Acts 13
1 Now in the church that was at Antioch there were some prophets and teachers: Bar-Naba, Shimon who was called Niger, Luqius of Qurini, Manayeil the foster brother of Herod the tetrarch, and Shaul.
അപരഞ്ച ബർണബ്ബാഃ, ശിമോൻ യം നിഗ്രം വദന്തി, കുരീനീയലൂകിയോ ഹേരോദാ രാജ്ഞാ സഹ കൃതവിദ്യാഭ്യാസോ മിനഹേമ്, ശൗലശ്ചൈതേ യേ കിയന്തോ ജനാ ഭവിഷ്യദ്വാദിന ഉപദേഷ്ടാരശ്ചാന്തിയഖിയാനഗരസ്ഥമണ്ഡല്യാമ് ആസൻ,
2 As they served the Lord and fasted, the Rukha d'Qudsha said, "Separate Bar-Naba and Shaul for me, for the work to which I have called them."
തേ യദോപവാസം കൃത്വേശ്വരമ് അസേവന്ത തസ്മിൻ സമയേ പവിത്ര ആത്മാ കഥിതവാൻ അഹം യസ്മിൻ കർമ്മണി ബർണബ്ബാശൈലൗ നിയുക്തവാൻ തത്കർമ്മ കർത്തും തൗ പൃഥക് കുരുത|
3 Then, when they had fasted and prayed and laid their hands on them, they sent them away.
തതസ്തൈരുപവാസപ്രാർഥനയോഃ കൃതയോഃ സതോസ്തേ തയോ ർഗാത്രയോ ർഹസ്താർപണം കൃത്വാ തൗ വ്യസൃജൻ|
4 So, being sent out by the Rukha d'Qudsha, they went down to Seleucia. From there they sailed to Cyprus.
തതഃ പരം തൗ പവിത്രേണാത്മനാ പ്രേരിതൗ സന്തൗ സിലൂകിയാനഗരമ് ഉപസ്ഥായ സമുദ്രപഥേന കുപ്രോപദ്വീപമ് അഗച്ഛതാം|
5 When they were at Salamis, they proclaimed the word of God in the Jewish synagogues. They had also Yukhanan as their attendant.
തതഃ സാലാമീനഗരമ് ഉപസ്ഥായ തത്ര യിഹൂദീയാനാം ഭജനഭവനാനി ഗത്വേശ്വരസ്യ കഥാം പ്രാചാരയതാം; യോഹനപി തത്സഹചരോഽഭവത്|
6 When they had gone through the whole island as far as Paphos, they found a certain man, a magician, a Jewish false prophet whose name was Bar-Yeshua,
ഇത്ഥം തേ തസ്യോപദ്വീപസ്യ സർവ്വത്ര ഭ്രമന്തഃ പാഫനഗരമ് ഉപസ്ഥിതാഃ; തത്ര സുവിവേചകേന സർജിയപൗലനാമ്നാ തദ്ദേശാധിപതിനാ സഹ ഭവിഷ്യദ്വാദിനോ വേശധാരീ ബര്യീശുനാമാ യോ മായാവീ യിഹൂദീ ആസീത് തം സാക്ഷാത് പ്രാപ്തവതഃ|
7 who was with the proconsul, Sergius Paulus, a man of understanding. This man summoned Bar-Naba and Shaul, and sought to hear the word of God.
തദ്ദേശാധിപ ഈശ്വരസ്യ കഥാം ശ്രോതും വാഞ്ഛൻ പൗലബർണബ്ബൗ ന്യമന്ത്രയത്|
8 But Elymas the sorcerer (for so is his name by interpretation) withstood them, seeking to turn aside the proconsul from the faith.
കിന്ത്വിലുമാ യം മായാവിനം വദന്തി സ ദേശാധിപതിം ധർമ്മമാർഗാദ് ബഹിർഭൂതം കർത്തുമ് അയതത|
9 But Shaul, who is also called Paul, filled with the Rukha d'Qudsha, fastened his eyes on him,
തസ്മാത് ശോലോഽർഥാത് പൗലഃ പവിത്രേണാത്മനാ പരിപൂർണഃ സൻ തം മായാവിനം പ്രത്യനന്യദൃഷ്ടിം കൃത്വാകഥയത്,
10 and said, "Full of all deceit and all fraud, you son of the devil, you enemy of all righteousness, will you not cease to pervert the right ways of the Lord?
