< Proverbs 21 >
1 The heart of a king [is] streams of waters in the hand of YHWH, He inclines it wherever He pleases.
Serce królewskie jest w ręce Pańskiej jako potoki wód; kędy chce, nakłoni je.
2 Every way of a man [is] right in his own eyes, And YHWH is pondering hearts.
Wszelka droga człowieka prosta jest przed oczyma jego; ale Pan, jest który serca waży.
3 To do righteousness and judgment, Is chosen of YHWH rather than sacrifice.
Czynić sprawiedliwość i sąd, bardziej się Panu podoba, niżeli ofiara.
4 Loftiness of eyes, and breadth of heart, Tillage of the wicked [is] sin.
Wyniosłość oczu i nadętość serca, i oranie niepobożnych są grzechem.
5 The purposes of the diligent [are] only to advantage, And of every hasty one, only to want.
Myśli pracowitego pewne dostatki przynoszą; ale każdego skwapliwego przynoszą pewną nędzę.
6 The making of treasures by a lying tongue, [Is] a vanity driven away of those seeking death.
Zebrane skarby językiem kłamliwym są marnością pomijającą tych, którzy szukają śmierci.
7 The spoil of the wicked catches them, Because they have refused to do judgment.
Drapiestwo niezbożnych potrwoży ich; bo nie chcieli czynić to, co było sprawiedliwego.
8 The way of a man who is vile [is] contrary, And the pure—his work [is] upright.
Mąż, którego droga przewrotna, obcym jest; ale sprawa czystego jest prosta.
9 Better to sit on a corner of the roof, Than [with] a woman of contentions and a house of company.
Lepiej jest mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
10 The soul of the wicked has desired evil, his neighbor is not gracious in his eyes.
Dusza niezbożnego pragnie złego, a przyjaciel jego nie bywa wdzięczny w oczach jego.
11 When the scorner is punished, the simple becomes wise, And in giving understanding to the wise He receives knowledge.
Gdy karzą naśmiewcę, prostak mędrszym bywa; a gdy roztropnie postępują z mądrym, przyjmuje naukę.
12 The Righteous One is acting wisely Toward the house of the wicked, He is overthrowing the wicked for wickedness.
Bóg daje przestrogę sprawiedliwemu na domie niezbożnika, który podwraca niezbożnych dla złości ich.
13 Whoever is shutting his ear from the cry of the poor, He also cries, and is not answered.
Kto zatula ucho swe na wołanie ubogiego, i on sam będzie wołał, a nie będzie wysłuchany.
14 A gift in secret pacifies anger, And a bribe in the bosom—strong fury.
Dar potajemnie dany uśmierza zapalczywość, i upominek w zanadrza włożony gniew wielki uspokaja.
15 To do justice [is] joy to the righteous, But ruin to workers of iniquity.
Radość się mnoży sprawiedliwemu, gdy się sąd odprawuje; ale strach tym, którzy czynią nieprawość.
16 A man who is wandering from the way of understanding, Rests in an assembly of Rephaim.
Człowiek błądzący z drogi mądrości w zebraniu umarłych odpoczywać będzie.
17 Whoever [is] loving mirth [is] a poor man, Whoever is loving wine and oil makes no wealth.
Mąż, który dobrą myśl miłuje, staje się ubogim; a kto miłuje wino i olejki, nie zbogaci się.
18 The wicked [is] an atonement for the righteous, And the treacherous dealer for the upright.
Niezbożnik będzie okupem za sprawiedliwego, a za uprzejmych przewrotnik.
19 Better to dwell in a wilderness land, Than [with] a woman of contentions and anger.
Lepiej mieszkać w ziemi pustej, niż z żoną swarliwą i gniewliwą.
20 A treasure to be desired, and oil, [Is] in the habitation of the wise, And a foolish man swallows it up.
Skarb pożądany i olej są w przybytku mądrego; ale głupi człowiek pożera go.
21 Whoever is pursuing righteousness and kindness, Finds life, righteousness, and honor.
Kto naśladuje sprawiedliwości i miłosierdzia, znajduje żywot, sprawiedliwość i sławę.
22 The wise has gone up a city of the mighty, And brings down the strength of its confidence.
Mądry ubiega miasto mocarzy, a burzy potęgę ufności ich.
23 Whoever is keeping his mouth and his tongue, Is keeping his soul from adversities.
Kto strzeże ust swoich i języka swego, strzeże od ucisków duszy swojej.
24 Proud, haughty, scorner—his name, Who is working in the wrath of pride.
Hardego i pysznego imię jest naśmiewca, który wszysko poniewoli i z pychą czyni.
25 The desire of the slothful slays him, For his hands have refused to work.
Leniwego żądość zabija; bo ręce jego robić nie chcą.
26 All the day desiring he has desired, And the righteous gives and does not withhold.
Każdego dnia pała pożądliwością; ale sprawiedliwy udziela, a nie szczędzi.
27 The sacrifice of the wicked [is] abomination, Much more when he brings it in wickedness.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością, a dopieroż gdyby ją w grzechu ofiarował.
28 A false witness perishes, And an attentive man speaks forever.
Świadek fałszywy zaginie; ale mąż dobry to, co słyszy, statecznie mówić będzie.
29 A wicked man has hardened by his face, And the upright—he prepares his way.
Mąż niezbożny zatwardza twarz swoję; ale uprzejmy sam sprawuje drogę swoję.
30 There is no wisdom, nor understanding, Nor counsel against YHWH.
Niemasz mądrości, ani rozumu, ani rady przeciwko Panu.
31 A horse is prepared for a day of battle, And the deliverance [is] of YHWH!
Konia gotują na dzień bitwy; ale od Pana jest wybawienie.