Proverbs 19
1 Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse [in] his lips—who [is] a fool.
Pli bona estas malriĉulo, kiu iras en sia senkulpeco, Ol homo, kiu estas malicbuŝulo kaj malsaĝulo.
2 Also, without knowledge the soul [is] not good, And the hasty in feet is sinning.
Vivo sen prudento ne estas bona; Kaj kiu tro rapidas, tiu maltrafas la vojon.
3 The folly of man perverts his way, And his heart is angry against YHWH.
Malsaĝeco de homo erarigas lian vojon, Kaj lia koro koleras la Eternulon.
4 Wealth adds many friends, And the poor is separated from his neighbor.
Riĉeco donas multon da amikoj; Sed malriĉulo estas forlasata de sia amiko.
5 A false witness is not acquitted, Whoever breathes out lies is not delivered.
Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu ne saviĝos.
6 Many beg the face of the noble, And all have made friendship to a man of gifts.
Multaj serĉas favoron de malavarulo; Kaj ĉiu estas amiko de homo, kiu donas donacojn.
7 All the brothers of the poor have hated him, Surely his friends have also been far from him, He is pursuing words—they are not!
Ĉiuj fratoj de malriĉulo lin malamas; Tiom pli malproksimiĝas de li liaj amikoj! Li havas esperon pri vortoj, kiuj ne estos plenumitaj.
8 Whoever is getting heart is loving his soul, He is keeping understanding to find good.
Kiu akiras prudenton, tiu amas sian animon; Kiu gardas saĝon, tiu trovas bonon.
9 A false witness is not acquitted, And whoever breathes out lies perishes.
Falsa atestanto ne restos sen puno; Kaj kiu elspiras mensogojn, tiu pereos.
10 Luxury is not fitting for a fool, Much less for a servant to rule among princes.
Al malsaĝulo ne konvenas agrablaĵo; Ankoraŭ malpli konvenas al sklavo regi super princoj.
11 The wisdom of a man has deferred his anger, And his glory [is] to pass over transgression.
Saĝo de homo faras lin pacienca; Kaj gloro por li estas pardoni pekon.
12 The wrath of a king [is] a growl as of a young lion, And his goodwill as dew on the herb.
Kiel kriego de leono estas la kolero de reĝo; Kaj lia favoro estas kiel roso sur herbo.
13 A foolish son [is] a calamity to his father, And the contentions of a wife [are] a continual dropping.
Pereo por sia patro estas malsaĝa filo; Kaj malpacema edzino estas kiel konstanta gutado.
14 House and wealth [are] the inheritance of fathers, And an understanding wife [is] from YHWH.
Domo kaj havo estas heredataj post gepatroj; Sed saĝa edzino estas de la Eternulo.
15 Sloth causes deep sleep to fall, And an indolent soul hungers.
Mallaboremeco enigas en profundan dormon, Kaj animo maldiligenta suferos malsaton.
16 Whoever is keeping the command is keeping his soul, Whoever is despising His ways dies.
Kiu konservas moralordonon, tiu konservas sian animon; Sed kiu ne atentas Lian vojon, tiu mortos.
17 Whoever is lending [to] YHWH is favoring the poor, And He repays his deed to him.
Kiu kompatas malriĉulon, tiu pruntedonas al la Eternulo, Kaj Tiu redonos al li por lia bonfaro.
18 Discipline your son, for there is hope, And do not lift up your soul to put him to death.
Punu vian filon, dum ekzistas espero, Sed via koro ne deziru lian pereon.
19 A man of great wrath is bearing punishment, For if you deliver, yet again you add.
Koleranto devas esti punata; Ĉar se vi lin indulgos, li fariĝos ankoraŭ pli kolerema.
20 Hear counsel and receive instruction, So that you are wise in your latter end.
Aŭskultu konsilon kaj akceptu admonon, Por ke vi poste estu saĝa.
21 The purposes in a man’s heart [are] many, And the counsel of YHWH—it stands.
Multaj estas la intencoj en la koro de homo, Sed la decido de la Eternulo restas fortike.
22 The desirableness of a man [is] his kindness, And the poor [is] better than a liar.
Ornamo estas por la homo lia bonfaro; Kaj pli bona estas malriĉulo, ol homo mensogema.
23 The fear of YHWH [is] to life, And he remains satisfied—he is not charged with evil.
Timo antaŭ la Eternulo kondukas al vivo, Al sateco, kaj al evito de malbono.
24 The slothful has hidden his hand in a dish, Even to his mouth he does not bring it back.
Mallaboremulo metas sian manon en la poton, Kaj eĉ al sia buŝo li ĝin ne relevas.
25 Strike a scorner, and the simple acts prudently, And give reproof to the intelligent, He understands knowledge.
Se vi batos blasfemanton, sensciulo fariĝos atenta; Se oni punas saĝulon, li komprenas la instruon.
26 Whoever is spoiling a father causes a mother to flee, A son causing shame, and bringing confusion.
Kiu ruinigas patron kaj forpelas patrinon, Tiu estas filo hontinda kaj malbeninda.
27 Cease, my son, to hear instruction—To err from sayings of knowledge.
Ĉesu, mia filo, aŭskulti admonon Kaj tamen dekliniĝi de la vortoj de la instruo.
28 A worthless witness scorns judgment, And the mouth of the wicked swallows iniquity.
Fripona atestanto mokas juĝon; Kaj la buŝo de malvirtuloj englutas maljustaĵon.
29 Judgments have been prepared for scorners, And stripes for the back of fools!
La blasfemantojn atendas punoj, Kaj batoj la dorson de malsaĝuloj.
