< Proverbs 18 >
1 He who is separated seeks [his own] desire, He interferes with all wisdom.
Người sống tách biệt theo đường vị kỷ Chẳng buồn nghe lý luận khôn ngoan.
2 A fool does not delight in understanding, But in uncovering his heart.
Người điên dại không nghe lời tri thức; nhưng rêu rao ý kiến điên rồ.
3 Contempt has also come with the coming of the wicked, And with shame—reproach.
Tội ác cùng đi với khinh rẻ, sỉ nhục đồng hành với nhuốc nhơ.
4 The words of a man’s mouth [are] deep waters, The fountain of wisdom [is] a flowing brook.
Lời từ miệng người, như nước vực sâu; nhưng nguồn khôn ngoan là suối tuôn tràn.
5 Favoring of the face of the wicked [is] not good, To turn aside the righteous in judgment.
Vị nể người ác là điều chẳng phải, khước từ công lý với người vô tội là đại bất công.
6 The lips of a fool enter into strife, And his mouth calls for stripes.
Lời người dại tạo nên tranh chấp; khiến người ta lấy cớ đánh mình.
7 The mouth of a fool [is] ruin to him, And his lips [are] the snare of his soul.
Miệng ngu muội làm mình thất bại, đôi môi thành cạm bẫy linh hồn.
8 The words of a tale-bearer [are] as self-inflicted wounds, And they have gone down [to] the inner parts of the heart.
Lời rỉ tai như của ngon vật lạ, nuốt vào, thỏa lòng mát dạ.
9 He also that is remiss in his work, He [is] a brother to a destroyer.
Làm việc mà cứ biếng nhác, là anh em của người phá hoại.
10 The Name of YHWH [is] a tower of strength, The righteous runs into it, and is set on high.
Danh Chúa Hằng Hữu là pháo đài kiên cố; người công chính đến được nơi trú ẩn an toàn.
11 The wealth of the rich [is] the city of his strength, And as a wall set on high in his own imagination.
Người giàu coi tài sản là thành kiên cố; như tường thành không thể vượt qua.
12 The heart of man is high before destruction, And humility [is] before honor.
Tự cao dẫn đến suy bại; khiêm nhường đem lại tôn trọng.
13 Whoever is answering a matter before he hears, It is folly to him—and shame.
Đáp lời mà chẳng chịu nghe, là mang sỉ nhục, để cho chúng cười.
14 The spirit of a man sustains his sickness, And who bears a struck spirit?
Bệnh thuyên giảm nhờ tinh thần phấn khởi, xuống tinh thần, thân thể hết cậy trông.
15 The heart of the intelligent gets knowledge, And the ear of the wise seeks knowledge.
Lòng người thận trọng đón nhận tri thức. Tai người khôn ngoan tìm kiếm hiểu biết.
16 The gift of a man makes room for him, And it leads him before the great.
Tặng phẩm có tác dụng dọn đường mở lối; dẫn đưa người đến trước mặt yếu nhân.
17 The first in his own cause [seems] righteous, [But] his neighbor comes and has searched him.
Nghe một bên chỉ thấy vài khía cạnh— nghe cả hai mới biết trọn vấn đề.
18 The lot causes contentions to cease, And it separates between the mighty.
Bắt thăm hòa giải đôi đường; hai bên quyền thế không còn chống nhau.
19 A brother transgressed against is as a strong city, And contentions as the bar of a palace.
Đánh chiếm pháo đài còn dễ hơn lấy lòng anh em bị xúc phạm. Vì mối giận như cửa khóa then gài.
20 From the fruit of a man’s mouth is his belly satisfied, [From the] increase of his lips he is satisfied.
Bông trái của miệng làm dạ dày no đủ; hoa lợi của môi làm thỏa thích tâm can.
21 Death and life [are] in the power of the tongue, And those loving it eat its fruit.
Quyền sống chết nằm nơi cái lưỡi; ai nuông chiều, lãnh hậu quả tày đình.
22 [Whoever] has found a wife has found good, And brings out goodwill from YHWH.
Ai tìm được vợ là tìm ra phước hạnh, và hưởng ân lành của Chúa ban.
23 The poor speaks [with] supplications, And the rich answers fierce things.
Người nghèo xin rủ lòng thương; người giàu hách dịch nói năng phũ phàng.
24 A man with friends—to show himself friendly, And there is a lover adhering more than a brother!
Nhiều bè bạn có thể là điều tai hại, nhưng có một bạn chí thân hơn cả anh em ruột.