ഹേ നരകിൻ ധർമ്മദ്വേഷിൻ കൗടില്യദുഷ്കർമ്മപരിപൂർണ, ത്വം കിം പ്രഭോഃ സത്യപഥസ്യ വിപര്യ്യയകരണാത് കദാപി ന നിവർത്തിഷ്യസേ?
11 Now, look, the hand of the Lord is on you, and you will be blind, unable to see the sun for a time." Immediately a mist and darkness fell on him. He went around seeking someone to lead him by the hand.
അധുനാ പരമേശ്വരസ്തവ സമുചിതം കരിഷ്യതി തേന കതിപയദിനാനി ത്വമ് അന്ധഃ സൻ സൂര്യ്യമപി ന ദ്രക്ഷ്യസി| തത്ക്ഷണാദ് രാത്രിവദ് അന്ധകാരസ്തസ്യ ദൃഷ്ടിമ് ആച്ഛാദിതവാൻ; തസ്മാത് തസ്യ ഹസ്തം ധർത്തും സ ലോകമന്വിച്ഛൻ ഇതസ്തതോ ഭ്രമണം കൃതവാൻ|
12 Then the proconsul, when he saw what was done, believed, being astonished at the teaching of the Lord.
ഏനാം ഘടനാം ദൃഷ്ട്വാ സ ദേശാധിപതിഃ പ്രഭൂപദേശാദ് വിസ്മിത്യ വിശ്വാസം കൃതവാൻ|
13 Now Paul and his company set sail from Paphos, and came to Perga in Pamphylia, and Yukhanan departed from them and returned to Urishlim.
തദനന്തരം പൗലസ്തത്സങ്ഗിനൗ ച പാഫനഗരാത് പ്രോതം ചാലയിത്വാ പമ്ഫുലിയാദേശസ്യ പർഗീനഗരമ് അഗച്ഛൻ കിന്തു യോഹൻ തയോഃ സമീപാദ് ഏത്യ യിരൂശാലമം പ്രത്യാഗച്ഛത്|
14 But they, passing on from Perga, came to Antioch of Pisidia. They went into the synagogue on the Sabbath day, and sat down.
പശ്ചാത് തൗ പർഗീതോ യാത്രാം കൃത്വാ പിസിദിയാദേശസ്യ ആന്തിയഖിയാനഗരമ് ഉപസ്ഥായ വിശ്രാമവാരേ ഭജനഭവനം പ്രവിശ്യ സമുപാവിശതാം|
15 After the reading of the Law and the Prophets, the rulers of the synagogue sent to them, saying, "Brothers, if you have any word of exhortation for the people, speak."
വ്യവസ്ഥാഭവിഷ്യദ്വാക്യയോഃ പഠിതയോഃ സതോ ർഹേ ഭ്രാതരൗ ലോകാൻ പ്രതി യുവയോഃ കാചിദ് ഉപദേശകഥാ യദ്യസ്തി തർഹി താം വദതം തൗ പ്രതി തസ്യ ഭജനഭവനസ്യാധിപതയഃ കഥാമ് ഏതാം കഥയിത്വാ പ്രൈഷയൻ|
16 Paul stood up, and beckoning with his hand said, "Men of Israyel, and you who fear God, listen.
അതഃ പൗല ഉത്തിഷ്ഠൻ ഹസ്തേന സങ്കേതം കുർവ്വൻ കഥിതവാൻ ഹേ ഇസ്രായേലീയമനുഷ്യാ ഈശ്വരപരായണാഃ സർവ്വേ ലോകാ യൂയമ് അവധദ്ധം|
17 The God of this people Israyel chose our fathers, and exalted the people when they stayed as foreigners in the land of Egypt, and with an uplifted arm, he led them out of it.
