Proverbs 26
1 As snow in summer, and as rain in harvest, So honor [is] not fitting for a fool.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As a bird by wandering, as a swallow by flying, So reviling without cause does not come.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 A whip is for a horse, a bridle for a donkey, And a rod for the back of fools.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Do not answer a fool according to his folly, Lest you are like to him—even you.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Answer a fool according to his folly, Lest he is wise in his own eyes.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 He is cutting off feet, he is drinking injury, Who is sending things by the hand of a fool.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 The two legs of the lame have been weak, And an allegory in the mouth of fools.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 As one who is binding a stone in a sling, So [is] he who is giving honor to a fool.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 A thorn has gone up into the hand of a drunkard, And an allegory in the mouth of fools.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 The Former of all [is] great, And He is rewarding a fool, And is rewarding transgressors.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 As a dog has returned to its vomit, A fool is repeating his folly.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 You have seen a man wise in his own eyes, More hope of a fool than of him!
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 The slothful has said, “A lion [is] in the way, A lion [is] in the broad places.”
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 The door turns around on its hinge, And the slothful on his bed.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 The slothful has hid his hand in a dish, He is weary of bringing it back to his mouth.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 Wiser [is] the slothful in his own eyes, Than seven [men] returning a reason.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 Laying hold on the ears of a dog, [Is] a passer-by making himself wrath for strife [that is] not his own.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 As [one] pretending to be feeble, Who is casting sparks, arrows, and death,
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 So has a man deceived his neighbor, And has said, “Am I not playing?”
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 Fire is going out without wood, And contention ceases without a tale-bearer,
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 Coal to burning coals, and wood to fire, And a man of contentions to kindle strife.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 The words of a tale-bearer [are] as self-inflicted wounds, And they have gone down [to] the inner parts of the heart.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Silver of dross spread over potsherd, [Are] burning lips and an evil heart.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 A hater pretends by his lips, And he places deceit in his heart,
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 When his voice is gracious do not trust in him, For seven abominations [are] in his heart.
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Hatred is covered by deceit, Its wickedness is revealed in an assembly.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 Whoever is digging a pit falls into it, And the roller of a stone, it turns to him.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A lying tongue hates its bruised ones, And a flattering mouth works an overthrow!
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
