< Isaiah 1 >
1 The vision of Isaiah the son of Amoz, which he saw concerning Judah and Jerusalem, in the days of Uzziah, Jotham, Ahaz, and Hezekiah, kings of Judah.
Ang Panan-awon ni Isaias nga anak nga lalaki ni Amoz, nga nakita niya mahitungod sa Juda ug sa Jerusalem, sa mga adlaw ni Uzia, Jotam, Ahaz, ug Hezekia nga mga hari sa Juda.
2 Hear, heavens, and listen, earth; for the LORD has spoken: I have nourished and brought up children, and they have rebelled against me.
Dungga kalangitan, ug paminaw kalibotan; kay nagsulti si Yahweh: “giatiman ko ug gipadako ang mga katawhan, apan misupak sila batok kanako.
3 The ox knows his owner, and the donkey his master's crib; but Israel doesn't know, my people do not understand.
Nakaila ang baka sa tag-iya niini, ug ang asno sa pasungan sa iyang agalon, apan wala makaila ang Israel, ug wala makasabot ang Israel.”
4 Ah sinful nation, a people loaded with iniquity, offspring of evildoers, children who deal corruptly. They have forsaken the LORD. They have despised the Holy One of Israel. They are estranged and backward.
Alaot ang nasod nga makasasala! Ang katawhan nga napuno sa pagkadaotan, kaliwat sa mga nagabuhat ug daotan, mga anak nga nagabuhat ug mahugaw! Gisalikway nila si Yahweh, gitamay nila ang Usa ka Balaan sa Israel, mibiya sila gikan kaniya.
5 Why should you be beaten more, that you revolt more and more? The whole head is sick, and the whole heart faint.
Nganong gibunalan pa man gihapon kamo? Nganong hilabihan man kamo kamasinupakon? Nagmasakiton ang tibuok ulo, naluya ang tibuok kasingkasing.
6 From the sole of the foot even to the head there is no soundness in it: wounds, welts, and open sores. They haven't been closed, neither bandaged, neither soothed with oil.
Gikan sa lapalapa hangtod sa ulo walay bahin niini nga maayo; apan mga samad lamang, ug mga pangos, ug bag-ong mga samad; nga wala pa naulian, nahinloan, nabugkosan, ni gipahiran ug lana.
7 Your country is desolate. Your cities are burned with fire. Strangers devour your land in your presence, and it is desolate, as overthrown by strangers.
Nagun-ob ang inyong nasod ug nasunog ang inyong mga siyudad; gun-obon sa mga langyaw diha sa inyong atubangan—ang inyong kaumahan, —biniyaang guba gibuntog sa mga langyaw.
8 The daughter of Zion is left like a shelter in a vineyard, like a hut in a field of cucumbers, like a besieged city.
Mahibilin ang anak nga babaye sa Zion sama sa usa ka payag nga anaa sa parasan, sama sa usa ka silonganan nga anaa sa pipinohan, sama sa usa ka siyudad nga gipalibotan sa kaaway.
9 Unless the LORD of hosts had left us a few survivors, we would have been as Sodom, and we would have been like Gomorrah.
Kung wala nagbilin si Yahweh nga labawng makagagahom ug gamay nga kaliwat alang kanato, mahisama kita sa Sodoma ug Gomora.
10 Hear the word of the LORD, you rulers of Sodom. Listen to the law of our God, you people of Gomorrah.
Dungga ang pulong ni Yahweh, kamong mga pangulo sa Sodoma; paminaw sa balaod sa atong Dios, kamong katawhan sa Gomora:
11 "What are the multitude of your sacrifices to me?," says the LORD. "I have had enough of the burnt offerings of rams, and the fat of fed animals. I do not delight in the blood of bulls, or of lambs, or of male goats.
Miingon si Yahweh “Unsa man ang gidaghanon sa inyong halad nganhi kanako?” “Nakabaton ako ug igong halad nga sinunog nga mga karnero ug gipatambok nga mga mananap; ug dugo sa mga baka, mga nating karnero, o mga kanding nga wala ko gikahimut-an.
12 When you come to appear before me, who has required this at your hand, to trample my courts?
Sa dihang moabot kamo aron sa pagpakita sa akong atubangan, kinsa man ang nagsugo niini kaninyo, aron sa pagtunob sa akong mga hawanan?
13 Bring no more vain offerings. Incense is an abomination to me; new moons, Sabbaths, and convocations: I can't bear with evil assemblies.
Ayaw na pagdala ug mga walay pulos nga halad; usa ka dulomtanan ang insenso alang kanako; ang inyong bag-ong bulan ug ang mga panagtigom sa Adlawng igpapahulay—dili ko maantos kining daotan kaayo nga mga panagtigom.
14 My soul hates your New Moons and your appointed feasts. They are a burden to me. I am weary of bearing them.
Gikasilagan ko ang inyong bag-ong mga bulan ug ang inyong pinili nga mga kasaulogan; kabug-aton kini alang kanako; gikapoy ako sa pag-antos kanila.
