Acts 13

1 Now, there were in the congregation that was at Antioch, certain prophets and teachers; particularly, Barnabas, and Simeon, who was called Niger, and Lucius, the Cyrenian, and Manaen, who was educated with Herod, the tetrarch, and Saul.

Kaj en Antioĥia, en la tiea eklezio, estis profetoj kaj instruistoj, Barnabas, kaj Simeon, nomata Niger, kaj Lucio, la Kirenano, kaj Manaen, kunvartito de la tetrarĥo Herodo, kaj Saŭlo.

2 And as they were ministering to the Lord, and fasting, the Holy Spirit said, Separate to me Barnabas and Saul, for the work to which I have called them.

Kaj dum ili faris servon al la Sinjoro kaj fastis, la Sankta Spirito diris: Apartigu al mi Barnabason kaj Saŭlon por tiu laboro, al kiu mi ilin vokis.

3 And having fasted and prayed, and laid hands on them; they dismissed them.

Tiam, fastinte kaj preĝinte kaj metinte sur ilin la manojn, ili forsendis ilin.

4 They, therefore, being sent by the Holy Spirit, departed to Seleucia; and from thence they sailed to Cyprus;

Kaj ĉi tiuj, forkondukite de la Sankta Spirito, malsupreniris al Seleŭkia; kaj de tie ili ŝipiris al Kipro.

5 and being arrived at Salamis, they proclaimed the word of God in the synagogues of the Jews; and they had also John for their attendant.

Kaj estante en Salamis, ili proklamis la vorton de Dio en la sinagogoj de la Judoj; kaj ili havis Johanon kiel helpanton.

6 And having traversed the island, as far as Paphos, they found a certain Jew, a magician and false prophet, whose name was Barjesus;

Kaj trairinte la tutan insulon ĝis Pafos, ili trovis unu magiiston, Judan falsan profeton, kies nomo estis Bar-Jesuo,

7 who was with the proconsul Sergius Paulus, a prudent man; who calling for Barnabas and Saul desired to hear the word of God.

kiu estis kun la prokonsulo Sergio Paŭlo, prudenta viro. Ĉi tiu venigis al si Barnabason kaj Saŭlon, kaj deziris aŭdi la vorton de Dio.

8 But Elymas, the magician, (for that was his name, when translated, ) withstood them, endeavoring to turn away the proconsul from the faith.

Sed kontraŭstaris al ili Elimas, la magiisto (ĉar tion signifas lia nomo), penante deturni la prokonsulon for de la fido.

9 Then Saul, (who is also called Paul, ) being filled with the Holy Spirit, and looking steadfastly upon him,

Sed Saŭlo, kiu estas Paŭlo, plenigite de la Sankta Spirito kaj fikse rigardante lin,

10 said, O! full of all deceit, and of all wickedness! child of the devil! enemy of all righteousness! will you not cease to pervert the right ways of the Lord?

diris: Ho vi, plena de ĉia trompo kaj ruzemeco, filo de diablo, malamiko de ĉia justeco, ĉu vi ne ĉesos defleksi la rektajn vojojn de la Sinjoro?

11 And, behold, now the hand of the Lord is upon you, and you shall be blind, and not see the sun for a time. And, immediately, a mist and darkness fell upon him; and going about, he sought some to lead him by the hand.

Kaj nun jen la mano de la Sinjoro estas sur vi, kaj vi estos blinda, ne vidante la sunon dum kelka tempo. Kaj tuj falis sur lin nebulo kaj mallumo, kaj ĉirkaŭvagante, li serĉis mankondukantojn.

12 Then the proconsul, seeing what was done, believed; being struck with the doctrine of the Lord.

Tiam la prokonsulo, vidinte la okazintaĵon, kredis, mirigite de la instruado de la Sinjoro.

13 And loosing from Paphos, they who were with Paul, came to Perga, in Pamphylia; but John withdrew himself from them, and returned to Jerusalem.

Sed Paŭlo kaj liaj akompanantoj ekŝipiris de Pafos kaj venis al Perga en Pamfilio; kaj Johano forlasis ilin kaj reiris al Jerusalem.

14 Nevertheless, they, going on from Perga, came to Antioch, in Pisidia: and entering into the synagogue on the Sabbath day, they sat down.

Sed ili, trapasante de Perga venis al Antioĥia en Pisidio; kaj en la sabato ili eniris en la sinagogon, kaj sidiĝis.

15 And after the reading of the law and the prophets; the rulers of the synagogue sent to them, saying, Brethren, if you have any word of exhortation to the people, speak it.

Kaj post la legado de la leĝo kaj la profetoj, la sinagogestroj sendis al ili, dirante: Fratoj, se estas ĉe vi vorto de admono por la popolo, parolu.

