Mark 4
1 And again he began to teach by the lake. And a large crowd was gathered to him, so that he entered into a boat on the lake, and sat down. And the whole crowd was on the land by the lake.
ଜିସୁ ଗାଲିଲି ହାମ୍ଦୁର୍ ଗୁଟିତ ଆରେ ରଗ ହିକାୟ୍ ହିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍, ଆରେ ହେନି ମାନାୟାର୍ ତା ଲାଗାଂ ରୁଣ୍ଡାଆତାର୍ ଜେ ହେୱାନ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ତ ମାନି ର ଡଙ୍ଗାତ ହାଲ୍ଜି କୁଚ୍ଚାନ୍ ଆରି ମାନାୟାର୍ ହାମ୍ଦୁର୍ ଲାଗାଂ ର ବୁଇଁତ ମାଚାର୍ ।
2 And then he taught them many things in parables, and told them in his teaching,
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ହିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ବେସି କାତା ବିସ୍ରେ ହିକ୍ୟା ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍, ପାଚେ ନିଜ୍ ହିକ୍ୟା ବିସ୍ରେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍ ୱେନାଟ୍ ।
3 "Listen. Look, the sower who went out to sow.
“ହୁଡ଼ାଟ୍, ରୱାନ୍ ୱିତ୍ନାକାନ୍ ୱିଦେଂ ହତ୍ତାନ୍ ।
4 And it happened, as he sowed, some seed fell by the road, and the birds came and devoured it.
ହେୱାନ୍ ୱିତୁ ୱିତୁ କେତେକ୍ ବିୟାନ୍ ହାଜ଼ି କଚଣ୍ତ ଆର୍ନାତ୍, ପାଚେ ପଟିଂ ୱାଜ଼ି ହେଦାଂ ତିନିକ୍ ।
5 And others fell on the rocky ground, where it had little soil, and immediately it sprang up, because it had no depth of soil.
ଆରେ କେତେକ୍ ଅଲପ୍ ଚିକ୍ଲା ମାନି କାଲ୍କୁ କୁଡ଼ିତ ଆର୍ନାତ୍ ଆରି ବେସି ଚିକ୍ଲା ହିଲ୍ୱି କାଜିଂ ହାଣ୍ଡେଲ୍ ନେସ୍ନାତ୍ ।
6 And when the sun came up, it was scorched; and because it had no root, it withered away.
ମାତର୍ ୱେଡ଼ା ହତ୍ତିସ୍ ମୁର୍ଜା ଆନାତ୍ ଆରେ ଚିରା ହାର୍ କିଜ଼ି ହାଲ୍ୱିତି କାଜିଂ ୱାଜ୍ଜି ହାଚାତ୍ ।
7 And others fell among the thorns, and the thorns grew up, and choked it, and it yielded no fruit.
ଆରେ କେତେକ୍ ୱାଡ଼ି କୁଡ଼ିକାଙ୍ଗ୍ ଆର୍ନାତ୍, ଆରେ ୱାଡ଼ିକୁଡ଼ି ନିଙ୍ଗ୍ଜି ଗାଜା ଆଜ଼ି, ହେୱାକାଂ ଡାବାୟ୍ କିନିକ୍ ଆରି ଇନାକାପା ପାଡ଼୍ ୱାଉତ୍ ।
8 And others fell into the good ground, and yielded fruit, growing up and increasing; and brought forth thirty times, and sixty times, and one hundred times."
