Proverbs 21
1 The heart of a king [is] streams of waters in the hand of YHWH, He inclines it wherever He pleases.
Lòng vua như nước trong tay Chúa Hằng Hữu; Ngài nghiêng tay bên nào, nước chảy về bên ấy.
2 Every way of a man [is] right in his own eyes, And YHWH is pondering hearts.
Xét việc làm, tự cho ta phải, nhưng Chúa Hằng Hữu xét lòng dạ ta.
3 To do righteousness and judgment, Is chosen of YHWH rather than sacrifice.
Chúa Hằng Hữu muốn ta chính trực, công bằng, hơn là đem tế lễ hằng dâng.
4 Loftiness of eyes, and breadth of heart, Tillage of the wicked [is] sin.
Lòng tự đại, mắt kiêu cường, cũng là tội lỗi như phường bất lương.
5 The purposes of the diligent [are] only to advantage, And of every hasty one, only to want.
Trù liệu và chăm chỉ thì no nê thịnh vượng; bất cẩn vội vàng, thì nghèo đói đương nhiên.
6 The making of treasures by a lying tongue, [Is] a vanity driven away of those seeking death.
Gia tài xây dựng bằng lưỡi dối trá, như hơi nước mau tan, như cạm bẫy tử thần.
7 The spoil of the wicked catches them, Because they have refused to do judgment.
Bọn bất lương chối việc công bằng, lòng gian tà cuốn đùa chúng đi.
8 The way of a man who is vile [is] contrary, And the pure—his work [is] upright.
Đường lối người phạm tội là quanh co; việc làm người chân thật là ngay thẳng.
9 Better to sit on a corner of the roof, Than [with] a woman of contentions and a house of company.
Thà ở nơi góc mái nhà, còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.
10 The soul of the wicked has desired evil, his neighbor is not gracious in his eyes.
Người dữ chuyên làm ác, dù láng giềng, nó chẳng thương xót.
11 When the scorner is punished, the simple becomes wise, And in giving understanding to the wise He receives knowledge.
Khi người nhạo báng bị hình phạt, người dại trở thành khôn ngoan; lúc người khôn được giáo huấn, tri thức người càng tăng.
12 The Righteous One is acting wisely Toward the house of the wicked, He is overthrowing the wicked for wickedness.
Đấng Công Chính quan sát nhà người ác, Ngài ném người ác vào tai họa.
13 Whoever is shutting his ear from the cry of the poor, He also cries, and is not answered.
Bịt tai khi người nghèo khổ kêu ca, lúc ta gào khóc gào, nào ai đoái hoài.
14 A gift in secret pacifies anger, And a bribe in the bosom—strong fury.
Quà biếu âm thầm làm nguôi cơn giận; hối lộ kín giấu khiến thịnh nộ tan.
15 To do justice [is] joy to the righteous, But ruin to workers of iniquity.
Công lý đem vui mừng cho người lành, nhưng gây khiếp sợ cho người ác.
16 A man who is wandering from the way of understanding, Rests in an assembly of Rephaim.
Người từ bỏ lương tri, sẽ rơi vào cõi chết.
17 Whoever [is] loving mirth [is] a poor man, Whoever is loving wine and oil makes no wealth.
Vui chơi khiến con nghèo nàn; rượu chè xa xỉ không đưa đến giàu có.
18 The wicked [is] an atonement for the righteous, And the treacherous dealer for the upright.
Người ác lãnh tai nạn thay cho người lành, người bất nghĩa lãnh tai nạn thay cho người ngay thẳng.
19 Better to dwell in a wilderness land, Than [with] a woman of contentions and anger.
Thà ở nơi hoang mạc, còn hơn ở chung nhà đàn bà rầy rà, nóng nảy.
20 A treasure to be desired, and oil, [Is] in the habitation of the wise, And a foolish man swallows it up.
Trong tay người khôn, tài sản còn lại, người dại hễ có là ăn tiêu hết ngay.
21 Whoever is pursuing righteousness and kindness, Finds life, righteousness, and honor.
Hãy công bằng và nhân từ, con sẽ được trường sinh, công lý, và danh dự.
22 The wise has gone up a city of the mighty, And brings down the strength of its confidence.
Người khôn tấn công thành trì người mạnh, triệt hạ pháo đài phòng thủ đối phương.
23 Whoever is keeping his mouth and his tongue, Is keeping his soul from adversities.
Ai kiểm soát miệng, cầm giữ lưỡi, là người giữ mình thoát khỏi rối reng.
24 Proud, haughty, scorner—his name, Who is working in the wrath of pride.
Người nhạo báng luôn kiêu căng, xấc xược; thái độ lúc nào cũng hợm hĩnh khinh khi.
25 The desire of the slothful slays him, For his hands have refused to work.
Dục vọng của người lười biếng sẽ giết chết nó, vì đôi tay của nó không chịu làm việc.
26 All the day desiring he has desired, And the righteous gives and does not withhold.
Người gian tham suốt ngày thèm thuồng nhưng người công chính chia sẻ rời rộng.
27 The sacrifice of the wicked [is] abomination, Much more when he brings it in wickedness.
Của lễ người ác đã là điều đáng ghét; tà tâm nó còn ghê tởm đến đâu!
28 A false witness perishes, And an attentive man speaks forever.
Lời chứng dối tự nó triệt tiêu, ai nghe theo sẽ bị hủy diệt đời đời!
29 A wicked man has hardened by his face, And the upright—he prepares his way.
Người ác làm cho mặt mày chai đá, người công chính làm cho đường lối mình vững chãi luôn.
30 There is no wisdom, nor understanding, Nor counsel against YHWH.
Chẳng ai chống lại được Chúa Hằng Hữu, dù khôn ngoan hay thông sáng, dù thương nghị mưu kế.
31 A horse is prepared for a day of battle, And the deliverance [is] of YHWH!
Người ta chuẩn bị ngựa cho ngày chinh chiến, nhưng chiến thắng thuộc về Chúa Hằng Hữu.
