Proverbs 24
1 Do not be envious of evil men, And do not desire to be with them.
Kötülere imrenme, Onlarla birlikte olmayı isteme.
2 For their heart meditates [on] destruction, And their lips speak perverseness.
Çünkü yürekleri zorbalık tasarlar, Dudakları belalardan söz eder.
3 A house is built by wisdom, And it establishes itself by understanding.
Ev bilgelikle yapılır, Akılla pekiştirilir.
4 And the inner parts are filled by knowledge, [With] all precious and pleasant wealth.
Bilgi sayesinde odaları Her türlü değerli, güzel eşyayla dolar.
5 The wise [is] mighty in strength, And a man of knowledge is strengthening power,
Bilgelik güçten, Bilgi kaba kuvvetten üstündür.
6 For you make war for yourself by plans, And deliverance [is] in a multitude of counselors.
Savaşmak için yöntem, Zafer kazanmak için birçok danışman gerekli.
7 Wisdom [is] high for a fool, he does not open his mouth in the gate.
Ahmak için bilgelik ulaşılamayacak kadar yüksektir, Kent kurulunda ağzını açamaz.
8 Whoever is devising to do evil, They call him a master of wicked thoughts.
Kötülük tasarlayan kişi Düzenbaz olarak bilinecektir.
9 The thought of folly [is] sin, And a scorner [is] an abomination to man.
Ahmakça tasarılar günahtır, Alaycı kişiden herkes iğrenir.
10 You have showed yourself weak in a day of adversity, Your power is restricted,
Sıkıntılı günde cesaretini yitirirsen, Gücün kıt demektir.
11 If [from] delivering those taken to death, And you take back those slipping to the slaughter.
Ölüm tehlikesi içinde olanları kurtar, Ölmek üzere olanları esirge.
12 When you say, “Behold, we did not know this.” Is the Ponderer of hearts not He who understands? And the Keeper of your soul He who knows? And He has rendered to man according to his work.
“İşte bunu bilmiyordum” desen de, İnsanın yüreğindekini bilen sezmez mi? Senin canını koruyan anlamaz mı? Ödetmez mi herkese yaptığını?
13 My son, eat honey that [is] good, And the honeycomb [is] sweet to your palate.
Oğlum, bal ye, çünkü iyidir, Süzme bal damağa tatlı gelir.
14 So [is] the knowledge of wisdom to your soul, If you have found that there is a posterity And your hope is not cut off.
Bilgelik de canın için öyledir, bilmiş ol. Bilgeliği bulursan bir geleceğin olur Ve umudun boşa çıkmaz.
15 Do not lay wait, O wicked one, At the habitation of the righteous. Do not spoil his resting place.
Ey kötü adam, doğru kişinin evine karşı pusuya yatma, Konutunu yıkmaya kalkma.
16 For the righteous fall and rise seven [times], And the wicked stumble in evil.
Çünkü doğru kişi yedi kez düşse yine kalkar, Ama kötüler felakette yıkılır.
17 Do not rejoice in the falling of your enemy, And do not let your heart be joyful in his stumbling,
Düşmanın düşüşüne keyiflenme, Sendelemesine sevinme.
18 Lest YHWH see, and [it be] evil in His eyes, And He has turned His anger from off him.
Yoksa RAB görür ve hoşnut kalmaz Ve düşmanına duyduğu öfke yatışır.
19 Do not fret yourself at evildoers, do not be envious at the wicked,
Kötülük edenlere kızıp üzülme, Onlara özenme.
20 For there is not a posterity to the evil, The lamp of the wicked is extinguished.
Çünkü kötülerin geleceği yok, Çırası sönecek onların.
21 Fear YHWH, my son, and the king, Do not mix yourself up with changers,
Oğlum, RAB'be ve krala saygı göster, Onlara başkaldıranlarla arkadaşlık etme.
22 For their calamity rises suddenly, And the ruin of them both—who knows!
Çünkü onlar ansızın felakete uğrar, İnsanın başına ne belalar getireceklerini kim bilir?
23 These are also for the wise: [It] is not good to discern faces in judgment.
Şunlar da bilgelerin sözleridir: Yargılarken yan tutmak iyi değildir.
24 Whoever is saying to the wicked, “You [are] righteous,” Peoples execrate him—nations abhor him.
Kötüye, “Suçsuzsun” diyen yargıcı Halklar lanetler, uluslar kınar.
25 And it is pleasant to those reproving, And a good blessing comes on them.
Ne mutlu suçluyu mahkûm edene! Herkes onu candan kutlar.
26 He who is returning straightforward words kisses lips.
Dürüst yanıt Gerçek dostluğun işaretidir.
27 Prepare your work in an out-place, And make it ready in the field—go afterward, Then you have built your house.
İlkin dışardaki işini bitirip tarlanı hazırla, Ondan sonra evini yap.
28 Do not be a witness against your neighbor for nothing, Or you have enticed with your lips.
Başkalarına karşı nedensiz tanıklık etme Ve dudaklarınla aldatma.
29 Do not say, “As he did to me, so I do to him, I render to each according to his work.”
“Bana yaptığını ben de ona yapacağım, Ödeteceğim bana yaptığını” deme.
30 I passed by near the field of a slothful man, And near the vineyard of a man lacking heart.
Tembelin tarlasından, Sağduyudan yoksun kişinin bağından geçtiğimde
31 And behold, it has gone up—all of it—thorns! Nettles have covered its face, And its stone wall has been broken down.
Her yanı dikenlerin, otların Kapladığını gördüm; Taş duvar da yıkılmıştı.
32 And I see—I set my heart, I have seen—I have received instruction,
Gördüklerimi derin derin düşündüm, Seyrettiklerimden ibret aldım.
33 A little sleep—a little slumber—A little folding of the hands to lie down.
“Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,
34 And your poverty has come [as] a traveler, And your want as an armed man!
Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.
