< Luke 5 >
1 Now it happened, while the crowd pressed on him and heard the word of God, that he was standing by the lake of Gennesaret.
ଦିନେକ୍ ଜିସୁ ଗିନେସରତ୍ ହମ୍ଦୁର୍ ଗୁଟିତ ନିଲ୍ଚି ମାଚାନ୍; ଆରି ମାନାୟାର୍ ଗହଲିତ ହେୱାନ୍ ଜପି ତବ୍ଗା ଆଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍ ମାପ୍ରୁ ବଚନ୍ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ମାଚାର୍,
2 He saw two boats standing by the lake, but the fishermen had gone out of them, and were washing their nets.
ଆରି, ହେୱାନ୍ ହାମ୍ଦୁର୍ ଗୁଟିତ ରିଣ୍ଡାଂ ଡଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ମାନାକା ହୁଡ଼୍ତାର୍; ମିନ୍କୁ ଆହ୍ନାକାର୍ ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜୁଜ଼ି ଜାଲ୍ ନୁସ୍ଦି ମାଚାର୍ ।
3 He entered into one of the boats, which was Shimon's, and asked him to put out a little from the land. He sat down and taught the crowds from the boat.
ହେ ଡଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେତାଂ ଇମ୍ଣାକା ସିମନ୍ତି ମାଚାତ୍, ହେବେ ହେୱାନ୍ ଦୁମ୍ଜି ମେଦ୍ନିତାଂ ଅଲପ୍ ଦେହା ହାଜେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନିଂ ଗୱାରି କିତାନ୍; ଆରେ, ହେୱାନ୍ କୁଚ୍ଚି ଡଙ୍ଗାତାଂ ହେନି ମାନାୟାର୍ତ ହିକ୍ୟା ହିଦେଂ ଲାଗାତାନ୍ ।
4 When he had finished speaking, he said to Shimon, "Put out into the deep, and let down your nets for a catch."
ଜିସୁ ବେରଣ୍ ୱିସ୍ତି ସିମନ୍ତିଂ ଇଚାନ୍, “ଏଜ଼ୁଂ ବିତ୍ରେ ହାଲ୍ଜି ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ମିୱାଙ୍ଗ୍ ଜାଲ୍ ଇଡ଼ାଟ୍ ।”
5 Shimon answered him, "Master, we worked all night, and took nothing; but at your word I will let down the nets."
ଇବେଣ୍ଡାଂ ସିମନ୍ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଏ ଗୁରୁ, ଆପେଂ ହାର୍ତାନାଣା କାମାୟ୍ କିଜ଼ି ଇନାକା ଆହ୍ୱାତାତ୍ମା; ମାତର୍ ନି କାତାତାଂ ଆନ୍ ଜାଲ୍ ଇଡ଼୍ନାଙ୍ଗା ।”
6 When they had done this, they caught a great multitude of fish, and their net was breaking.
ଆରି, ହେୱାର୍ ହେଦାଂ ଇଡ଼୍ଜି ବେସି ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତାର୍, ପାଚେ ହେୱାର୍ତି ଜାଲ୍ ନାଡ୍ବେଦେଂ ଲାଗାତାତ୍ ।
7 They beckoned to their partners in the other boat, that they should come and help them. They came, and filled both boats, so that they began to sink.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ଇମ୍ଣି ତା ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ ମାଚାର୍ ଅଲ୍ଗା ଡଙ୍ଗାତାକେ ମାଚାର୍, ହେୱାର୍ ଇନେସ୍ ୱାଜ଼ି ହାଙ୍ଗ୍ କିତାର୍, ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାର୍ ହେୱାରିଂ କୁକ୍ତାର୍ । ଇବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ୱାଜ଼ି ରିଣ୍ଡାଂ ଡଙ୍ଗାକାଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ବାର୍ତି କିତାର୍ ଜେ, ହେୱାଙ୍ଗ୍ ମୁଞ୍ଜ୍ନି ଲାକେ ଆତାତ୍ ।
