< Mark 4 >

1 And again he began to teach by the lake. And a large crowd was gathered to him, so that he entered into a boat on the lake, and sat down. And the whole crowd was on the land by the lake.
ଜିସୁ ଆରିତରେକ୍‌ ଗାଲିଲି ସମ୍‌ଦୁର୍‌ କଣ୍ଡିଟାନେ ସିକିଆ ଦେବାର୍‌ ଦାର୍‌ଲା, ଆରି ଏତେକ୍‌ ମାଣ୍ଡ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ତାର୍‌ ଲଗେ ଟୁଲ୍‌ଅଇଲାଇଜେ, ସେ ସମ୍‌ଦୁରେ ରଇବା ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗାଇ ଜାଇ ବସ୍‌ଲା, ଆରି ଗୁଲାଇ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ସମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଲିକେ ରଇଲାଇ ।
2 And then he taught them many things in parables, and told them in his teaching,
ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ ବେସି ବିସଇ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ ସିକାଇଲା । ଆରି ସିକାଇବାବେଲେ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା,
3 "Listen. Look, the sower who went out to sow.
“ସୁନା ଗଟେକ୍‌ ଚାସି ତାର୍‌ ବିଅନ୍‌ ବୁନ୍‌ବାର୍‌ ବାରଇଲା ।
4 And it happened, as he sowed, some seed fell by the road, and the birds came and devoured it.
ସେ ବୁନୁ ବୁୁନୁ କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ବାଟେ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି ଚଡଇମନ୍‌ ଆସି ସବୁଜାକ ବିଅନ୍‌ କାଇଦେଲାଇ ।
5 And others fell on the rocky ground, where it had little soil, and immediately it sprang up, because it had no depth of soil.
ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ଉନା ମାଟିରଇ ତଲେ ପାକ୍‌ନା ରଇଲା ବୁଏଁ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି ମାଟି ଉନା ରଇଲାକେ ଦାପ୍‌ରେ ଗାଜା ଅଇଲା ।
6 And when the sun came up, it was scorched; and because it had no root, it withered away.
ମାତର୍‌ ବେଲ୍‌ ଉଦ୍‌ଲାକେ ଗାଜା ଅଇଲାଟା ପଡି ମସ୍‌ରିଗାଲା, ଆରି ଚେର୍‌ ବେଦି ନ ରଇଲାଜେ ସୁକିଗାଲା ।
7 And others fell among the thorns, and the thorns grew up, and choked it, and it yielded no fruit.
ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ କାଟା ବୁଟା ମଜାଇ ଅଦର୍‌ଲା, ଆରି କାଟା ବୁଟାମନ୍‌ ଉଟି ବଡିକରି ଗାଜା ଅଇ ସବୁକେ ଚାପି ପାକାଇଲାଇ । ଚାପିଦେଲାକେ କାଇ ଦାନ୍‌ ମିସା ଅଏ ନାଇ ।
8 And others fell into the good ground, and yielded fruit, growing up and increasing; and brought forth thirty times, and sixty times, and one hundred times."
ମାତର୍‌, ଆରି କେତେକ୍‌ ବିଅନ୍‌ ନିକ ବୁଏଁ ଅଦର୍‌ଲା ଆରି ଗାଜା ଅଇ ଉଟି ବଡିକରି ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍‌ ସାଟେ ଗୁଣ୍‌ ଆରି ସଏ ଗୁଣ୍‌ ଜାକ ପସଲ୍‌ ଦେଲା ।”
9 And he said, "Whoever has ears to hear, let him hear."
ଆରି ଜିସୁ କଇଲା, “ଜାକେ ସୁନ୍‌ବାକେ କାନ୍‌ ଆଚେବଇଲେ, ସେ ମନ୍‌ଦେଇ ସୁନ ।”
10 And when he was alone, those who were around him with the twelve asked him about the parables.
୧୦ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ଲକ୍‌ ରଇଲା ବେଲେ ତାର୍‌ସଙ୍ଗ୍‌ ରଇଲା ଲକ୍‌ମନ୍‌ ଆରି ବାର୍‌ଟା ସିସ୍‌ମନ୍‌ ତାକେ ପାଚାର୍‌ଲାଇ, “ତମେ କାଇକେ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ ସିକାଇଲାସ୍‌ନି?”