ପାଚେ, ହାର୍ଦି ମେଦ୍ନିତ ଆର୍ନାତ୍, ଆରି ନେସ୍ଦି ପାନ୍ଚି ନିଙ୍ଗ୍ଜି ରିକଡ଼ି ଦସ୍ ଗାଡ଼୍ହା, ତିନ୍କଡ଼ି ଗାଡ଼୍ହା ଆରେ ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ଗାଡ଼୍ହା ପାତେକ୍ ପାଡ଼୍ ଆସ୍ତାତ୍ ।”
9 And he said, "Whoever has ears to hear, let him hear."
ପାଚେ ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କିତୁଲ୍ ମାନାତ୍, ହେୱାନ୍ ୱେନେନ୍ ।”
10 And when he was alone, those who were around him with the twelve asked him about the parables.
ହେୱାନ୍ ରକାନ୍ ମାନିୱେଡ଼ାଲିଂ ତା ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ବାରଜାଣ୍ ଚେଲାର୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ହେୱାନିଂ ହେ ଉତର୍ମୁଡ଼୍କୁ ବିସ୍ରେ ୱେନ୍ବେଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।
11 And he said to them, "To you has been given the mystery of the Kingdom of God, but to those who are outside, all things are done in parables,
“ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍,” ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜିନି ଡ଼ୁକ୍ତି କାତା, ପୁଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ସାକ୍ତି ହିଦ୍ୟା ଆତାତ୍ନ୍ନା, “ମାତର୍ ହେ ବାର୍ତି ମାନାୟାରିଂ ସବୁ ବିସ୍ରେ ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ଇନ୍ୟାନାତା,
12 that 'seeing they may see, and not perceive; and hearing they may hear, and not understand; lest perhaps they should turn and be forgiven.'"
ଇନେସ୍ ହେୱାର୍ ହୁଡ଼୍ଜି ହୁଡ଼୍ଜି ବୁଜାଆଦେଂ ଆଡୁର୍, ଆରି ୱେନୁ ୱେନୁ ପୁଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁର୍, କାତେହିନା ହେୱାର୍ ଇସ୍ୱର୍ତାକେ ୱାନାର୍ ଆରି କେମା ପାୟା ଆନାର୍ ।”
13 And he said to them, "Do you not understand this parable? And how will you understand all of the parables?
ହେୱାନ୍ ଆରେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇ କାତା ବୁଜା ଆଉଦେରା କି? ଲାଗିଂ ଇନେସ୍ ବିନେନି ୱିଜ଼ୁ ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ବୁଜା ଆଦେଂ ଆଡ୍ନାଦେର୍?
14 The farmer sows the word.
ୱିତ୍ନାକାନ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ବେରଣ୍ ୱିତ୍ନାନ୍ ।
15 And these are the ones by the road where the word is sown; and when they have heard, immediately Satana comes, and takes away the word which has been sown in them.
ଇନେର୍ ୱେନାର୍, ଆରେ ୱେଚ୍ଚି ଦାପ୍ରେ ସୟ୍ତାନ୍ ୱାଜ଼ି ହେୱାର୍ ତାକେ ୱିତ୍ତାକା ବେରଣ୍ କିସ୍ତି ଅନାତ୍ । ହେୱାର୍ ବେରଣ୍ ୱିତ୍ୟାଆତି ହାଜ଼ିନି ମେଦ୍ନି ଲାକେ ।
16 And these in a similar way are those who are sown on the rocky places, who, when they have heard the word, immediately receive it with joy.
ହେ ଲାକେ, ଇନେର୍ ଆଏତ୍ ବେରଣ୍ ୱେଚ୍ଚି ଦାପ୍ରେ ୱାର୍ୟା ଆଜ଼ି ହେଦାଂ ମାନି କିତାର୍,
17 And they have no root in themselves, but are short-lived. Then, when oppression or persecution arises because of the word, immediately they stumble.
