Proverbs 26
1 As snow in summer, and as rain in harvest, So honor [is] not fitting for a fool.
| وەک بەفر لە هاوین و باران لە کاتی دروێنەدا، ئاواش ڕێزلێنان لە گێل ناوەشێتەوە. |
2 As a bird by wandering, as a swallow by flying, So reviling without cause does not come.
| وەک چۆلەکەی فڕیو و پەڕەسێلکەی باڵگرتوو، ئاواشە نەفرەت بەبێ هۆ نایێت. |
3 A whip is for a horse, a bridle for a donkey, And a rod for the back of fools.
| قامچی بۆ ئەسپ و لغاو بۆ گوێدرێژە، کوتەکیش بۆ پشتی گێلەکانە. |
4 Do not answer a fool according to his folly, Lest you are like to him—even you.
| وەڵامی گێل مەدەوە بەپێی گێلایەتییەکەی، نەوەک تۆش وەک ئەوت لێ بێت. |
5 Answer a fool according to his folly, Lest he is wise in his own eyes.
| وەڵامی گێل بدەوە بەپێی گێلایەتییەکەی، نەوەک لەبەرچاوی خۆی ببێت بە دانا. |
6 He is cutting off feet, he is drinking injury, Who is sending things by the hand of a fool.
| وەک بڕینەوەی قاچەکانی خۆیەتی و نۆشینی ستەمە، ئەوەی بە دەستی گێل پەیام بنێرێت. |
7 The two legs of the lame have been weak, And an allegory in the mouth of fools.
| وەک شۆڕبوونەوەی قاچەکانی گۆجە، پەند لە دەمی گێلەکان. |
8 As one who is binding a stone in a sling, So [is] he who is giving honor to a fool.
| وەک گرێدانی بەرد بە بەردەقانییەوە، ئەوەی ڕێز لە گێل دەگرێت. |
9 A thorn has gone up into the hand of a drunkard, And an allegory in the mouth of fools.
| وەک دڕکە لە دەستی سەرخۆش، پەند لە دەمی گێلەکان. |
10 The Former of all [is] great, And He is rewarding a fool, And is rewarding transgressors.
| وەک تیرهاوێژێکە کوێرانە لە خەڵک بگرێت، بەکرێگری گێل و ڕێبوار. |
11 As a dog has returned to its vomit, A fool is repeating his folly.
| وەک سەگ بگەڕێتەوە سەر ڕشانەوەکەی، گێلیش گێلایەتییەکەی دووبارەی دەکاتەوە. |
12 You have seen a man wise in his own eyes, More hope of a fool than of him!
| کەست بینیوە لەبەرچاوی خۆی دانا بێت؟ گێل لەو زیاتر ئومێدی پێ دەکرێت. |
13 The slothful has said, “A lion [is] in the way, A lion [is] in the broad places.”
| تەمبەڵ دەڵێت: «شێر لەسەر ڕێگایە، نەڕەشێر لەنێو گۆڕەپانەکانە.» |
14 The door turns around on its hinge, And the slothful on his bed.
| دەرگا لەسەر ڕێزە دەسووڕێتەوە، تەمبەڵیش لەناو نوێنەکەی. |
15 The slothful has hid his hand in a dish, He is weary of bringing it back to his mouth.
| تەمبەڵ دەست دەخاتە ناو قاپ، زەحمەتە بۆی بیباتە ناو دەمی. |
16 Wiser [is] the slothful in his own eyes, Than seven [men] returning a reason.
| تەمبەڵ لەبەرچاوی خۆی داناترە لە حەوت کەس کە وەڵامی ژیرانە دەدەنەوە. |
17 Laying hold on the ears of a dog, [Is] a passer-by making himself wrath for strife [that is] not his own.
| وەک گرتنی سەگێکە بە گوێیەکانی ئەوەی ڕێبوارە و خۆی دەخاتە ناو ناکۆکییەکەوە کە هی ئەو نییە. |
18 As [one] pretending to be feeble, Who is casting sparks, arrows, and death,
| وەک شێتێک پشکۆ و تیری مەرگ بهاوێژێت، |
19 So has a man deceived his neighbor, And has said, “Am I not playing?”
| ئاوایە ئەوەی فێڵ لە دراوسێکەی بکات و بڵێت: «تەنها گاڵتەم کرد!» |
20 Fire is going out without wood, And contention ceases without a tale-bearer,
| دار نەبێت ئاگر دەکوژێتەوە، دەمشڕ نەبێت دووبەرەکی نامێنێت. |
21 Coal to burning coals, and wood to fire, And a man of contentions to kindle strife.
| خەڵووز بۆ پشکۆ و دار بۆ ئاگرە، پیاوی شەڕانگێزیش بۆ ورووژاندنی ناکۆکییە. |
22 The words of a tale-bearer [are] as self-inflicted wounds, And they have gone down [to] the inner parts of the heart.
| قسەکانی دەمشڕ وەک پارووی بەتامە، شۆڕ دەبێتەوە ناو ورگ. |
23 Silver of dross spread over potsherd, [Are] burning lips and an evil heart.
| وەک گۆزەی گڵینی داپۆشراوە بە خڵتی زیو قسەی شیرین لە دڵێکی خراپەوە. |
24 A hater pretends by his lips, And he places deceit in his heart,
| قین لە دڵ بە لێوەکانی خۆی دەشارێتەوە، بەڵام لە ناخیدا فڕوفێڵ دادەنێتەوە. |
25 When his voice is gracious do not trust in him, For seven abominations [are] in his heart.
| ئەگەر قسەی شیرینی کرد باوەڕی پێ مەکە، چونکە حەوت شتی قێزەون لە دڵیدایە. |
26 Hatred is covered by deceit, Its wickedness is revealed in an assembly.
| هەرچەندە بە فێڵ قینی خۆی بشارێتەوە، خراپەی لەناو کۆمەڵدا ئاشکرا دەبێت. |
27 Whoever is digging a pit falls into it, And the roller of a stone, it turns to him.
| ئەوەی چاڵێک هەڵکەنێت خۆی تێی دەکەوێت، ئەوەی بەردێک گلۆر بکاتەوە بەرەو خۆی دەگەڕێتەوە. |
28 A lying tongue hates its bruised ones, And a flattering mouth works an overthrow!
| زمانی درۆ ڕقی لەوانە دەبێتەوە کە برینداریان دەکات، زمانی لووسیش وێرانکاری دەکات. |