11 And he said to them, "To you has been given the mystery of the Kingdom of God, but to those who are outside, all things are done in parables,
୧୧ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜେ ଲୁଚିକରି ରଇଲା ବିସଇ ତମେ ବୁଜିପାର୍‌ଲାସ୍‌ନି, ମାତର୍‌ ବାଇରେ ରଇବା ବିନ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌କେ ଉଦାଅରନ୍‌ ଦେଇ କୁଆ ଅଇଲାନି ।”
12 that 'seeing they may see, and not perceive; and hearing they may hear, and not understand; lest perhaps they should turn and be forgiven.'"
୧୨ଜେନ୍ତାର୍‌କି “ମୁଇ କର୍‌ବା କାମ୍‌ମନ୍‌ ଦେକ୍‌ତେ ରଇଲେ ମିସା ବୁଜି ନାପାରତ୍‌, ଆରି କଇଲାଟାମନ୍‌ ସୁନି ସୁନି ମିସା ନ ବୁଜତ୍‌, ବୁଜ୍‌ତାଇଆଲେ ସେମନ୍‌ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ଲଗେ ବାଅଡ୍‌ତାଇ ଆରି ପାପ୍‌ କେମା ପାଇତାଇ ।”
13 And he said to them, "Do you not understand this parable? And how will you understand all of the parables?
୧୩ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ଏ ଉଦାଅରନର୍‌ ଅରତ୍‌ ତମେ ବୁଜାସ୍‌ ନାଇ କି? ତେବେ ବିନ୍‍ ଉଦାଅରନର୍‍ ଅରତ୍‌ କେନ୍ତି ବୁଜ୍‌ସା?
14 The farmer sows the word.
୧୪ଚାସି ପର୍‌ମେସରର୍‌ ବାକିଅ ବୁନ୍‌ସି,
15 And these are the ones by the road where the word is sown; and when they have heard, immediately Satana comes, and takes away the word which has been sown in them.
୧୫ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ସୁନ୍‌ବାଇ ଆରି ସୁନ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ, ସଇତାନ୍‌ ଆସି ସେମନ୍‌ର୍‌ ଟାନେଅନି ବୁନିରଇବା ବାକିଅ ଜିକି ନେଇସି, ସେମନ୍‌ ବୁନିରଇବା ବାଟ୍‌ଲଗର୍‌ ବିଅନ୍‌ ପାରା ।
16 And these in a similar way are those who are sown on the rocky places, who, when they have heard the word, immediately receive it with joy.
୧୬ସେନ୍ତାର୍‌ ସେ, ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ ସାର୍‌ଦା ଅଇ ସେଟା ମାନ୍‌ବାଇ, ସେଲକ୍‌ ପାକ୍‌ନା ରଇବା ଜାଗାଇ ଅଦର୍‌ଲା ବିଅନ୍‌ ପାରା ।
17 And they have no root in themselves, but are short-lived. Then, when oppression or persecution arises because of the word, immediately they stumble.
