Proverbs 29
1 A man often reproved, hardening the neck, Is suddenly broken, and there is no healing.
Người cứng lòng cứng cổ trước lời răn dạy sẽ suy sụp thình lình không phương chữa chạy.
2 In the multiplying of the righteous the people rejoice, And in the ruling of the wicked the people sigh.
Người liêm chính cai trị, dân chúng hân hoan. Nhưng người ác nắm quyền, dân chúng lầm than.
3 A man loving wisdom makes his father glad, And a friend of harlots destroys wealth.
Con khôn ngoan khiến cha vui lòng, người nuôi gái điếm phá hoại gia phong.
4 A king establishes a land by judgment, And one receiving gifts throws it down.
Vua công minh, nước cường thịnh, vua tham nhũng, nước mạt vận.
5 A man taking a portion above his neighbor, Spreads a net for his own steps.
Ai nịnh bợ hàng xóm láng giềng, là giăng lưới dưới chân.
6 A snare [is] in the transgression of the evil, And the righteous sing and rejoice.
Người ác bị tội mình sập bẫy, nhưng người ngay ca hát vui mừng.
7 The righteous knows the plea of the poor, The wicked does not understand knowledge.
Người ngay tôn trọng quyền lợi của người nghèo khó; còn người ác chẳng biết đến quyền lợi đó.
8 Men of scorning ensnare a city, And the wise turn back anger.
Người kiêu cường khua mép làm cả thành náo động xôn xao, người khôn ngoan làm lắng dịu cơn thịnh nộ cuồng bạo.
9 A wise man is judged by the foolish man, And he has been angry, And he has laughed, and there is no rest.
Người khôn chẳng cần tranh luận với kẻ dại dột, vì nó sẽ nổi giận, hoặc cười ngạo nghễ không thôi.
10 Men of blood hate the perfect, And the upright seek his soul.
Người trọn vẹn bị bọn khát máu ghen ghét, nhưng được người công chính quý chuộng.
11 A fool brings out all his mind, And the wise restrains it until afterward.
Người dại để cơn giận mình bùng nổ, nhưng người khôn chế ngự nó.
12 A ruler who is attending to lying words, All his ministers [are] wicked.
Nếu vua nghe lời giả dối, dối gạt, bầy tôi người chỉ là phường gian ác.
13 The poor and the man of frauds have met together, YHWH is enlightening the eyes of them both.
Người nghèo và người giàu đều giống nhau ở điểm này: Chúa Hằng Hữu cho ánh sáng để thấy.
14 A king that is judging the poor with truth, His throne is established forever.
Vua nào xử công minh cho người nghèo nàn, sẽ được tồn tại với năm tháng.
15 A rod and reproof give wisdom, And a youth let away is shaming his mother.
Giáo huấn, đòn vọt rèn luyện trẻ thơ, đứa trẻ phóng túng làm nhục mẹ nó.
16 In the multiplying of the wicked transgression multiplies, And the righteous look on their fall.
Số người ác càng nhiều, tội phạm càng gia tăng, nhưng người công chính sẽ chứng kiến cảnh chúng suy tàn.
17 Discipline your son, and he gives you comfort, Indeed, he gives delights to your soul.
Muốn hưởng hạnh phước và tâm hồn được an tịnh, hãy sửa phạt con mình.
18 A people is made naked without a vision, And whoever is keeping the Law, O his blessedness!
Nước nào không được Chúa hướng dẫn sẽ bị xáo trộn. Quốc gia nào theo luật lệ Chúa, hạnh phước trường tồn.
19 By words a servant is not instructed though he understand, And there is nothing answering.
Lời nói suông không đủ điều khiển người giúp việc, vì dù hiểu biết, chưa chắc họ đã lưu tâm.
20 You have seen a man hasty in his words! More hope of a fool than of him.
Con có thấy người nói quá hấp tấp? Người ngu đần còn khá hơn người nói hấp tấp.
21 Whoever is bringing up his servant delicately, from youth, [At] his latter end he is also continuator.
Nếu nuông chiều người giúp việc từ thuở bé, lớn lên nó sẽ đòi được kể như người thừa kế.
22 An angry man stirs up contention, And a furious man is multiplying transgression.
Người dễ giận suốt ngày gây gổ; người nóng tính lầm lỗi liên miên.
23 The pride of man humbles him, And humility of spirit upholds honor.
Tính kiêu căng đưa người xuống dốc, lòng khiêm tốn đem lại vinh dự.
24 Whoever is sharing with a thief is hating his own soul, He hears execration, and does not tell.
Người đồng lõa với kẻ trộm, là gây hại cho bản thân. Dù đã thề trước tòa, mà ngậm miệng không tố giác,
25 Fear of man causes a snare, And the confident in YHWH is set on high.
Lo sợ người phàm là một cạm bẫy, tin cậy Chúa sẽ được an toàn.
26 Many are seeking the face of a ruler, And the judgment of each [is] from YHWH.
Muốn công lý, cầu xin Chúa Hằng Hữu, đừng mong tìm ân huệ của hoàng gia.
27 The perverse man [is] an abomination to the righteous, And the upright in the way [is] an abomination to the wicked!
Người ngay ghét việc gian tà; người gian ghen ghét việc làm của người ngay.
