Proverbs 8
1 Does wisdom not call? And understanding give forth her voice?
Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?
2 At the head of high places by the way, She has stood between the paths,
Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.
3 At the side of the gates, at the mouth of the city, The entrance of the openings, she cries aloud,
U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:
4 “To you, O men, I call, And my voice [is] to the sons of men.
Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.
5 Understand, you simple ones, prudence, And you fools, understand the heart,
Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.
6 Listen, for I speak noble things, And the opening of my lips [is] uprightness.
Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.
7 For my mouth utters truth, And wickedness [is] an abomination to my lips.
Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.
8 All the sayings of my mouth [are] in righteousness, Nothing in them is contrary and perverse.
Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.
9 All of them [are] plain to the intelligent, And upright to those finding knowledge.
Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.
10 Receive my instruction, and not silver, And knowledge rather than choice gold.
Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.
11 For wisdom [is] better than rubies, Indeed, all delights are not comparable with it.
Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.
12 I, wisdom, have dwelt with prudence, And I find out a knowledge of purposes.
Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.
13 The fear of YHWH [is] to hate evil; Pride, and arrogance, and an evil way, And a contrary mouth, I have hated.
Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.
14 Counsel and substance [are] mine, I [am] understanding, I have might.
Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.
15 By me kings reign, and princes decree righteousness,
Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.
16 By me chiefs rule, and nobles, All judges of earth.
Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.
17 I love those loving me, And those seeking me earnestly find me.
Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.
18 Wealth and honor [are] with me, Lasting substance and righteousness.
Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.
19 My fruit [is] better than gold, even fine gold, And my increase than choice silver.
Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.
20 I cause to walk in a path of righteousness, In midst of paths of judgment,
Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,
21 To cause my lovers to inherit substance, Indeed, I fill their treasures.
Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.
22 YHWH possessed me—the beginning of His way, Before His works since then.
Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.
23 I was anointed from the age, from the first, From former states of the earth.
Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;
24 In there being no depths, I was brought forth, In there being no fountains heavy [with] waters,
Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.
25 Before mountains were sunk, Before heights, I was brought forth.
Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.
26 While He had not made the earth, and out-places, And the top of the dusts of the world.
Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.
27 In His preparing the heavens I [am] there, In His decreeing a circle on the face of the deep,
Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;
28 In His strengthening clouds above, In His making strong fountains of the deep,
Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;
29 In His setting for the sea its limit, And the waters do not transgress His command, In His decreeing the foundations of earth,
Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:
30 Then I am near Him, a workman, And I am a delight—day by day. Rejoicing before Him at all times,
Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.
31 Rejoicing in the habitable part of His earth, And my delights [are] with the sons of men.
Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.
32 And now, you sons, listen to me, Indeed, blessed are they who keep my ways.
Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.
33 Hear instruction, and be wise, and do not slight.
Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.
34 O the blessedness of the man listening to me, To watch at my doors day by day, To watch at the doorposts of my entrance.
Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.
35 For whoever is finding me, has found life, And brings out goodwill from YHWH.
Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.
36 And whoever is missing me, is wronging his soul, All hating me have loved death!”
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.
