Proverbs 4
1 Hear, you sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
Słuchajcie synowie! ćwiczenia ojcowskiego, a pilnujcie, abyście umieli roztropność;
2 For I have given to you good learning, do not forsake my law.
Albowiem wam naukę dobrą daję; zakonu mego nie opuszczajcie.
3 For I have been a son to my father—tender, And an only one before my mother.
Gdybym był młodziuchnym synem u ojca mego, i jedynakiem u matki mojej,
4 And he directs me, and he says to me: “Let your heart retain my words, Keep my commands, and live.
On mię uczył, powiadając mi: Niech się chwyci powieści moich serce twoje, strzeż przytkazań moich, a będziesz żył.
5 Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
Nabywaj mądrości, nabywaj roztropności; nie zapominaj, ani się uchylaj od powieści ust moich.
6 Do not forsake her, and she preserves you, Love her, and she keeps you.
Nie opuszczaj jej, a będzie cię strzegła; rozmiłuj się jej, a zachowa cię.
7 The first thing [is] wisdom—get wisdom, And with all your getting get understanding.
Początkiem wszystkiego jest mądrość, nabywajże mądrości, a za wzystkę majętność twoję nabywaj roztropności.
8 Exalt her and she lifts you up, She honors you when you embrace her.
Wywyższaj ją, a wywyższy cię, rozsławi cię, gdy ją przyjmiesz.
9 She gives a wreath of grace to your head, She gives you a crown of beauty freely.”
Przyda głowie twojej wdzięczności, koroną ozdoby obdarzy cię.
10 Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to you.
Słuchaj, synu mój! a przyjmij powieści moje, a rozmnożąć lata żywota.
11 I have directed you in a way of wisdom, I have caused you to tread in paths of uprightness.
Drogi mądrości nauczam cię; po ścieszkach prostych wiodę cię;
12 In your walking your step is not restricted, And if you run, you do not stumble.
Któremi gdy pójdziesz, nie będzie ściśniony chód twój; a jeźli pobieżysz, nie potkniesz sií.
13 Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] your life.
Przyjmij őwiczenie, nie puszczaj się go, strzeż go; albowiem ono jest żywotem twoim.
14 Do not enter into the path of the wicked, And do not be blessed in a way of evildoers.
Ścieszką niepobożnych nie chodź, a nie udawaj się drogą złośliwych.
15 Avoid it, do not pass over into it, Turn aside from it, and pass on.
Opuść ją, nie chodź po niej; uchyl się od niej, a omiń ją.
16 For they do not sleep if they do no evil, And their sleep has been taken away violently, If they do not cause [some] to stumble.
Boć oni nie zasną, aż co złego zbroją; ani się uspokoją, aż kogo do upadku przywiodą;
17 For they have eaten bread of wickedness, And they drink wine of violence.
Albowiem jedzą chleb niezbożności, a wino drapiestwa piją,
18 And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening until the day is established,
Ale ścieszka sprawiedliwych jako światłość jasna, która im dalej tem bardziej świeci, aż do dnia doskonałego.
19 The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
Droga zaś niepobożnych jest jako ciemność; nie wiedzą, o co sií otrącić mogą.
20 My son, give attention to my words, Incline your ear to my sayings,
Synu mój! słów moich pilnuj; ku powieściom moim nakłoń ucha twojego.
21 Do not let them turn aside from your eyes, Preserve them in the midst of your heart.
Niech nie odchodzą od oczów twoich, zachowaj je w pośród serca twego.
22 For they [are] life to those finding them, And healing to all their flesh.
Albowiem żywotem są tym, którzy je znajdują, a wszystkiemu ciału ich lekarstwem.
23 Above every charge keep your heart, For out of it [are] the outgoings of life.
Nad wszystko, czego ludzie strzegą, strzeż serca twego; bo z niego żywot pochodzi.
24 Turn aside a contrary mouth from you, And put perverse lips far from you,
Oddal od siebie przewrotność ust, a złośliwe wargi oddal od siebie.
25 Your eyes look straightforward, And your eyelids look straight before you.
Oczy twoje niechaj na dobre rzeczy patrzą, a powieki twoje niech drogę przed tobą prostują.
26 Ponder the path of your feet, And all your ways [are] established.
Umiarkuj ścieżkę nóg twoich, aby wszystkie drogi twoje pewne były.
27 Do not incline [to] the right or to the left, Turn aside your foot from evil!
Nie uchylaj się na prawo ani na lewo; owszem, odwróć nogę twoję od złego.