ഏതേഷാമിസ്രായേല്ലോകാനാമ് ഈശ്വരോഽസ്മാകം പൂർവ്വപരുഷാൻ മനോനീതാൻ കത്വാ ഗൃഹീതവാൻ തതോ മിസരി ദേശേ പ്രവസനകാലേ തേഷാമുന്നതിം കൃത്വാ തസ്മാത് സ്വീയബാഹുബലേന താൻ ബഹിഃ കൃത്വാ സമാനയത്|
18 For a period of about forty years he put up with them in the wilderness.
ചത്വാരിംശദ്വത്സരാൻ യാവച്ച മഹാപ്രാന്തരേ തേഷാം ഭരണം കൃത്വാ
19 When he had destroyed seven nations in the land of Canaan, he gave them their land as an inheritance.
കിനാന്ദേശാന്തർവ്വർത്തീണി സപ്തരാജ്യാനി നാശയിത്വാ ഗുടികാപാതേന തേഷു സർവ്വദേശേഷു തേഭ്യോഽധികാരം ദത്തവാൻ|
20 All this took about four hundred and fifty years. And after these things he gave them judges, until Shemuyel the prophet.
പഞ്ചാശദധികചതുഃശതേഷു വത്സരേഷു ഗതേഷു ച ശിമൂയേൽഭവിഷ്യദ്വാദിപര്യ്യന്തം തേഷാമുപരി വിചാരയിതൃൻ നിയുക്തവാൻ|
21 Afterward they asked for a king, and God gave to them Shaul the son of Kish, a man of the tribe of Benyamin, for forty years.
തൈശ്ച രാജ്ഞി പ്രാർഥിതേ, ഈശ്വരോ ബിന്യാമീനോ വംശജാതസ്യ കീശഃ പുത്രം ശൗലം ചത്വാരിംശദ്വർഷപര്യ്യന്തം തേഷാമുപരി രാജാനം കൃതവാൻ|
22 When he had removed him, he raised up Dawid to be their king, to whom he also testified, 'I have found Dawid the son of Ishai, a man after my heart, who will do all my will.'
പശ്ചാത് തം പദച്യുതം കൃത്വാ യോ മദിഷ്ടക്രിയാഃ സർവ്വാഃ കരിഷ്യതി താദൃശം മമ മനോഭിമതമ് ഏകം ജനം യിശയഃ പുത്രം ദായൂദം പ്രാപ്തവാൻ ഇദം പ്രമാണം യസ്മിൻ ദായൂദി സ ദത്തവാൻ തം ദായൂദം തേഷാമുപരി രാജത്വം കർത്തുമ് ഉത്പാദിതവാന|
23 From this man's offspring, according to his promise, God has brought to Israyel a Savior, Yeshua,
തസ്യ സ്വപ്രതിശ്രുതസ്യ വാക്യസ്യാനുസാരേണ ഇസ്രായേല്ലോകാനാം നിമിത്തം തേഷാം മനുഷ്യാണാം വംശാദ് ഈശ്വര ഏകം യീശും (ത്രാതാരമ്) ഉദപാദയത്|
24 before his coming, when Yukhanan had first preached the baptism of repentance to all the people of Israyel.
തസ്യ പ്രകാശനാത് പൂർവ്വം യോഹൻ ഇസ്രായേല്ലോകാനാം സന്നിധൗ മനഃപരാവർത്തനരൂപം മജ്ജനം പ്രാചാരയത്|
25 As Yukhanan was fulfilling his course, he said, 'What do you suppose that I am? I am not he. But look, one comes after me the sandals of whose feet I am not worthy to untie.'
യസ്യ ച കർമ്മണോ ഭാരം പ്രപ്തവാൻ യോഹൻ തൻ നിഷ്പാദയൻ ഏതാം കഥാം കഥിതവാൻ, യൂയം മാം കം ജനം ജാനീഥ? അഹമ് അഭിഷിക്തത്രാതാ നഹി, കിന്തു പശ്യത യസ്യ പാദയോഃ പാദുകയോ ർബന്ധനേ മോചയിതുമപി യോഗ്യോ ന ഭവാമി താദൃശ ഏകോ ജനോ മമ പശ്ചാദ് ഉപതിഷ്ഠതി|
26 Brothers, children of the stock of Avraham, and those among you who fear God, the word of this salvation is sent out to us.