ମାତର୍ ହେୱାର୍ ତାକେ ଚିରାବିତ୍ରେ ହାଲ୍ୱି କାଜିଂ ଅଲପ୍ ଦିନ୍ ତିର୍ ମାନ୍ଗାନାର୍, ପାଚେ ବେରଣ୍ କାଜିଂ ଦୁକ୍ କି ନିନ୍ଦା ୱାତିସ୍ ହେ ଦାପ୍ରେ ବାଦାପାୟା ଆନାର୍, ହେୱାର୍ ୱିତିୟାତି କାଲ୍କୁଡ଼ିନି ମେଦ୍ନି ଲାକେ ।
18 And others are those who are sown among the thorns; these are the ones who have heard the word,
ୱାଡ଼ି କୁଡ଼ିତ ଆର୍ତି ବିୟାନ୍ ଲାକେ ହେ ନେକ୍ରିକାବୁର୍ ଆରେ କେତେଜାଣ୍ ୱେନାର୍,
19 and the cares of the age, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in choke the word, and it becomes unfruitful. (aiōn g165)
ମାତର୍ ସଁସାର୍ନି ଚିନ୍ତା, ଦାନ୍ ଲବ୍ରା ଆରି ବାରବିନି ଲାବ୍ଡ଼ି ହେୱାର୍ ମାନ୍ତିଂ ଗୁରାୟ୍ କିନି କାଜିଂ ହେ କାତା ପାଡ଼୍ ପାୟା ଆଉତ୍ । (aiōn g165)
20 And those which were sown on the good ground are those who hear the word, and accept it, and bear fruit, some thirty times, some sixty times, and some one hundred times."
ଆରେ, ଇନେର୍ ବେରଣ୍ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ହେଦାଂ ମାନିକିନାର୍ ଆରି ରିକଡ଼ିଦସ୍ ଗାଡ଼୍ହା, ତିନିକଡ଼ି ଗାଡ଼୍ହା, ଆରେ ପାଞ୍ଚ୍କଡ଼ି ଗାଡ଼୍ହା ପାଡ୍ ୱାନାତ୍, ହେୱାର୍ ୱିତିୟା ଆଜ଼ି ମାଚି ହାର୍ଦି ମେଦ୍ନି ଲାକେ ।”
21 And he said to them, "Is the lamp brought to be put under a basket or under a bed? Is it not put on a stand?
ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଇନେର୍ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ବଇଟା ଆହି କିଜ଼ି ମାଣ୍ ତାରେନ୍ କି କାଟେଲ୍ ତାରେନ୍ ଇନାକା ଇଟ୍ୟା ଆନାତ୍? ବଇଟା ଇଟ୍ନି ବାହା ଜପି ଇଟ୍ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ତାହି ୱାୱାକା?
22 For there is nothing hidden, except that it should be made known; neither was anything made secret, but that it should come to light.
ଇନାକିଦେଂକି ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆୱାକା ଇନାକା ଆକାୟ୍, ଆରେ ଜଦି ଡ଼ୁକ୍ତାତ୍ନ୍ନା, ହେଦାଂ ବାର୍ତ ହତ୍ତେଂ ଡ଼ୁକ୍ତାତ୍ନ୍ନା ।
23 If anyone has ears to hear, let him hear."
ଜଦି ଇନେରିଂ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କିତୁଲ୍ ମାନାତ୍, ହେୱେନ୍ ୱେନେନ୍!”
24 And he said to them, "Consider carefully what you hear. With whatever measure you measure, it will be measured to you, and more will be given to you.
ହେୱାନ୍ ପାଚେ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଇନାକା ୱେନାଦେରା, ହେ ବିସ୍ରେ ଜାଗ୍ରତ୍ । ଇମ୍ଣି ମାଣ୍ତାଂ ଲାଚ୍ନାସ୍, ହେ ମାଣ୍ତାଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଲାଜ୍ଜି ହିଦ୍ନାତ୍, ଆରି ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଆଦିକ୍ ହିଦ୍ୟା ଆନାତ୍ ।
