Proverbs 8
1 Does wisdom not call? And understanding give forth her voice?
[Қулақ сал, ] даналиқ чақириватмамду? Йоруқлуқ сада чиқириватмамду?
2 At the head of high places by the way, She has stood between the paths,
Йолларниң егиз җайлиридин, Доқмушлардин у орун алиду,
3 At the side of the gates, at the mouth of the city, The entrance of the openings, she cries aloud,
Шәһәргә киридиған қовуқларниң йенида, Һәр қандақ дәрваза еғизлирида у мураҗиәт қилмақта: —
4 “To you, O men, I call, And my voice [is] to the sons of men.
«И мөтивәрләр, силәргә мураҗәт қилимән, Һәй, адәм балилири, садани силәр үчүн қилимән,
5 Understand, you simple ones, prudence, And you fools, understand the heart,
Гөдәк болғанлар, зерәкликни үгинивелиңлар, Ахмақ болғанлар, йоруқлуққа еришиңлар!
6 Listen, for I speak noble things, And the opening of my lips [is] uprightness.
Маңа қулақ селиңлар, Чүнки гөзәл нәрсиләрни дәп беримән, Ағзимни ечип, дурус ишларни [силәргә] йәткүзимән.
7 For my mouth utters truth, And wickedness [is] an abomination to my lips.
Ейтқанлирим һәқиқәттур, Ағзим рәзилликтин нәпрәтлиниду;
8 All the sayings of my mouth [are] in righteousness, Nothing in them is contrary and perverse.
Сөзлиримниң һәммиси һәқ, Уларда һеч қандақ һейлигәрлик яки әгитмилик йоқтур.
9 All of them [are] plain to the intelligent, And upright to those finding knowledge.
Уларниң һәммиси чүшәнгәнләр үчүн ениқ, Билим алғанлар үчүн дурус-тоғридур.
10 Receive my instruction, and not silver, And knowledge rather than choice gold.
Күмүчкә еришкәндин көрә, несиһәтлиримни қобул қилиңлар, Сап алтунни елиштин көрә билимни елиңлар.
11 For wisdom [is] better than rubies, Indeed, all delights are not comparable with it.
Чүнки даналиқ ләәл-яқутлардин әвзәл, Һәр қандақ әтиварлиқ нәрсәңму униңға тәң кәлмәстур.
12 I, wisdom, have dwelt with prudence, And I find out a knowledge of purposes.
Мән болсам даналиқмән, Зерәклик билән биллә туримән, Истиқамәттин келип чиққан билимни аян қилимән.
13 The fear of YHWH [is] to hate evil; Pride, and arrogance, and an evil way, And a contrary mouth, I have hated.
Пәрвәрдигардин әйминиш — Яманлиққа нәпрәтлиниш демәктур; Тәкәббурлуқ, мәғрурлуқ, яман йол һәм шум еғизни өч көримән.
14 Counsel and substance [are] mine, I [am] understanding, I have might.
Мәндә убдан мәслиһәтләр, пишқан һекмәт бар; Мән дегән йоруқлуқ, қудрәт мәндидур.
15 By me kings reign, and princes decree righteousness,
Падишаһлар мән арқилиқ һөкүм сүриду, Мәнсиз һакимлар адил һөкүм чиқармас.
16 By me chiefs rule, and nobles, All judges of earth.
Мән арқилиқла әмирләр идарә қилиду, Алийҗанаблар, йәр йүзидики барлиқ сорақчилар [тоғра] һөкүм қилиду.
17 I love those loving me, And those seeking me earnestly find me.
Кимки мени сөйсә, мәнму уни сөйимән, Мени тәлмүрүп издигәнләр мени тапалайду;
18 Wealth and honor [are] with me, Lasting substance and righteousness.
Мәндә байлиқ, шөһрәт, Һәтта кониримас, көчмәс дөләт вә һәққанийәтму бар.