ഹേ ഇബ്രാഹീമോ വംശജാതാ ഭ്രാതരോ ഹേ ഈശ്വരഭീതാഃ സർവ്വലോകാ യുഷ്മാൻ പ്രതി പരിത്രാണസ്യ കഥൈഷാ പ്രേരിതാ|
27 For those who dwell in Urishlim, and their rulers, because they did not know him, nor the voices of the prophets which are read every Sabbath, fulfilled them by condemning him.
യിരൂശാലമ്നിവാസിനസ്തേഷാമ് അധിപതയശ്ച തസ്യ യീശോഃ പരിചയം ന പ്രാപ്യ പ്രതിവിശ്രാമവാരം പഠ്യമാനാനാം ഭവിഷ്യദ്വാദികഥാനാമ് അഭിപ്രായമ് അബുദ്ധ്വാ ച തസ്യ വധേന താഃ കഥാഃ സഫലാ അകുർവ്വൻ|
28 Though they found no cause for death, they still asked Pilate to have him killed.
പ്രാണഹനനസ്യ കമപി ഹേതുമ് അപ്രാപ്യാപി പീലാതസ്യ നികടേ തസ്യ വധം പ്രാർഥയന്ത|
29 When they had fulfilled all things that were written about him, they took him down from the tree, and placed him in a tomb.
തസ്മിൻ യാഃ കഥാ ലിഖിതാഃ സന്തി തദനുസാരേണ കർമ്മ സമ്പാദ്യ തം ക്രുശാദ് അവതാര്യ്യ ശ്മശാനേ ശായിതവന്തഃ|
30 But God raised him from the dead,
കിന്ത്വീശ്വരഃ ശ്മശാനാത് തമുദസ്ഥാപയത്,
31 and he was seen for many days by those who came up with him from Galila to Urishlim, who are his witnesses to the people.
പുനശ്ച ഗാലീലപ്രദേശാദ് യിരൂശാലമനഗരം തേന സാർദ്ധം യേ ലോകാ ആഗച്ഛൻ സ ബഹുദിനാനി തേഭ്യോ ദർശനം ദത്തവാൻ, അതസ്ത ഇദാനീം ലോകാൻ പ്രതി തസ്യ സാക്ഷിണഃ സന്തി|
32 We bring you good news of the promise made to the fathers,
അസ്മാകം പൂർവ്വപുരുഷാണാം സമക്ഷമ് ഈശ്വരോ യസ്മിൻ പ്രതിജ്ഞാതവാൻ യഥാ, ത്വം മേ പുത്രോസി ചാദ്യ ത്വാം സമുത്ഥാപിതവാനഹമ്|
33 that God has fulfilled for us, their children, in that he raised up Yeshua. As it is also written in the second psalm, 'You are my Son. Today I have become your Father.'
ഇദം യദ്വചനം ദ്വിതീയഗീതേ ലിഖിതമാസ്തേ തദ് യീശോരുത്ഥാനേന തേഷാം സന്താനാ യേ വയമ് അസ്മാകം സന്നിധൗ തേന പ്രത്യക്ഷീ കൃതം, യുഷ്മാൻ ഇമം സുസംവാദം ജ്ഞാപയാമി|
34 "Concerning that he raised him up from the dead, now no more to return to corruption, he has spoken thus: 'I will give to you the faithful sacred things of Dawid.'
