Proverbs 4
1 Hear, you sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
Hỡi các con, hãy nghe lời khuyên dạy của một người cha, Khá chủ ý vào, hầu cho biết sự thông sáng;
2 For I have given to you good learning, do not forsake my law.
Vì ta ban cho các con một đạo lý tốt lành; Chớ lìa bỏ lời dạy dỗ của ta.
3 For I have been a son to my father—tender, And an only one before my mother.
Khi còn thơ ấu, ta là con trai của cha ta, Một đứa con một của mẹ ta yêu mến.
4 And he directs me, and he says to me: “Let your heart retain my words, Keep my commands, and live.
Cha ta có dạy ta rằng: Lòng con khá ghi nhớ các lời ta; Hãy gìn giữ mạng lịnh ta, thì con sẽ được sống.
5 Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
Khá cầu lấy sự khôn ngoan, khá cầu lấy sự thông sáng, Chớ quên, chớ xây bỏ các lời của miệng ta;
6 Do not forsake her, and she preserves you, Love her, and she keeps you.
Đừng lìa bỏ sự khôn ngoan, ắt người sẽ gìn giữ con; Hãy yêu mến người, thì người sẽ phù hộ con.
7 The first thing [is] wisdom—get wisdom, And with all your getting get understanding.
Sự khôn ngoan là điều cần nhất; vậy, khá cầu lấy sự khôn ngoan; Hãy dùng hết của con đã được mà mua sự thông sáng.
8 Exalt her and she lifts you up, She honors you when you embrace her.
Hãy tôn tặng sự khôn ngoan, thì sự khôn ngoan sẽ thăng con lên, Làm cho con được vinh hiển, khi con hoài niệm đến.
9 She gives a wreath of grace to your head, She gives you a crown of beauty freely.”
Sự khôn ngoan sẽ đội trên đầu con một dây hoa mĩ, Và ban cho con một mão triều thiên vinh quang.
10 Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to you.
Hỡi con, hãy nghe và tiếp nhận các lời ta; Thì năm tháng của đời con sẽ được thêm nhiều lên.
11 I have directed you in a way of wisdom, I have caused you to tread in paths of uprightness.
Ta đã dạy dỗ con đường khôn ngoan, Dẫn con đi trong các lối ngay thẳng.
12 In your walking your step is not restricted, And if you run, you do not stumble.
Khi con đi, bước chân con sẽ không ngập ngừng, Và khi con chạy, con sẽ không vấp ngã.
13 Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] your life.
Hãy nắm chắc điều khuyên dạy, chớ buông ra; Khá gìn giữ nó, vì là sự sống của con.
14 Do not enter into the path of the wicked, And do not be blessed in a way of evildoers.
Chớ vào trong lối kẻ hung dữ, Và đừng đi đường kẻ gian ác.
15 Avoid it, do not pass over into it, Turn aside from it, and pass on.
Hãy tránh đường ấy, chớ đi ngang qua nó; Hãy xây khỏi nó và cứ đi thẳng.
16 For they do not sleep if they do no evil, And their sleep has been taken away violently, If they do not cause [some] to stumble.
Vì nếu chúng nó không làm điều ác, thì ngủ không đặng; Bằng chưa gây cho người nào vấp phạm, thì giấc ngủ bị cất khỏi chúng nó.
17 For they have eaten bread of wickedness, And they drink wine of violence.
Vì chúng nó ăn bánh của sự gian ác, Và uống rượu của sự hung hăng.
18 And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening until the day is established,
Nhưng con đường người công bình giống như sự sáng chiếu rạng, Càng sáng thêm lên cho đến giữa trưa.
19 The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
Còn nẻo kẻ gian ác vẫn như tăm tối; Chúng nó chẳng biết mình vấp ngã vì đâu.
20 My son, give attention to my words, Incline your ear to my sayings,
Hỡi con, hãy chăm chỉ về các lời ta, Khá nghiêng tai nghe những bài giảng thuyết ta.
21 Do not let them turn aside from your eyes, Preserve them in the midst of your heart.
Các lời ấy chớ để xa khỏi mắt con, Hãy giữ lấy nơi lòng con.
22 For they [are] life to those finding them, And healing to all their flesh.
Vì lời ấy là sự sống cho người nào tìm được nó, Và sự khỏe mạnh cho toàn thân thể của họ.
23 Above every charge keep your heart, For out of it [are] the outgoings of life.
Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết, Vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra.
24 Turn aside a contrary mouth from you, And put perverse lips far from you,
Con hãy dẹp ra sự gian tà của miệng, Và bỏ cách xa con sự giả dối của môi.
25 Your eyes look straightforward, And your eyelids look straight before you.
Mắt con hãy ngó ngay trước mặt, Và mí mắt con khá xem thẳng trước mặt con.
26 Ponder the path of your feet, And all your ways [are] established.
Hãy ban bằng cái nẻo của chân con đi, Và lập cho vững vàng các đường lối con,
27 Do not incline [to] the right or to the left, Turn aside your foot from evil!
Chớ xây qua bên hữu hay bên tả; Hãy dời chân con khỏi sự ác.
