter is severely demonized."
Ug tan-awa, ang usa ka babayeng Canaanhon miabot gikan niana nga rehiyon. Misinggit siya ug miingon, “Kalooy-i ako, Ginoo, anak ni David; Ang akong anak nga babaye gisakit pag-ayo sa demonyo.”
23 But he did not answer her a word. His disciples came and pleaded with him, saying, "Send her away, for she keeps shouting at us."
Apan si Jesus wala mitubag kaniya bisan usa ka pulong. Ang iyang mga disipulo miabot ug nagpakiluoy kaniya, nga nag-ingon, “Papahawaa siya, kay nagsinggit siya nga nagsunod-sunod kanato.”
24 But he answered, "I was not sent to anyone but the lost sheep of the house of Israyel."
Apan si Jesus mitubag ug miingon, “Wala ako gipadala alang ni bisan kinsa gawas sa nangawala nga karnero sa panimalay sa Israel.”
25 But she came and worshiped him, saying, "Lord, help me."
Apan miduol siya ug miluhod sa iyang atubangan, nga nag-ingon, “Ginoo, tabangi ako,”
26 But he answered, "It is not appropriate to take the children's bread and throw it to the dogs."
Mitubag siya ug miingon, “Dili angay nga kuhaon ang tinapay sa mga bata ug ilabay kini ngadto sa gagmay nga mga iro.”
27 But she said, "Yes, Lord, but even the dogs eat the crumbs which fall from their masters' table."
Miingon siya, “Oo, Ginoo, apan bisan pa ang gagmay nga mga iro mokaon sa pipila ka mga mumho nga mahulog gikan sa mga lamisa sa ilang agalon.”
28 Then Yeshua answered her, "Woman, great is your faith. Be it done to you even as you desire." And her daughter was healed from that hour.
Unya mitubag si Jesus ug miingon ngadto kaniya, “Babaye, pagkadako sa imong pagtuo. Matuman kini alang kanimo sama sa imong gipangandoy.” Ug ang iyang anak nga babaye namaayo nianang taknaa.
29 Yeshua departed there, and came near to the lake of Galila; and he went up into the mountain, and sat there.
Mibiya si Jesus niana nga dapit ug miadto duol sa Dagat sa Galilea. Unya mitungas siya sa bungtod ug milingkod didto.
30 Large crowds came to him, having with them the lame, blind, mute, crippled, and many others, and they put them down at his feet; and he healed them.
Ang dakong panon sa katawhan miadto kaniya. Gidala nila uban kanila ang bakol, buta, amang, ug kimay nga mga tawo, ug daghan pang uban nga masakiton. Gidala nila sila sa tiilan ni Jesus ug unya giayo niya sila.
31 So the crowd was amazed when they saw the mute speaking, crippled healthy, lame walking, and blind seeing—and they glorified the God of Israyel.
Busa ang panon sa katawhan natingala sa dihang nakita nila ang amang nga mga tawo nga nakasulti, ang mga kimay naayo, ang bakol nakalakaw, ug ang buta nakakita. Gidayeg nila ang Dios sa Israel.
32 Yeshua summoned the disciples and said, "I have compassion on the crowd, because they continue with me now three days and have nothing to eat. I do not want to send them away fasting, or they might faint on the way."
Gitawag ni Jesus ang iyang mga disipulo paduol kaniya ug miingon, “Aduna akoy kaluoy sa pundok sa katawhan, tungod kay nag-uban sila kanako sulod sa tulo na ka adlaw ug wala nay makaon. Dili ko buot nga ipapauli sila nga dili makakaon, aron nga dili sila makuyapan diha sa dalan.”
33 Then the disciples said to him, "Where should we get so many loaves in a deserted place as to satisfy so great a crowd?"
Ang mga disipulo miingon kaniya, “Diin man kita makakuha ug igong mga tinapay niining mamingaw nga dapit aron sa pagpatagbaw sa hilabihan kadako nga pundok sa katawhan?”
34 Yeshua said to them, "How many loaves do you have?" They said, "Seven, and a few small fish."
Si Jesus miingon kanila, “Pila man kabuok ang tinapay nga anaa kaninyo?” Miingon sila, “Pito, ug pipila ka mga gagmay nga isda.”
35 He commanded the crowd to sit down on the ground;
Unya gisugo ni Jesus ang panon sa katawhan nga manglingkod sa yuta.
36 and he took the seven loaves and the fish. He gave thanks and broke them, and gave to the disciples, and the disciples to the crowds.
Gikuha niya ang pito ka tinapay ug ang isda, ug human sa pagpasalamat, gipikaspikas niya ang tinapay ug gihatag ngadto sa iyang mga disipulo. Ang mga disipulo naghatag kanila ngadto sa pundok sa katawhan.
37 They all ate, and were filled. They took up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
Nangaon ang tanang tawo ug natagbaw. Ug gitigom nila ang tanang pagkaon nga nahibilin gikan sa mga gipikaspikas nga bahin, napuno ang pito ka bukag.
38 Those who ate were four thousand men, besides women and children.
Kadtong nangaon 4000 ka mga lalaki, gawas sa mga babaye ug mga bata.
39 Then he sent away the crowds, got into the boat, and came into the borders of Magdu.
Unya gipapauli ni Jesus ang panon sa katawhan ug misakay didto sa sakayan ug miadto ngadto sa rehiyon sa Magadan.