പരമേശ്വരേണ ശ്മശാനാദ് ഉത്ഥാപിതം തദീയം ശരീരം കദാപി ന ക്ഷേഷ്യതേ, ഏതസ്മിൻ സ സ്വയം കഥിതവാൻ യഥാ ദായൂദം പ്രതി പ്രതിജ്ഞാതോ യോ വരസ്തമഹം തുഭ്യം ദാസ്യാമി|
35 Therefore he says also in another psalm, 'You will not allow your Holy One to see decay.'
ഏതദന്യസ്മിൻ ഗീതേഽപി കഥിതവാൻ| സ്വകീയം പുണ്യവന്തം ത്വം ക്ഷയിതും ന ച ദാസ്യസി|
36 For Dawid, after he had in his own generation served the counsel of God, fell asleep, and was placed with his fathers, and saw decay.
ദായൂദാ ഈശ്വരാഭിമതസേവായൈ നിജായുഷി വ്യയിതേ സതി സ മഹാനിദ്രാം പ്രാപ്യ നിജൈഃ പൂർവ്വപുരുഷൈഃ സഹ മിലിതഃ സൻ അക്ഷീയത;
37 But he whom God raised up saw no decay.
കിന്തു യമീശ്വരഃ ശ്മശാനാദ് ഉദസ്ഥാപയത് സ നാക്ഷീയത|
38 Be it known to you therefore, brothers, that through this man is proclaimed to you forgiveness of sins,
അതോ ഹേ ഭ്രാതരഃ, അനേന ജനേന പാപമോചനം ഭവതീതി യുഷ്മാൻ പ്രതി പ്രചാരിതമ് ആസ്തേ|
39 and by him everyone who believes is justified from all things, from which you could not be justified by the Law of Mushe.
ഫലതോ മൂസാവ്യവസ്ഥയാ യൂയം യേഭ്യോ ദോഷേഭ്യോ മുക്താ ഭവിതും ന ശക്ഷ്യഥ തേഭ്യഃ സർവ്വദോഷേഭ്യ ഏതസ്മിൻ ജനേ വിശ്വാസിനഃ സർവ്വേ മുക്താ ഭവിഷ്യന്തീതി യുഷ്മാഭി ർജ്ഞായതാം|
40 So beware, lest what is said in the Prophets should come about:
അപരഞ്ച| അവജ്ഞാകാരിണോ ലോകാശ്ചക്ഷുരുന്മീല്യ പശ്യത| തഥൈവാസമ്ഭവം ജ്ഞാത്വാ സ്യാത യൂയം വിലജ്ജിതാഃ| യതോ യുഷ്മാസു തിഷ്ഠത്സു കരിഷ്യേ കർമ്മ താദൃശം| യേനൈവ തസ്യ വൃത്താന്തേ യുഷ്മഭ്യം കഥിതേഽപി ഹി| യൂയം ന തന്തു വൃത്താന്തം പ്രത്യേഷ്യഥ കദാചന||
41 'Look, you scoffers, and be amazed, and perish; for I am working a work in your days, a work which you will not believe, if one tells it to you.'"
യേയം കഥാ ഭവിഷ്യദ്വാദിനാം ഗ്രന്ഥേഷു ലിഖിതാസ്തേ സാവധാനാ ഭവത സ കഥാ യഥാ യുഷ്മാൻ പ്രതി ന ഘടതേ|
42 So when they went out they urged them to speak about these things on the next Sabbath.
യിഹൂദീയഭജനഭവനാൻ നിർഗതയോസ്തയോ ർഭിന്നദേശീയൈ ർവക്ഷ്യമാണാ പ്രാർഥനാ കൃതാ, ആഗാമിനി വിശ്രാമവാരേഽപി കഥേയമ് അസ്മാൻ പ്രതി പ്രചാരിതാ ഭവത്വിതി|
43 Now when the synagogue broke up, many of the Jews and of the devout proselytes followed Paul and Bar-Naba; who, speaking to them, urged them to continue in the grace of God.
സഭായാ ഭങ്ഗേ സതി ബഹവോ യിഹൂദീയലോകാ യിഹൂദീയമതഗ്രാഹിണോ ഭക്തലോകാശ്ച ബർണബ്ബാപൗലയോഃ പശ്ചാദ് ആഗച്ഛൻ, തേന തൗ തൈഃ സഹ നാനാകഥാഃ കഥയിത്വേശ്വരാനുഗ്രഹാശ്രയേ സ്ഥാതും താൻ പ്രാവർത്തയതാം|
44 The next Sabbath almost the whole city was gathered together to hear the word of the Lord.
പരവിശ്രാമവാരേ നഗരസ്യ പ്രായേണ സർവ്വേ ലാകാ ഈശ്വരീയാം കഥാം ശ്രോതും മിലിതാഃ,
45 But when the Jews saw the crowds, they were filled with jealousy, and contradicted the things which were spoken by Paul, and reviled him.