୧୭ମାତର୍‌ ସେମନର୍‌ ଟାନେ ଚେର୍‌ ନ ବେଦିରଏଜେ ଚନେକର୍‌ପାଇ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କରି ରଇବାଇ, ପଚେ ବାକିଅର୍‌ଲାଗି କସ୍‌ଟ କି ତାଡ୍‌ନା ଆଇଲେ, ସେ ଦାପ୍‌ରେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଚାଡି ଦେବାଇ ।
18 And others are those who are sown among the thorns; these are the ones who have heard the word,
୧୮ଆରି ଜନ୍‌ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନ୍‌ବାଇ, ମାତର୍‌ ତାର୍‌ ଦିନ୍‌କର୍‌ ବିସଇର୍‌ ଚିନ୍ତା, ଦନର୍‌ ମାୟା ଆରି ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ବିସଇର୍‌ ଲାଲ୍‌ସାଟାନେ ପୁରିକରି ମାପ୍‌ରୁର୍‌ ବାକିଅକେ ଚାପିପାକାଇସି, ତେଇ ମାପ୍‌ରୁର୍‌ ବାକିଅ ନିକ କାମ୍‍ ନ କରେ ।
19 and the cares of the age, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in choke the word, and it becomes unfruitful. (aiōn g165)
୧୯ସେନ୍ତାରି ଅଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ ବିଅନ୍‌ ବୁନିରଇବା କାଟାଲାଟା ବୁଇଁ ପାରା । (aiōn g165)
20 And those which were sown on the good ground are those who hear the word, and accept it, and bear fruit, some thirty times, some sixty times, and some one hundred times."
୨୦ବାକିଲକ୍‌ମନ୍‌ ବାକିଅ ସୁନି ସେଟା ମାନ୍‌ବାଇ ଆରି ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍‌, ସାଟେ ଗୁଣ୍‌ ଆରି ସଏ ଗୁଣ୍‌ ପଲ୍‌ ଦେବାଇ, ସେମନ୍‌ ବିଅନ୍‌ ଅଦ୍‌ରି ରଇବା ନିକ ବୁଇଁ ପାରା ।”
21 And he said to them, "Is the lamp brought to be put under a basket or under a bed? Is it not put on a stand?
୨୧ଜିସୁ ଆରିତରେକ୍‌ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ବତି ଡସାଇ ମାନ୍‌ ତଲେ କି କଟ୍‌ ତଲେ ସଙ୍ଗଇବାକେ ନ ଆନତ୍‌ । ବତି, କୁଦ୍‌ରାଇ ସଙ୍ଗଇବାକେ ଡସାଇବାଇ ।
22 For there is nothing hidden, except that it should be made known; neither was anything made secret, but that it should come to light.
୨୨କାଇକେବଇଲେ ଲକ୍‌ମନ୍‌କେ ଏବେଜାକ ନାଜାନି ରଇବା ବିସଇ ଜାନାଇ ଦିଆଅଇସି, ଆରି ଜନ୍‌ ବିସଇ ସବୁ ଲୁଚି ରଇସି, ସେଟା ମେଲାକରି ଦିଆଅଇସି ।
23 If anyone has ears to hear, let him hear."
୨୩ଜଦି ଜାକେ ନିକ ସଙ୍ଗ୍‌ ସୁନ୍‌ବାର୍‌ ଆଚେ, ସେ ନିକ ସଙ୍ଗ୍‌ ସୁନ ।”
24 And he said to them, "Consider carefully what you hear. With whatever measure you measure, it will be measured to you, and more will be given to you.
୨୪ଆରି ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “କାଇଟା ସୁନ୍‌ଲାସ୍‌ନି, ସେ ବିସଇ ଏତାଇକରି ଜାଗରତ୍‌ ରୁଆ । ଜନ୍‌ ନାପେ ତମେ ନାପ୍‌ସା, ସେ ନାପେ ପର୍‌ମେସର୍‌ ତମ୍‌କେ ନାପ୍‌ସି, ଆରି ତାର୍‌ତେଇଅନି ଅଦିକ୍‌ ।
25 For whoever has, more will be given, and he who does not have, even that which he has will be taken away from him."
୨୫କାଇକେବଇଲେ ଜାକେ ରଇ, କାମେ ଲାଗାଇରଇସି ତାକେ ଅଦିକ୍‌ ଦିଆଅଇସି, ଆରି ଜାକେ ରଇ, କାମେ ନ ଲାଗାଏ, ତାର୍‌ଟାନେ ଅନି ସେ ଅଲପ୍‌ ରଇଲାଟା ମିସା ନିଆଅଇସି ।”
26 And he said, "The Kingdom of God is like someone who scatters seed on the earth,
୨୬ଆରି ସେ କଇଲା, “ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଏନ୍ତାରି । ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌ ନିଜର୍‌ ପଦାଇ ବିଅନ୍‌ ବୁନ୍‌ସି ।
27 and he sleeps and rises night and day, and the seed springs up and grows; he doesn't know how.