8 But Shimon Kipha, when he saw it, fell down at Yeshua's knees, saying, "Depart from me, for I am a sinful man, Lord."
ମାତର୍ ସିମନ୍ ପିତର୍ ଇଦାଂ ହୁଡ଼୍ଜି ଜିସୁଙ୍ଗ୍ କାଲ୍କୁ ତାରେନ୍ ଦାଣ୍ଡ୍ହାଣ୍ ମାଗ୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ ନା ଲାଗେତାଂ ହାଲା, ଲାଗିଂ ଆନ୍ ରୱାଙ୍ଗ୍ ପାପି ମାନାୟ୍ ।”
9 For he was amazed, and all who were with him, at the catch of fish which they had caught;
ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାର୍ ହେ ବାହାତ ଏଚେକ୍ ମିନ୍କୁ ଆସ୍ତାର୍ ଜେ ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍ଜି ହେୱାନ୍ ଆରେ ତା ହାଙ୍ଗ୍ଦାକାର୍ କାବା ଆତାର୍ ।
10 and so also were Yaquv and Yukhanan, sons of Zabedai, who were partners with Shimon. Yeshua said to Shimon, "Do not be afraid. From now on you will be catching people."
ଆରି, ଜେବ୍ଦିର୍ନି ରିୟାର୍ ମାଜ଼ି ମାଚାର୍ ଜାକୁବ୍ ଆରି ଜହନ୍, ଇମ୍ଣାକାର୍ କି ସିମନ୍ତିଂ ମେହାୟ୍କିଜ଼ି ମାଚାର୍, ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ହେ ଲାକେ କାବା ଆତାର୍ । ଆରେ, ଜିସୁ ସିମନ୍ତିଂ ଇଚାନ୍, “ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମା, ଆନ୍ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମାନାୟ୍ ଆହ୍ନାକା ହିକାଇ କିଦ୍ନାଙ୍ଗ୍ ।”
11 When they had brought their boats to land, they left everything, and followed him.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାର୍ ଡଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍ ଗୁଟିତ ତାସି ୱିଜ଼ୁ ପିସ୍ତି ଜିସୁ ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
12 It happened, while he was in one of the cities, look, there was a man full of leprosy. When he saw Yeshua, he fell on his face, and begged him, saying, "Lord, if you want to, you can make me clean."
ରଗ ଜିସୁ ଗାଡ଼୍ଦ ମାନି ସମୁତ, ହୁଡ଼ା, ଗାଜାରଗ୍ କାଟାକାନ୍ ହେ ବାହାତ ମାଚାନ୍; ହେୱାନ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ହୁଡ଼୍ଜି ମୁମ୍ ତାରେନ୍ କିଜ଼ି ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଗୱାରି କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ ଏନ୍ ଜଦି ଇଚା କିନାୟ୍, ତା ଆତିସ୍ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ସକଟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡ଼୍ଦାନାୟ୍ ।”
13 And he stretched out his hand, and touched him, saying, "I am willing. Be cleansed." Immediately the leprosy left him.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ହେୱାନ୍ କେଇ ଲାମାୟ୍ କିଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଡୁବିସ୍ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ଇଚା କିନାଙ୍ଗା, ସକଟ୍ ଆ ।” ହେ ଦାପ୍ରେ ଗାଜାରଗ୍ ତା ତାକେଣ୍ଡାଂ ଦେହା ଆତାତ୍ ।
14 And he commanded him, "Do not tell anyone, but go your way, and show yourself to the priest, and offer for your cleansing according to what Mushe commanded, for a testimony to them."
ଆରେ, ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବଲ୍ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍ ଇନେରିଂପା ୱେଚ୍ମା, ମାତର୍ “ହାଲ୍ଜି ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନିଂ ତାକେ ହାଲା ନିଜେ ଚଚ୍ୟା, ଆରି ମସାତି ବଲ୍ ଇସାବ୍ରେ ଜାର୍ତି ନିର୍ମଲ୍ ଲାକେ ହେୱାର୍ ଲାଗାଂ ସାକି ହିନି କାଜିଂ ପୁଜା କିୟା ।”
15 But the report concerning him spread much more, and large crowds came together to hear, and to be healed of their infirmities.