19 My fruit [is] better than gold, even fine gold, And my increase than choice silver.
Мәндин чиққан мевә алтундин, Һәтта сап алтундин қиммәтликтур, Мәндин алидиған дарамәт сап күмүчтинму үстүндур.
20 I cause to walk in a path of righteousness, In midst of paths of judgment,
Мән һәққанийәт йолиға маңимән; Адаләт йолиниң оттурисида жүримәнки,
21 To cause my lovers to inherit substance, Indeed, I fill their treasures.
Мени сөйгәнләрни әмәлий нәрсиләргә мирас қилдуримән; Уларниң ғәзнилирини толдуримән.
22 YHWH possessed me—the beginning of His way, Before His works since then.
Пәрвәрдигар ишлирини башлишидила, Қедимдә ясиғанлиридин бурунла, Мән униңға тәвәдурмән. Әзәлдин тартипла — муқәддәмдә, Йәр-зимин яритилмастила, Мән тикләнгәнмән.
23 I was anointed from the age, from the first, From former states of the earth.
24 In there being no depths, I was brought forth, In there being no fountains heavy [with] waters,
Чоңқур һаңлар, деңиз-океанлар апиридә болуштин авал, Мән мәйданға чиқирилғанмән; Мол су урғуп туридиған булақлар болмастинла,
25 Before mountains were sunk, Before heights, I was brought forth.
Егиз тағлар өз орунлириға қоюлмастинла, төпиликләр шәкилләнмәстинла, [Пәрвәрдигар] бепаян зимин, кәң далаларни, Аләмниң әслийдики топа-чаңлириниму техи яратмастинла, Мән мәйданға чиқирилғанмән.
26 While He had not made the earth, and out-places, And the top of the dusts of the world.
27 In His preparing the heavens I [am] there, In His decreeing a circle on the face of the deep,
У асманларни бена қиливатқинида, Деңиз йүзигә упуқ сизиғини сизиватқинида, Әрштә булутларни орунлаштуруп, Чоңқур деңиздики булақ-мәнбәләрни мустәһкәмләватқинида, Деңиз сулирини бекиткән даиридин ешип кәтмисун дәп пәрман чүшүриватқинида, Бепаян зиминниң һуллирини қуруватқинида, Мән у йәрдә едим;
28 In His strengthening clouds above, In His making strong fountains of the deep,
29 In His setting for the sea its limit, And the waters do not transgress His command, In His decreeing the foundations of earth,
30 Then I am near Him, a workman, And I am a delight—day by day. Rejoicing before Him at all times,
Шу чағда гоя уста бир һүнәрвәндәк Униң йенида турған едим, Мән һәрдайим Униң алдида шатлинаттим, мән Униң күндилик дилъарами едим;
31 Rejoicing in the habitable part of His earth, And my delights [are] with the sons of men.
Мән Униң алимидин, йәр-зиминидин шатлинип, Дуниядики инсанлардин хурсәнлик тепип жүрәттим,
32 And now, you sons, listen to me, Indeed, blessed are they who keep my ways.
Шуңа и балилар, әнди маңа қулақ селиңлар; Чүнки йоллиримни чиң тутқанлар нәқәдәр бәхит тапар!
33 Hear instruction, and be wise, and do not slight.
Алған несиһәткә әмәл қилип, Дана болғин, уни рәт қилма.
34 O the blessedness of the man listening to me, To watch at my doors day by day, To watch at the doorposts of my entrance.
Сөзүмгә қулақ селип, Һәркүни дәрвазилирим алдидин кәтмәй, Ишиклирим алдида мени күтидиған киши нәқәдәр бәхитликтур!
35 For whoever is finding me, has found life, And brings out goodwill from YHWH.
Кимки мени тапса һаятни тапиду, Пәрвәрдигарниң шәпқитигә несип болиду.
36 And whoever is missing me, is wronging his soul, All hating me have loved death!”
Лекин маңа гуна қилған һәр ким өз җениға зиян кәлтүриду, Мени яман көргәнләр өлүмни дост тутқан болиду».