കിന്തു യിഹൂദീയലോകാ ജനനിവഹം വിലോക്യ ഈർഷ്യയാ പരിപൂർണാഃ സന്തോ വിപരീതകഥാകഥനേനേശ്വരനിന്ദയാ ച പൗലേനോക്താം കഥാം ഖണ്ഡയിതും ചേഷ്ടിതവന്തഃ|
46 Paul and Bar-Naba spoke out boldly, and said, "It was necessary that God's word should be spoken to you first. Since indeed you thrust it from you, and judge yourselves unworthy of everlasting life, look, we turn to the non-Jewish people. (aiōnios g166)
തതഃ പൗലബർണബ്ബാവക്ഷോഭൗ കഥിതവന്തൗ പ്രഥമം യുഷ്മാകം സന്നിധാവീശ്വരീയകഥായാഃ പ്രചാരണമ് ഉചിതമാസീത് കിന്തും തദഗ്രാഹ്യത്വകരണേന യൂയം സ്വാൻ അനന്തായുഷോഽയോഗ്യാൻ ദർശയഥ, ഏതത്കാരണാദ് വയമ് അന്യദേശീയലോകാനാം സമീപം ഗച്ഛാമഃ| (aiōnios g166)
47 For so has the Lord commanded us, saying, 'I have set you as a light to the nations, that you may bring salvation to the farthest part of the earth.'"
പ്രഭുരസ്മാൻ ഇത്ഥമ് ആദിഷ്ടവാൻ യഥാ, യാവച്ച ജഗതഃ സീമാം ലോകാനാം ത്രാണകാരണാത്| മയാന്യദേശമധ്യേ ത്വം സ്ഥാപിതോ ഭൂഃ പ്രദീപവത്||
48 As the non-Jewish people heard this, they were glad, and glorified the word of the Lord. As many as were appointed to everlasting life believed. (aiōnios g166)
തദാ കഥാമീദൃശീം ശ്രുത്വാ ഭിന്നദേശീയാ ആഹ്ലാദിതാഃ സന്തഃ പ്രഭോഃ കഥാം ധന്യാം ധന്യാമ് അവദൻ, യാവന്തോ ലോകാശ്ച പരമായുഃ പ്രാപ്തിനിമിത്തം നിരൂപിതാ ആസൻ തേ വ്യശ്വസൻ| (aiōnios g166)
49 The Lord's word was spread abroad throughout all the region.
ഇത്ഥം പ്രഭോഃ കഥാ സർവ്വേദേശം വ്യാപ്നോത്|
50 But the Jews stirred up the devout women of prominence and the leading men of the city, and stirred up a persecution against Paul and Bar-Naba, and threw them out of their borders.
കിന്തു യിഹൂദീയാ നഗരസ്യ പ്രധാനപുരുഷാൻ സമ്മാന്യാഃ കഥിപയാ ഭക്താ യോഷിതശ്ച കുപ്രവൃത്തിം ഗ്രാഹയിത്വാ പൗലബർണബ്ബൗ താഡയിത്വാ തസ്മാത് പ്രദേശാദ് ദൂരീകൃതവന്തഃ|
51 But they shook off the dust of their feet against them, and came to Iconium.
അതഃ കാരണാത് തൗ നിജപദധൂലീസ്തേഷാം പ്രാതികൂല്യേന പാതയിത്വേകനിയം നഗരം ഗതൗ|
52 The disciples were filled with joy with the Rukha d'Qudsha.
തതഃ ശിഷ്യഗണ ആനന്ദേന പവിത്രേണാത്മനാ ച പരിപൂർണോഭവത്|