ମାତର୍ ହେୱାନ୍ତି ବେଣ୍ନି କାତା ଆରି ବେସି ୱିଣିତାତ୍, ଆରି ବେସି ମାନାୟାର୍ ୱେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ଆରେ ଜାର୍ ଜାର୍ ରଗ୍ତାଂ ଉଜ୍ ଆଦେଂ ଇଞ୍ଜି ରୁଣ୍ଡା ଆଦେଂ ଲାଗାତାର୍;
16 But he withdrew himself into the desert, and prayed.
ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ଚିମ୍ରା ବାହାକାଂ ମାନ୍ଞ୍ଜି ପାର୍ତାନା କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
17 It happened on one of those days, that he was teaching; and there were Pharisees and teachers of the Law sitting by, who had come out of every village of Galila, Yehuda, and Urishlim. The power of the Lord was with him to heal.
ଦିନେକ୍ ଜିସୁ ହିକାୟ୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ଆରି ଗାଲିଲିନି ସବୁ ନାସ୍କୁ, ଆରେ ଜିହୁଦା ଦେସ୍ ଆରେ ଜିରୁସାଲମ୍ତାଂ ୱାନାକାରିଂ ପାରୁସି ଆରେ ମସାତି ବିଦି ଗୁରୁର୍ ଲାଗେନେ କୁଚ୍ଚି ମାଚାର୍ । ଆରି, ହେୱାନ୍ ଇନେସ୍ ରଗିଂ ଉଜ୍ କିନାନ୍, ଇଦାଂ କାଜିଂ ମାପ୍ରୁତି ସାକ୍ତି ହେବେ ମାଚାତ୍ ।
18 And look, men brought a paralyzed man on a cot, and they sought to bring him in to lay before him.
ଆରେ ହୁଡ଼ାଟ୍, କେତେକ୍ ଲଗୁ ର ପାକା ୱାଚ୍ୟାତି ରଗି ମାନାୟ୍ତିଂ କାଟେଲ୍ତ ପିଣ୍ଡ୍ଜି ତାସି ବିତ୍ରେ ଅଦେଂ କାଜିଂ ଆରି ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ମୁମ୍ଦ ଇଡ଼୍ଦେଂ କାଜିଂ ସେସ୍ଟା କିଜ଼ି ମାଚାର୍ ।
19 Not finding a way to bring him in because of the crowd, they went up to the housetop, and let him down through the tiles with his cot into the midst before Yeshua.
ମାତର୍ ବିଡ଼୍ ଲାଗିଂ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ବିତ୍ରେ ଅଦେଂ କାଜିଂ ହାଜ଼ି ଗାଟାୱାତିଲେ ହେୱାର୍ ଇଲ୍ ଚାଉଣି ହାଲ୍ଜି ଜେଗନ୍ ଜେସ୍ସି କାଟେଲ୍ ହୁକେ ତାଙ୍ଗ୍ ମାଦ୍ଣି ବାହାତ ଜିସୁ ମୁମ୍ଦ ଜୁତ୍ତାର୍ ।
20 Seeing their faith, he said, "Man, your sins are forgiven you."
ହେୱାନ୍ ହେୱାର୍ ପାର୍ତି କିନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାନାୟ୍, ନି ୱିଜ଼ୁ ପାପ୍ କେମା କିୟା ଆତାତ୍ନ୍ନା ।”
21 The scribes and the Pharisees began to reason, saying, "Who is this that speaks blasphemies? Who can forgive sins, but God alone?"
ହେବେ ସାସ୍ତିର୍ ଆରି ପାରୁସିର୍ ଜାର୍ ଜାର୍ ବିତ୍ରେ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍, ଇୱାନ୍ ଜେ ଇସ୍ୱର୍ ନିନ୍ଦା କିନାନା, “ଇୱାନ୍ ଇନାକାନ୍? କେବଲ୍ ଇସ୍ୱର୍ ପିସ୍ତି ଆରେ ଇନେର୍ ପାପ୍ କେମା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡ଼୍ଦାନାନ୍?”
22 But Yeshua, perceiving their thoughts, answered them, "Why are you reasoning so in your hearts?
ମାତର୍ ଜିସୁ ହେୱାର୍ତି କାତାବାର୍ତା ପୁଞ୍ଜି ହେୱାରିଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ ମାନ୍ତ ଇନାକା କାତାବାର୍ତା କିନାଦେରା?
