< Proverbs 17 >
1 Better [is] a dry morsel, and rest with it, Than a house full of the sacrifices of strife.
Gara ka ci busasshen burodi da kwanciyar rai kuma shiru da ka je cin abinci a gidan da ke cike da biki amma da ɓacin rai.
2 A wise servant rules over a son causing shame, And he apportions an inheritance in the midst of brothers.
Bawa mai hikima zai yi mulki a kan da mai rashin kunya, kuma zai raba gādo kamar ɗaya daga cikin’yan’uwansa.
3 A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And the trier of hearts [is] YHWH.
Ana gwajin azurfa da kuma zinariya da wuta, amma Ubangiji ne mai gwajin zuciya.
4 An evildoer is attentive to lips of vanity, Falsehood is giving ear to a mischievous tongue.
Mugun mutum kan mai da hankali ga mugayen leɓuna; maƙaryaci yakan kasa kunne ga harshen ƙarairayi.
5 Whoever is mocking at the poor Has reproached his Maker, Whoever is rejoicing at calamity is not acquitted.
Duk wanda yake wa matalauta ba’a yana zagin Mahaliccinsu ne; duk wanda ya yi murna akan masifar da ta sami wani za a hukunta shi.
6 Sons’ sons [are] the crown of old men, And the glory of sons [are] their fathers.
Jikoki rawanin tsofaffi ne, kuma iyaye su ne abin taƙamar’ya’yansu.
7 A lip of excellence is not fitting for a fool, much less a lip of falsehood for a noble.
Leɓunan basira ba su dace da wawa ba, ya ma fi muni a ce mai mulki yana da leɓunan ƙarya!
8 A stone of grace [is] the bribe in the eyes of its possessors, Wherever it turns, it prospers.
Cin hanci kamar sihiri yake ga wanda yake ba da shi; ko’ina ya juye, yakan yi nasara.
9 Whoever is covering transgression is seeking love, And whoever is repeating a matter Is separating a familiar friend.
Duk wanda ya rufe laifi yana inganta ƙauna ne, amma duk wanda ya yi ta maimaita batu yakan raba abokai na kusa.
10 Rebuke comes down on the intelligent More than one hundred stripes on a fool.
Tsawata kan sa mutum ya koyi basira fiye da abin da wawa zai koya ko da an dūke shi sau ɗari.
11 An evil man seeks only rebellion, And a fierce messenger is sent against him.
Mugayen mutane sukan kuta tawaye da Allah; za a aika manzo mutuwa a kansu.
12 The meeting of a bereaved bear by a man, And—not a fool in his folly.
Gara a haɗu da beyar da aka ƙwace wa’ya’ya fiye da a sadu da wawa cikin wautarsa.
13 Whoever is returning evil for good, Evil does not move from his house.
In mutum ya sāka alheri da mugunta, mugunta ba za tă taɓa barin gidansa ba.
14 The beginning of contention [is] a letting out of waters, And leave the strife before it is meddled with.
Farawar faɗa tana kamar ɓarkewa madatsar ruwa ne, saboda haka ka bar batun kafin faɗa ta ɓarke.
15 Whoever is justifying the wicked, And condemning the righteous, Even both of these [are] an abomination to YHWH.
Baratar da mai laifi a kuma hukunta mai adalci, Ubangiji ya ƙi su biyu.
16 Why [is] this—a price in the hand of a fool to buy wisdom, And a heart—there is none?
Mene ne amfanin kuɗi a hannun wawa, da yake ba shi da sha’awar samun hikima?
17 The friend is loving at all times, And a brother is born for adversity.
Aboki yakan yi ƙauna a koyaushe, ɗan’uwa kuma, ai, don ɗaukar nawayar juna ne aka haife shi.
18 A man lacking heart is striking hands, He becomes a guarantor before his friend.
Mutumin da ba shi da azanci yakan ɗauki lamunin wani ya kuma ɗauki nauyin biyan basusuwan maƙwabci.
19 Whoever is loving transgression is loving debate, Whoever is making his entrance high is seeking destruction.
Duk mai son faɗa yana son zunubi, duk wanda ya gina ƙofar shiga mai tsawo yana gayyatar hallaka.
20 The perverse of heart does not find good, And the [one] turned in his tongue falls into evil.
Mutum mai muguwar zuciya ba ya cin gaba; duk wanda yake da harshen ruɗu kan shiga wahala.
21 Whoever is begetting a fool has affliction for it, Indeed, the father of a fool does not rejoice.
Kasance da wawa kamar ɗa yakan kawo baƙin ciki babu farin ciki ga mahaifin wawa.
22 A rejoicing heart does good to the body, And a struck spirit dries the bone.
Zuciya mai farin ciki magani ne mai kyau, amma bakin rai kan busar da ƙasusuwa.
23 The wicked takes a bribe from the bosom, To turn aside the paths of judgment.
Mugun mutum yakan karɓa cin hanci a asirce don yă lalace yin adalci.
24 The face of the intelligent [is] to wisdom, And the eyes of a fool—at the end of the earth.
Mutum mai basira kan kafa idonsa a kan hikima, amma idanun wawa suna a kan ƙarshen duniya.
25 A foolish son [is] a provocation to his father, And bitterness to her bearing him.
Da yake wawa yakan kawo baƙin ciki ga mahaifinsa da ɓacin rai ga wanda ya haife shi.
26 Also, [it] is not good to fine the righteous, To strike nobles for uprightness.
Ba shi da kyau a hukunta marar laifi, ko a bulale shugaba saboda mutuncinsu.
27 One acquainted with knowledge is sparing his words, And the cool of temper [is] a man of understanding.
Mutum mai sani yakan yi la’akari da amfani da kalmomi, mutum mai basira kuma natsattse ne.
28 Even a fool keeping silence is reckoned wise, He who is shutting his lips [seems] intelligent!
Ko wawa in bai buɗe bakinsa ba, za a zaci shi mai hikima ne, da kuma mai basira inda ya ƙame bakinsa.