୨୭ଆରି, ସେ ଦିନ୍‌ବେଲେ କି ରାତିବେଲେ, ସଇଲେ କି କାମ୍‌ କଲେ ମିସା ବିଅନ୍‌ କେନ୍ତି ଆଁକ୍‌ରି ବଡ୍‌ସି, ସେଟା ନାଜାନେ,
28 The earth bears fruit, first the blade, then the ear, then the full grain in the ear.
୨୮ଜମି ତାର୍‌ମନ୍‌କେ ପଲ୍‌ ଉବ୍‌ଜାଇସି, ପର୍‌ତୁମ୍‌ ପତର୍‌, ପଚେ କେଡ୍‌, ତାର୍‌ପଚେ ମୁଞ୍ଜି ପୁରୁନ୍‌ ରଇବା କେଡ୍‌ ।
29 But when the fruit is ripe, immediately he puts forth the sickle, because the harvest has come."
୨୯ମାତର୍‌ ଚାସ୍‌ ପାଚ୍‌ଲା ଦାପ୍‌ରେ କାଟ୍‌ବା ବେଲା କେଟିଆଇଲେ, ଚାସି କାଟ୍‌ବାକେ ଇଲା ଲାଗାଇସି ।”
30 And he said, "To what will we liken the Kingdom of God? Or with what parable will we use for it?
୩୦ସେ ଆରି ତରେକ୍‌ କଇଲା, “ଆମେ ପର୍‌ମେସରର୍‌ ରାଇଜ୍‌ କାଇଟା ସଙ୍ଗ୍‌ ସମାନ୍‌ କରୁ? ନଇଲେ କାଇ ଉଦାଅରନ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାଇଦେଉଁ?
31 It's like a mustard seed, which, when it is sown upon the soil, though it is less than all the seeds that are upon the soil,
୩୧ସେଟା ଗଟେକ୍‌ ସର୍‌ସୁ ମୁଞ୍ଜି ପାରା, ବୁଏଁ ବୁନ୍‌ବା ବେଲେ ସେଟା ପୁର୍‌ତିବିର୍‌ ସବୁ ମୁଞ୍ଜିତେଇ ଅନି ସାନ୍‌ଟା,
32 And when it is sown, grows up, and becomes greater than all the garden plants, and puts out large branches, so that the birds of the sky can lodge under its shadow."
୩୨ମାତର୍‌ ବୁନ୍‌ଲେ, ସେଟା ବଡିକରି ସବୁ ସାଗର୍‌ ଟାନେଅନି ବଡ୍‌ ଅଇସି, ଆରି ତାର୍‌ କେନ୍ଦି ଏନ୍ତି ବଡ୍‌ ବଡ୍‌ ଅଇଜାଇସି ଜେ, ସରଗର୍‌ ଚଡଇମନ୍‌ ତାର୍‌ କେନ୍ଦାଇ ବାସା ଅଇବାଇ ।”
33 And with many such parables he spoke the word to them, as they were able to hear it.
୩୩ଜିସୁ ଏନ୍ତି କେତେକ୍‌ କେତେକ୍‌ ଉଦାଅରଣ୍‌ ସଙ୍ଗ୍‌ ସେମନର୍‌ ବୁଜ୍‍ବା ବପୁ ଇସାବେ ବାକିଅ ସୁନାଇତେ ରଇଲା,