23 Which is easier to say, 'Your sins are forgiven you;' or to say, 'Arise and walk?'
ଇନାକା ଆଡ଼୍ୱା? ନି ୱିଜ଼ୁ ପାପ୍ ସବୁ କେମା କିୟା ଆତାତ୍ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା, କି ନିଙ୍ଗା, ତାଙ୍ଗା ଇଞ୍ଜି ଇନାକା?”
24 But that you may know that the Son of Man has authority on earth to forgive sins" (he said to the paralyzed man), "I tell you, arise, and take up your cot, and go to your house."
ମାତର୍ ପୁର୍ତିତ ପାପ୍ କେମା କିଦେଙ୍ଗ୍ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ିତି ଆଦିକାର୍ ମାନାତ୍, ଇଦାଂ ଇନେସ୍ ଏପେଙ୍ଗ୍ ପୁନାଦେର୍ ଇଦାଂ କାଜିଂ ହେୱାନ୍ ହିର୍କଲ୍ଇଡ଼୍ୟାତି ରଗିଂ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ନିଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ନିଙ୍ଗା, ନି କାଟେଲ୍ ଆସ୍ତି ଜାର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଲା ।”
25 Immediately he rose up before them, and took up that which he was laying on, and departed to his house, glorifying God.
ହେବେତାଂ ହେୱାନ୍ ଦାପ୍ରେ ହେୱାର୍ ମୁମ୍ଦ ନିଙ୍ଗ୍ଜି, ଇମ୍ଣି କାଟେଲ୍ ଜପି ହେୱାନ୍ ହୁନ୍ଜି ମାଚାନ୍, ହେଦାଂ ଅଜ଼ି ଗାଜା ଇସ୍ୱର୍ତି କେର୍ଜି କିଜ଼ି କିଜ଼ି ଜାର୍ ଇଞ୍ଜ ହାଚାନ୍ ।
26 Amazement took hold on all, and they glorified God. They were filled with fear, saying, "We have seen remarkable things today."
ହେବେ ୱିଜ଼ାକାର୍ କାବା ଆଜ଼ି ଇସ୍ୱର୍ତି କେର୍ଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ଆରି ବେସି ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍, “ନେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଆପେଙ୍ଗ୍ କି କାବାଆନି ଗଟ୍ଣା ହୁଡ଼୍ତାପ୍!”
27 After these things he went out, and saw a tax collector named Lewi sitting at the tax office, and said to him, "Follow me."
ଇବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହସି ହାଲ୍ଜି ଲେବି ତର୍ଦାକାନ୍ ରୱାନ୍ ସିସ୍ତୁଏନ୍ନାକାନ୍ ଏନ୍ନି ବାହାତ କୁଚ୍ଚି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ତାଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ନା ପାଚେ ୱା ।”
28 He left everything, and rose up and followed him.
ହେବେଣ୍ଡାଂ ଲେବି ୱିଜ଼ୁ ପିସ୍ତି ନିଙ୍ଗ୍ଜି ତା ପାଚେ ହାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାନ୍ ।
29 Lewi made a great feast for him in his house. There was a large crowd of tax collectors and others who were reclining with them.
ଆରେ, ଲେବି ଜାର୍ ଇଞ୍ଜ ହେଦାଂ କାଜିଂ ର ଗାଜାବଜି କିତାନ୍, ଆରେ ବେସି ହେନି ସିସ୍ତୁଏନ୍ନାକାର୍ ଆରି ବିନ୍ ବିନ୍ ଲକୁ ହେୱାର୍ ହୁକେ ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ କୁଚ୍ଚାର୍ ।
30 The Pharisees and their scribes grumbled at his disciples, saying, "Why do you eat and drink with the tax collectors and sinners?"
ହେବେଣ୍ଡାଂ ପାରୁସିର୍ ଆରି ହେୱାର୍ କୁଦାନି ସାସ୍ତିର୍ ତା ଚେଲାର୍ ବିରୁତ୍ତାଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନେକିଦେଂ ସିସ୍ତୁଏନ୍ନାକାର୍ ଆରି ପାପିୟାର୍ ହୁକେ ତିନାଉଣା କିନାଦେରା?”