16 Then Paul stood up, and waiving his hand, said, Men of Israel, and you that fear God, hearken.

Kaj Paŭlo, stariĝinte kaj gestinte per la mano, diris: Izraelidoj, kaj vi, kiuj timas Dion, aŭskultu.

17 The God of this people chose our fathers, and raised the people while sojourning in the land of Egypt; and led them out of it with an uplifted arm.

La Dio de ĉi tiu popolo Izrael elektis niajn patrojn, kaj altigis la popolon dum la loĝado en Egiptujo, kaj per alta brako elkondukis ilin el tie.

18 And for a space of about forty years, he endured their behavior in the wilderness.

Kaj en la daŭro de ĉirkaŭ kvardek jaroj Li toleris ilian konduton en la dezerto.

19 And having cast out seven nations in the land of Canaan, he distributed their country to them for an inheritance.

Kaj eksterminte sep naciojn en la lando Kanaana, Li donis al ili ilian landon kiel heredon por ĉirkaŭ kvarcent kvindek jaroj;

20 And after these transactions, which lasted about four hundred and fifty years' he gave them judges, till Samuel the prophet.

kaj post tio Li donis juĝistojn ĝis la profeto Samuel.

21 And, from that time, they desired a king: and God gave them Saul, the son of Kish, a man of the tribe of Benjamin, for the term of forty years.

Kaj poste ili petis reĝon; kaj Dio donis al ili Saulon, filon de Kiŝ, viron el la tribo de Benjamen, por kvardek jaroj.

22 And, having removed him, he raised up to them David, for a king; whom also he extolled, and said, "I have found David, the son of Jesse, a man according to my own heart, who shall do all my will."

Kaj formetinte lin, Li levis al ili Davidon kiel reĝon, pri kiu Li parolis, atestante: Mi trovis Davidon, filon de Jiŝaj, viron laŭ Mia koro; li plenumos Mian tutan volon.

23 Of this man's seed, according to the promise, God raised up to Israel, Jesus, the Saviour;

El lia idaro Dio laŭ promeso venigis al Izrael Savanton, Jesuon,

24 John having, to introduce his appearance, before he preached the immersion of reformation to all the people of Israel.

kiam Johano jam predikis antaŭ lia alveno la bapton de pento al la tuta popolo Izrael.

25 And when John was fulfilling his course, he said, Whom do you imagine me to be? I am not He; but behold, there comes one after me, the shoes of whose feet I am not worthy to loose.

Kaj dum Johano plenumis sian kuradon, li diris: Kiu vi supozas, ke mi estas? mi ne estas tiu. Sed jen venas post mi unu, al kiu mi ne estas inda malligi la sandalojn de la piedoj.

26 Brethren, children of the family of Abraham, and those among you that fear God; to you is the word of this salvation sent:

Fratoj, idoj el la raso de Abraham, kaj tiuj inter vi, kiuj timas Dion, al ni estas sendita la vorto de ĉi tiu savo.

27 for the inhabitants of Jerusalem; and their rulers, not knowing him, nor the sayings of the prophets, which are read every Sabbath day; have fulfilled them in condemning him.

Ĉar la loĝantoj en Jerusalem kaj iliaj regantoj ne konis lin; kaj kondamnante lin, ili plenumis la voĉojn de la profetoj ĉiusabate legatajn.

28 And though they could find no cause of death in him; yet they requested Pilate that he might be executed.

Kaj trovinte en li nenian kaŭzon de morto, ili tamen petis Pilaton mortigi lin.

29 And when they had accomplished all things that were written concerning him; taking him down from the cross, they laid him in a tomb.

Kaj plenuminte ĉion, kio estis skribita pri li, ili forprenis lin de la lignaĵo kaj metis lin en tombon.

30 But God raised him up from the dead:

Sed Dio levis lin el la mortintoj;

31 and he appeared for several days to those that came up with him from Galilee to Jerusalem, who are his witnesses to the people.

kaj li estis vidata multajn tagojn de tiuj, kiuj venis kun li el Galileo en Jerusalemon, kaj ili nun estas liaj atestantoj ĉe la popolo.

32 And we bring you good tidings, that the very promise which was made to the fathers,

Kaj ni alportas al vi bonan sciigon pri la promeso farita al la patroj,

33 God has accomplished to us, their children, in raising up Jesus: as it is also written in the second Psalm, "Thou art my Son, this day have I begotten thee."

ke Dio plenumis tion al ni, la filoj, relevinte Jesuon, kiel ankaŭ estas skribite en la dua psalmo: Vi estas Mia Filo, hodiaŭ Mi vin naskis.

34 And because he has raised him from the dead, no more to return to corruption, he has spoken thus, "I will give you the sure mercies of David."

Kaj pri tio, ke Li relevis lin el la mortintoj, jam ne venontan en forputron, Li parolis jene: Mi donos al vi la fidindajn favorkoraĵojn de David.