25 For whoever has, more will be given, and he who does not have, even that which he has will be taken away from him."
ଇନାକିଦେଂକି ଇନେରିଂ ମାନାତ୍, ତାଙ୍ଗ୍ ହିୟାଆନାତ୍; ଆରି ଇନେରିଂ ହିଲୁତ୍, ତା ତାକେ ଇନାକା ମାନାତ୍, ହେଦାଂ ଇସ୍ୱର୍ ତାକେଣ୍ଡାଂ ଅନାନ୍ ।”
26 And he said, "The Kingdom of God is like someone who scatters seed on the earth,
ଆରେ ରଗ ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜି ଇ ଲାକେ, ରୱାନ୍ ଜାର୍ ମେଦ୍ନିତ ବିୟାନ୍ ୱିତ୍ନାନ୍ ।
27 and he sleeps and rises night and day, and the seed springs up and grows; he doesn't know how.
ପାଚେ, ରୱାନ ମାନାୟ୍ ନାଣା ହୁନ୍ଞ୍ଜ୍ନାନ୍ ଆରି ଅଜଡ଼୍ ଆତିସ୍ ଜାଗ୍ରତ୍ ଆନାନ୍, ଆରି ବିୟାନ୍ ଇନେସ୍ କିଜ଼ି ନେସ୍ଇ ପାନ୍ତାତ୍, ହେଦାଂ ହେୱାନ୍ ପୁନୁନ୍ ।
28 The earth bears fruit, first the blade, then the ear, then the full grain in the ear.
ମେଦ୍ନି ନିଜେ ପାଡ଼୍ ଆହିକିନାତ୍, ପର୍ତୁମ୍ ଆକି, ପାଚେ କେନ୍ଦା, ତା ପାଚେ ଜିକିତ ଗଁମ୍ ବାର୍ତି ।
29 But when the fruit is ripe, immediately he puts forth the sickle, because the harvest has come."
ମାତର୍ ତାସ୍ ହେନ୍ତାତେ ତାସ୍ ସମୁ ୱାତିସ୍ ହେୱାନ୍ କୱେସ୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ତ୍ରେସ୍ନାନ୍ ।
30 And he said, "To what will we liken the Kingdom of God? Or with what parable will we use for it?
ଜିସୁ ଆରେ ଇଚାନ୍, “ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇନେର୍ ଲାହାଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ ରାଜିତିଂ ଡାଡ଼ାୟ୍ କିନାସ୍? କି ଆରେ ଇମ୍ଣି ଉତର୍ମୁଡ଼୍ତ ହେଦାଂ ବୁଜାୟ୍ କିନାସ୍?
31 It's like a mustard seed, which, when it is sown upon the soil, though it is less than all the seeds that are upon the soil,
ହେଦାଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ହାର୍ହୁ ମାଞ୍ଜି ଲାକେ; ମେଦ୍ନିତ ୱିତିନି ୱାଡ଼ାଙ୍ଗ୍ ହେଦାଂ ପୁର୍ତିତ ସବୁ ପାଡ଼୍ତାଂ ହାରୁ ।
32 And when it is sown, grows up, and becomes greater than all the garden plants, and puts out large branches, so that the birds of the sky can lodge under its shadow."
ମାତର୍ ୱିତିସ୍ ହେଦାଂ ପାନ୍ଚି ସବୁ କୁଚାତାଂ ଗାଜା ଆନାତ୍, ପାଚେ ଡାଡ଼୍ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଆଜ଼ି ଗାଜା ଗାଜା ଆନିଂ ଜେ, ଆକାସ୍ନି ପଟିଂ ହେ ହିତ୍ଡ଼ିତ ବାହା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ନିକ୍ ।”
33 And with many such parables he spoke the word to them, as they were able to hear it.
ହେୱାନ୍ ଇ ଲାକେ ବେସି ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ହୁଦାଂ ହେୱାରିଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ବୁଜାଆନି ସାକ୍ତି ସମାନ୍ ହେୱେର୍ ଲାଗେ ବେରଣ୍ ପର୍ଚାର୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍,
