Proverbs 29
1 A man often reproved, hardening the neck, Is suddenly broken, and there is no healing.
Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
2 In the multiplying of the righteous the people rejoice, And in the ruling of the wicked the people sigh.
Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
3 A man loving wisdom makes his father glad, And a friend of harlots destroys wealth.
Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
4 A king establishes a land by judgment, And one receiving gifts throws it down.
Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
5 A man taking a portion above his neighbor, Spreads a net for his own steps.
Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
6 A snare [is] in the transgression of the evil, And the righteous sing and rejoice.
Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
7 The righteous knows the plea of the poor, The wicked does not understand knowledge.
Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
8 Men of scorning ensnare a city, And the wise turn back anger.
Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
9 A wise man is judged by the foolish man, And he has been angry, And he has laughed, and there is no rest.
Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
10 Men of blood hate the perfect, And the upright seek his soul.
Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
11 A fool brings out all his mind, And the wise restrains it until afterward.
Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
12 A ruler who is attending to lying words, All his ministers [are] wicked.
Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
13 The poor and the man of frauds have met together, YHWH is enlightening the eyes of them both.
Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
14 A king that is judging the poor with truth, His throne is established forever.
Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
15 A rod and reproof give wisdom, And a youth let away is shaming his mother.
Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
16 In the multiplying of the wicked transgression multiplies, And the righteous look on their fall.
Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
17 Discipline your son, and he gives you comfort, Indeed, he gives delights to your soul.
Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
18 A people is made naked without a vision, And whoever is keeping the Law, O his blessedness!
Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
19 By words a servant is not instructed though he understand, And there is nothing answering.
Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
20 You have seen a man hasty in his words! More hope of a fool than of him.
Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
21 Whoever is bringing up his servant delicately, from youth, [At] his latter end he is also continuator.
Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
22 An angry man stirs up contention, And a furious man is multiplying transgression.
Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
23 The pride of man humbles him, And humility of spirit upholds honor.
Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
24 Whoever is sharing with a thief is hating his own soul, He hears execration, and does not tell.
Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
25 Fear of man causes a snare, And the confident in YHWH is set on high.
Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
26 Many are seeking the face of a ruler, And the judgment of each [is] from YHWH.
Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
27 The perverse man [is] an abomination to the righteous, And the upright in the way [is] an abomination to the wicked!
Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.
