Proverbs 31
1 Words of Lemuel, a king, a declaration that his mother taught him:
Te są słowa Lemuela króla, i zebranie mów, któremi go ćwiczyła matka jego.
2 “What, my son? And what, son of my womb? And what, son of my vows?
Cóż rzekę, synu mój? cóż rzekę, synu żywota mego? i cóż rzekę, synu ślubów moich?
3 Do not give your strength to women, And your ways to wiping away of kings.
Nie dawaj niewiastom siły twojej, ani dróg twoich tym, którzy do zginienia królów przywodzą.
4 [It is] not for kings, O Lemuel, Not for kings, to drink wine, And for princes—a desire of strong drink.
Nie królom, o Lemuelu! nie królom należy pić wino, a nie panom bawić się napojem mocnym;
5 Lest he drink, and forget the decree, And change the judgment of any of the sons of affliction.
By snać pijąc nie zapomniał na ustawy, a nie odmienił spraw wszystkich ludzi uciśnionych.
6 Give strong drink to the perishing, And wine to the bitter in soul,
Dajcie napój mocny ginącemu, a wino tym, którzy są ducha sfrasowanego.
7 He drinks, and forgets his poverty, And he does not remember his misery again.
Niech się napije, a zapomni ubóstwa swego, a na utrapienie swoje niech więcej nie wspomni.
8 Open your mouth for the mute, For the right of all sons of change.
Otwórz usta swe za niemym w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.
9 Open your mouth, judge righteously, Both the cause of the poor and needy!”
Otwórz usta swe, sądź sprawiedliwie, a podejmij się sprawy ubogiego i nędznego.
10 [ALEPH-BET] A woman of worth who finds? Indeed, her price [is] far above rubies.
Któż znajdzie niewiastę stateczną, gdyż nad perły daleko większa jest cena jej?
11 The heart of her husband has trusted in her, And he does not lack spoil.
Serce męża jej ufa jej, a na korzyściach schodzić mu nie będzie.
12 She has done him good, and not evil, All [the] days of her life.
Dobrze mu czyni, a nie źle, po wszystkie dni żywota swego.
13 She has sought wool and flax, And with delight she works [with] her hands.
Szuka wełny i lnu, a pracuje ochotnie rękami swemi.
14 She has been as ships of the merchant, She brings in her bread from afar.
Podobna jest okrętom kupieckim; z daleka przywodzi żywność swoję.
15 Indeed, she rises while yet night, And gives food to her household, And a portion to her girls.
I wstaje bardzo rano, a daje pokarm czeladzi swej, a obrok słuszny dziewkom swym.
16 She has considered a field, and takes it, She has planted a vineyard from the fruit of her hands.
Obmyśla rolę, i ujmuje ją; z zarobku rąk swoich szczepi winnice.
17 She has girded her loins with might, And strengthens her arms.
Przepasuje mocą biodra swe, a posila ramiona swoje.
18 She has perceived when her merchandise [is] good, Her lamp is not extinguished in the night.
Doświadcza, że jest dobra skrzętność jej, a nie gaśnie w nocy pochodnia jej.
19 She has sent forth her hands on a spindle, And her hands have held a distaff.
Ręce swoje obraca do kądzieli, a palcami swemi trzyma wrzeciono.
20 She has spread forth her hand to the poor, Indeed, she sent forth her hands to the needy.
Rękę swą otwiera ubogiemu, a ręce swoje wyciąga ku nędznemu.
21 She is not afraid of her household from snow, For all her household are clothed [with] scarlet.
Nie boi się o czeladź swoję czasu śniegu; albowiem wszystka czeladź jej obłoczy się w szatę dwoistą.
22 She has made ornamental coverings for herself, Silk and purple [are] her clothing.
Kobierce sobie robi; płótno subtelne i szarłat jest odzieniem jej.
23 Her husband is known in the gates, In his sitting with [the] elderly of [the] land.
Znaczny jest w bramach mąż jej, gdy siedzi między starszymi ziemi.
24 She has made linen garments, and sells, And she has given a girdle to the merchant.
Płótno robi, i sprzedaje, także pasy sprzedaje kupcowi.
25 Strength and honor [are] her clothing, And she rejoices at a latter day.
Moc i przystojność jest odzieniem jej; nie frasuje się o czasy przyszłe.
26 She has opened her mouth in wisdom, And the law of kindness [is] on her tongue.
Mądrze otwiera usta swe, a nauka miłosierdzia jest na języku jej.
27 She [is] watching the ways of her household, And she does not eat bread of sloth.
Dogląda rządu w domu swym, a chleba próżnując nie je.
28 Her sons have risen up, and pronounce her blessed, Her husband, and he praises her,
Powstawszy synowie jej błogosławią jej; także i mąż jej chwali ją,
29 “The daughters who have done worthily [are] many, You have gone up above them all.”
Mówiąc: Wiele niewiast grzecznie sobie poczynały; ale je ty przechodzisz wszystkie.
30 Favor [is] deceitful, and beauty [is] vain, A woman fearing YHWH, she may boast herself.
Omylna jest wdzięczność, i marna piękność; ale niewiasta, która się Pana boi, ta pochwały godna.
31 Give to her of the fruit of her hands, And her works praise her in the gates!
Dajcie jej z owocu ręku jej, a niechaj ją chwalą w bramach uczynki jej.
