Proverbs 4
1 Hear, you sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
Makinig, mga anak na lalaki, sa tagubilin ng ama, at bigyang pansin para malaman ninyo kung ano ang pang-unawa.
2 For I have given to you good learning, do not forsake my law.
Ibinibigay ko sa inyo ang mga mabuting tagubilin; huwag ninyong pabayaan ang aking katuruan.
3 For I have been a son to my father—tender, And an only one before my mother.
Nung ako ay anak na lalaki ng aking ama at tanging anak ng aking ina,
4 And he directs me, and he says to me: “Let your heart retain my words, Keep my commands, and live.
tinuruan niya ako at sinabi sa akin, “Panghawakan mong mabuti sa iyong puso ang aking mga salita; panatilihin ang aking mga utos at ipamuhay.
5 Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
Pagsumikapan na magkaroon ng karunungan at kaunawaan; huwag kalilimutan at huwag tatanggihan ang mga salita sa aking bibig;
6 Do not forsake her, and she preserves you, Love her, and she keeps you.
huwag iiwanan ang karunungan at ikaw ay kaniyang babantayan; mahalin mo ito at pananatilihin kang ligtas.
7 The first thing [is] wisdom—get wisdom, And with all your getting get understanding.
Ang karunungan ay ang pinakamahalagang bagay, kaya pagsumikapan ang karunungan at gamitin lahat ng mayroon ka para ikaw ay maaaring makakuha nang pang-unawa.
8 Exalt her and she lifts you up, She honors you when you embrace her.
Pahalagahan ang karunungan at ikaw ay kaniyang itataas; pararangalan ka kapag niyakap mo ito.
9 She gives a wreath of grace to your head, She gives you a crown of beauty freely.”
Ito ay maglalagay ng isang korona ng karangalan sa iyong ulo; bibigyan ka nito ng isang magandang korona.”
10 Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to you.
Makinig, aking anak, at pansinin ang aking mga salita, at ikaw ay magkakaroon ng maraming mga taon sa iyong buhay.
11 I have directed you in a way of wisdom, I have caused you to tread in paths of uprightness.
Papatnubayan kita sa daan ng karunungan; pangungunahan kita sa matuwid na mga landas.
12 In your walking your step is not restricted, And if you run, you do not stumble.
Kapag ikaw ay lumalakad, walang hahadlang sa iyong daanan at kapag ikaw ay tatakbo, hindi ka matitisod.
13 Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] your life.
Kumapit ka sa disiplina, huwag itong bibitawan; bantayan ito, dahil ito ay iyong buhay.
14 Do not enter into the path of the wicked, And do not be blessed in a way of evildoers.
Huwag sumunod sa landas ng masama at huwag sumama sa kaparaanan ng mga gumagawa ng masama.
15 Avoid it, do not pass over into it, Turn aside from it, and pass on.
Iwasan ito, ito ay huwag magpatuloy; tumalikod mula dito at tumungo sa ibang daan.
16 For they do not sleep if they do no evil, And their sleep has been taken away violently, If they do not cause [some] to stumble.
Dahil hindi sila nakakatulog hanggang sila ay makagawa ng masama at nanakawan sila ng tulog hanggang sila ay magdulot ng pagkatisod ng isang tao.
17 For they have eaten bread of wickedness, And they drink wine of violence.
Dahil sila ay kumakain ng tinapay ng kasamaan at iniinom ang alak ng karahasan.
18 And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening until the day is established,
Ngunit ang landas ng isang tao na gumagawa ng matuwid ay katulad ng unang liwanag na patuloy na nagliliwanag; ito ay lalong nagliliwanag hanggang sa kapunuan ng araw ay dumating.
19 The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
Ang daan ng masama ay katulad ng kadiliman- hindi nila alam kung ano itong kanilang kinatitisuran.
20 My son, give attention to my words, Incline your ear to my sayings,
Aking anak na lalaki, bigyang pansin ang aking mga salita; makinig sa aking mga kasabihan.
21 Do not let them turn aside from your eyes, Preserve them in the midst of your heart.
Huwag hayaan silang malayo mula sa iyong paningin; panatilihin sila sa iyong puso.
22 For they [are] life to those finding them, And healing to all their flesh.
Dahil ang aking mga salita ay buhay sa mga nakakatagpo sa kanila at kalusugan sa kanilang buong katawan.
23 Above every charge keep your heart, For out of it [are] the outgoings of life.
Panatilihing ligtas ang iyong puso at bantayan ito nang may buong sigasig, dahil mula dito dumadaloy ang mga bukal ng buhay.
24 Turn aside a contrary mouth from you, And put perverse lips far from you,
Ilayo ang baluktot na pananalita mula sa iyo at ilayo ang maruruming salita mula sa iyo.
25 Your eyes look straightforward, And your eyelids look straight before you.
Hayaan mong tumingin nang tuwid ang iyong mga mata at ipirmi ng tuwid ang iyong pagtitig sa harap mo.
26 Ponder the path of your feet, And all your ways [are] established.
Gumawa ng isang patag na landas para sa iyong paa; sa gayon lahat ng iyong mga daraanan ay magiging ligtas.
27 Do not incline [to] the right or to the left, Turn aside your foot from evil!
Huwag kang liliko sa kanan o sa kaliwa; ipihit ang iyong paa palayo mula sa kasamaan.