35 Wherefore, also, in another place he says, "Thou wilt not permit thy Holy One to see corruption."

Ĉar li ankaŭ diris en alia psalmo: Vi ne permesos, ke Via sanktulo forputru.

36 Now David, having served his own generation according to the will of God; fell asleep, and was gathered to his fathers, and saw corruption.

Ĉar David, servinte en sia generacio al la intenco de Dio, ekdormis, kaj alkolektiĝis al siaj patroj kaj vidis forputron;

37 But he whom God raised up, did not see corruption.

sed tiu, kiun Dio relevis, ne vidis forputron.

38 Be it known, therefore, to you, brethren, that by Him remission of sins is proclaimed to you:

Estu do sciate al vi, fratoj, ke per ĉi tiu estas proklamata al vi pardonado de pekoj;

39 and by Him, every one that believes is justified from all things; from which you could not be justified by the law of Moses.

kaj ĉiu kredanto al li estas pravigita pri ĉio, pri kio vi ne povis esti pravigitaj per la leĝo de Moseo.

40 See to it, therefore, that what is spoken in the prophets may not come upon you:

Gardu vin do, ke ne venu sur vin tio, kio estas dirita en la profetoj:

41 "Behold, you despisers, and wonder, and perish: for I perform a work in your days; a work which you will not believe, though one should distinctly declare it to you."

Rigardu, vi malestimantoj, kaj miru, kaj malaperu, Ĉar en via tempo Mi faras ion, Kion vi ne kredus, se oni rakontus al vi.

42 Now, when going out, they requested that these words might be spoken to them, on the following Sabbath.

Kaj dum ili eliris el la sinagogo, oni petegis, ke ĉi tiuj vortoj estu parolataj al ili la venontan sabaton.

43 And when the synagogue was broke up, many of the Jews and of the devout proselytes followed Paul and Barnabas; who, speaking to them, persuaded them to persevere in the favor of God.

Kaj kiam la sinagogo disiĝis, multaj el la Judoj kaj el la piaj prozelitoj sekvis Paŭlon kaj Barnabason, kiuj, alparolante ilin, urĝe admonis ilin persisti en la graco de Dio.

44 And, on the following Sabbath, almost the whole city was gathered together, to hear the word of God.

En la sekvanta sabato preskaŭ la tuta urbo kolektiĝis, por aŭdi la vorton de Dio.

45 But the Jews, seeing the multitudes, were filled with zeal; and opposed the things which were spoken by Paul, contradicting and reviling.

Kaj la Judoj, vidante la homamasojn, pleniĝis de ĵaluzo, kaj kontraŭdiris la dirojn de Paŭlo, kaj blasfemis.

46 Then Paul and Barnabas, with great freedom of speech, said, It was necessary, that the word of God should first be spoken to you; but since you thrust it away from you, and judge yourselves unworthy of eternal life; behold, we turn to the Gentiles. (aiōnios g166)

Kaj Paŭlo kaj Barnabas, parolante kuraĝe, diris: Estis necese paroli al vi unue la vorton de Dio. Sed ĉar vi forpuŝis ĝin kaj ne juĝas vin indaj je la eterna vivo, jen ni turnas nin al la nacianoj. (aiōnios g166)

47 For so the Lord has charged us, saying, "I have set you for a light of the Gentiles, that you should be for salvation to the ends of the earth."

Ĉar tiel ordonis al ni la Sinjoro: Mi vin metis kiel lumon por la nacioj, Por ke vi estu por savo ĝis la plej malproksima parto de la tero.

48 And the Gentiles hearing this, rejoiced, and glorified the word of the Lord: and as many as were disposed for eternal life, believed. (aiōnios g166)

Kaj aŭdinte tion, la nacianoj ĝojis, kaj gloris la vorton de Dio; kaj el ili kredis ĉiuj, kiuj estis difinitaj por eterna vivo. (aiōnios g166)

49 And the word of the Lord was published throughout all that region.

Kaj la vorto de la Sinjoro estis disportata tra la tuta regiono.

50 But the Jews stirred up some devout women of considerable rank, and the magistrates of the city; and raised a persecution against Paul and Barnabas, and drove them out of their territories.

Sed la Judoj incitis la piajn virinojn bonfamajn kaj la ĉefojn de la urbo, kaj instigis persekutadon kontraŭ Paŭlo kaj Barnabas, kaj forpelis ilin el siaj limoj.

51 And they shook off the dust of their feet against them, and came to Iconium.

Sed ili forskuis la polvon de siaj piedoj kontraŭ ili, kaj iris al Ikonio.

52 But the disciples were filled with joy, and with the Holy Spirit.

Kaj la disĉiploj pleniĝis de ĝojo kaj de la Sankta Spirito.