34 And he did not speak to them without a parable; but privately to his own disciples he explained everything.
୩୪ଆରି ଉଦାଅରନ୍‌ ନଇତେ ସେ ତାକର୍‌ ଲଗେ କାଇ କାତା ନ କଇତେରଇଲା । ମାତର୍‌ ଜିସୁ ବିନ୍‌ ଲକ୍‌ମନ୍‌ କେ ନ ରଇଲାବେଲେ ନିଜର୍‌ ସିସ୍‌ମନ୍‌କେ ସବୁ ବିସଇ ବୁଜାଇ ଦେଇତେ ରଇଲା ।
35 And on that day, when evening had come, he said to them, "Let us go over to the other side."
୩୫ସେଦିନେ ସଞ୍ଜ୍‌ ଅଇଲାକେ ଜିସୁ ସେମନ୍‌କେ କଇଲା, “ଆସା, ଗାଡ୍‌ ସେପାଟେ ଜୁ ।”
36 And leaving the crowd, they took him with them, even as he was, in the boat. And other boats were with him.
୩୬ସେଡ୍‌କିବେଲେ ସେମନ୍‌ ଲକ୍‌ ଗଅଲି ଚାଡିକରି, ଜିସୁ ବସି ରଇଲା, ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗାଇ ଜାଇ ବସ୍‌ଲାଇ । ଆରି ବିନ୍‌ ବିନ୍‌ ଡଙ୍ଗା ମିସା ତାକର୍‌ ସଙ୍ଗ୍‍ ରଇଲା ।
37 And a big wind storm arose, and the waves beat into the boat, so much that the boat was already filled.
୩୭ପଚେ ଅଟାତ୍‌ ବେସି ବାଉପବନ୍‌ ଆଇଲା, ଆରି ଲଅଡିର୍‌ ମାଡ୍‌କେ ଡଙ୍ଗାଇ ପାନି ପୁରୁନ୍‌ ଅଇବାର୍‌ ଦାର୍‌ଲା ।
38 And he himself was in the stern, asleep on the cushion, and they woke him up, and told him, "Teacher, do you not care that we are dying?"
୩୮ସେଡ୍‌କିବେଲେ ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାର୍‌ ପଚ୍‌ ଚଟୁ ମାର୍‌ବା ଲଗେ ମଚ୍‌ଲା ମୁଣ୍ଡିସାକରି ସଇଦେଇ ରଇଲା । ସିସ୍‌ମନ୍‌ ତାକେ ଉଟାଇ କଇଲାଇ, “ଏ ଗୁରୁ, ଆମେ ବୁଡିଜିବୁବେ, ତମ୍‌କେ କାଇ ଚେତ୍‌ନା ନାଇ?”
39 And he awoke, and rebuked the wind, and said to the lake, "Peace. Be still." And the wind ceased, and there was a great calm.
୩୯ସେଡ୍‌କିବେଲେ ଜିସୁ ଉଟି ପବନ୍‌କେ ଦମ୍‌କାଇ ଦେଇ ଲଅଡିକେ କଇଲା, “ତବିର୍‌ ଅଇ ଚୁପ୍‌ ର ।” ସେଡ୍‌କି ବେଲେ ପବନ୍‌ ବନ୍ଦ୍‌ ଅଇଲା, ଆରି ସବୁ ତବିର୍‌ ଅଇଲା ।
40 And he said to them, "Why are you so afraid? Do you still have no faith?"
୪୦ଆରି ସେ ସିସ୍‌ମନ୍‌କେ କଇଲା, “କାଇକେ ଏତେକ୍‌ ଡର୍‌ଲାସ୍‌ନି? ତମ୍‌କେ ଏବେଜାକ ମର୍‌ଲଗେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନାଇ କି?”
41 And they were greatly afraid, and said to one another, "Who then is this, that even the wind and the lake obey him?"
୪୧ସେମନ୍‌ ବେସି ଡରି ଜାଇକରି ତାକର୍‌ ତାକର୍‌ ବିତ୍‌ରେ କୁଆବଲା ଅଇଲାଇ, “ତେବେ ଏ କେ ଜେ, ପବନ୍‌ ଆରି ଲଅଡି ମିସା ତାର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ମାନ୍‌ଲାଇନି?”

< Mark 4 >