15 When you spread forth your hands, I will hide my eyes from you. Yes, when you make many prayers, I will not hear. Your hands are full of blood.
Busa sa dihang ibayaw ninyo ang inyong mga kamot sa pag-ampo, itago ko ang akong mga mata gikan kaninyo; bisan pa ug mag-ampo kamo sa makadaghan, dili ako maminaw; nabulit sa dugo ang inyong mga kamot.
16 Wash yourselves, make yourself clean. Put away the evil of your doings from before my eyes. Cease to do evil.
Hugasi, hinloi ang inyong kaugalingon, biyai ang daotan ninyong mga binuhatan gikan sa akong panan-aw; hunonga ang pagkadaotan;
17 Learn to do well. Seek justice. Relieve the oppressed. Judge the fatherless. Plead for the widow."
pagtuon sa pagbuhat ug maayo; pangita ug kaangayan, tul-ira ang pagdaugdaog, hatagi ug kaangayan ang mga ilo, ug labani ang balo.”
18 "Come now, and let us reason together," says the LORD: "Though your sins are like scarlet, they shall be as white as snow. Though they are red like crimson, they shall be as wool.
Dali karon, ug maghusay kita,” miingon si Yahweh; “bisan pa ug pula ang inyong mga sala, maputi kini sama sa niebe; bisan pa ug sama sa dagtom pula ang inyong mga sala, maputi kini sama sa balahibo sa karnero.
19 If you are willing and obedient, you shall eat the good of the land;
Kung magmasinugtanon ug magmatinuman kamo, makakaon kamo sa abot sa yuta,
20 but if you refuse and rebel, the sword shall devour you; for the mouth of the LORD has spoken it."
apan kung modumili ug mosupak kamo, laglagon kamo sa espada,” kay gisulti kini sa baba ni Yahweh.
21 How the faithful city has become a prostitute. She was full of justice; righteousness lodged in her, but now murderers.
Giunsa pagkahimong nagbaligya ug dungog sa matinud-anong siyudad! Puno siya sa hustisya—puno siya sa pagkamatarong, apan karon puno siya sa mga mamumuno.
22 Your silver has become dross, your wine mixed with water.
Dili lunsay ang imong plata, sinagolan ug tubig ang imong bino.
23 Your rulers are rebellious, companions of thieves. Everyone loves a bribe, chasing after payoffs. They do not judge the fatherless, neither does the cause of the widow come to them.
Nagmasinupakon ang imong mga prinsipe ug kauban sa mga kawatan; nahigugma ang tanan sa suhol ug nagtinguha sa bayad. Wala nila dapigi ang mga ilo, ni ang mga sumbong sa mga balo nga miabot sa ilang atubangan.
24 Therefore the LORD of hosts, the Mighty One of Israel, says: "Ah, I will get relief from my adversaries, and avenge myself of my enemies;
Busa mao kini ang gipahayag sa Ginoo nga si Yahweh nga labawng makagagahom, ang Usa ka Gamhanan sa Israel: “Alaot sila! Panimaslan ko ang mga nakigbatok kanako, ug panimaslan ko mismo ang akong mga kaaway;
25 and I will turn my hand against you, and I will purge away your dross, and I will take away all your slag.
ipaatubang ko batok kanimo ang akong kamot, pagahinloan ko ang imong taya, ug mawala kining tanan.
26 I will restore your judges as at the first, and your counselors as at the beginning. Afterward you shall be called 'The city of righteousness, a faithful town.'
Ipahibalik ko ang imong mga maghuhukom sama sa una, ug ang imong mga magtatambag sama sa sinugdan; human niana pagatawagon ka nga siyudad sa pagkamatarong, usa ka matinud-anon nga lungsod.”
27 Zion shall be redeemed with justice, and her converts with righteousness.
Lukaton ang Zion pinaagi sa hustisya, ug ang iyang paghinulsol pinaagi sa pagkamatarong.
28 But the destruction of transgressors and sinners shall be together, and those who forsake the LORD shall be consumed.
Malaglag ang mga masinupakon ug ang mga makasasala, ug kadtong mibiya kang Yahweh makahiagom sa ingon.
29 For they shall be ashamed of the oaks which you have desired, and you shall be confounded for the gardens that you have chosen.
Kay maulawan kamo pinaagi sa sagradong mga kahoy nga akasya nga inyong gitinguha, ug maulawan kamo pinaagi sa mga tanaman nga inyong gipili.
30 For you shall be as an oak whose leaf fades, and as a garden that has no water.
Kay mahisama kamo sa akasya nga malaya ang dahon, ug sama sa tanaman nga walay tubig.
31 The strong will be like tinder, and his work like a spark. They will both burn together, and no one will quench them."
Mahisama sa sugnod ang kusgan nga tawo, ug sama sa siga ang iyang buhat; modilaab silang duha ug walay makapalong niini.”