34 And he did not speak to them without a parable; but privately to his own disciples he explained everything.
ଆରେ ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ୱେଚ୍ୱାଦାଂ ହେୱାନ୍ ହେୱାର୍ ତାକେ ଇମ୍ଣି ବେରଣ୍ପା ଇନ୍ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍ । ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ବିନେନିକାର୍ ହିଲ୍ୱି ୱେଡ଼ାଲିଂ କାତା ତାଙ୍ଗ୍ ହେ ଚେଲାରିଂ ସବୁ ବିସ୍ରେ ବୁଜାୟ୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
35 And on that day, when evening had come, he said to them, "Let us go over to the other side."
ହେଦାଂ କାଜିଂ ମ୍ଡିକାହାରେସ୍ ଆତିଲେ ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ୱାଡୁ, ହାମ୍ଦୁର୍ ଆନ୍ଟି ପାଡ଼୍କା ହାନାସ୍ ।”
36 And leaving the crowd, they took him with them, even as he was, in the boat. And other boats were with him.
ହେବେତାଂ ହେୱାର୍ ମାନାୟାରିଂ ପିସ୍ତି, ଜିସୁ ଇମ୍ଣି ଡଙ୍ଗାତ ମାଚାନ୍, ହେ ଲାକେ ହେୱାନ୍ ଡଙ୍ଗା ଲାହାଙ୍ଗ୍ ଅଜ଼ି ହାଚାର୍, ପାଚେ ବିନ୍ ବିନ୍ ଡଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ପା ହେୱାନ୍ ହୁକେ ମାଚିକ୍ ।
37 And a big wind storm arose, and the waves beat into the boat, so much that the boat was already filled.
ଆରି, ତ୍ରିପ୍କୁ ହୁଜ଼ାୱାଣି ଆତାତ୍, ପାଚେ ଲଡ଼ି ପଡ୍ନି କାଜିଂ ଡଙ୍ଗାତ ଏଜ଼ୁଂ ବାର୍ତି ଆଦେଂ ଲାଗିତିକ୍ ।
38 And he himself was in the stern, asleep on the cushion, and they woke him up, and told him, "Teacher, do you not care that we are dying?"
ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱାନ୍ ଡଙ୍ଗାନି ପାଚ୍ବାଗାଂ ଆକ୍ସା କାପ୍ଡ଼ା ପାଟାତ ଡୁପ୍ଚି ହୁନ୍ଜି ମାଚାନ୍; ଆରେ ହେୱାର୍ ହେୱାନିଂ ନିକ୍ଚି ଇଚାର୍, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ହାତାପ୍, ନିଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଚିନ୍ତା ହିଲୁତ୍?”
39 And he awoke, and rebuked the wind, and said to the lake, "Peace. Be still." And the wind ceased, and there was a great calm.
ଇବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ଜି ଦୁକାତିଙ୍ଗ୍ ଦାକା ହିଜ଼ି ଲଡ଼ିତିଂ ଇଚାନ୍, “ପ୍ଡକ୍ ଇନା, ଚିମ୍ରା!” ହେବେଣ୍ଡାଂ ଦୁକା ମଦା ଆତାତ୍ ଆରେ ସବୁ ତିର୍ ଆତାତ୍ ।
40 And he said to them, "Why are you so afraid? Do you still have no faith?"
ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ “ଇନେକିଦେଂ ଏଚେକ୍ ଡ୍ରିକୁଣା କାଦେର୍? ଇଦାଂ! ଇନାକା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତି ହିଲୁତ୍?”
41 And they were greatly afraid, and said to one another, "Who then is this, that even the wind and the lake obey him?"
ହେବେ ହେୱାର୍ ବେସି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ହେୱେର୍ ହେୱାର୍ ୱେଚ୍ପା ଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍, “ଇୱାନ୍ ଜେ ଇନେନ୍? ଦୁକା ଆରେ ହାମ୍ଦୁର୍ ରିଣ୍ଡାଂପା ଇୱାନ୍ ବଲ୍ ମାନି କିନିକା!”