31 Yeshua answered them, "Those who are healthy have no need for a physician, but those who are sick do.
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଉଜ୍ ଆତାକାର୍ ତାକେ ଡାକ୍ତର୍ତିଂ ଲଡ଼ା ଆକାୟ୍, ମାତର୍ ଉଜ୍ ଆୱାତାକାରିଂ ଲଡ଼ା ମାନାତ୍ ।
32 I have not come to call the righteous, but sinners to repentance."
ଆନ୍ ଦାର୍ମି ଲଗାଙ୍ଗ୍ କୁକ୍ତେଂ ଇଞ୍ଜି ୱାୱାତାଂନ୍ନା, ମାତର୍ ମାନ୍ବାଦ୍ଲାୟ୍ କିନି କାଜିଂ ପାପିୟାରିଂ କୁକ୍ତେଂ ୱାତାଂନ୍ନା ।”
33 They said to him, "The disciples of Yukhanan often fast and pray, likewise also the disciples of the Pharisees, but yours eat and drink."
କେତେଜାଣ୍ ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, “ଜହନ୍ତି ଚେଲାର୍ ଚାଣେକ୍ତିଂ ଚାଣେକ୍ ଉପାସ୍ ଆରି ପାର୍ତାନା କିତାର୍, ପାରୁସିର୍ ଚେଲାର୍ ପା ହେ ଲାକେ କିତାର୍, ମାତର୍ ନି ଚେଲାର୍ ତିନାଉଣା କିତାର୍ ।”
34 He said to them, "Can you make the friends of the bridegroom fast, while the bridegroom is with them?
ହେବେଣ୍ଡାଂ ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ଇଚାନ୍, “ବିବା ଇଞ୍ଜ ୱାତାକାର୍ ବିବାଦାଂଣେନ୍ ମାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ କି ହେୱାରିଂ ଉପାସ୍ କିଇକିଦେଂ ଆଡ୍ନାଦେର୍? ମୁଡ଼କେ ଆକାୟ୍
35 But the days will come when the bridegroom will be taken away from them. Then they will fast in those days."
ମାତର୍ ସମୁ ୱାନାତ୍; ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱେର୍ତାଂ ବିବାଦାଂଣେନିଂ ନିକ୍ଚି ଅନାର୍, ହେ ପାଦ୍ନା ହେୱାଡ଼ାଂ ହେୱାର୍ ଉପାସ୍ କିତାର୍ ।”
36 He also told a parable to them. "No one having torn a piece from a new garment puts it on an old garment, or else he will tear the new, and also the piece from the new will not match the old.
ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱେରିଂ ର ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ଇଚାନ୍, “ଇନେର୍ ପୁନି ହେନ୍ଦ୍ରାତାଂ ପ୍ଡାନି ହେନ୍ଦ୍ରାତ ଇଟୁନ୍; ଇଟ୍ତିସ୍ ହେ ପୁନି ହେନ୍ଦ୍ରାତିଂ କେଚ୍ଚି ଅନାତ୍, ଆରେ ପୁନିହେନ୍ଦ୍ରା ପ୍ଡାନି ହେନ୍ଦ୍ରା ହୁକେ ମିହାଆଉତ୍ ।
37 And no one puts new wine into old wineskins, or else the new wine will burst the skins, and it will be spilled, and the skins will be destroyed.
ଆରେ, ଇନେର୍ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାସ୍ ପ୍ଡାନି ତଲ୍ ମଣାତ ଇଟୁନ୍; ଇଟ୍ତିସ୍ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାସ୍ ମଣାତିଙ୍ଗ୍ ପାଟ୍ନାତ୍, ଆରେ ମଣା ନସ୍ଟ ଆନାତ୍ ।
38 But new wine must be put into fresh wineskins.
ମାତର୍ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାସ୍ ପୁନି ମଣାତ ଇଟ୍ନାକା ମାନାତ୍ ।
39 No one having drunk old wine desires new, for he says, 'The old is good.'"
ଆରେ, ଇନେର୍ ପ୍ଡାନି ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାସ୍ ଉଣ୍ଜି ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍ ରାସ୍ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍ ମାନ୍ କିଉର୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ଇନାନ୍, ପ୍ଡାନାକା ନେ ହାର୍ ।”