Proverbs 24
1 Do not be envious of evil men, And do not desire to be with them.
Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.
2 For their heart meditates [on] destruction, And their lips speak perverseness.
Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.
3 A house is built by wisdom, And it establishes itself by understanding.
Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.
4 And the inner parts are filled by knowledge, [With] all precious and pleasant wealth.
Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.
5 The wise [is] mighty in strength, And a man of knowledge is strengthening power,
Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.
6 For you make war for yourself by plans, And deliverance [is] in a multitude of counselors.
Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.
7 Wisdom [is] high for a fool, he does not open his mouth in the gate.
Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.
8 Whoever is devising to do evil, They call him a master of wicked thoughts.
Şər quran fitnəkar adlanar,
9 The thought of folly [is] sin, And a scorner [is] an abomination to man.
Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.
10 You have showed yourself weak in a day of adversity, Your power is restricted,
Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!
11 If [from] delivering those taken to death, And you take back those slipping to the slaughter.
Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.
12 When you say, “Behold, we did not know this.” Is the Ponderer of hearts not He who understands? And the Keeper of your soul He who knows? And He has rendered to man according to his work.
Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?
13 My son, eat honey that [is] good, And the honeycomb [is] sweet to your palate.
Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.
14 So [is] the knowledge of wisdom to your soul, If you have found that there is a posterity And your hope is not cut off.
Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.
15 Do not lay wait, O wicked one, At the habitation of the righteous. Do not spoil his resting place.
Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.
16 For the righteous fall and rise seven [times], And the wicked stumble in evil.
Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.
17 Do not rejoice in the falling of your enemy, And do not let your heart be joyful in his stumbling,
Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.
18 Lest YHWH see, and [it be] evil in His eyes, And He has turned His anger from off him.
Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.
19 Do not fret yourself at evildoers, do not be envious at the wicked,
Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,
20 For there is not a posterity to the evil, The lamp of the wicked is extinguished.
Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.
21 Fear YHWH, my son, and the king, Do not mix yourself up with changers,
Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.
22 For their calamity rises suddenly, And the ruin of them both—who knows!
Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?
23 These are also for the wise: [It] is not good to discern faces in judgment.
Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.
24 Whoever is saying to the wicked, “You [are] righteous,” Peoples execrate him—nations abhor him.
Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.
25 And it is pleasant to those reproving, And a good blessing comes on them.
Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.
26 He who is returning straightforward words kisses lips.
İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.
27 Prepare your work in an out-place, And make it ready in the field—go afterward, Then you have built your house.
Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.
28 Do not be a witness against your neighbor for nothing, Or you have enticed with your lips.
Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.
29 Do not say, “As he did to me, so I do to him, I render to each according to his work.”
Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».
30 I passed by near the field of a slothful man, And near the vineyard of a man lacking heart.
Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.
31 And behold, it has gone up—all of it—thorns! Nettles have covered its face, And its stone wall has been broken down.
Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.
32 And I see—I set my heart, I have seen—I have received instruction,
Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:
33 A little sleep—a little slumber—A little folding of the hands to lie down.
Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,
34 And your poverty has come [as] a traveler, And your want as an armed man!
Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.
